Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 342/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia

11 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Ireneusz Płowaś

Sędziowie

SO Wojciech Borodziuk

SO Janusz Kasnowski (spr.)

Protokolant

sekr. sądowy Tomasz Rapacewicz

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2013r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa P. K.

przeciwko P. S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu rejonowego w Świeciu

z dnia 31 stycznia 2013r. sygn. akt. VI C 73/13

I zmienia zaskarżony wyrok:

a) w punkcie 1 (pierwszym) w ten sposób, że oddala powództwo,

b) w punkcie 3 (trzecim) poprzez jego uchylenie,

II zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 182 zł (sto osiemdziesiąt

dwa) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

II Ca 342/13

UZASADNIENIE

Powód P. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego P. S. kwoty 568 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23 maja 2012 r. oraz kosztami postępowania.

W uzasadnieniu wskazał, że pozwany na terenie (...) dzierżawionej przez powoda, w okresie od 1 stycznia do 23 maja 2012 r. miał postawioną przyczepę campingową, za co powinien zapłacić kwotę dochodzoną pozwem.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i wskazał, że już wcześniej miał postawioną przyczepę na terenie (...) i z tego tytułu ustalił, w drodze ustnej umowy z poprzednim kierownikiem (...), odpłatność w kwocie 1200 zł za postój przyczepy w sezonie letnim. Podniósł też, iż dopiero w kwietniu 2012 r. dowiedział się o zmianie kierownika (...) i wysokości opłat, które były zbyt wysokie, dlatego w maju 2012 r. przyczepę zabrał.

Wyrokiem z dnia 31 stycznia 2013r. Sąd Rejonowy w Świeciu VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w T. w sprawie o sygn. akt VI C 73/13:

- zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 518 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 maja 2012 r. do dnia zapłaty (w punkcie 1 wyroku);

- oddalił powództwo w pozostałej części (w punkcie 2);

- zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 27 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (w punkcie 3 wyroku).

Sąd Rejonowy ustalił, że powód w ramach przedwstępnej umowy dzierżawy, był uprawniony do pobierania w 2012r. opłat i pożytków ze (...) w miejscowości S.. (...) umożliwiała między innymi przetrzymywanie na jej terenie przyczep campingowych osób, które z niej korzystały, za opłatą w kwocie 12 zł za dobę przy przyczepie o długości od 3 do 5 metrów i w okresie od dnia 1 maja do 30 września oraz w cenie 2 zł za dobę w pozostałym okresie w ciągu roku. Opłaty wynikały z obowiązującego na terenie (...) cennika, powszechnego dla wszystkich korzystających z terenu (...). Cennik ten obowiązywał także w okresie poprzedzającym nabycie przez powoda uprawnień do terenu (...) na podstawie umowy przedwstępnej dzierżawy z dnia 26 listopada 2011r. W okresie od 1 stycznia 2012 r. do dnia 23 maja 2012 r. na terenie (...) swoją przyczepę campingową miał postawioną pozwany, który również wcześniej w ten sposób korzystał z terenu (...). Pozwany nie nocował w przyczepie campingowej w okresie od stycznia do 23 maja 2012r. Powód wezwał pozwanego do zapłaty za postój przyczepy na terenie (...), czego pozwany nie uczynił.

Przechodząc do oceny prawnej tych ustaleń Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powoda znajduje uzasadnienie w znacznej części. Na terenie (...), z której korzystał pozwany, obowiązywał cennik opłat za świadczone usługi turystyczne. Cennik ten był dostępny dla osób korzystających z terenu (...) i obowiązywał nie tylko w 2012r., ale także już wcześniej. Cennik stanowił ofertę, w rozumieniu art. 66 § 1 k.c. w związku z art. 71 k.c. a contrario. W ocenie Sądu I instancji, pozwany, poprzez nie zaprzestanie korzystania z terenu (...), w sposób dorozumiany przyjął skierowaną ofertę sprzedaży usługi i tym samym przyjął obowiązek zapłaty za nią zgodnie z obowiązującymi stawkami. Pozwany od dłuższego już czasu korzystał z terenu tej (...), zatem wiedział lub mógł się dowiedzieć, jakie zasady obowiązywały przy korzystaniu poprzez postój przyczepy campingowej. Z tych względów, zdaniem Sądu Rejonowego, wynikał co do zasady obowiązek zapłaty po stronie pozwanej. Odnośnie wysokości roszczenia powoda, to nie było sporu co do tego, że w okresie 01.01.2012r. do 23 maja 2012r. włącznie pozwany stał na terenie (...) przyczepą campingową. Z kolei powód nie udowodnił, aby pozwany we wskazanym okresie także nocował na terenie (...) w przyczepie, w związku z czym, aby pozwany był zobowiązany do zapłaty także z tytułu noclegu. Zatem mając na uwadze cennik obowiązujący na terenie (...) oraz ilość dni, w których pozwany wykonywał umowę, Sąd I instancji - na podstawie art. 471 k.c. - zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 518 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 maja 2012r.(na podstawie art. 481 k.c.). W pozostałym zakresie tj. w części dotyczącej żądania zasądzenia opłaty za nocleg oraz żądania zasądzenia odsetek ustawowych za dzień 23 maja 2012r. i pozostałej części roszczenia z tytułu opłaty za postój Sąd Rejonowy powództwo oddalił, jako nieuzasadnione. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. w związku z art. 98 k.p.c.

