Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wystąpiła o wpis zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorców poprzez ujawnienie w zarządzie - wykreślenia prezesa zarządu M. W. i ujawnienia jako prezesa K. P..

Wnioskodawca przedłożył uchwałę zgromadzenia wspólników z dnia 21 marca 2016 roku w przedmiocie odwołania M. W. z zarządu spółki (...) sp. z o.o. i powołaniu K. P. na funkcję prezesa zarządu (protokół zgromadzenia wspólników z dnia 21 marca 2016 r.) Ponadto załączono listę obecności wspólników uczestniczących w tym zgromadzeniu oraz potwierdzenia zwołania zgromadzenia wspólników listami poleconymi. Zgodnie z listą obecności w zgromadzeniu wspólników spółki (...) uczestniczył wspólnik M. L.. W zgromadzeniu tym nie uczestniczył drugi wspólnik A. Z..

Do sprawy zgłosił swój udział wspólnik A. Z., który załączył do niniejszej sprawy kserokopię protokołu zgromadzenia wspólników spółki (...), które odbyło się również w dniu 21 marca 2016 roku, na którym podjęto uchwałę w przedmiocie odwołania M. W. z zarządu spółki i powołano Ł. G. na funkcje prezesa zarządu (protokół zgromadzenia wspólników z dnia 21 marca 2016 r.). A. Z. załączył również listę obecności wspólników uczestniczących w tym zgromadzeniu oraz potwierdzenia zwołania zgromadzenia wspólników listami poleconymi. Zgodnie z treścią listy obecności w zgromadzeniu tym uczestniczył tylko wspólnik A. Z..

Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2016 r. Sąd rejestrowy oddalił wniosek (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością o wpis zmian w Krajowym Rejestrze Sądowym - rejestrze przedsiębiorców poprzez ujawnienie zmian w zarządzie - wykreślenie prezesa zarządu M. W. i ujawnienie jako prezesa zarządu K. P..

Skargę na powyższe orzeczenie wniósł wnioskodawca (...) sp. z o.o. w B., zaskarżając je w całości. Na skutek skargi Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 1 grudnia 2016 roku dokonał wpisu poprzez wykreślenia dotychczasowego prezesa zarządu M. W. i ujawnienia jako prezesa K. P..

W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd pierwszej podzielił wywody prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia dotyczące włożenia na sąd rejestrowy obowiązku zbadania, czy uchwały zgromadzenia wspólników stanowiące podstawę dokonania wpisu zmian w rejestrze zostały podjęte zgodnie z prawem, a zatem, czy wypełnione zostały zasady zwołania zgromadzenia wspólników, przebiegu obrad oraz podejmowania uchwał wynikające z ksh.

Sąd pierwszej instancji wskazał, iż obowiązkiem Sądu było zbadanie, czy wymogi te zostały spełnione w odniesieniu do uchwał zgromadzenia wspólników w przedmiocie odwołania z zarządu M. W. i powołania do zarządu K. P.. W przekonaniu Sądu Rejonowego, ocena dokumentów dołączonych do wniosku o wpis pozwala na stwierdzenie, że zgromadzenie zwołane na dzień 21 marca 2016 r. w siedzibie spółki, w którym uczestniczył jeden wspólnik M. L. i na którym odwołano z zarządu M. W. i powołano do niego K. P., było zdolne do podjęcia wiążących uchwał, albowiem zwołano je prawidłowo. Okoliczność, że w protokole z tego zgromadzenia brak jest informacji o miejscu jego odbycia, nie przesądza o tym, że zgromadzenie to w ogóle się nie odbyło lub odbyło się w innym miejscu niż w siedzibie spółki. Sąd pierwszej instancji stwierdził, iż skoro bowiem mogło ono odbyć się tylko w siedzibie spółki i w tym miejscu je zwołano, to jest oczywiste, że tam się odbyło.

