Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód S. A. (1) wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych na rzecz małoletniego D. A. z kwoty 900 zł miesięcznie do kwoty po 450 zł miesięcznie i na rzecz małoletniej J. A. z kwoty 600 zł miesięcznie do kwoty 300 zł miesięcznie.

Na uzasadnienie swego żądania powód podał, że po zasądzeniu ostatnich alimentów na rzecz pozwanych jego sytuacja finansowa uległa pogorszeniu. Z uwagi na kryzys gospodarczy zmuszony był bowiem zlikwidować prywatną działalność budowlaną prowadzoną w Irlandii, a zarobkując dorywczo jest obciążony dodatkowo spłatą kredytów.

Matka pozwanych M. A. (1) działając w imieniu małoletnich wniosła o oddalenie powództwa zarzucając, że mimo rezygnacji z prywatnej działalności powód nadal prowadzi działalność zarobkową świadcząc usługi budowlane. Dotychczasowe alimenty są natomiast niezbędne dla zaspokojenia podstawowych potrzeb pozwanych. Potrzeby te wzrosły od czasu ostatniego zasądzenia alimentów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód S. A. (1) i matka pozwanych M. A. (1) są po rozwodzie od 2 czerwca 2009r. Z małżeństwa mają syna D. A. – lat 15 i córkę J. A. – lat 10. Powód nie ma innych dzieci. Pod koniec 2007 roku powód wyjechał do Irlandii i tam mieszka obecnie. Początkowo pracował w Irlandii przez 3 lata jako pracownik w prywatnej firmie budowlanej. W 2009r. założył własną firmę budowlaną i pracował w niej jednoosobowo wykonując prace budowlane. Zarabiał wtedy 2000 – 2400 euro netto miesięcznie. 31 grudnia 2011r. powód zlikwidował formalnie swą prywatną działalność i od tej pory przez cały czas pracuje dorywczo za pośrednictwem Agencji Pracy, która zleca mu usługi budowlane. Świadczy usługi murarskie, tynkarskie, malarskie i układa płytki zarabiając średnio 1600 euro netto miesięcznie.

W sierpniu 2013r. powód zakończył spłatę rat leasingowych z tytułu używania samochodu marki O. (...). Nabył wówczas na własność to auto. Rata miesięczna wynosiła 330 euro, a umowny termin spłaty przypadał na 23 maja 2013r. Obecnie powód nie spłaca kredytów.

S. A. (1) nie ożenił się ponownie. Od 2008 roku mieszka z konkubiną K. P. (1), która jest panną, nie ma dzieci i pracuje na stanowisku zastępcy kierownika sklepu zarabiając 1520 euro netto miesięcznie. Wynajmują mieszkanie, w którym są 2 pokoje, kuchnia i łazienka. Rachunki związane z utrzymaniem mieszkania opłacają po połowie. Tytułem swego udziału powód co drugi miesiąc płaci średnio za gaz i energię 100 euro. Co miesiąc za telewizję i internet płaci średnio 33 euro, a za czynsz 475 euro. Rocznie za wywóz śmieci powód płaci 100 euro; a za podatek od samochodu 300 euro. S. A. choruje na nadciśnienie i z tego powodu za leki płaci 32 euro miesięcznie, a co trzy miesiące 50 euro za wizytę lekarską.

Powód jest z zawodu murarzem – tynkarzem. Dodatkowo ukończył trzymiesięczny kurs elektryka, ale nie posiada uprawnień do wykonywana tego zawodu takich jakie mają zawodowi elektrycy. Po likwidacji własnej firmy powód ubiegał się o zasiłek pieniężny w Wydziale Spraw (...) i Rodzinnych lecz jego wniosek został odrzucony. Aktualnie oprócz auta nie ma innego majątku.

Powód przesyła pozwanym alimenty łącznie po 800 zł miesięcznie – od stycznia 2013r. mimo zasądzenia ich w łącznej kwocie 1500 zł miesięcznie. W pełnej należnej kwocie powód przesyłał alimenty jedynie kilka razy po rozwodzie. Potem wysyłał je nieregularnie i w niepełnej wysokości.

Latem 2009 po rozwodzie powód zabrał pozwanych na wakacje do Chorwacji. Następnie w 2010 roku spędził z nimi tydzień wakacji w D.. Ostatni raz powód widział dzieci na komunii córki w czerwcu 2012r. Wtedy oficjalnie zapowiedział, że chce się z nimi pożegnać bo więcej już nie przyjedzie. Do sierpnia 2012 miał z nimi kontakt przez internet, ale od roku małoletni nie odpisują mu na e-maile. Przez ostatnie 3 lata powód wysłał dzieciom 4 paczki, a w czerwcu 2012r. dał synowi dodatkowo 20 euro.

