Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2017 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mirosława Molenda-Migdalewicz

Protokolant: star. sekr. sądowy Katarzyna Awsiukiewicz

po rozpoznaniu w dniu 22 września 2017 r. w Legnicy

sprawy z wniosku (...) sp. z o. o. w L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o odstąpienie od żądania ustanowienia hipoteki przymusowej na nieruchomościach należących do (...) Sp. z o. o.

na skutek odwołania (...) sp. z o. o. w L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 4 kwietnia 2017 r.

znak (...)

I.  oddala odwołanie,

II.  zasądza od wnioskodawcy na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. kwotę 3600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VU 398/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 04 kwietnia 2017 r. – znak (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Odział w L. ponownie określił (...) Spółka z o.o. w L. zaległości w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą na :

- ubezpieczenie społeczne za miesiące okres od kwietnia 2016r. do listopada 2016r.w łącznej kwocie– 42258,93zł oraz należne odsetki w kwocie 1044,73zł - liczone na dzień 02 stycznia 2017r. ,

- ubezpieczenia zdrowotne za okres od kwietnia 2016r. do listopada 2016r.w łącznej kwocie– 2483,75,70 zł oraz należne odsetki w kwocie 110,27zł – liczone na dzień 02 stycznia 2017r.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że niniejszą decyzją- przy uwzględnieniu stanowiska płatnika składek z dnia 24 marca 2017r.- zmieniono decyzję ZUS Oddział w L. nr znak (...) w przedmiocie określenia zaległości w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą przez płatnika składek (...)Spółka z o.o. w L. .

Ponadto ZUS Oddział w L. poinformował płatnika składek – w uzasadnieniu decyzji – że , art. 26 ust.3 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz.U. z 2016r. , poz. 963, z póź. zm.) stanowi podstawę wpisu hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości , stanowiącej własność zobowiązanego.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył w imieniu skarżącej spółki Prokurent wnosząc o odstąpienie od żądania ustanowienia hipoteki przymusowej na nieruchomościach należących do(...)Spółka z o.o. w L. .

W uzasadnieniu odwołania skarżący podniósł, że w dniu 28 lutego 2017r. strony zawarły umowę pisemną o rozłożenie na raty należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za okres od kwietnia 2016r. do listopada 2016r.

Płatnik składek spłaca zaległości zgodnie z harmonogramem wskazanym w powyższej umowie .

Zdaniem skarżącego ZUS Oddział w L., wydając zaskarżoną decyzję, naruszył ustalenia stron zawarte w par. 5 i par. 9 umowy z dnia 28 lutego 2017r.Po zawarciu wyżej wskazanej umowy określającej warunki i harmonogram spłat należności składkowych – organ rentowy wszczął działania egzekucyjne względem(...) Spółka z o.o. w L. , a ponadto płatnik składek nie wyraził zgody na wpisanie hipoteki względem posiadanych nieruchomości . Tym samym , zdaniem skarżącego ,czynność organu rentowego jest nieważna , gdyż postaje w sprzeczności z postanowieniami umownymi i kodeksem cywilnym .

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie oraz podtrzymał argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy dodatkowo wskazał , że postępowanie zakończone wydaniem zaskarżonej decyzji nie jest postępowaniem egzekucyjnym , o którym mowa w par. 5 umowy zawartej między stronami w dniu 28 lutego 2017r. Ma jedynie na celu zabezpieczenie należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka z o.o. w L. zaewidencjonowany jest jako płatnik składek z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W okresie od kwietnia 2016r. do listopada 2016r. spółka zalegała z opłaceniem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne .

W dniu 28 lutym 2017r. pomiędzy Zakładem Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. a (...) Spółka z o.o. w L. została zawarta umowa o rozłożenie na raty należności z tytułu składek ( nr umowy (...).

Zgodnie z par. 2 umowy Zakładek Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.- jako wierzyciel – rozłożył płatnikowi składek na raty należność z tytułu składek w łącznej wysokości 47952,78zł :

- składka społeczne za okres od kwietnia 2016r. do listopada 2016r. w łącznej kwocie– 44040,86zł oraz należne odsetki w kwocie 1135zł.

- składka ubezpieczenia zdrowotne za okres od kwietnia 2016r. do listopada 2016r. w łącznej kwocie– 2580,72,70 zł oraz należne odsetki w kwocie 115zł.

Strony ustaliły w par. 4 ustaliły harmonogram spłat zaległości w 24 ratach , płatnych od 03 marca 2017r. do 15 lutego 2019r.

W par. 5 pkt. 2 umowy ZUS Oddział w L. – jako wierzyciel- zobowiązał się do nie wszczynania i nie wznawiania postępowań egzekucyjnych przez okres obowiązywania umowy w stosunku do należności z tytułu składek objętych umowa z dnia 28 lutego 2017r.

W par. 9 umowy strony ustaliły , że zmiany warunków umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności .

W dniu 24 marca 2017r. płatnik składek złożył w ZUS Oddział w L. pismo , w którym m.in. wskazał , że zaległość objęta układem ratalnym jest należnością niewymagalną na czas trwania umowy i jako taka nie stanowi podstawy wpisu hipoteki przymusowej do księgi wieczystej nieruchomości , będącej własnością zobowiązanego .

Ponadto w powyższym wniosku zarzucono , że wysokość zadłużenia wskazana w umowie z dnia 28 lutego 2017r. ulega pomniejszeniu o każdą ratę opłaconą przez płatnika składek – zgodnie z harmonogramem spłat ratalnych .

d o w ó d: akta ubezpieczeniowe wnioskodawcy .

