Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 27 września 2016 r.

Pozwem z dnia 16 lipca 2015 r. P. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 3 734,69 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie pozwu, powód wskazał, iż zawarł z pozwanym polisę ubezpieczenia nr (...). Następnie pozwany przesłał powodowi pisma z 13 maja 2015 r. oraz 17 kwietnia 2013 r. w treści których poinformował go o stanie polisy, fakcie jej rozwiązania oraz wypłaceniu składek w pomniejszonej wysokości. Z przesłanego rozliczenia wynikało, że pozwany tytułem rozwiązania umowy pobrał kwotę 3 734,69 zł. jako kwotę potrąceń. W ocenie powódki opłata ta jest nienależna, nieekwiwalentna i stanowi rażące naruszenie interesów konsumentów, zaś samo postanowienie umowne umożliwiające pobieranie takich opłat wydaje się mieć charakter abuzywny, bowiem w sposób nieusprawiedliwiony nakłada na konsumenta obowiązek płacenia opłaty bez możliwości określenia świadczenia wzajemnego ze strony pozwanego na rzecz konsumenta. Powód powołał się na orzeczenie Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie o sygn. akt XVII Amc 1704/09, w którym uznano, że pobieranie opłat likwidacyjnych w takich okolicznościach jest niedozwolone ( pozew k. 2-5)

Pozwany (...) S.A. w W. w odpowiedzi na pozew domagał się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia na swoją rzecz od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Na wstępie pozwany wskazał, że powód w momencie zawierania umowy zajmował się pośrednictwem ubezpieczeniowym oraz zaznaczył, że umowa ubezpieczenia dotycząca niniejszej sprawy została zawarta za swoim własnym pośrednictwem. Dodatkowo pozwany zaakcentował, że w związku z prowadzoną przez powoda działalnością nie posiada on statusu konsumenta z uwagi na rozległą wiedzę z zakresu charakterystyki oferowanych produktów, którą posiada. Uzasadniając swoje stanowisko, zwrócił również uwagę na specyfikę umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, w tym jej długoterminowy charakter. W jego ocenie, mimo świadomości długoterminowego charakteru umowy zaprzestanie przez powoda opłacania składek skutkujące jej rozwiązaniem, bezsprzecznie stanowi pogwałcenie postanowień zawartego świadomie kontraktu. Wskazał ponadto, że świadczenie wykupu oraz pozostałe postanowienia regulujące jego istotę jako postanowienia umowy określające główne świadczenia stron w rozumieniu art. 3851§ 1 k.c. nie może być przedmiotem incydentalnej kontroli wzorca umowy dokonywanej przez Sąd, a sprzeczne z dobrymi obyczajami jest wikłanie kontrahentów w stosunki obligacyjne, rozwiązywanie ich w drodze jednostronnego oświadczenia bez żadnych konsekwencji, z tej tylko przyczyny, że rezygnujący z realizacji umowy jest konsumentem. Wskazał ponadto, iż w związku z objęciem powoda ochroną ubezpieczeniową poniósł wymierne koszty, które pozostają w powiązaniu z zatrzymaną opłatą likwidacyjną oraz uzasadniają jej wysokość, a to prowizję na rzecz agenta ubezpieczeniowego, za pośrednictwem którego doszło do zawarcia umowy ubezpieczenia, koszty akwizycji, koszty administracyjne początkowe, koszty administracyjne. Co więcej, kwestionowane przez powoda postanowienie nie zostało wpisane do Rejestru postanowień wzorców uznanych za niedozwolone prowadzonego przez Prezesa UOKiK, a zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego rozszerzona prawomocność wpisu do tego Rejestru nie obejmuje wzorców stosowanych przez innego przedsiębiorcę. Dodatkowo pozwany zakwestionował sposób określenia przez powoda daty początkowej od której naliczane miały być odsetki(odpowiedź na pozew – k. 63-78).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 grudnia 2007 roku P. S. zawarł z (...) S.A. z siedzibą w W. umowę ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (...), potwierdzoną polisą nr (...), na podstawie której wyraził zgodę na objęcie go ochroną ubezpieczeniową przez pozwane towarzystwo, zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia. P. S. zobowiązał się do uiszczania składek z tytułu ubezpieczenia podstawowego w wysokości 200 zł. Powód w ramach ww. umowy wystąpił w podwójnej roli: z jednej strony był on osobą zawierającą ubezpieczenia, a z drugiej był on również przedstawicielem pozwanego w związku z prowadzoną działalnością z zakresu pośrednictwa ubezpieczeniowego. W roku 2007 był on agentem ubezpieczeniowym, który oferował potencjalnym klientom zawieranie umów ubezpieczeniowo-inwestycyjnych. W związku z zawarciem niniejszej umowy otrzymał on prowizję związaną z pozyskaniem nowego klienta w kwocie 2 208 zł ( okoliczności bezsporne, dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia wniosku o zawarcie umowy indywidualnego ubezpieczenia na życie – k. 87-89, pismo k. 93, zeznania powoda P. S. – protokół z rozprawy z dnia 13 września 2016 r. k. 177)

