Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 215/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Bełchatowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SR Zdzisław Kaczmarek

Protokolant: Daria Góralczyk

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2017 roku w Bełchatowie

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. K.

przeciwko M. K.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

1.  oddala powództwo;

2.  wzajemnie znosi koszty procesu między stronami;

3.  przyznać adwokatowi R. M. kwotę 600,00 (sześćset) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, którą to wypłacić z wydatków Skarbu Państwa Kasa Sądu Rejonowego w Bełchatowie.

Sygn. akt III RC 215/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20.07.2016 r. pełnomocnik Z. K. wniósł o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego wobec M. K..

Na rozprawie w dniu 24.01.2017 r. pełnomocnik powoda popierał powództwo. Pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił co następuje:

Wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 02.12.2003 r. wydanym w sprawie III RC 510/03 podwyższono alimenty od Z. K. na rzecz M. K. do kwoty po 250 zł miesięcznie.

/ niesporne/

Powód Z. K. ma 51 lat. Z zawodu jest murarzem- tynkarzem. Posiada prawo jazdy kat A,B,C,E. Pracował do 1991 r. Później utrzymywał się z podejmowanych prac dorywczych.

Z. K. był dwukrotnie żonaty. Z pierwszego związku małżeńskiego z W. K. ma troje dorosłych dzieci. Ponadto ze związku konkubenckiego z M. S. ma dwoje małoletnich dzieci : D. K. l. 3,5 oraz K. K. l. 2. Dzieci wychowuje sam od stycznia 2016 r.

Powód razem z małoletnimi mieszka wm. B. gm. S. w domu, stanowiącym własność jego siostry, składającym się z 2 pokoi, łazienki. Powód reguluje rachunki za energię elektryczną w wysokości 130-150 zł co 2 miesiące, za wodę i ścieki w kwocie 130 zł miesięcznie, wywóz śmieci w wysokości 19 zł miesięcznie. Zakup butli gazu stanowi kwotę 50 zł miesięcznie. Opał otrzymuje z UG w S..

Z. K. otrzymuje świadczenia pielęgnacyjne, przyznawane mu z tytułu rezygnacji z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności, w kwocie 1406 zł miesięcznie. Dodatkowo na rzecz małoletnich UG w S. wypłaca świadczenia w formie : zasiłku rodzinnego i dodatków do niego, zasiłku pielęgnacyjnego, zaliczki alimentacyjnej, świadczenia wychowawczego. Łączna miesięczna kwota przyznanych świadczeń wynosi 1976 zł. Innych dochodów powód nie ma. Jak podał nie może pracować bo nie dostałby zasiłków dla dzieci.

Orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w P. powód został zaliczony do osób o lekkim stopniu niepełnosprawności, okresowo do dnia 31.08.2018 r.

Małoletni K. K. orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w P. został zaliczony do osób niepełnosprawnych z powodu upośledzenia narządu ruchu. Małoletni D. K. orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w P. również został zaliczony do osób niepełnosprawnych. Przyczyna jego niepełnosprawności jest schorzenie neurologiczne.

K. K. raz w tygodniu poddawany jest rehabilitacji w ramach NFZ. Dodatkowo dziecko raz w roku przechodzi kontrolne badania immunologiczne, genetyczne.

D. K. co 1,5 roku konsultowany jest kardiologicznie. Pozostaje również pod opieką laryngologa, okulisty. Dodatkowo 2, 3 razy w miesiącu małoletni w P. ma zajęcia logopedyczne oraz psychologiczne. Dziecko uczęszcza do przedszkola. Z. K. płaci tylko za wyżywienie syna w przedszkolu.

Powód do lekarzy jeździ z dziećmi samochodem swojej matki.

Z. K. poza alimentami na M. K. nie łoży takich świadczeń na rzecz innych osób. Powód posiada zadłużenie alimentacyjne w kwocie 62 742 zł.

/ dowód: zeznania M. K. nagranie z dnia 24.01.2017 r. 00:02:35-00:23:12; orzeczenia o niepełnosprawności k. 64-66; zaświadczenie UG w S. k. 70, 95; informacja o stanie zaległości k. 91 /

Pozwany M. K. ma 30 lat. Nie posiada wyuczonego zawodu. W drugiej klasie szkoły podstawowej został przeniesiony do Ośrodka (...) Następnie rozpoczął uczęszczanie na Warsztaty (...) Zajęciowej, gdzie chodzi do chwili obecnej. W czasie zajęć pozwany wykonuje drobne prace manualne. Zdarza się, że uzyska za nie dochód w wysokości ok. 90 zł. Pieniądze te przeznaczane są przez ośrodek na sfinansowanie niezbędnych pozwanemu rzeczy m in. odzieży.

M. K. utrzymuje się z renty socjalnej przyznanej w wysokości 84% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Od marca 2016 r. świadczenie jest wypłacane w kwocie 459,30 zł. miesięcznie. Dodatkowo MOPS w B. wypłaca mu świadczenie pielęgnacyjne w kwocie 153 zł miesięcznie.