Zdaniem Sądu Rejonowego same twierdzenia drugiego ze wspólników niczym nie poparte nie mogą stanowić dostatecznej podstawy od podważenia wiarygodności dokumentu stanowiącego protokół z przebiegu walnego zgromadzenia. Wspólnik A. Z. na dowód swoich twierdzeń, że w dniu 21 marca 2016 r. w siedzibie spółki nie odbyło się zwołane przez zarząd zgromadzenie, dołączył kserokopię protokołu innego zgromadzenia, które miało odbyć się w tym samym dniu także w siedzibie spółki. W ocenie Sądu pierwszej instancji, kserokopia ta nie stanowi dokumentu, którego prawdziwość mogłaby zostać poddana ocenie. Ponadto A. Z. nie przedłożył jakichkolwiek dowodów na to, że to właśnie to zgromadzenie, w którym on brał udział, zostało zwołane przez zarząd spółki. Trudno więc przyjąć, że kserokopia protokołu może stanowić podstawę do kwestionowania dokumentów przedłożonych przez wnioskodawcę.

Zdaniem Sądu rejestrowego, jeśli pomiędzy wspólnikami istnieje konflikt, na co wskazuje A. Z., a jego konsekwencję miałoby stanowić podjęcie przez zgromadzenie wspólników uchwał z naruszeniem prawa, to wspólnik winien wykorzystać przysługujące mu środki prawne w celu wyeliminowania z obrotu prawnego uchwały podjętej w tym trybie (art. 249, 252 ksh). Samo zaś złożenie kserokopii protokołu ze zgromadzenia, które miało odbyć się w tym samym czasie w siedzibie spółki, nie stanowi jakiekolwiek instrumentu, który mógłby temu służyć.

Sąd Rejonowy nie znalazł argumentów do uznania, że uchwały, będące podstawą wykreślenia z rejestru poprzedniego prezesa zarządu i wpisania w to miejsce K. P. zostały podjęte na nieprawidłowo zwołanym czy odbytym zgromadzeniu.

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł wspólnik A. Z. zaskarżając je w całości. Orzeczeniu temu zarzucił:

1.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego przez ustalenie iż w dniu 21 marca 2016 r. w odbyło się ZW w siedzibie spółki, na którym obecny był M. L.;

2.  naruszenie art. 23 ustawy o KRS poprzez uznanie, iż dołączony do wniosku o wpis dokument w postaci treści protokołu ZW z dnia 21.03.2016 r., w którym uczestniczył tylko wspólnik M. L. i z którego nie wynika gdzie to Zgromadzenie się odbyło jest zgodny z przepisami prawa.

Wobec powyższego uczestnik wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i oddalenie wniosku o wpis K. P. jak Prezesa Zarządu Spółki z o.o. (...), a wpisanie w to miejsce Ł. G. - zgodnie z wnioskiem złożonym do akt.

W uzasadnieniu wskazał, iż zaskarżone postanowienie zapadło wskutek wprowadzenia przez M. L. Sądu w błąd - którego to błędu Sąd ten nie dostrzegł, a dotyczącego rzekomego odbycia w dniu 21.03.2016 r. ZW w siedzibie spółki, na którym obecny był M. L.. Podniósł, iż w dniu i o godzinie wyznaczonej na termin NZW spółki stawił się wyłącznie wspólnik A. Z.. Wspólnik A. Z. doskonale zdawał sobie sprawę, na podstawie dotychczasowego postępowania M. L., iż zamierza on „sfingować" ZW po to tylko, by zmienić jej zarząd i przejąć nad nim kontrolę, kosztem drugiego ze wspólników, dlatego w oznaczonym dniu i godzinie udał się do siedziby spółki wraz ze świadkami, aby potwierdzili oni, iż M. L. na ZW nie stawił się, o ile się nie stawi, co też miało miejsce. Uczestnik wskazał, iż Spółka (...) obciąża żonę Pana L. - E. L. za zwrot nakładów poczynionych przez spółkę na targowisku przy ul. (...) w B. wystawiając faktury. Stwierdził, iż to, iż protokół ZW przedstawiony przez M. L. „nie zawiera żadnych poprawek, ni też przekreśleń, czy też wpisów odręcznych" świadczy o tym, iż został on wytworzony wyłącznie w celu bezprawnego przejęcie przez tę osobę kontroli nad spółką i pozbawienie wpływu na nią przez A. Z.. Uczestnik podkreślił, iż pismo M. W. nie wpłynęło do Spółki, tylko zostało wytworzone na zapotrzebowanie M. L.. Ponadto uczestnik wskazał, iż w dniu 21 marca 2016 roku poza A. Z. i jego świadkami - nie przebywała żadna inna osoba w siedzibie spółki. Zgłoszenie zmian nastąpiło po 9 -ciu dniach, gdyż A. Z. liczył jeszcze na „opamiętanie" się drugiego ze wspólników w jego dążeniu do bezprawnego przejęcia kontroli nad spółką. Podkreślił, iż M. L. nie zaskarżył uchwały podjętej przez wspólnika A. Z., a więc nie ma jakichkolwiek przesłanek, aby uznać uchwałę powołującą do zarządu spółki Ł. G. - za nieważną.