W ramach zawartej umowy P. S. obowiązywał wykorzystywany przez stronę pozwaną w ramach wykonywanej działalności ubezpieczeniowej, wzorzec umowny o nazwie: „Ogólne warunki ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi za składką podstawową opłacaną regularnie (...)” wraz z Tabelą opłat i limitów (okoliczności bezsporne, OWU – k. 37-43, Tabela opłat i limitów – k. 44-45).

Zgodnie z § 29 jeżeli umowa ubezpieczenia ulegnie rozwiązaniu na skutek okoliczności, o których mowa w § 33 pkt 1 oraz pkt 3-4 OWU, Towarzystwo dokona umorzenia jednostek uczestnictwa zewidencjonowanych na rachunku podstawowym oraz na rachunku dodatkowym, po cenie jednostek uczestnictwa obowiązującej w dniu wyceny danego ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego, następującego nie później niż w terminie 24 dni od dnia rozwiązania umowy ubezpieczenia (§ 29 pkt 1 zd. 1). Kwota wartości polisy przeznaczona do wypłaty jest pomniejszana o należną opłatę likwidacyjną oraz opłatę od wykupu w wysokości określonej w Tabeli opłat i limitów.

Stosownie do § 44 OWU opłata likwidacyjna jest pobierana od kwot należnych ubezpieczającemu z tytułu:

1)  wypłaty wartości polisy, z wyłączeniem wypłaty wartości polisy wskutek wypowiedzenia umowy ubezpieczenia przez ubezpieczającego w przypadku określonym w § 51 ust. 8;

2)  wypłaty części wartości podstawowej polisy;

w przypadku złożenia wniosku o dokonanie takiej wypłaty lub w przypadku wypowiedzenia umowy ubezpieczenia przez ubezpieczającego w okresie pierwszych dziesięciu lat polisy, z zastrzeżeniem § 19 ust. 7 OWU.

Opłata likwidacyjna stanowi iloczyn wskaźnika określonego w Tabeli opłat i limitów oraz łącznej wysokości składki podstawowej należnej za pierwszy rok polisy, z zastrzeżeniem, że w przypadku wypłaty części wartości podstawowej polisy, opłata likwidacyjna jest pobierana w proporcji, w jakiej kwota części wartości podstawowej polisy pozostaje w dniu naliczenia opłaty likwidacyjnej do wartości podstawowej polisy (§ 44 pkt 2). Opłata likwidacyjna jest pobierana przez Towarzystwo w dniu umorzenia jednostek uczestnictwa, dokonanego w celu wypłaty wartości podstawowej polisy lub części wartości podstawowej polisy, poprzez potrącenie opłaty likwidacyjnej należnej Beneficjentowi wykupu (§ 44 pkt 3). Jeżeli wartość podstawowa polisy jest niższa od należnej opłaty likwidacyjnej, Towarzystwo pobiera opłatę likwidacyjną w wysokości wartości podstawowej polisy ( okoliczności bezsporne, OWU k. 37-43).

Wysokość opłaty likwidacyjnej wynosiła odpowiednio:

(okoliczności bezsporne, Tabela opłat i limitów – k. 44-45)

Stosownie do § 45 OWU opłata od wykupu jest pobierana od kwot należnych ubezpieczającemu z tytułu:

1.  wypłaty wartości polisy, z wyłączeniem wypłaty wartości polisy wskutek wypowiedzenia umowy ubezpieczenia przez ubezpieczającego w przypadku określonym w § 51 ust. 8;

2.  wypłaty części wartości podstawowej polisy;

w przypadku złożenia wniosku o dokonanie takiej wypłaty w okresie pierwszych dwudziestu lat polisy.

Opłata od wykupu jest określana procentowo w stosunku w jakim w dniu jej naliczenia pozostaje do wypłaty wartości podstawowej polisy lub odpowiednio do wypłaty części wartości podstawowej (§ 45 pkt 2). Opłata od wykupu jest pobierana przez Towarzystwo w dniu umorzenia jednostek uczestnictwa, dokonanego w celu wypłaty wartości podstawowej polisy lub części wartości podstawowej polisy poprzez potrącenie tej opłaty należnej Beneficjentowi wykupu (§ 44 pkt 3) ( okoliczności bezsporne, OWU k. 37-43).