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania nie zasługiwały na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 46ust.1 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz.U. z 2016r. , poz. 963, z póź. zm.), płatnik składek jest zobowiązany według zasad wynikających z przepisów prawa obliczać , potrącać z dochodów oraz rozliczać i opłacać należne składki .

Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika , że w okresach wskazanych w zaskarżonych decyzjach tj. od kwietnia 2016r. do listopada 2016r. (...) Spółka z o.o. w L. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej nie opłacał należnych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne .

Tym samym płatnik składek nie dopełnił ciążącego na nim ustawowego obowiązku opłacania składek na wskazane ubezpieczenia z tytułu , któremu podlegał w okresie od kwietnia 2016r. do listopada 2016r.

Łączna wysokość składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenia zdrowotne wskazana została w ustaleniach faktycznych niniejszego uzasadnienia .

W toku postępowania prowadzonego przed organem rentowym oraz w toku postępowania odwoławczego wnioskodawca nie wniósł zastrzeżeń do wysokości zaległych składek ustalonych przez ZUS w umowie z dnia 28 lutego 2017r. oraz w zaskarżonej decyzji .

W tym miejscu wskazać należy , że zaskarżona decyzja dotyczy ponownego określenia wysokości zadłużenia skarżącej spółki z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w okresie od kwietnia 2016r. do listopada 2016r.

Została ona wydana na podstawie art. 83 ust. 6 oraz art. 26 i 29 powołanej w niniejszym uzasadnieniu ustawy systemowej .

W odwołaniu skarżący wskazał ,iż wydając zaskarżoną decyzję ZUS Oddział w L. naruszył ustalenia zawarte w par. 5 umowy z dnia 28 lutego 2017r. o rozłożeniu na raty należności z tytułu zaległych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne za okres od kwietnia 206r. do listopada 2016r. Tym samym zaskarżona decyzja wznawia postępowanie egzekucyjne względem płatnika składek co do należności objętych układem ratalnym z dnia 28 lutego 2017r. – co jest sprzeczne w postanowieniami umowy i zasadami zawartymi w kodeksie cywilnym .

Rozpoznając odwołanie sąd uznał za zgodne z prawem stanowisko Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przedstawione w uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie Zaskarżona decyzja nie wznawia postępowania egzekucyjnego co do należności objętych umową z dnia 28 lutego 2017r. o rozłożeniu na raty zaległych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne za okres od kwietnia 2016r. do listopada 2016r.

W zaskarżonej decyzji organ rentowy pouczył płatnika składek , że zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy systemowej – dla zabezpieczenia należności z tytułu składek - ZUS przysługuje hipoteka przymusowa na wszelkich nieruchomościach dłużnika .

W tym miejscu wskazać należy , że na podstawie art. 109 KWU uprawnionemu z tytułu składek przysługiwała hipoteka przymusowa.

W aktualnie obowiązującym systemie prawnym ZUS jest jednym w wykonawców określonych ustawę zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych - przede wszystkim jako dysponent Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( art. 3 ust.1 pkt.1 i art. 51 ust.2 ustawy systemowej ). W ramach swych uprawnień m.in. wystawione przez niego dokumenty stwierdzające istnienie należności z tytułu składek oraz jej wysokości są podstawą wpisu hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości stanowiącej własność zobowiązanego ( art. 26 ust.2 oraz art. 68 ust.1 pkt.1 lit.c ustawy systemowej ) .

Nie oznacza to uprawnień ZUS do uzyskania wpisu hipoteki przymusowej na swoją rzecz.

Składki na ubezpieczenia społeczne są składkami Funduszu Ubezpieczeń Społecznych , który powołany został do realizacji zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych . Jest to państwowy fundusz celowy, stanowiący wyodrębniony rachunek bankowy( art. 51 ustawy systemowej ) . Przychody FUS pochodzą m.in. ze składek ubezpieczonych . Zasoby FUS stanowią własność państwową ( Skarbu Państwa) , a nie własność państwowej osoby prawnej ( ZUS).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych – jako dysponent FUS- zarządza na zasadach powiernictwa wydzielonym mieniem Skarbu Państwa, nie będąc właścicielem tego mienia . Działa więc we własnym imieniu , ale na rzecz Skarbu Państwa .

Tym samym uprawnionym do zabezpieczenia państwowej wierzytelności z tytułu składek ubezpieczeniowych jest Skarb Państwa .

Przewidziana w art. 26 ustawy systemowej instytucja zabezpieczenia hipotecznego należności składkowych jest szczególną formą zabezpieczenia należności państwowych (Skarbu Państwa) , które to należności mają charakter uprzywilejowany . Zatem zabezpieczenia hipotecznego należności składkowych nie jest to czynność postępowania egzekucyjnego , o której strony postanowiły w par. 5 umowy z dnia 28 lutego 2017r. o rozłożeniu na raty należności składkowych .

W tym zakresie sąd w pełni podziela argumentacje ZUS Oddział w L. przedstawioną w odpowiedzi na odwołanie .

Reasumując Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie , gdyż nie było podstaw do jego uwzględnienia z przyczyn wymienionych w niniejszym uzasadnieniu .

Konsekwencją oddalenia odwołania od zaskarżonej decyzji było orzeczenie o kosztach niniejszego procesu, na które złożyły się tylko koszty zastępstwa procesowego.

O ich wysokości Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 2 pkt.5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zmieniające Rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 03 października 2016r. ( Dz.U. z 2016r. poz. 1667), uwzględniając w tym zakresie przedmiot decyzji tj. stan zaległości składkowych i wartość przedmiotu sporu 44742,68zł ( suma należności głównych tj. zaległych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne bez odsetek i innych kosztów oraz bez opłat wymienionych w decyzji )