Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 marca 2017 r. w G.

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko A. G.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej A. G. na rzecz powoda (...) SA z siedzibą w W. kwotę 21 856, 98 zł (dwadzieścia jeden tysięcy osiemset pięćdziesiąt sześć złotych i dziewięćdziesiąt osiem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 czerwca 2016 r. do dnia zapłaty

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5895 zł (pięć tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt pięć złotych) z tytułu zwrotu kosztów postępowania

I C 1512/16

UZASADNIENIE

Powód ten (...) SA z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanej A. G. kwoty 21 856,98 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 16 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty. Dochodzona pozwem wierzytelność wynikała z umowy kredytowej zawartej przez pozwaną z bankiem skoro pozwana nie spłaciła zaciągniętego kredytu w związku z czym umowa została jej wypowiedziana

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości

Po przekazaniu sprawy do rozpoznania przez Sąd Rejonowy w Gdyni pozwana nie zakwestionowała dochodzonego przez powoda roszczenia ani co do zasady ani co do wysokości, wniosła jednak o rozłożenie dochodzonego przez powoda świadczenia na miesięczne raty, na okres 10 lat. W uzasadnieniu pozwana wskazała że nie dysponuje obecnie środkami umożliwiającymi spłatę powstałego zadłużenia, nie posiada majątku podlegającego spieniężeniu ani innych wolnych środków pieniężnych, które mogłaby przeznaczyć na spłatę zadłużenia. Pozwana jest zatrudniona z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 300 zł netto, która to kwota jest w całości zajęta w prowadzonym przeciwko niej postępowaniu egzekucyjnym. Nadto pozwana zatrudniona jest również na podstawie umowy cywilnoprawnej, z której uzyskuje miesięczne wynagrodzenie w nieregularnej wysokości. Otrzymywane przez nią środki z trudem wystarczają na zaspokojenie podstawowych bieżących potrzeb pozwanej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 marca 2014 roku pomiędzy stronami doszło do zawarcia umowy kredytowej nr (...) na kwotę 22 0 69,53 zł. Spłata kredytu została rozłożona w umowie na 84 raty miesięczne. Kredyt oprocentowany był wg zmiennej stopy procentowej, która wynosiła 12,9 % w stosunku rocznym. Niespłacanie kredytu w umówionym terminie mogło skutkować wypowiedzeniem umowy kredytowej przez bank. W takiej sytuacji niespłacona kwota kredytu stawała się zadłużeniem przeterminowanym, od którego bank pobierać mógł odsetki wg zmiennej stopy procentowej wynikającej z tabel oprocentowania obowiązującej w dniu powstania zadłużenia.

/okoliczności bezsporne/

W piśmie z 16 czerwca 2015 roku powód wezwał pozwaną do spłaty zaległych płatności w terminie 7 dni od daty otrzymania pisma pod rygorem wypowiedzenia umowy. Pozwana nie spłaciła zadłużenia w związku z czym umowa została jej wypowiedziana.

/okoliczności bezsporne/

Zadłużenie pozwanej z tytułu umowy kredytowej wynosi 21 856,98 zł w tym 19 752,29 zł z tytułu kapitałów, 670,79 zł z tytułu niespłaconych odsetek kapitałowych oraz odsetki za opóźnienie w kwocie 1433 zł 90 gr.

/okoliczności bezsporne/

Pozwana jest zatrudniona na umowę zlecenia i umowę o dzieło w sklepie. Zarabia średnio miesięcznie 2100 zł z czego 300 zł jest potrącane przez komornika. Jest to jedyne źródło utrzymania pozwanej. Jej dochody są nieregularne. W listopadzie 2016 r. pozwana zarobiła 1256, 50 zł netto, w grudniu 2016 r. 2350 zł netto, a w styczniu 2017 r. 2011, 85 zł. Pozwana mieszka z partnerem, z którym prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. (...) pozwanej zarabia około 2000 zł miesięcznie. Oprócz zobowiązania dochodzonego przez powoda w niniejszym postępowaniu pozwana ma jeszcze inne zobowiązania do spłaty: wydano w stosunku do niej nakaz zapłaty na kwotę około 15 000 zł, nadto pozwana ma do spłaty 2 pożyczki tzw. chwilówki w kwotach 900 i 3000 zł. Miesięcznie pozwana spłaca kwotę około 600 zł z tytułu wszystkich zadłużeń. Pozwana nie spłaca kwoty 15 000 zł ponieważ o to roszczenie toczy się sprawa sądowa. Pozwana nie posiada żadnego majątku i nie prowadzi działalności gospodarczej.

/ okoliczności bezsporne; nadto – zeznania pozwanej – k. 88, zaświadczenia o zarobkach – k. 86, 97/

Sąd zważył co następuje :

Powyższy stan faktyczny w sprawie był w całości bezsporny pomiędzy stronami.

