Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 września 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Leszek Wojgienica,

Sędziowie: SO Karol Radaszkiewicz,

SO Dariusz Firkowski (spr.),

Protokolant: stażysta Małgorzata Serafińska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Daniela Brodowskiego

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2017 r.

sprawy M. F. , ur. (...) w N., syna T. i H. z domu M.

oskarżonego z art. 300§2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 17 marca 2017 r., sygn. akt VII K 363/16

I utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II zasądza od oskarżonego M. F. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym kwotę 280 ( dwieście osiemdziesiąt ) zł tytułem opłaty za II instancję.

Sygn. akt VII Ka 704/17

UZASADNIENIE

M. F. został oskarżony o to, że w okresie od 10 września 2012 r. do 28 listopada 2012 r. w O., będąc prezesem spółki (...). sp. z o.o. i działając w imieniu tej spółki, w celu udaremnienia wykonania orzeczeń sądów w postaci wyroku Sądu Rejonowego w O. w sprawie (...) oraz w sprawie (...), (...) i tytułów wykonawczych wystawionych przez Naczelnika Urzędu (...) w O. w sprawach (...) i(...), (...), (...)i (...) udaremnił zaspokojenie wierzycieli spółki (...). sp. z o.o. w O., tj. - spółki (...). (...) sp. z o.o. w O. na kwotę 7965 zł, Urzędu(...) w O. - na kwotę 7.493,77 zł, M. G. (1) na kwotę 13 .417 zł, A. S. na kwotę 7317 zł w ten sposób, iż dokonał sprzedaży składników spółki (...). zagrożonych zajęciem dla spółki (...) sp. z o.o. w O. tj. o czyn z art. 300 § 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 17 marca 2017 r., w sprawie sygn. akt VII K 363/16

I oskarżonego M. F. uznał za winnego tego, że w okresie od 10 września 2012 r. do 28 listopada 2012 r. w O., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc prezesem spółki (...) sp. z o.o. i działając w imieniu tej spółki, w sytuacji grożącej jej niewypłacalności, w celu udaremnienia wykonania orzeczeń sądów w postaci wyroków Sądu Rejonowego w O. w sprawach (...) i (...), co najmniej uszczuplił zaspokojenie wierzycieli spółki (...) sp. z o.o. w O. - M. G. (1) na kwotę 13.417 zł i A. S. na kwotę 7.317 zł oraz Skarbu Państwa - Urzędu (...) w O. na łączną kwotę należności 3.511,63 zł, wynikającą z tytułów wykonawczych, wystawionych przez Naczelnika Urzędu (...) w O. w sprawach (...), (...),(...) i (...), w ten sposób, iż dokonał sprzedaży składników spółki (...) sp. z o.o. zagrożonych zajęciem na rzecz spółki (...) sp. z o.o. w O., który to czyn Sąd zakwalifikował z art. 300 § 1 k.k. w zb. z art. 300 § 2 k.k. w zw. z art. 308 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to, na podstawie art. 300 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 33 § 2 k.k. przy zastosowaniu art.4§1 kk wymierzył mu karę 5 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w wymiarze 80 stawek dziennych, określając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł,

II na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby 2 lat,

Apelację od powyższego wyroku złożył obrońca oskarżonego, który zaskarżył go w całości i zarzucił mu:

1/ na podstawie art. 438 pkt 1 k.p.k. obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 300 § 2 k.k. poprzez jego błędną wykładnię, tj. przyjęcie iż wskazany przepis swoim zakresem obejmuje świadczenia publicznoprawne;

2/ na podstawie art. 438 pkt 3 k.p.k., błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, a mający wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu, iż oskarżony w celu udaremnienia wykonania orzeczeń sądów w postaci wyroków Sądu Rejonowego wO.w sprawach (...) i (...), co najmniej uszczuplił zaspokojenie wierzycieli Spółki (...). sp. z o.o. w O. - M. G. (1) i A. S. oraz Skarbu Państwa - Urzędu S. w O., w ten sposób, że mając świadomość o zobowiązaniach spółki i w sposób przemyślany podjął kroki mające na celu wyzbycie się majątku, a w konsekwencji swoim zachowaniem wypełnił znamiona czynu zabronionego stypizowanego w art. 300 § 1 k.k. w zb. z art. 300 § 2 k.k. w zw. z art. 308 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Podnosząc te zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie podkreślić należy, iż Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń w zakresie okoliczności stanu faktycznego, jak również winy oskarżonego. Wbrew twierdzeniom skarżącego dokonana przez Sąd I instancji analiza materiału dowodowego jest wnikliwa i jasna, odpowiadająca dyrektywom określonym w art. 4 k.p.k., a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 k.p.k. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji wnikliwe zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia skutkującego uznaniem winy M. F.. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody takiego rozstrzygnięcia, a Sąd Okręgowy w pełni podziela przedstawioną tam argumentację . W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania całości argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, którą Sąd Okręgowy aprobuje i należy jedynie zaakcentować te elementy, które przemawiają za odmową podzielenia stanowiska obrońcy.