Od lata 2012r. powód nie ma żadnego kontaktu z pozwanymi. Nie interesuje się ich zdrowiem, nauką i wychowaniem i nie pytał o nie ich matkę w czasie spotkań w sądzie przy okazji spraw alimentacyjnych.

(dowód – zeznania powoda k 193 i odw., świadka K. P. k 114, częściowo M. A. k 211, umowa leasingowa k 7 – 11, zawiadomienie o anulowaniu rejestracji podatkowej powoda k 12 – 15, umowa najmu mieszkania k 16 – 17, wezwanie z Wydziału Spraw (...) i Rodzinnych z k 19 – 22, dowód opłaty za IV – internet k 76 – 77, za gaz i energię k 78 – 89, recepta i rachunek za wizytę u lekarza k 90 i k 91 – 92, zaświadczenie z Urzędu Pracy k 94 – 95, dowód przelania alimentów k 150 – 154).

Matka pozwanych M. A. (1) nie wyszła ponownie za mąż. Mieszka z dziećmi J. i D., konkubentem T. Z. (1) i jej rodzicami we własnym domu. Obecnie jest w ciąży i w marcu 2014r. spodziewa się dziecka z konkubinatu. Dom, który zajmuje składa się z 4 pokoi, kuchni i łazienki. Obecnie rachunki związane z jego utrzymaniem od 1.10.2013r. opłaca T. Z. (1). Miesięcznie za energię płaci 300 zł, za butlę gazu 50 zł, za telefon konkubiny 60 zł i za internet średnio 85 zł, za wywóz śmieci 60 zł miesięcznie. Kwartalnie za wodę płaci 120 zł i podatek od nieruchomości w racie 162 zł. Łącznie rocznie podatek ten wynosi 649 zł. Dopóki M. A. (1) pracowała to opłacała powyższe rachunki po połowie z konkubentem. Aktualnie przy zakupie żywności dla niej i dla dzieci pomagają jej rodzice. Ojciec M. A. (1) ma rentę – 900 zł, a matka tymczasowo nie ma dochodów. Matka pozwanych od czasu rozwodu z powodem sama spłaca kredyt hipoteczny, który pobrali z powodem 9 maja 2007r. w łącznej kwocie 307 000 zł na zakup domu, w którym mieszkają pozwani. Średnia wysokość raty wynosi 1500 zł miesięcznie, a koniec ich spłaty przewidziany jest na dzień 20.04.2037r. Do spłaty pozostało jeszcze 281.340 zł. Na spłatę rat matka pozwanych przeznacza ich alimenty – od 1 października 2013 i dodatkowo pożycza pieniądze od rodziców konkubenta. Wcześniej w przeszłości po rozwodzie pokrywała raty z pieniędzy zaoszczędzonych przez jej rodziców uzyskanych ze sprzedaży mieszkania pozostałego w spadku po babce M. A. (1).

Matka pozwanych w okresie od 1.06.2011r. do 30.09.2013r. pracowała we W. jako fryzjerka i zarabiała 902 zł netto miesięcznie. Od 12 listopada 2013 jest zatrudniona w salonie fryzjerskim, którego formalnie właścicielką jest matka M. A. (1). H. K. (1) jako osoba niepełnosprawna uzyskała dotacje unijne na otwarcie działalności fryzjerskiej we W.. Obecnie M. A. (1) nie uzyskuje własnych dochodów i nie jest w stanie ich określić w najbliższych miesiącach bo zależą one od koniunktury na usługi. Ponosi koszty dojazdu samochodem do pracy do W.. Jej konkubent T. Z. (1) jako stolarz zarabia 1181 zł netto miesięcznie.

Pozwany D. A. ma 15 lat i jest uczniem II klasy gimnazjum. Powtarzał I klasę z powodu problemów emocjonalnych i psychicznych. Był pod kontrolą psychologa we W., do którego matka dowoziła go do 30.06.2013r. Z uwagi na koszt dojazdów matka przerwała terapię. Małoletni jest zdrowy fizycznie. Miesięcznie na jego wyżywienie matka wydaje średnio 500 zł, na zakup odzieży średnio 200 zł. Ostatnio jego kurtka i buty na zimę kosztowały 400 zł, a wyprawka szkolna z opłatami szkolnymi i plecakiem około 800 zł. Aktualnie małoletni korzysta z nieodpłatnych korepetycji z matematyki w szkole. Nieodzownym jest zapewnienie mu korepetycji z języka polskiego i angielskiego z powodu zagrożenia ocen z wielu przedmiotów. (...) korepetycje kosztują 25 – 30 zł za godzinę. Ortodonta stwierdził potrzebę leczenia w przyszłości małoletniego. Dwuletni koszt leczenia z aparatem szacuje się z wizytami i aparatem na 5540 zł.