Apelację od wyroku wniósł pozwany P. S., który domagał się jego zmiany w punktach 1 i 3 (pierwszym i trzecim) poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów procesu.

Skarżący podniósł kilka zarzutów, a mianowicie:

- naruszenia art. 471 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie;

- naruszenia art. 66 § 1 k.c. w zw. z art. 71 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie;

- błędnej oceny stanu faktycznego poprzez przyjęcie, że na podstawie przedwstępnej umowy dzierżawy z 26 listopada 2011 r. powód był uprawniony do żądania od pozwanego opłat za postój jego przyczepy na terenie (...) oraz że na podstawie cennika doszło między stronami do zawarcia umowy przez czynności konkludentne.

W dalszej części apelacji przedstawił szersze uzasadnienie stawianych zarzutów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego jest uzasadniona. Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w zakresie istotnym w sprawie, w szczególności co do tego, że przyczepa campingowa pozwanego stała na terenie (...) w miejscowości S. w okresie od dnia 01.01.2012r. do 23.05.2012r. Nadto, że w dniu 26.11.2011r. powód zawarł z (...) Oddziałem (...) z siedzibą w B. (wydzierżawiającym) przedwstępną umowę dzierżawy. Te niesporne ustalenia faktyczne Sąd odwoławczy przyjął także za podstawę faktyczną swego orzeczenia. Nie podzielił natomiast oceny prawnej tych ustaleń z wnioskiem końcowym, że pozwany ma obowiązek dokonania zapłaty na rzecz powoda dochodzonych należności.

Swoje roszczenie powód budował na podstawie przedwstępnej umowy dzierżawy z dnia 26.11.2011r. zawartej z (...) Oddziałem (...) z siedzibą w B., z której wywodził uprawnienie do używania i pobierania pożytków z nieruchomości, na której znajduje się stanica. Tymczasem -zgodnie z art. 389 § 1 kc - umowa przedwstępna, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy, powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Wynika z tego, że umowa przedwstępna stanowi sposób, którym strony mogą się posłużyć w fazie przygotowania ostatecznego kontraktu. Należy zatem do umów o charakterze organizatorskim (przygotowawczym) i należy ją odróżnić od umowy definitywnej, która realizuje zamierzony przez strony cel gospodarczy, ale sama nie rodzi skutku rozporządzającego.

W § 1 pkt 1 umowy przedwstępnej strony zapisały, że wydzierżawiający jedynie zobowiązuje się oddać dzierżawcy do używania i pobierania pożytków nieruchomość wraz z budynkami i urządzeniami stanowiącymi łącznie (...) w miejscowości S. (umowa jw. - k.4). W myśl tego zapisu stosowne uprawnienia dzierżawca powinien nabyć z chwilą podpisania umowy przyrzeczonej, która miała zostać zawarta do dnia 1 maja 2012r., a zatem do momentu rozpoczęcia sezonu letniego. W tym terminie nie doszło jednak do zawarcia umowy przyrzeczonej, a strony zobowiązania podpisały aneks do umowy przedwstępnej, w którym powtórzyły treść przywołanego wyżej § 1 pkt 1 umowy oraz przedłużyły czas trwania umowy przedwstępnej do czasu podpisania końcowej umowy dzierżawy, czyli faktycznie na czas nieokreślony. Oczywistym jest zatem wniosek, że umowa przedwstępna wraz z aneksem uzupełniającym nie dawała podstaw do tego, żeby traktować powoda jako dzierżawcę, któremu przysługuje uprawnienie do pobierania pożytków ze (...). Idąc tym tokiem rozumowania można stwierdzić, że powód nie miał legitymacji do pobierania od pozwanego opłat (jako pożytków) z tytułu postawienia przyczepy campingowej na terenie (...). Zatem już z tej przyczyny apelacja powoda znajduje uzasadnienie.

Sąd Rejonowy naruszył również przepisy prawa materialnego w ten sposób, że w stanie faktycznym sprawy dopatrzył się zawarcia pomiędzy powodem a pozwanym w sposób dorozumiany umowy sprzedaży usługi, traktując cenniki, a dokładniej informacje o opłatach obowiązujących na terenie (...), jako ofertę. W związku z tym, że pozwany korzystał ze (...) postawiwszy tam przyczepę campingową, to - w ocenie Sądu I instancji - zgodnie z obowiązującym cennikiem, powinien był dokonać zapłaty. Innymi słowy pozwany przyjął ofertę i powinien rozliczyć się z zawartej w ten sposób umowy. Taka ocena faktów jest wadliwa, bowiem w taki sposób mogłoby dojść do zawarcia umowy jedynie między pozwanym i właścicielem (wydzierżawiającym (...)), a nie powodem, który przecież nie był dzierżawcą uprawnionym do władania terenem (...) i pobierania z niej pożytków. Jednak ta ostatnia ocena, co podkreśla się, w żadnym stopniu nie przesądza, że doszło do zawarcia jakiejś umowy między (...) Oddziałem Regionalnym w B. i pozwanym. W tym przedmiocie Sąd Okręgowy nie miał obowiązku wyrażenia jednoznacznej oceny, bowiem postępowanie w sprawie toczyło się między innymi stronami.

Z tych zasadniczych przyczyn Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok poprzez oddalenie powództwa i uchylenie rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania za I instancję (na podstawie art.386ò1 kpc oraz art.98ò1 i art.108ò1 kpc). O kosztach postępowania odwoławczego orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 99 kpc i § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 490).