Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Sławomir Gosławski

Sędziowie SO Tadeusz Węglarek

SO Tomasz Ignaczak (spr.)

Protokolant Agnieszka Olczyk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Sławomira Kierskiego

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2013 roku

sprawy A. S.

oskarżonego z art.190§1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 3 września 2013 roku sygn. akt VII K 118/13

na podstawie art. 437 § 2 kpk, art. 438 pkt 1 kpk, art. 634 kpk w zw. z art. 627 kpk i art. 629 kpk, art. 6 i art. 10 ust. 1 w zw. z art. 12 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami):

1. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- na podstawie art. 66 § 1 i 2 kk i art. 67 § 1 kk warunkowo umarza postępowanie karne o czyn przypisany oskarżonemu w pkt 1 zaskarżonego wyroku na okres próby 2 (dwóch) lat,

- na podstawie art. 67 § 3 kk w zw. z art. 39 pkt 7 kk orzeka wobec oskarżonego środek karny w postaci świadczenia pieniężnego w kwocie 100,00 (stu) złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej;

2. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3. zasądza od oskarżonego A. S. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60,00 (sześćdziesiąt) złotych opłaty za obie instancje oraz kwotę 20,00 (dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt: IV Ka 618/13

UZASADNIENIE

A. S. został oskarżony o to, że:

w dniu 20 października 2012 roku w miejscowości S. groził pozbawieniem życia M. W. (1) i M. W. (2), a groźby te wzbudziły u nich uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, tj. o czyn z art. 190 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 3 września 2013 roku w sprawie VII K 118/13:

1.  uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z tą zmianą jego opisu, że dodał, iż groźba została wypowiedziana po mającej miejsce awanturze domowej z udziałem między innymi oskarżonego i pokrzywdzonych, czym oskarżony wyczerpał dyspozycję art. 190 § 1 kk i za to na podstawie art. 190 § 1 kk wymierzył mu karę 50 stawek dziennych grzywny po 10 zł. stawka;

2.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 90 zł. tytułem zwrotu wydatków oraz kwotę 50 zł tytułem opłaty.

Powyższy wyrok został zaskarżony przez oskarżonego w całości na korzyść. Oskarżony zarzucił wyrokowi:

-

naruszenie prawa karnego materialnego, tj. art. 190 § 1 kk poprzez błędne jego zastosowanie, podczas gdy zdaniem apelanta jego wypowiedź powinna zostać potraktowana co najwyżej jako znieważenie w rozumieniu art. 216 § 1 kk;

-

z ostrożności procesowej oskarżony podniósł zarzut błędu w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu zbyt dużego stopnia społecznej szkodliwości czynu, podczas gdy zdaniem apelanta stopień ten był na tyle niski, że uzasadniał zastosowanie warunkowego umorzenia postępowania karnego.

W konkluzji oskarżony wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie go od popełnienia zarzuconego mu czynu, a z ostrożności procesowej wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i warunkowe umorzenie postępowania karnego na okres próby lat dwóch i orzeczenie środka karnego w postaci świadczenia pieniężnego w kwocie 100 zł. na wskazany cel społeczny.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja oskarżonego i wnioski w niej zawarte była częściowo zasadna i spowodowała zmianę zaskarżonego wyroku.

Co do zarzutów związanych z naruszeniem prawa karnego materialnego przez uznanie, iż oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał dyspozycję art. 190 § 1 kk, to są one całkowicie chybione. Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku w sposób wyczerpujący (wręcz modelowy) wykazał, iż doszło do wyczerpania przez oskarżonego wszystkich znamion przestępstwa z art. 190 § 1 kk. Sąd Okręgowy w pełni akceptuje te ustalenia Sądu pierwszej instancji, ponieważ uzasadnienie zaskarżonego wyroku zostało stronom doręczone i jest ( powinno być) im znane, argumenty te nie będą tu powielane – dość powiedzieć, że Sąd drugiej instancji je aprobuje i podziela.

Natomiast zasadne okazały się podnoszone z tzw „ostrożności procesowej” zarzuty apelacyjne związane ze społeczną szkodliwością przypisanego oskarżonemu czynu i składany jako „alternatywny” wniosek o zmianę wyroku poprzez warunkowe umorzenie postępowania karnego – tyle, że Sąd Okręgowy nie upatruje tu błędu w ustaleniach faktycznych ( fakty bowiem zostały przez Sąd meriti ustalone w sposób bezbłędny, a wręcz wzorcowy), tylko naruszenia prawa karnego materialnego ( albowiem przy prawidłowo ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy nie dostrzegł, iż stopień winy oskarżonego i stopień społecznej szkodliwości jego czynu nie są znaczne).