Pozwana J. A. ma 10 lat i jest uczennicą IV klasy SP. Miesięcznie na jej wyżywienie matka wydaje średnio 400 zł, a na odzież 200 zł. Od 2 lutego 2013r. małoletnia jest objęta leczeniem ortodontycznym we W. i nosi ruchomy aparat nazębny. Matka jeździ z nią do ortodonty raz w miesiącu, a dojazd samochodem kosztuje ją 60 zł. Wizyty i leczenie są finansowane przez NFZ.

Za wyprawkę szkolną małoletniej w tym podręczniki, plecak, opłaty szkolne M. A. zapłaciła ostatnio 730 zł.

M. A. (1) nie jest w stanie opłacić pozwanym wakacyjnych wyjazdów. Mimo to usiłuje im je zapewnić bez ponoszenia kosztów. W 2012r. latem dzieci były z nią jako wolontariusze na wyjeździe w K.. Latem 2013r. dzieci przebywały na darmowych wakacjach ze znajomymi ich matki.

(dowód zeznania M. A. (1) k 210 odw. – 211 odw., świadków H. K. k 112 odw. I W.K. k 113 i odw., opinia pedagoga k 58 – 59, zaświadczenie o planowanych kontrolach leczenia ortodontycznego k 57, zaświadczenie o zarobkach M. A. (1) k 120 i jej świadectwo pracy k 143, zaświadczenie o leczeniu J. od ortodonty k 142, zaświadczenie o zarobkach T. Z. k 121, dowody opłaty energii k 144, za śmierci k 145, telefonu k 146 – 147, podatku od nieruchomości k 148, wody k 149, umowa kredytowa i harmonogram rat k 155 – 157 i aneks k 173 – 178).

Ostatnie alimenty od powoda S. A. (1) były zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 2 czerwca 2009r. w sprawie sygn. akt. XIIIRC 913/09 na rzecz małoletniego D. A. w kwocie 900 zł miesięcznie i na rzecz małoletniej J. A. w kwocie 600 zł miesięcznie.

W czasie zasądzenia ostatnich alimentów

Powód S. A. (1) mieszkał już w Irlandii razem z konkubiną K. P. (1). Wynajmowali mieszkanie, którego koszty utrzymania ponosili wspólnie. Powód prowadził własną prywatną działalność budowlaną, z której osiągał dochód w kwocie 2000 euro netto miesięcznie. Spłacał kredyt hipoteczny pobrany na kupno obecnego domu pozwanych w ratach po 3000 zł miesięcznie. Oprócz tego spłacał kredyt leasingowy w ratach 330 euro miesięcznie, który spłacił w sierpniu 2013r.

Powód dobrowolnie zgodził się przy rozwodzie na wysokość zasądzonych alimentów.

Matka pozwanych M. A. (1) nie pracowała i utrzymywała się z pieniędzy otrzymywanych od powoda w kwocie 2400 zł miesięcznie przesyłanych na potrzeby dzieci i domu. Mieszkała z pozwanymi w obecnym domu.

Małoletni D. A. miał 11 lat i był w IV klasie SP. Małoletnia J. A. miała 7 lat i była w I klasie SP. W czasie postępowania sądowego nie ustalono szczegółowych wydatków na pozwanych z uwagi na dobrowolne ustalenie wysokości alimentów przez ich rodziców.

(dowód akta Sądu Okręgowego we Wrocławiu (...) 913/09 i zawarte w nich zeznania stron k 28 i odw. oraz zaświadczenia o dochodach powoda k 14 – 17)

Sąd zważył

Sąd oddalił powództwo jako bezzasadne z uwagi na treść art. 138 i 135 kro.

Wnosząc o obniżenie alimentów powód uzasadnił swoje żądanie likwidacją prywatnej działalności i koniecznością spłaty bieżących rat kredytu. W toku postępowania Sąd ustalił, że w czasie wydania wyroku powód spłacił w całości kredyt, na który powoływał się wcześniej, a utracone dochody z prywatnej działalności zrekompensowały mu zarobki ze stałych prac dorywczych osiąganych w zbliżonej wysokości do poprzednich.

Przyjąć zatem należy, że od czasu zasądzenia ostatnich alimentów na rzecz pozwanych w sytuacji powoda nie zaszła żadna istotna zmiana w rozumieniu art. 138 kro.

W międzyczasie bowiem powód nie utracił zarobków, a jedynie zmienił sposób ich uzyskiwania. Nie utracił też możliwości zarobkowych. Natomiast kredyt, na który się powołuje był już spłacany w czasie zasądzenia ostatnich alimentów. Stan zdrowia powoda pozwala na dalsze świadczenie usług budowlanych tyle tylko, że nie pod szyldem własnej firmy.

