Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX U 506/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 sierpnia 2017 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący:

SSR del. Renata Stańczak

Protokolant:

Iwona Krakowczyk

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 8 sierpnia 2017 r. w Rybniku

sprawy z odwołania J. B. (J. B.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o zwrot składek na ubezpieczenia społeczne

na skutek odwołania J. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 9 marca 2017 r. Znak (...)/ RKS- (...)/IS

1. oddala odwołanie;

2. przekazuje do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniosek ubezpieczonego J. B. o zaliczenie mu okresu od 20 października 2005r.

do 30 kwietnia 2006r. do okresu dobrowolnych ubezpieczeń emerytalno- rentowych.

Sędzia

Sygn. akt IXU 506/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9.03.2017r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na podstawie art.83 ust.1 i art.24 ust.6g ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych odmówił ubezpieczonemu J. B. (B.) zwrotu kwot składek zapłaconych za okres od 20.10.2005r. do 30.04.2006r. na dobrowolne ubezpieczenie społeczne w łącznej kwocie 5.192,71 zł:

- 314,71 zł z dnia 7.11.2005r.,

- 813,00 zł z dnia 9.12.2005r.,

- 813,00 zł z dnia 10.01.2006r.,

- 813,00 zł z dnia 10.02.2006r.,

- 813,00 zł z dnia 7.03.2006r.,

- 813,00 zł z dnia 10.04.2006r.,

- 813,00 zł z dnia 9.05.2006r.

W uzasadnieniu organ rentowy stwierdził, że zgodnie z art. 24 ust.6g ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nienależnie opłacone składki ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat licząc od dnia opłacenia w przypadku braku zawiadomienia. Tymczasem ubezpieczony dopiero pismem z dnia 16.01.2017r. zwrócił się o zwrot nadpłaconych składek na ubezpieczenie społeczne za wskazany wyżej okres.

Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji domagał się jej zmiany poprzez zaliczenie spornego okresu do okresu ubezpieczenia.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Odwołujący J. B. podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu m.in.z następujących tytułów:

- jako pracownik u płatnika składek F.U.(...)M. B. z siedzibą w J. , zgłoszenie do ubezpieczeń od 1.09.2003r. do 31.03.2004r.,

- jako pracownik u płatnika składek (...). Sp.z o.o.w W., zgłoszenie do ubezpieczeń w okresie od 1.04.2004r. do 11.10.2004r.,

- jako osoba wykonująca umowę zlecenia u płatnika składek FIRMA (...) w P., zgłoszenie do ubezpieczeń w okresie od 20.10.2005r. do 30.04.2006r.

Odwołujący dokonał zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego od dnia 13.10.2004r. do 31.12.2009r. (wpływ ZUS ZUA – 10.11.2004r., ZUS ZWUA – 6.01.2010r.).

Organ rentowy stwierdził brak podstaw do objęcia skarżącego dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi w okresie od 20.10.2005r. do 30.04.2006r.ze względu na inny tytułu ubezpieczenia, przy czym na tą okoliczność nie wydał stosowanej decyzji. Ostatecznie skarżący podlegał dobrowolnym ubezpieczeniom w okresach od 13.10.2004r. do 19.10.2005r. oraz od 1.05.2006r. do 31.12.2009r.

Pismem z dnia 16 stycznia 2017r. (data wpływu do ZUS – 23 stycznia 2017r,.) J. B. wnioskował o zwrot opłaconych za sporny okres składek na wskazane konto bankowe. Organ rentowy zwrócił odwołującemu kwotę 53,66 zł dotyczącą miesiąca 11/2012, a w pozostałym zakresie wydał zaskarżoną decyzję odmawiając wypłaty kwoty 5192,71 zł z uwagi na przedawnienie.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego jako okoliczności bezsporne, bo jednoznacznie wynikające z tych dowodów i nie kwestionowane przez strony.

Sąd zważył co następuje.

Odwołanie ubezpieczonego J. B. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art.24 ust. 6g ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity z 2016r., poz.963), w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2011r. nienależnie opłacone składki ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia:

1) otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6b;

2) opłacenia składek, w przypadku braku zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6b.

6h. Bieg terminu przedawnienia, o którym mowa w ust. 6g, ulega zawieszeniu:

1) w przypadku wydania przez Zakład decyzji w sprawie nienależnie opłaconych składek - od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna;

2) jeżeli wydanie decyzji w sprawie nienależnie opłaconych składek jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd - do dnia, w którym decyzja innego organu stała się ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocniło się, nie dłużej jednak niż na okres 2 lat;

3) od dnia śmierci spadkodawcy do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia, nie dłużej jednak niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy;

4) w przypadku wydania przez Zakład decyzji stwierdzającej brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym lub obniżającej podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia - od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna.

Zmiana okresu przedawnienia wprowadzona została ustawą

z dnia 16 września 2011r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz.U.2011.232.1378), mocą której okres przedawnienia został skrócony do 5 lat.