Zdaniem uczestnika zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia wywody Sądu I instancji - przeczą zasadom logicznego rozumowania. Nadto, w ocenie uczestnika Sąd ten jest niekonsekwentny twierdząc, iż A. Z. nie przedłożył jakichkolwiek dowodów na to, że właśnie to zgromadzenie, w którym brał udział, zostało zwołane przez zarząd spółki - skoro wcześniej twierdzi, iż zgromadzenie to zostało zwołane prawidłowo.

W odpowiedzi na apelacje wnioskodawca (...) spółka z o.o. w B. wniosła o: oddalenie apelacji w całości oraz zasądzenie od A. Z. na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych .

W uzasadnieniu podniosła zarzut braku legitymacji czynnej po stronie A. Z. wskazując, iż jest on wspólnikiem spółki, ale nie jest upoważniony do jej reprezentowania. Podkreśliła, iż spółka (...) - spółka z o.o. nie ma siedziby w O. przy ul. (...), co wprost wynika z wpisów znajdujących się w KRS, a którą to siedzibę wskazuje A. Z.. Poza tym wnioskodawczyni podkreśliła, iż orzeczenie Sądu Rejonowego dotyczące wpisu K. P. jako członka zarządu jest w pełni prawidłowe. Zaznaczyła, iż K. P. został wybrany na członka zarządu na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników, które się odbyło w dniu 21 marca 2016r. w siedzibie spółki i na tym Zgromadzeniu nie był obecny A. Z.. Zdaniem wnioskodawcy Sąd Rejonowy słusznie w uzasadnieniu swojego stanowiska podkreśla, że okoliczność, że w protokole Zgromadzenia Wspólników brak jest informacji o miejscu jego odbycia nie przesądza o tym , że zgromadzenie to w ogóle się nie odbyło lub odbyło się w innym miejscu niż w siedzibie spółki. Ponadto wnioskodawca zaznaczył, iż wspólnik A. Z. przedłożył kserokopię przebiegu innego zgromadzenia , które miało się odbyć w tym samym dniu także w siedzibie spółki. Kserokopia ta nie stanowi dokumentu w świetle obowiązujących przepisów postępowania cywilnego. Nadto wnioskodawca wskazał, iż to nie pierwszy raz A. Z. swoim bezprawnym działaniem blokuje wpis zmian w zakresie zmiany zarządu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja uczestnika jest zasadna.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż niezasadny był zarzut wnioskodawcy, iż uczestnik A. Z., będący wspólnikiem (...) sp. z o.o. nie posiada legitymacji do występowania w niniejszej sprawie, a w tym do wniesienia apelacji.

Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (t. jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 700 ze zm.) do postępowania przed sądami rejestrowymi stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym, chyba że ustawa stanowi inaczej. W myśl zaś art. 510 § 1 k.p.c. zainteresowanym w sprawie jest każdy, czyich praw dotyczy wynik postępowania, może on wziąć udział w każdym stanie sprawy aż do zakończenia postępowania w drugiej instancji. Jeżeli weźmie udział, staje się uczestnikiem. Na odmowę dopuszczenia do wzięcia udziału w sprawie przysługuje zażalenie.

Zdaniem Sądu, z powyższych przepisów wynika, iż wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest osobą zainteresowaną w rozumieniu art. 510 § 1 k.p.c. w sprawie o zmianę danych podmiotu – spółki w rejestrze, w której jest wspólnikiem. Tym samym podsiada legitymację do występowania w niniejszej sprawie jako uczestnik.