Wysokość opłaty od wykupu wynosiła odpowiednio:

(okoliczności bezsporne, Tabela opłat i limitów k. 44-45)

Pismem z dnia 17 kwietnia 2013 r. pozwany poinformował powoda, iż w związku z nadesłaną korespondencją dotyczącą wypowiedzenia umowy ubezpieczenia - umowa ta została rozwiązana z dniem 9 kwietnia 2013 r., a tym samym wygasła ochrona ubezpieczeniowa, którą powód był objęty z tytułu tej umowy. Ponadto przedstawiono kalkulację kwoty do wypłaty z tytułu całkowitego wykupu, zgodnie z którą wartość jednostek zgromadzonych na rachunku powódki wynosiła 13 468,84 zł., zaś wysokość kwoty potrąceń 3 734,69 zł. Tym samym po potrąceniu wyżej wskazanej opłaty, pozwany wypłacił powódce kwotę 9 734,15 zł. ( okoliczności bezsporne, dowód: pismo z dnia 17 kwietnia 2013 r. – k. 47).

W dniu 28 maja 2015 r. P. S. upoważnił (...) Spółkę akcyjną z siedzibą w S. do odzyskania wierzytelności przysługującej mu od (...) Spółki akcyjnej z siedzibą w W. w wysokości 3 734,69 zł, wynikających z opłaty likwidacyjnej z tytułu wypłaconych dotychczas środków oraz dodatkowych i nienależnych opłat, zgodnie z polisą numer (...) ( okoliczność bezsporna, upoważnienie - k.48).

Pismem z dnia 8 czerwca 2015 r. (...) Spółka akcyjna z siedzibą w S. reprezentująca powódkę wezwała (...) Spółkę akcyjną z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 3 734,69 zł., stanowiącej nienależnie pobraną opłatę na podstawie polisy nr (...) zawartej w dniu 18 grudnia 2007 r. z P. S. – w terminie do dnia 15 czerwca 2015 r. pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego ( okoliczności bezsporne, wezwanie do zapłaty wraz z dowodem nadania - k. 49-50).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o przywołane w nawiasach dowody z dokumentów, bowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości, a Sąd, analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy, nie dopatrzył się okoliczności mogących skutkować powstaniem wątpliwości co do ich autentyczności.

W niniejszym postępowaniu przeprowadzony został również dowód z zeznań stron, który został ograniczony wyłącznie do zeznań strony powodowej. Sąd uznał jego zeznania za wiarygodne. W ocenie Sądu były one spójne, logiczne i korespondowały z całością materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie.

W istocie stan faktyczny nie był w niniejszej sprawie sporny, zaś osią sporu były jedynie zagadnienia stricte prawne, tj. czy postanowienia OWU dotyczące opłaty z tytułu umorzenia nabytych jednostek stanowią klauzulę niedozwoloną rozumieniu art. 3851 k.c, w tym czy świadczenie z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa i wykupu było świadczeniem głównym w ramach łączącego strony stosunku prawnego, w końcu – czy w niniejszej sprawie doszło do przedawnienia roszczenia. Kwestie te – jako że sprowadzają się do analizy prawnej – będą stanowić przedmiot dalszych rozważań.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Strona powodowa w niniejszym postępowaniu dochodziła zwrotu pobranej przez pozwanego opłaty z tytułu umorzenia jednostek na podstawie zawartych między stronami umów ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, a stanowiącej w jej ocenie niedozwolone postanowienia umowne.

Na gruncie niniejszej sprawy zasadniczy spór pomiędzy stronami dotyczył przede wszystkim oceny postanowień OWU stosowanych przez stronę pozwaną, na podstawie których ta zatrzymała dochodzoną pozwem kwotę, przez pryzmat przepisów chroniących konsumentów a zakazujących stosowania tzw. klauzul abuzywnych we wzorcach umownych przez przedsiębiorców tj. art. 385 1 § 1 k.c. – art. 385 3 k.c., czy wykonywanie działalności gospodarczej polegającej na oferowaniu umów zawierających tego typu uregulowania nie wpływa na utratę przez powoda statusu konsumenta oraz czy w związku z powyższym przedmiotowe powództwo nie stanowi nadużycia wykonywania prawa podmiotowego w związku z naruszeniem zasad współżycia społecznego.