Wobec treści art. 135 kro zważyć należy, że formalnie likwidacja prywatnej działalności nie ma znaczenia dla obniżenia alimentów.

W sprawach alimentacyjnych przy ocenie zdolności płatniczych osób zobowiązanych do łożenia alimentów istotne znaczenie mają wyłącznie realne możliwości zarobkowe, a nie formalne lub deklarowane zarobki. Ewentualne zadłużenia bankowe zobowiązanego do alimentów także nie mogą powodować ograniczenia należnych małoletniemu środków utrzymania i wychowania. Osoba na której ciąży obowiązek alimentacyjny musi się bowiem z nim liczyć przy podejmowaniu kredytowych i innych wydatków oraz musi planować ich wysokość stosowanie do posiadanych możliwości z uwzględnieniem obowiązku alimentacyjnego. (orzeczenie SN z dnia 12 listopada 1976 (...) 236/76 str. 821 komentarza do kro z 2002r. wydawnictwo (...)).

Zważyć należy, że powód wstępnie powoływał się w pozwie na kredyt jako przesłankę do obniżenia alimentów. Dopiero dokonanie jego spłaty w toku postępowania sądowego pozbawiło go tego argumentu. Dzięki zaprzestaniu spłaty raty w kwocie 330 euro powód odzyskał na potrzeby alimentów na rzecz pozwanych w przeliczeniu kwotę 1386 zł miesięcznie. Praktycznie prawie w całości wystarcza mu ona na spłatę zasądzonych alimentów w łącznej kwocie 1500 zł miesięcznie.

Od czasu ostatniego wyroku zasądzającego alimenty minęły 4 lata i 6 miesięcy. Od tamtej pory z wiekiem zwiększeniu uległy potrzeby małoletnich pozwanych i związane z nimi wydatki. Natomiast ich matka M. A. (1) rozpoczęła spłatę kredytu hipotecznego, który wcześniej obciążał finansowo powoda. Dodatkowo aktualnie nie ma ona własnych dochodów z pracy. Powyższe zmiany są jedynymi jakie Sąd ustalił w toku postępowania w oparciu o art. 138 kro i przemawiają raczej za podwyższeniem alimentów, a nie ich obniżeniem.

Oceniając zasadność powództwa Sąd uznał, że powód w żaden sposób nie wykazał dowodowo negatywnej zmiany w jego sytuacji w rozumieniu art. 138 kro. Wręcz przeciwnie ustalenia Sądu pozwalają przyjąć, że sytuacja finansowa powoda uległa poprawie wskutek wyzbycia się dwóch kredytów – hipotecznego i leasingowego obciążających go w czasie wydania ostatniego wyroku alimentacyjnego. Nawet wówczas przy ich spłacie powód dobrowolnie zgodził się na alimenty w dotychczasowej wysokości 1500 zł miesięcznie na rzecz pozwanych będąc w gorszej sytuacji materialnej. Twierdzenie jakoby obecnie pracując dorywczo powód zarabiał o połowę mniej niż wtedy, gdy były zasądzone alimenty, nie zasługuje na uwzględnienie. Sam powód zeznał bowiem, że prowadząc firmę zarabiał średnio 2000 euro netto miesięcznie, a obecnie 1600 euro netto miesięcznie. Jego zeznania o aktualnych zarobkach nie zostały poparte żadnymi innymi dowodami.

Na podkreślenie zasługuje fakt, że obowiązek alimentacyjny w dotychczasowym wymiarze jest jedynym obowiązkiem rodzicielskim powoda wobec jego dzieci. S. A. (1) nie uczestniczy w wychowaniu małoletnich, nie interesuje się ich zdrowiem i nauką oraz nie kontaktuje się z nimi od czerwca 2012r. Sam zeznał, że żałuje obecnie wniesienia sprawy o obniżenie alimentów, która podzieliła go z dziećmi.

Osobisty trud codziennej opieki nad pozwanymi i ich wychowania spoczywa wyłącznie na matce, która dodatkowo zapewnia dzieciom mieszkanie dzięki bieżącej spłacie kredytu pobranego na jego kupno.

W oparciu o zebrane dowody Sąd uznał, że aktualne możliwości zarobkowe powoda pozwalają na łożenie alimentów na rzecz małoletnich pozwanych w dotychczasowej wysokości.

Mając na względzie powyższe Sąd orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 138 w zw. z art. 135 kro.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 98 kpc i ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - § 6 pkt. 4.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować.

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć adwokatowi D. B.,

3.  kalendarz 14 dni.

04.12.2013 r.