Rozważając natomiast sprawę w płaszczyźnie zarzutów apelacyjnych należy uczynić punktem wyjścia analizę przepisu art. 23 ust. ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym, który stanowi, że Sąd rejestrowy bada, czy dane wskazane we wniosku o wpis do Rejestru w zakresie określonym w art. 35 są prawdziwe. W pozostałym zakresie sąd rejestrowy bada, czy zgłoszone dane są zgodne z rzeczywistym stanem, jeżeli ma w tym względzie uzasadnione wątpliwości. W doktrynie przyjmuje się, że uprawnienie do merytorycznej kontroli wniosku i złożonych wraz z nim dokumentów przez sąd rejestrowy, zawarte w art. 23 ustawy o KRS jest podstawowym instrumentem pozwalającym na badanie treści żądania zgłoszonego przez wnioskodawcę. Rejestr sądowy pełni przede wszystkim funkcję informacyjną. Rola sądu rejestrowego nie sprowadza się jednak wyłącznie do mechanicznej ewidencji zgłaszanych danych. Wiarygodność danych zamieszczonych w rejestrze zapewnia przede wszystkim przyznana sądowi rejestrowemu w przepisach art. 23 ustawy o KRS kompetencja do weryfikowania zgłaszanych danych. Dzięki temu dane ujawnione w rejestrze korzystają m.in. z domniemania ich prawdziwości (art. 17). Nadto przepisy art. 23 ustawy o KRS odgrywają bardzo ważną rolę w zapewnieniu rzeczywistej, a nie tylko formalnej wiarygodności rejestru (por. M. Tarska „Ustawa o Krajowym rejestrze Sądowym. Komentarz, wyd. CH. BECK, W-wa 2009). Na aprobatę zasługuje pogląd przyznający Sądowi Rejestrowemu uprawnienie do badania zgodności uchwał wspólników z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa oraz z postanowieniami umowy lub statutu stanowiącymi przepisy dyspozytywne. Uchwały wspólników są przecież dołączonymi do wniosku o wpis do rejestru dokumentami. Przepis art. 23 ust. 1 ustawy o KRS wprost nakazuje badanie zgodności dołączonych do wniosku dokumentów z przepisami prawa. Sąd rejestrowy nie jest przy tym ograniczony przewidzianymi w kodeksie spółek handlowych terminami do zaskarżenia uchwał i może badać, czy uchwała jest zgodna z prawem i umową lub statutem spółki także po upływie terminu, a w razie stwierdzenia takiej niezgodności – odmówić wpisu.

Kierując się tym poglądem w ocenie Sądu II instancji dokonanie wpisu K. P. jako prezesa zarządu wnioskodawczyni (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialności w B., bez rozpoznania łącznie wniosku z dnia 29 marca 2016 roku, zarejestrowanego pod sygnaturą BY.XIII Ns – Rej.KRS/(...) o wpis jako prezesa zarządu wnioskodawczyni Ł. G. – było przedwczesne.

Z analizy akt wynika, iż przed sądem rejestrowym toczyły się dwa postępowania o dokonanie zmiany w organach spółki – prezesa zarządu. W niniejszym wniesiono o wpisanie jako prezesa spółki K. P., a w drugim Ł. G.. Przy czym w obu sprawach wskazywane jest, iż wybór nowego prezesa odbył się na zgromadzeniu wspólników w dniu 21 marca 2016 roku.

W konsekwencji w aktach rejestrowych spółki znajdują się dwa protokoły zgromadzenia wspólników spółki (...), które odbyło się dnia 21 marca 2016 roku. Z treści tych protokołów wynika, iż wspólnicy podjęli wzajemnie sprzeczne uchwały w przedmiocie dokonania zmian w zarządzie spółki. Wnioskodawca jako podstawę wpisu zmian objętych wnioskiem wskazał protokół zgromadzenia wspólników, w którym uczestniczył tylko wspólnik M. L., natomiast w sprawie, która toczy się pod sygnaturą BY.XIII Ns – Rej.KRS/(...) jako podstawę wpisu zmian objętych wnioskiem wskazano protokół zgromadzenia wspólników, w którym uczestniczył ze wspólników tylko wspólnik A. Z..

Każdy z dwóch wspólników (...) Spółki z o.o. twierdzi, iż brał udział w Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników spółki, które miało miejsce 21 marca 2016 roku w siedzibie spółki i zostało prawidłowo zwołane. Jednakże żaden z nich nie widział drugiego ze wspólników i wobec tego kwestionują prawidłowość i prawdziwość odbycia zgromadzenia, w którym nie brali udziału.