Przepis art. 3851 § 1 k.c. stanowi, że postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeśli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż w ramach zawartej miedzy stronami umowy powód posiadał status konsumenta. Przepis art. 22 1 k.c. określa, że za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. W ocenie Sądu fakt posiadania przez osobę zawierającą umowę rozszerzonej wiedzy na temat treści tej umowy oraz charakterystyki produktu będącego jej przedmiotem nie powoduje, że umowa ta traktowana powinna być jako umowa bezpośrednio związana z działalnością gospodarczą lub zawodową. Słusznie wskazuje się w doktrynie, że przepis art. 221 k.c. nie określa wzorca cech osobowych konsumenta, takich jak: wymagany zakres wiedzy i doświadczenia w obrocie, stopień rozsądku i krytycyzmu wobec otrzymywanych informacji handlowych (J. Ciszewski, Kodeks cywilny. Komentarz). W przedmiotowej sprawie powód podpisał umowę, która stanowiła wyraz jego osobistej potrzeby alokacji środków finansowych w taki, a nie inny sposób i w tym kontekście działał on jako konsument. Należy wskazać jednak, że powód w niniejszej sprawie występuje w de facto dwóch rolach: po pierwsze jako konsument zawierający z pozwanym umowę ubezpieczenia, a z drugiej strony jako przedsiębiorca pełniący obowiązki pośrednika ubezpieczeniowego otrzymującego prowizję za każdą podpisaną umowę. W ocenie Sądu każdą z dwóch przedstawionych powyżej ról należy traktować jako osobną niezależną pozycję i w związku z tym wskazać należy, iż na gruncie umowy zwartej miedzy powodem i pozwanym, ten pierwszy jest konsumentem i w związku z tym zapisy umowy należy rozstrzygać przez pryzmat ich abuzywności.

W ocenie Sądu wbrew twierdzeniom strony pozwanej postanowienia dotyczące opłaty związanej z wykupem nie określały głównych świadczeń stron, a zatem podlegają kontroli w aspekcie ich abuzywności. W doktrynie wskazuje się, że pojęcie „główne świadczenia stron" należy interpretować raczej wąsko, w nawiązaniu do pojęcia elementów umowy przedmiotowo istotnych (essentialia negotii). Do elementów tych zaliczyć będzie można wynagrodzenie i cenę oraz świadczenie wzajemne przedsiębiorcy – towar, usługę, np. elementem tym będzie ilość i cena towaru w umowie sprzedaży, ale już nie określenie jakości towaru (Rzetecka-Gil Agnieszka, Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania - część ogólna, Komentarz do art. 385(1) Kodeksu cywilnego). Tymczasem w przedmiotowej sprawie do głównych świadczeń stron należało spełnienie przez ubezpieczyciela danego świadczenia w przypadku zajścia określonego w umowie wypadku, a także opłacanie składki ubezpieczeniowej przez powoda. Tylko postanowienia bezpośrednio regulujące wskazane kwestie można zatem zaliczyć do postanowień określających główne świadczenia stron. Umieszczone w OWU zapisy dotyczące opłaty za wykup z tytułu każdej częściowej wypłaty środków lub wygaśnięcia umowy regulują świadczenia poboczne, związane jedynie pośrednio z głównym przedmiotem umowy.

Należy wskazać, iż w związku z pobraniem przez ubezpieczyciela opłaty za wykup w kwocie 3 734,69 zł, tj. kwoty stanowiącej około 28 % zebranych przez powoda środków należy uznać, iż zapis dotyczący określania opłaty w takiej wysokości stanowi rażące naruszenie jego interesów i w związku z tym wypełnia kolejną z przesłanek określonych w art. 3851 § 1 k.c.

