Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 lipca 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSA Stanisław Tomasik

Sędziowie SO Ireneusz Grodek (spr.)

del. SR Robert Sobczak

Protokolant Dagmara Szczepanik

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Izabeli Stachowiak

po rozpoznaniu w dniu 05 lipca 2013 roku

sprawy A. P. (1)

oskarżonego z art.59 ust.1 Ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

z dnia 22 marca 2013 roku sygn. akt II K 1220/12

na podstawie art.437§1 kpk, art.438 pkt 1 i 2 kpk, art.624§1 kpk

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art.45§1 kk orzeka wobec oskarżonego przepadek równowartości korzyści majątkowej osiągniętej z popełnienia przestępstwa w kwocie 10 (dziesięciu) złotych;

w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

zwalnia oskarżonego od wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt IV Ka 345 / 13

UZASADNIENIE

A. P. (2)oskarżony został o to, że w nieustalonym okresie czasu do dnia 5 lipca 2012 r. w T.woj. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, udzielał środków odurzających w postaci marihuany w ten sposób, że środek znajdujący się w torebce o zapięciu strunowym, tzw. dilerce, sprzedał nieustalonym osobom, a w dniu 5 lipca 2012 r. sprzedał M. N., otrzymując za 0,33 grama narkotyku kwotę 10 złotych, tj. o czyn z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

Wyrokiem z dnia 22 marca 2013 r. w sprawie II K 1220 / 12 Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz.:

- oskarżonego uznał za winnego zarzuconego czynu i za to na podstawie art. 59 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności;

- na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 2 kk wykonanie kary warunkowo zawiesił na okres próby 3 lat;

- na podstawie art. 73 § 2 kk oddał oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora;

- zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 tytułem opłaty oraz kwotę 362,59 złotych tytułem zwrotu wydatków.

Powyższy wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze zaskarżył prokurator, podnosząc zarzut mającej wpływ na treść orzeczenia obrazy przepisów postępowania, tj. art. 335 § 1 kk w zw. z art. 347 § 7 kpk, wskutek uwzględnienia umieszczonego w akcie oskarżenia błędnego wniosku o wydanie wobec oskarżonego wyroku skazującego na posiedzeniu pomimo, że w treści wniosku prokuratora nie zawarto postulatu orzeczenia obligatoryjnego przepadku korzyści majątkowej osiągniętej przez oskarżonego z popełnionego przestępstwa, co zobowiązywało sąd do wezwania stron i dokonania zmiany we wniosku, zmierzającej do zapewnienia jego zgodności z prawem, a czego zaniechanie spowodowało, iż zaskarżony wyrok zapadł także z obrazą art. 45 § 1 kk. Prokurator wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie przepadku korzyści majątkowej bezpośrednio osiągniętej z popełnienia przestępstwa w wysokości 10 złotych, a w pozostałej części o utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Na rozprawie apelacyjnej prokurator i oskarżony wyrazili zgodę na modyfikację dotychczasowych uzgodnień w zakresie dobrowolnego poddania karze poprzez orzeczenie dodatkowo – na podstawie art. 45 § 1 kk – przepadku równowartości korzyści majątkowej uzyskanej z przestępstwa w kwocie 10 złotych.

Po powyższym uzgodnieniu prokurator popierał apelację i wnioski w niej zawarte, oskarżony przyłączył się do stanowiska prokuratora

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Na wstępie przypomnieć należy, iż zaskarżony wyrok zapadł wskutek uwzględnienia przez Sąd I instancji załączonego do aktu oskarżenia wniosku o skazanie oskarżonego bez przeprowadzenia rozprawy ( art. 335 kpk ). Poza szeregiem formalnych warunków opisanych w tym przepisie ( uzgodnienie kary i środków karnych z oskarżonym, zagrożenie karą nieprzekraczającą 10 lat pozbawienia wolności, nie budzące wątpliwości okoliczności popełnienia przestępstwa, osiągnięcie celów postępowania mimo nie przeprowadzenia rozprawy ) uwzględnienie przez sąd takiego wniosku możliwe jest tylko wówczas, gdy wniosek mieści się w granicach zakreślonych przez prawo karne materialne. W razie stwierdzenia sprzeczności wniosku z normami prawa materialnego Sąd winien złożyć propozycję odpowiedniej jego modyfikacji, a w razie odmowy jej akceptacji przez oskarżonego ( czy też sprzeciwu ze strony prokuratora ) skierować sprawę do rozpoznania na zasadach ogólnych, do czego obliguje treść art. 343 § 7 kpk ( por. wyrok SN z dnia 14 stycznia 2003 r., WK 47 / 02, OSNwSK 2003 / 1 / 94 ).