Odnosząc się do zarzutów dotyczących dokonania dowolnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, stwierdzić należy, iż ustalony stan faktyczny w niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości. Sąd I instancji prawidłowo, w oparciu o zebrany materiał dowodowy odtworzył przebieg zdarzenia, oceniając dowody w sposób zgodny z zasadami prawa procesowego. Tym samym ustalenia faktyczne w zakresie ustalonego zachowania oskarżonego nie wykraczały poza ramy swobodnej oceny dowodów albowiem poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz sędziowskim przekonaniem. Tym samym, jak to już wcześniej wskazano, nie może być uznany za trafny zarzut obrazy art. 7 k.p.k. albowiem jest on tylko wtedy skuteczny gdy skarżący wykażą, że sąd orzekający - oceniając dowody - naruszył wskazane zasady.

Również zarzuty apelacji skarżącego w zakresie rzekomego błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia oraz nieprawidłowej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, które miały mieć wpływ na treść wyroku także nie są zasadne, albowiem sam fakt, iż nie zgadzają się oni z oceną dokonaną przez Sąd I instancji nie oznacza, że jest ona nieprawidłowa. Analiza pisemnego uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia wskazuje, że Sąd I instancji wskazał, dlaczego dał wiarę zeznaniom pokrzywdzonych wierzycieli a uznał te wyjaśnienia oskarżonego, w których nie przyznał się on do popełnienia zarzucanego mu czynu za niewiarygodne a ocenę tę należy podzielić. Tym samym podzielić należało stanowisko Sądu Rejonowego co do tego, że wyjaśnienia oskarżonego nie polegają na prawdzie i stanowią jedynie przyjętą linię obrony.

Zatem podkreślić należy, że Sąd Rejonowy poprzez ustalenie w zakresie co najmniej uszczuplenia zaspokojenia wierzycieli spółki (...) sp. z o.o. w O., tj. M. G. (1), A. S. i Skarbu Państwa nie dopuścił się błędu. W ślad za Sądem Rejonowym przede wszystkim zauważyć należy, że oskarżony M. F. doskonale wiedział o toczących się przeciwko (...) sp. z o.o. w O. postępowaniach z powództwa M. G. (1), (...) sp. z o.o. w O. oraz A. S.. M. F. jako prokurent (...) sp. z o.o., był przecież wzywany do zapłaty i brał udział w toczących się przeciwko wymienionej spółce postępowaniach, przy czym co istotne spółka (...) nie posiadała żadnego majątku, gdyż został on przeniesiony na (...).

To, że oskarżony aktywnie uczestniczył w postępowaniach potwierdzają zeznania świadków oraz dokumenty z postępowań cywilnych.

Z relacji M. G. wynika także i to, że wymieniona zanim złożyła pozew w sądzie, a miało to miejsce w dniu 16 sierpnia 2011 r., w dniu 20 czerwca 201l r., wysyłała do spółki (...), wezwanie do zapłaty, które odebrał oskarżony. Podobnie w zakresie roszczeń przysługujących A. S. zanim zostało wytoczone powództwo, co miało miejsce w okresie od 25 lipca 2012 r. do 8 sierpnia 2012 r. (k. 49, 50, 52, 196), wysłano w dniach 6.07.2012 r. i 24.07.2012 r. wezwania do zapłaty. Nie może zatem budzić wątpliwości fakt, że w chwili dokonywania przez oskarżonego w imieniu spółki (...) sprzedaży jej mienia oskarżony doskonale zdawał sobie sprawę z istnienia tych wierzytelności.

Natomiast co do zobowiązań wobec Urzędu (...) w O., to jak wynika z informacji i dokumentów uzyskanych od tegoż urzędu tytuły wykonawcze (...),(...), (...) i (...) zostały wydane na podstawie deklaracji podatkowych spółki, a zatem nie na podstawie decyzji Urzędu Skarbowego w O., przy tym dotyczyły one miedzy innymi należności PIT - 4R za III, VI, VII, IX. 2012 r. w zakresie zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników, ujętych deklaracji rocznej z 26.03.2013 r. Wobec tej ostatniej kwestii zauważyć należy, że M. F. jako prezes zarządu spółki zatrudniający w jej imieniu pracowników musiał zdawać sobie sprawę, że od ich wynagrodzeń spółka będzie musiała odprowadzić zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń.