Wątpliwości Sądu budzi kwestia czy zawarta przez strony umowa, a w szczególności kwestionowane w niniejszym postępowaniu regulacje dotyczące opłaty za wykup kształtowały interesy konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami. Faktem jest, iż powód posiadał zaawansowaną wiedzę związaną z wieloletnim prowadzeniem działalności związanej z oferowaniem potencjalnym klientom umów ubezpieczeniowych, w tym umów ubezpieczeniowo-inwestycyjnych. W ocenie Sądu z jednej strony zawarcie umowy o treści ujawnionej w toku sprawy, a z drugiej skorzystanie przez niego z możliwości rozwiązania zawartej umowy, będąc w pełni świadomym konsekwencji finansowych takiej decyzji nie stanowi naruszenia dobrych obyczajów. Jak wskazuje się w orzecznictwie sprzeczne z dobrymi obyczajami są postanowienia regulaminów, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta, nie pozwalając na realizację takich wartości, jak szacunek wobec partnera, uczciwość, szczerość, zaufanie, lojalność, rzetelność i fachowość (wyrok SA w Warszawie z 12 lipca 2012 r., VI ACa 287/12). W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie fakt, że obie strony działały na rynku usług finansowych sprawia, że umowa zawarta między nimi będzie posiadała wskazane przez Sąd Apelacyjny w Warszawie cechy i w związku z tym jej postanowienia nie będą naruszały dobrych obyczajów. Wszak powód w niniejszej sprawie znał charakterystykę tego typu umów oraz ewentualne konsekwencje podejmowanych przez niego w późniejszym okresie decyzji w zakresie modyfikacji czy wypowiedzenia umowy.

Jednocześnie wskazać należy, że powód, działając przez wiele lat na rynku jako agent ubezpieczeniowy na podstawie kwot, które otrzymywał w zamian za zawierane przez niego umowy, doskonale zdawał sobie sprawę z dużych kosztów jakie ponosi ubezpieczyciel w związku funkcjonowaniem na rynku usług finansowych oraz obsługą konkretnych klientów. W kontekście powyższego w pełni uzasadniona powinna być dla niego wysokość opłaty pobieranej w przypadku rozwiązania umowy i również z tego powodu Sąd nie dopatrzył się sprzeczności z dobrymi obyczajami. Powyższe ustalenia są tym bardziej aktualne na gruncie przedmiotowej sprawy, albowiem powód w związku z zawartą umową sam otrzymał wynagrodzenie prowizyjne.

Niezależnie od powyższego przedmiotowe powództwo należy oceniać również przez pryzmat art. 5 k.c. Przepis ten wskazuje, że nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. W ocenie Sądu roszczenie skierowane przeciwko podmiotowi świadczącemu usługi, które powód sam od wielu lat oferuje stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego. Po pierwsze: powód nie może wskazywać na brak odpowiedniego poinformowania go o konsekwencjach zawartej przez niego umowy. Powód określił, że działał on jako agent ubezpieczeniowy od 2004 do 2010 lub 2011 r. i mając na uwadze zasady doświadczenia życiowego należy wskazać, iż wielokrotnie zawierał on ze swoimi klientami umowy o specyfice ubezpieczeniowo-inwestycyjnej. Jednocześnie powód wskazał on, że wiedział o istnieniu opłaty likwidacyjnej oraz sposobie jej naliczania i w związku z tym był on w pełni świadomy konsekwencji finansowych związanych z wcześniejszym rozwiązaniem umowy.

Zaznaczyć należy także, iż powód w związku z prowadzaniem przez siebie działalności z zakresu pośrednictwa ubezpieczeniowego oraz otrzymywanych z tego tytułu prowizji posiadał wiedzę na temat dużych kosztów jakie ponosi ubezpieczyciel w związku z zawieraniem konkretnych umów i wiedział, że koszty te przeznaczane są w dużej części na prowizje dla agentów ubezpieczeniowych. W tym miejscu wskazać należy, że umowa, która została zawarta przez strony w założeniu jest umową długoterminową i jej wcześniejsze rozwiązanie naraża ubezpieczyciela na poważne straty finansowe.

Wskazane wyżej okoliczności jednoznacznie wskazują, iż zakres posiadanej przez powoda wiedzy pozwala z całą pewnością stwierdzić, iż zarówno w momencie zawierania umowy, jak również w momencie jej zakończenia doskonale wiedział o konsekwencjach rozwiązania umowy przed terminem na jaki została zawarta. Widział on również o celowości pobierania przez ubezpieczyciela opłat stanowiących duży procent zgromadzonych przez konsumenta funduszy. W kontekście powyższego działanie powoda polegające na próbie odzyskania utraconych w skutek własnych świadomych decyzji środków finansowych należy uznać za zachowanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i w tym zakresie nie zasługujące na ochronę prawną.

Kierując się przedstawioną argumentacją i przytoczonymi regulacjami prawnymi, uznając podniesione przez pozwanego zarzuty za zasadne, Sąd orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.

Wobec nieuwzględnienia powództwa o kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Sąd obciążył kosztami poniesionymi przez pozwanego w całości powoda, jako stronę przegrywającą sprawę. Na koszty te złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika procesowego będącego radcą prawnym w kwocie 600 zł ustalone na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r., w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez radcę prawnego ustanowionego w sprawie oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.