Sąd Rejonowy uznał oskarżonego za winnego zarzuconego czynu w kształcie niezmienionym w stosunku do opisu sformułowanego w akcie oskarżenia, a więc łącznie z tym, iż A. P. (1) marihuanę „ w dniu 5 lipca 2012 r. sprzedał M. N., otrzymując za 0,33 grama narkotyku kwotę 10 złotych ”. Ustalenie to było prawidłowe, jeśli zważy się zgodne relacje, jakie w powyższym zakresie przedstawili obydwaj mężczyźni wymienieni w zdaniu poprzednim. Oznaczało to, iż oskarżony bezpośrednio osiągnął z popełnienia przestępstwa korzyść majątkową, która nie podlegała przepadkowi w trybie art. 44 § 1 lub 6 kk oraz nie podlegała zwrotowi komukolwiek. Pamiętając, iż podlegająca przepadkowi równowartość korzyści majątkowej, którą sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa w rozumieniu przepisu art. 45 § 1 kk, to nie tylko osiągnięty przez niego zarobek ( zysk ), łączący się z pomniejszeniem przysporzenia majątku o koszty jego uzyskania, lecz ekwiwalent wyrażony pieniężnie, odpowiadający kwocie uzyskanej ze zbycia towarów ( por. wyroki SA w Katowicach z dnia 24 stycznia 2007 r., II AKa 420 / 06, KZS 2007/ 05 / 97; SA w L. z dnia 11 października 2006 r., II AKa 237 / 06, LEX nr 268969; wyrok SA w Krakowie z dnia 24 stycznia 2008 r., II AKa 255 / 07, KZS 2008 / 3 / 26 ), zaprezentowany w apelacji pogląd co do wysokości żądanego przepadku również uznać należało za zasadny.

Stosownie do treści art. 45 § 1 kk, jeżeli sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa, chociażby pośrednio, korzyść majątkową niepodlegającą przepadkowi przedmiotów wymienionych w art. 44 § 1 lub 6 kk, sąd orzeka przepadek takiej korzyści albo jej równowartości. Przepadku nie orzeka się – w całości lub w części – tylko wówczas, gdy korzyść lub jej równowartość podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi. Z zawartego w tym przepisie zwrotu „ sąd orzeka ” wynika, iż – o ile zachodzą opisane w tym przepisie warunki – Sąd jest zobligowany do nałożenia na sprawcę przepadku korzyści majątkowej lub jej równowartości. Innymi słowy, art. 45 § 1 kk nie pozostawia dowolności w zakresie orzeczenia przepadku korzyści majątkowej bądź jej równowartości, jeśli spełnione są wszystkie ustawowe przesłanki w nim wymienione ( tak SA w Lublinie w wyroku z dnia 13 października 2009 r., II AKa 118 / 09, LEX nr 550536 ).

Jeśli więc zaprezentowane we wniosku o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy uzgodnienia między prokuratorem, a oskarżonym, nie obejmowały orzeczenia obligatoryjnego przepadku na podstawie art. 45 § 1 kk, Sąd I instancji nie powinien takiego wniosku zaakceptować. Należało zwrócić się do stron z propozycją stosownej jego modyfikacji, uwzględniającej ów obligatoryjny przepadek, a w razie odmowy, skierować sprawę do rozpoznania na zasadach ogólnych. Odstępując od tego Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy art. 45 § 1 kk oraz art. 335 kpk w zw. z art. 343 § 7 kpk.

Mając jednak na uwadze, iż na rozprawie apelacyjnej oskarżony i prokurator zaakceptowali propozycję modyfikacji dotychczasowych warunków poddania się karze, która przywracała stan zgodności wniosku z prawem materialnym, a jednocześnie pozostawała w zgodzie z ideą konsensualności tego trybu procedowania, nie zachodziła konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, lecz wystarczającą była jego korekta w sposób przedstawiony w wyroku Sądu Okręgowego.

Mając na uwadze, iż zmiana zaskarżonego wyroku „ obciąża ” Sąd I instancji, względy słuszności ( art. 624 § 1 kk ) uzasadniały zwolnienie skazanego od kosztów sądowych wynikłych wskutek rozpoznania apelacji.