W tym miejscu wskazać należy również, że o ile w zakresie zobowiązań wobec spółki (...) oskarżony zwracał się o poradę do radcy prawnego K. S., to z zeznań tego świadka wynika, że M. F. nie informował go wówczas o tym, że są jakieś roszczenia wobec spółki ze strony innych wierzycieli.

Ponadto podkreślenia wymaga, że przestępstwo z art. 300 § 1 i 2 k.k. polega nie tylko na udaremnieniu zaspokojenia wierzyciela ale też na jego uszczupleniu. Tym samym oskarżonego nie mogło zwolnić od odpowiedzialności za zachowanie w zakresie przedmiotowych wierzytelności, to że pokrzywdzeni dopiero w późniejszym okresie uzyskali korzystne dla siebie rozstrzygniecia, przy czym co istotne w momencie podejmowania czynności egzekucyjnych, ze względu na zbycie składników majątku przez spółkę, wierzyciele nie mieli się z czego zaspokoić, a egzekucja okazała się bezskuteczna.

Wobec powyższego za trafne uznać było przypisanie oskarżonemu czynu z art. 300 § 1 k.k. w zb. z art. 300 § 2 k.k. w zw. z art. 308 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. Reprezentowana przez oskarżonego spółka (...), której sprawami majątkowymi się zajmował, w czasie czynu była dłużnikiem wskazanych w wyroku podmiotów a w momencie przenoszenia na spółkę (...) składników majątku spółki (...), były one zagrożone zajęciem. Na powyższe wskazuje to, że istniało wówczas realne niebezpieczeństwo ich zajęcia z uwagi na toczące się już postępowania cywilne dotyczące tych należności, a dłużnik był wzywany do ich zapłaty.

Wskazać przy tym należy, że warunkiem odpowiedzialności z art. 300 § 2 k.k. jest istnienie roszczenia wierzyciela oraz świadomość sprawcy, że wierzyciel przystąpił lub ma poważny zamiar aby przystąpić do egzekucji tego roszczenia a nie samo istnienie orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, którego wykonanie dłużnik zamierza udaremnić albowiem przedmiotem przestępnych zabiegów dłużnika może być zarówno orzeczenie już zapadłe, jak i orzeczenie, które ma dopiero zapaść.

Tym samym M. F. zbywając majątek spółki, co najmniej uszczuplił zaspokojenia wskazanych wierzycieli albowiem dotychczasowa egzekucja tych należności okazała się bezskuteczna. W zakresie kwalifikacji prawnej przyjętej przez Sad I instancji, to wskazać także z jednej strony należy, że tytuły wykonawcze wystawione przez Urząd (...) nie były orzeczeniami a wierzytelności Skarbu Państwa - Urzędu (...) w O. wynikały z deklaracji złożonych przez podatnika co uzasadnia kwalifikację z art. 300 § 1 k.k.. Trafnie również uzupełnioną ją o art. 308 k.k. ze względu na to, że to nie oskarżony był dłużnikiem, lecz reprezentowana przez niego spółka, której sprawami majątkowymi się on zajmował. Natomiast co do podnoszonej w apelacji obrońcy oskarżonego kwestii kwalifikacji z art.300§2 kk, to Sąd Okręgowy w niniejszym składzie w pełni podziela rozważania poczynione w tym zakresie w czasie poprzedniego rozpoznania- k.1122. Tym samym jeszcze raz odwołać należy do wskazanego tam orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie wyrażanego tam poglądu, że przepis art. 300 § 2 k.k. „udziela ochrony także wierzytelnościom niezwiązanym z obrotem gospodarczym, w tym wynikającym z zobowiązań podatkowych” oraz „użyte w art. 300 § 2 k.k. określenie orzeczenie sądu lub innego organu państwowego nie jest ograniczone tylko do orzeczeń dotyczących wierzytelności wynikających ze stosunku prawnego, którego jedną ze stron jest podmiot obrotu gospodarczego”. Istotne przy tym jest, że postanowienie w sprawie I KZP 22/12 zapadło nie tylko już po wydaniu orzeczeń wskazanych w apelacji- k.1257 ale jego treść wskazuje na to, że argumentacja w nim przedstawiona odnosiła się właśnie do zagadnienia poruszanego w judykacie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu w sprawie AKa261/11.

Mając powyższe na uwadze zaskarżony wyrok jako prawidłowo utrzymano w mocy-art.437§1 kpk, art.438pkt 1 i 3 kpk.

O kosztach za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art.636§1 kpk oraz art.2ust.1pkt 2 i art.3ust.2 w zw. z art.8 ustawy o opłatach w sprawach karnych.