Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka Gmina O. wniosła o zasądzenie na jej rzecz solidarnie od pozwanych G. P., S. P. oraz P. P. kwoty 32.113,02 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powódka wniosła również o zasądzenie od pozwanej E. P. na rzecz powódki kwoty 21.457,53 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty solidarnie z pozwanymi G. P., S. P. i P. P. co do tej kwoty. Nadto powódka wniosła o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka podała, że pozwani zajmują lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) w O., stanowiący własność powoda, bez tytułu prawnego, bowiem z powodu zaległości w opłatach czynszu i świadczeń umowa najmu została skutecznie wypowiedziana z dniem 31 sierpnia 2011 r. Z uwagi na powyższe okoliczności pozwani obowiązani są do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie, czego jednak nie czynią. Pozwani doprowadzili do powstania zadłużenia w łącznej kwocie 32.113,02 zł. Wysokość roszczenia wobec pozwanej E. P. została ograniczona do kwoty 21.457,53 zł za okres uzyskania przez nią pełnoletności.

(k. 2-18, k. 35)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 26 maja 2017 r., Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Olsztynie, X Wydziału Cywilnego, w sprawie X Nc 1780/16 w całości uwzględnił żądanie powoda.

Pozwani G. P., S. P., P. P. oraz E. P. w sprzeciwie od nakazu zapłaty wnieśli o oddalenie powództwa w części ponad kwotę 29.011,58 zł oraz o zasądzenie od powoda na rzecz każdego pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Pozwani zgłosili zarzut przedawnienia roszczeń powoda względem pozwanych za okres od października 2013 r. do lutego 2014 r.

W uzasadnieniu pozwani potwierdzili istniejące zadłużenie wobec powoda, podnosząc jednocześnie, że brak spłaty wynikał wyłącznie z ich trudnej sytuacji materialnej. Odnosząc się do podniesionego zarzutu przedawnienia pozwani podali, że biorąc pod uwagę charakter świadczeń dochodzonych przez powoda, które są świadczeniami okresowymi przedawniającymi się z upływem 3 lat od chwili wymagalności, to roszczenia o zaległy czynsz i odszkodowanie za okres roku 2013 r. i stycznia oraz lutego 2014 r. uległy przedawnieniu.

(k. 38-40)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 26 marca 2001 r. pomiędzy Zakładem (...) sp. z o.o. w O. a pozwaną G. P., na podstawie skierowania z dnia 15 marca 2001 r. zawarta została umowa najmu lokalu komunalnego położonego w O. przy ul. (...).

Do wspólnego zamieszkiwania wraz z najemcą uprawnieni byli S. P., P. P. oraz E. P..

(dowód: umowa najmu k. 16-17, skierowanie k. 18)

Z uwagi na zaległości w opłatach za czynsz i świadczenia za przedmiotowy lokal w wysokości 4.671,41 zł, przekraczającymi trzy pełne okresy płatności, pismem z dnia 8 lipca 2011 r. powód skutecznie wypowiedział G. P. i S. P. z dniem 31 lipca 2011r. umowę najmu lokalu mieszkalnego za 1-miesięcznym okresem wypowiedzenia.

(dowód: wypowiedzenie umowy najmu wraz z potwierdzeniem odbioru k. 14-15)

Pismem z dnia 18 stycznia 2017 r. powódka poinformowała pozwanych G. P., S. P. oraz P. P. o zaległości z tytułu odszkodowania i świadczeń, a także o wysokości należnych odsetek wzywając jednocześnie do ich uregulowania.

Pismem z dnia 18 stycznia 2017 r. powódka poinformowała pozwaną E. P. o zaległości z tytułu odszkodowania i świadczeń za okres od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., a także o wysokości należnych odsetek wzywając jednocześnie do ich uregulowania.

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 18 stycznia 2017 r. wraz z dowodami doręczenia k. 5-8, wezwanie do zapłaty z dnia 18 stycznia 2017 r. wraz z dowodem doręczenia k. 9-10)

Zaległości pozwanych wobec powódki z tytułu bezumownego korzystania z przedmiotowego lokalu za okres od dnia 1 października 2013 r. do dnia 31 stycznia 2017 r. wynoszą 32.113,02 zł.

(dowód wykaz zaległości k. 3-4)

Sąd zważył, co następuje

Powództwo należało uwzględnić w całości.

Sąd dał wiarę przedłożonym przez strony dokumentom, albowiem ich prawdziwość nie była kwestionowana przez strony i nie budziła wątpliwości Sądu.

Powód należycie wykazał, że dochodzone roszczenie, w wysokości określonej w pozwie, rzeczywiście mu przysługuje. Na poparcie swojego stanowiska przedłożył szereg dokumentów świadczących o zasadności swojego roszczenia, w tym umowę najmu, wypowiedzenie umowy najmu, a także wykazy zaległości. Pozwani w żaden sposób nie zakwestionowali dowodów zgłoszonych przez powoda, co więcej w sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwani potwierdzili istnienie zadłużenia wobec powoda. Na rozprawie w dniu 4 października 2017 r. pozwana E. P. wniosła o rozłożenie zadłużenia na raty z uwagi na trudną sytuację materialną.