Pozwany orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w B. został zaliczony do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności okresowo do dnia 31.05.2018 r. Jako przyczynę niepełnosprawności w orzeczeniu podano upośledzenie umysłowe. Pozwany nie potrafi czytać, pisać, liczyć, nie zna wartości pieniądza, słabo orientuje się w czasie. M. K. nie potrafi samodzielnie prowadzić gospodarstwa domowego, wymaga opieki, kontroli i wsparcia w realizacji codziennych czynności życiowych.

M. K. mieszka wraz z matką W. K. oraz niepełnosprawnym bratem P. A. w mieszkaniu o powierzchni ok. 42m ( 2), za które miesięczne opłaty stanowią kwotę ok. 571 zł. Rachunki za energię elektryczną wynoszą ok. 75-80 zł co 2 miesiące, za gaz ok. 60 zł również co 2 miesiące. W opłatach za mieszkanie jest zadłużenie, które egzekwowane jest przez komornika sądowego z dochodów pozwanego oraz jego matki. W. K. otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne przyznane z tytułu rezygnacji z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności w kwocie ok. 1400 zł miesięcznie.

Pozwany pozostaje pod opieką psychiatry. Zakup lekarstw stanowi kwotę ok. 38 zł miesięcznie.

/ dowód: zeznania M. K. nagranie z dnia 24.01.2017 r. 00:23:59 – 00:30:53; zeznania W. K. nagranie z dnia 24.01.2017 r. 00:31:53- 00:51:36;opinia psychologiczna k. 50-51; decyzja ZUS k. 44; orzeczenie o niepełnosprawności k. 37; decyzja MOPS k. 39-40; zestawienie opłat za mieszkanie k. 41; zaświadczenie MOPS k. 86; pismo Komornika sądowego k. 104-105 /

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 138 kro każda ze stron może domagać się zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumieć należy zwiększenie bądź zmniejszenie możliwości majątkowych, zarobkowych zobowiązanego lub też usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego do świadczenia alimentacyjnego.

Z definicji obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka wynika, że obowiązek ten ustaje dopiero wówczas, gdy dziecko osiągnie samodzielność życiową, co z reguły łączy się z możliwością podjęcia pracy zarobkowej. Może się jednak zdarzyć, że dziecko na skutek swego kalectwa wrodzonego lub nabytego później albo w związku z niedorozwojem umysłowym nigdy lub przez długi okres nie będzie w stanie utrzymać się samodzielnie, w takiej sytuacji obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka może trwać długo.

Podkreślić również trzeba, że sam fakt urodzenia dziecka nie pociąga za sobą automatycznie ustania obowiązku alimentacyjnego w stosunku do pozostałych dzieci. Dodatkowo trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich od obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Zmuszeni są oni dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, chyba, że takiej możliwości są pozbawieni w ogóle (vide wyr. SN z dnia 14.05.2002 r. VCKN 1032/00, Lex; wyr. SN z dnia 24.03.2000 r. I CKN 1538/99, Lex).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić trzeba, że nie zaszły przesłanki ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego powoda Z. K. względem pozwanego M. K.. Przede wszystkim u pozwanego ze względu na jego znaczne upośledzenie umysłowe, możliwość podjęcia pracy zarobkowej potencjalnie ani rzeczywiście nie wystąpiła. Natomiast wypłacane mu świadczenie rentowe jego usprawiedliwione potrzeby, które Sąd jedynie w podstawowym zakresie oszacował na kwotę po ok. 850 zł ( ok. 250 zł – udział w kosztach utrzymania mieszkania, 400 zł- wydatki na żywność, 100 zł- wydatki na odzież i obuwie, 50 zł- zakup art. chemicznych i kosmetyków, 50 zł- leczenie) pokrywa jedynie w części.

Zaznaczyć również trzeba, iż pozwany wymaga opieki i kontroli w realizacji codziennych czynności życiowych. W tym zakresie całkowitego wsparcia udziela mu matka W. K.. W takich okolicznościach za uzasadniony należy uznać finansowy udział powoda w zaspakajaniu potrzeb uprawnionego. Tym bardziej, że dysponuje on stałym dochodem w postaci świadczenia pielęgnacyjnego (przyznawanego opiekunowi osoby niepełnosprawnej, a nie osobie wymagającej opieki) w wysokości niewiele niższej ( 1406 zł ) od minimalnego wynagrodzenia netto za pracę ( 1459 zł).

Obciążająca Z. K. kwota alimentów jest niewielka i stanowi niespełna 18 % jego dochodu.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Orzeczenie zawiera rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania zgodnie z art. 108 k.p.c.

Wysokość wynagrodzenia adwokata z tytułu pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu zostało ustalone w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz.U. 2015.1801).

Sygn. akt II Ca 557/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSA w SO Arkadiusz Lisiecki

Sędziowie

SSO Renata Lech (spr.)

SSO Dorota Krawczyk

Protokolant

st. sekr. sąd. Anna Owczarska

po rozpoznaniu w dniu 28 września 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa Z. K.

przeciwko M. K.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 6 marca 2017 roku, sygn. akt III RC 215/16

1.  oddala apelację;

2.  przyznaje adwokatowi R. M. kwotę 553,50 (pięćset pięćdziesiąt trzy, 50/100) złote brutto tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu M. K. z urzędu w postępowaniu odwoławczym, którą to wypłacić z Rachunku Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bełchatowie.