Jak prawidłowo ustalił Sąd Rejonowy, oskarżony wypowiedział słowa groźby po tym, jak został pobity przez pokrzywdzonych. Doznał bolesnych obrażeń ( w tym złamania kości nosa – vide k. 192 - 193), krwawił, schodził z placu boju „na tarczy” – i dopiero wówczas, pod wpływem silnych emocji ( takich jak: ból, upokorzenie, gorycz porażki), wypowiedział niejako „na odchodne” w kierunku swych zwycięskich adwersarzy groźbę. Te ( prawidłowo ustalone już w pierwszej instancji) okoliczności czynu obniżają stopień jego społecznej szkodliwości. Również szkoda spowodowana czynem oskarżonego nie jest duża, albowiem stan obawy wywołany u pokrzywdzonych wypowiedzianą przez niego groźbą nie mógł być znaczący, skoro wypowiadał ją człowiek pokonany i upokorzony. Podobnie z motywacją oskarżonego – nie działał on z chęci zainicjowania konfliktu, z przemyśleniem, nie była to wyrachowana groźba wypowiedziana „na zimno” przez pałającego żądzą wyrafinowanej zemsty człowieka - był to raczej krótkotrwały impuls spowodowany gwałtownymi emocjami i sytuacją, w której oskarżony się znalazł.

Wszystko to powoduje, że stopień winy oskarżonego i stopień społecznej szkodliwości jego czynu nie są znaczne. Okoliczności czynu, prawidłowo ustalone przez Sąd Rejonowy, również nie budzą żadnych wątpliwości. Oskarżony nie był dotychczas karany ( vide k. 62).

Również postawa oskarżonego uprawdopodabnia tezę, że mimo warunkowego umorzenia postępowania będzie on w przyszłości przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa. Świadczy o tym chociażby fakt, iż w niniejszym postępowaniu to oskarżony dążył do pojednania z pokrzywdzonymi ( to z uwagi na postawę pokrzywdzonych w niniejszym postępowaniu do mediacji nie doszło – vide k. 106). Zatem oskarżony zaprezentował postawę ugodową, pojednawczą, dążył do zakończenia waśni rodzinnych z pokrzywdzonymi. W niniejszym procesie postawa pokrzywdzonych była nieprzejednana i to uniemożliwiło mediację, jednak w toczącym się równolegle postępowaniu w sprawie VII K 108/13 Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim ( gdzie role procesowe stron są odmienne, gdyż w tamtym postępowaniu oskarżony ma status pokrzywdzonego, a pokrzywdzeni status oskarżonych ) doszło do mediacji i do zawarcia ugody miedzy tymi samymi stronami ( vide k. 194 – 198). Powoduje to, że warunkowe umorzenie postępowania karnego w niniejszej sprawie będzie miało i ten dodatkowy sens, że pozwoli na uspokojenie konfliktu rodzinnego, którego pokłosiem jest zarówno sprawa niniejsza, jak i w/w sprawa VII K 108/13.

Na marginesie Sąd Okręgowy zauważa, że do zawarcia w/w ugody w sprawie VII K 108/13 doszło już po wydaniu wyroku zaskarżonego w niniejszym postępowaniu – Sąd odwoławczy wyraża przekonanie, że gdyby do tej ugody doszło przed wydaniem wyroku w sprawie niniejszej, warunkowe umorzenie postępowania nastąpiłoby już przed Sądem pierwszej instancji i nie byłoby potrzeby wzruszania wyroku Sądu Rejonowego.

Dlatego Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

-

na podstawie art. 66 § 1 i 2 kk i art. 67 § 1 kk warunkowo umorzył postępowanie karne na okres próby lat dwóch ( dłuższy niż minimalny okres próby pozwoli na ewentualne podjecie postępowania, gdyby pozytywna postawa oskarżonego okazała się krótkotrwała);

-

na podstawie art. 67 § 3 kk w zw. z art. 39 pkt 7 kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci świadczenia pieniężnego w kwocie 100 zł. na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej ( środek ten wzmocni wychowawcze oddziaływanie okresu próby i pozwoli oskarżonemu odczuć, że mimo warunkowego umorzenia postępowania jego czyn nie był obojętny z punktu widzenia prawa karnego).

W pozostałej części zaskarżony wyrok, jako odpowiadający prawu karnemu materialnemu i procesowemu, należało utrzymać w mocy.

Na wydatki w postępowaniu odwoławczym złożył się ryczałt za doręczenia pism procesowych w kwocie 20 złotych.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 627 kpk i 629 kpk oraz art. 6 i art. 10 ust. 1 w zw. z art. 12 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami) zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym oraz wymierzył mu 60 złotych tytułem opłaty za obie instancje. Oskarżony jest młodym, zdrowym mężczyzną, pracuje zawodowo zarabiając 1680 zł. miesięcznie ( vide k. 106 v) i nic nie przemawia za tym, aby w jego przypadku odstępować od zasady ponoszenia przez oskarżonego co do którego warunkowo umorzono postępowanie karne kosztów tego postępowania.

Z powyższych względów orzeczono jak w wyroku.