Cytowana ustawa w art. 27 ust.1 stwierdzała, że do przedawnienia należności z tytułu składek, którego bieg rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012 r., stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z tym że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012 r.

Ust.2 przewidywał, że jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Przepisy te stosuje się odpowiednio do:

1) nadpłaconych lub nienależnie opłaconych składek, o których mowa w art. 41b ust. 11 ustawy wymienionej w art. 2;

2) nienależnie opłaconych składek, o których mowa w art. 24 ust. 6g ustawy wymienionej w art. 11.

Spornym w sprawie było czy odwołujący może skutecznie domagać się zwrotu kwot składek zapłaconych za okres od 20.10.2005r. do 30.04.2006r. na dobrowolne ubezpieczenie społeczne w łącznej kwocie 5.192,71 zł, w sytuacji gdy organ rentowy zgłosił zarzut przedawnienia.

Niewątpliwie w sprawie nie było zawiadomienia, o którym mowa w art. 6b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W tej sytuacji bezspornym jest również, że upłynął termin przedawnienia liczony od dat opłacenia spornych składek. Ostatni z możliwych terminów upłynął 9 maja 2016r. W tym czasie nie zaistniały okoliczności, które mogłyby powodować zawieszenie biegu terminu przedawnienia wymienione wyżej.

Reasumując, do 31.12.2011r.(obowiązywanie 10-cioletniego okresu przedawnienia) nie nastąpiło przedawnienia spornych należności, bo nie upłynął obowiązujący wówczas termin 10 lat przedawnienia licząc od daty opłacenia składek. A zatem skoro przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu. A więc w przypadku odwołującego przedawnienie co do 1-ej kwoty składek nastąpiło z dniem 7 listopada 2015r., a co do ostatniej kwoty z dniem 9 maja 2016r.

Nadto przypomnieć należy, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy sądowej wyznaczony jest treścią konkretnej decyzji organu rentowego, od której wniesiono odwołanie ( art. 477 9 i art. 477 14 k.p.c. ) i tylko w tym zakresie podlega ona kontroli sądu zarówno pod względem jej formalnej poprawności, jak i merytorycznej zasadności (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16.04.2015r., I UK 470/14 ).

Niewątpliwie sporna decyzja dotyczyła jedynie zwrotu zapłaconych składek za wskazany okres. Jednoznacznie wynika to z sentencji zaskarżonej decyzji: „…odmawia płatnikowi …zwrotu kwot składek…”. Zatem tylko w takim zakresie objętym treścią tej decyzji, Sąd mógł przeprowadzić kontrolę jej prawidłowości.

Tymczasem odwołujący w pismach kierowanych do organu rentowego domagał się nie tylko zwrotu wskazanej kwoty, ale również zaliczenia spornego okresu „do ciągłości składek ubezpieczenia” (vide pismo z dnia 20.02.2017r.w aktach organu rentowego), albo zaliczenia spornego okresu do ubezpieczenia (vide pismo z dnia 2.12.2016r.) . Kierowana do odwołującego przez organ rentowy korespondencja nie jest wystarczająca, bowiem organ rentowy zgodnie z art.83 ust.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wydaje w takich sprawach decyzję i powinien to zrobić z urzędu, a nie dopiero na wniosek osoby zainteresowanej.

W odwołaniu od spornej decyzji ubezpieczony ponowił wniosek o zaliczenie spornego okresu do okresu ubezpieczenia. Jak już wspomniano dotychczas stosowna decyzja w tym przedmiocie nie została wydana, co potwierdził na rozprawie w dniu 8 sierpnia 2017r. pełnomocnik organu rentowego.

Skoro żądanie jak wyżej nie było dotychczas rozpoznane przez organ rentowy, tj. bezsprzecznie nie zostało objęte zakresem rozstrzygnięcia w decyzji zaskarżonej, to nie może być przedmiotem rozpoznania przed tut. Sądem, bo wykracza poza ramy decyzji zaskarżonej.

Reasumując, Sąd stwierdził, iż zaskarżona decyzja organu rentowego z dnia 09.03.2017r. jest prawidłowa i stąd w pkt 1 wyroku z mocy art. 477 14§ 1 k.p.c. oddalił odwołanie ubezpieczonego od tej decyzji jako bezzasadne.

W pkt 2 wyroku Sąd z mocy art.477(10) §2 k.p.c. przekazał do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniosek ubezpieczonego o zaliczenie mu okresu od 20 października 2005r. do 30 kwietnia 2006r. do okresu dobrowolnych ubezpieczeń emerytalno – rentowych.

SSR del. Renata Stańczak

Sygn.akt IXU 506/17

ZARZĄDZENIE

1)  uzasadnienie odnotować,

2)  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu wraz z aktami ZUS,

3)  odnotować urlop s.referenta od 11 sierpnia 2017r. do 16 sierpnia 2017r.;

4)  kal.14 dni lub z wpływem

R., 2017-08-31 SSR del.Renata Stańczak