Reasumując Sąd przyjął za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie i pismach procesowych doręczonych pozwanym, gdyż pozwani potwierdzili je zarówno w sprzeciwie, jak i w toku rozprawy.

Podstawę roszczenia powódki stanowił art.18 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 31, poz.266 z 2005 r. – tekst jedn. z późn. zm.), zgodnie z którym osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie, które odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego. Niewątpliwie pozwani są takimi osobami, bowiem wszyscy oni bez tytułu prawnego w okresie objętym powództwem zajmowali lokal powoda, toteż są z tego tytułu zobowiązani do zapłaty odszkodowania.

Odnosząc się do podniesionego przez pozwanych zarzutu przedawnienia należy stwierdzić, że nie zasługiwał on na uwzględnienie.

Terminy przedawnienia roszczeń majątkowych reguluje przepis art. 118 k.c. (stanowiący lex generalis), który wskazuje, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Podkreślić tu należy, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem i stanowiskiem doktryny, wbrew twierdzeniu pozwanych , roszczenie właściciela z tytułu bezumownego korzystania z jego rzeczy nie jest roszczeniem o świadczenie okresowe i ulega dziesięcioletniemu przedawnieniu (por. uchwała SN z dnia 24 października 1972 r., III CZP 70/72, OSNC 1973, nr 6, poz. 102).

Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę w pełni podziela wyrażony w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, zgodnie z którym korzystanie z rzeczy bez tytułu prawnego stanowi jednorazową należność za cały okres korzystania z rzeczy nieopartego na tytule prawnym (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 października 1972 r., III CZP 70/72, OSNCP 1973, nr 6, poz. 12; z dnia 18 kwietnia 1974 r., III CZP 20/74, OSNCP 1974, nr 12, poz. 208; wyrok z dnia 4 grudnia 1980 r., II CR 501/80, OSNCP 1981, nr 19, nr 191).

W tym miejscu wskazać należy, że wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości ma szczególny charakter, wskazujący na to, że nie stanowi ono wyrównania uszczerbku majątkowego będącego szkodą. Jego celem jest ochrona interesów właściciela pozbawionego możliwości uzyskania świadczenia związanego z realizacją uprawnienia do korzystania z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem (wyrok SN z dnia 6 czerwca 2014 r., III CSK 235/13). Wymagalność roszczenia w tym przypadku zależy od okresu, za który są dochodzone. W tym przypadku powód dochodzi pozwem odszkodowania za bezumowne korzystanie za okres od listopada 2014r. do lutego 2017r. W konsekwencji należy przyjąć, że termin wymagalności tego roszczenia nastąpił z ostatnim dniem lutego 2017r., a tym samym termin przedawnienia tego roszczenia w dniu orzekania o nim z pewnością nie upłynął.

Mając na uwadze powyższe okoliczności oraz na podstawie powołanych przepisów żądanie pozwu uznać należało za słuszne zarówno co do zasady, jak i co do wysokości.

Tym samym w pkt I wyroku zasądzono solidarnie od pozwanych G. P., S. P. oraz P. P. na rzecz powoda kwotę 32.113,02 zł. Zgodnie z żądaniem pozwu w pkt II wyroku zasądzono od pozwanej E. P. na rzecz powoda kwotę 21.457,53 zł z zaznaczeniem, że pozwana do tej kwoty odpowiada solidarnie z pozwanymi jak w punkcie I orzeczenia.

Na podstawie art. 320 kpc, zgodnie z wnioskiem pozwanej E. P., wymieniona w pkt 2 zobowiązanie rozłożono na dwadzieścia dwie raty w wysokości po 1.000 zł miesięcznie każda rata, ostatnia rata w wysokości 457,53 zł, płatne do piętnastego dnia każdego miesiąca, począwszy od listopada 2017 r. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia następnego po dniu płatności każdej raty do dnia zapłaty, biorąc pod uwagę możliwości płatnicze tej pozwanej oraz charakter roszczenia powoda, o którego istnieniu pozwana ta – jako że dopiero osiągnęła pełnoletność i nie była najemcą lokalu, a osobą współzamieszkującą - dowiedziała się o istnieniu długu w tak znacznej wysokości dopiero z pierwszej skierowanej do niej przez powoda korespondencji, co miało miejsce dopiero w styczniu 2018r.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kc zgodnie z żądaniem powódki, zasądzając odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 10 marca 2017 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc, zasądzając od pozwanych G. P., S. P. oraz P. P. solidarnie na rzecz powoda kwotę 1.606 zł tytułem zwrotu opłaty, nie obciążając pozwanych obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz powoda w pozostałym zakresie. Obecna sytuacja materialna i osobista pozwanych – w ocenie Sądu – prowadzi do przekonania, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek umożliwiający zasądzenie od strony pozwanej jako strony przegrywającej tylko części kosztów procesu na rzecz powoda. Świadczy o tym również sama wysokość długu pozwanych za zajmowany lokal i konieczność wyjazdu w celach zarobkowych poza granice kraju z powodu ich złej sytuacji materialnej.