Przy tak rozbieżnych stanowiskach wspólników (...) Spółki z o.o. w B. Sąd Rejonowy nie rozstrzygnął natomiast, czy, a jeżeli tak to, które ze zgromadzeń odbyło się faktycznie i podjęło ważną uchwałę. Sąd rejestrowy nie wziął także pod uwagę, iż przedłożony przez wnioskodawcę protokół z dnia 21 marca 2016 roku został podpisany wyłącznie przez niego. Nie znajduje się pod nim podpis protokolanta. Zgodnie zaś z art. 248 § 1 ksh uchwały zgromadzenia wspólników powinny być wpisane do księgi protokołów i podpisane przez obecnych lub co najmniej przez przewodniczącego i osobę sporządzającą protokół. Jeżeli protokół sporządza notariusz, zarząd wnosi wypis protokołu do księgi protokołów. Podkreślić należy, iż brak podpisu protokolanta pod protokołem z dnia 21 marca 2016 roku nie powoduje nieważności uchwały, jednakże w okolicznościach niniejszej sprawy, przy uwzględnieniu zupełnie odmiennych twierdzeń wspólników spółki również ten fakt winien być wzięty pod uwagę przy dokonywaniu wpisu i odpowiednio oceniony.

Niezasadne było przy tym stanowisko Sądu rejestrowego, iż wspólnik A. Z. winien wyłącznie w trybie art. 249 ksh lub 252 ksh wyeliminować z obrotu prawnego uchwały, co do których twierdzi, że zostały podjęte z naruszeniem prawa. Jak już wskazano powyżej, z art. 23 ustawy o KRS wynika, że sąd rejestrowy bada, czy zgłoszone dane są zgodne z rzeczywistym stanem, jeżeli ma w tym względzie uzasadnione wątpliwości. Tym samym, to sąd rejestrowy przy wnioskach o wpis winien zbadać czy uchwały mające być podstawą wpisu nie zostały podjęte z naruszeniem przepisów prawa. Nadto należy zaznaczyć, iż to, że w niniejszej sprawie uczestnik A. Z. złożył jedynie kserokopię protokołu zgromadzenia z dnia 21 marca 2016 roku w żadnej mierze nie stanowi podstawy do odmowy zbadania uchwał, gdyż oryginał tego dokumentu znajduje się w aktach sprawy o sygn. akt BY.XIII Ns – Rej.KRS/(...).

Kwestie powyższe nie zostały w ogóle rozważona przez Sąd Rejonowy, co jest równoznaczne, w okolicznościach sprawy, z nierozpoznaniem jej istoty.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy winien więc przede wszystkim rozważyć połącznie niniejszej sprawy ze sprawą o sygn. akt BY.XIII Ns – Rej.KRS/(...) i wspólne rozpoznanie obu wniosków. Ponadto winien zbadać czy, a jeżeli tak, to które ze zgromadzeń wspólników z dnia 21 marca 2016 roku faktycznie się odbyło poprzez przesłuchanie (...) spółki (...), protokolanta Lucynę Zbłocką wymienioną w uchwale podjętej przez wspólnika A. Z. oraz podanych przez niego świadków. Sąd rozważy także, po przeprowadzeniu wymienionych dowodów, czy w okolicznościach niniejszej sprawy nie zachodzi konieczność przeprowadzenia dodatkowych dowodów z urzędu. W przypadku, gdy Sąd rejestrowy stwierdzi, iż któryś ze wspólników poświadczył nieprawdę w dokumencie, rozważy zawiadomienie organów ścigania i ewentualnie zawieszenie przedmiotowego postępowania. Sąd Rejonowy winien mieć także na uwadze przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy, że protokół przedłożony przez M. L. nie został sporządzony i podpisany przez protokolanta. Dopiero po przeprowadzeniu dodatkowego postępowania dowodowego możliwym będzie rozpoznanie wniosku.

Mając powyższe na uwadze należało uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając mu orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i art. 108 § 2 k.p.c. w zw. 13 § 2 k.p.c.

W. W. W. Ł. (1) S. R.