Pozwana nie kwestionowała powództwa ani co do zasady, ani co do wysokości, zaś jedyną kwestią sporną był wniosek pozwanej o rozłożenie zadłużenia na raty miesięczne w związku z jej trudną sytuacją finansową. Powód oponował wnioskowi pozwanej zarzucając, iż nie daje ona wystarczających gwarancji dotrzymania zobowiązania zgodnie z treścią swojego wniosku. Zaproponowane przez pozwaną warunki spłaty zadłużenia w okresie dziesięcioletnim powód uznał za niesatysfakcjonujące i zaoferowane bez wystarczającego wykazania że sytuacja pozwanej nie pozwala na dokonywanie większych spłat.

Zgodnie z przepisem art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.

W doktrynie i orzecznictwie wskazuje zgodnie, ze przepis powyższy ma charakter wyjątkowy i nie może być interpretowany rozszerzająco. Ma zastosowanie, jak wynika wprost z jego treści, tylko w szczególnie uzasadnionych wypadkach, przy czym każdorazowo sąd powinien uwzględniać i ważyć interesy obu stron postępowania, a nie tylko dłużnika, który powołuje się na swą trudna sytuację materialną i niemożność jednorazowej spłaty zobowiązania. Podejmując decyzję w sprawie rozłożenia świadczenia na raty Sąd powinien mieć na uwadze również ochronę interesów wierzyciela i dbać o to, aby rozłożone na raty świadczenie nie straciło dla niego swej ekonomicznej wartości. Rozłożenie na raty świadczenia jest racjonalne wówczas, gdy dłużnik wykaże, że dysponuje środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób ekonomicznie odczuwalny przez wierzyciela. Jeśli zaś okoliczności sprawy nie wskazują na istnienie po stronie dłużnika woli dobrowolnej spłaty zadłużenia na rzecz wierzyciela a jedynie na chęć odłożenia w czasie konieczności uregulowania zobowiązań, uznać należy, że nie zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek w rozumieniu art. 320 KPC. Przepis art. 320 KPC ma charakter wyjątkowy i nie może być interpretowany rozszerzająco. Dozwala on na rozłożenie na raty zasądzonego świadczenia pieniężnego, bądź na wyznaczenie terminu spełnienia świadczenia niepieniężnego (wydanie nieruchomości, opróżnienie pomieszczenia). W oparciu o ten przepis nie jest możliwe odsunięcie w czasie spełnienia świadczenia pieniężnego. (Wyrok SA w Łodzi z 22 października 2015 r., I ACa 487/15) Ochrona, jaką zapewnia pozwanemu dłużnikowi art. 320 KPC nie może być stawiana ponad ochronę wierzyciela w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces. Dlatego też rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela ( wyrok SA w Łodzi I ACa 1322/14.)

W rozpoznawanej sprawie, w przekonaniu Sądu, sytuacja finansowa pozwanej nie daje gwarancji dotrzymania przez nią zobowiązania do spłaty zadłużenia w ratach.

Należy zauważyć, że jak wynika z zeznań pozwanej, którym Sąd dał wiarę w całości, utrzymuje się ona z wynagrodzenia w wysokości 2100 zł, przy czym faktycznie otrzymuje kwotę 1800 zł, ponieważ część wynagrodzenia została zajęta w toku postepowania egzekucyjnego. Pozwana, oprócz zadłużenia dochodzonego w niniejszej sprawie, posiada także niespłacone zobowiązania w łącznej kwocie około 19 000 zł , przy czym z kwoty tej, w ogóle nie spłaca obecnie zadłużenia w wysokości 15.000 zł, o które toczy się sprawa sądowa. Pozwana zeznała też, że obecnie, pracując około 200 godzin w miesiącu, przeznacza kwotę 600 zł na spłatę zadłużenia. W konsekwencji do je dyspozycji pozostaje kwota 1200 zł, przy czym z kwoty tej dokłada 200 zł do opłat za mieszkanie, a nadto finansuje wydatki na żywność, chemie i przedmioty niezbędne w domu w dwuosobowym gospodarstwie domowym. Kwota, która pozostaje pozwanej na tzw. życie jest w przekonaniu sądu na tyle niska, że nie sposób wygospodarować z niej kolejnych 300 czy 200 zł na spłatę regularnych rat. Z zaświadczeń o zarobkach pozwanej za okres listopad, grudzień 2016 i styczeń 2017 r. wynika, że w grudniu wynagrodzenie pozwanej netto przekroczyło kwotę 2000 zł, zaś w listopadzie i styczniu wynosiło odpowiedni 1256 zł netto i około 2000 zł. Są to kwoty nieuwzględniające zajęcia komorniczego. Z treści pisma procesowego pozwanej wynika też, że jej zarobki są nieregularne. W przekonaniu Sądu, uwzględniając fakt, że pozwanej grozi spłata zadłużenia w kwocie 15 000 zł (bez kosztów procesu i egzekucji), która może przerodzić się w kolejne zajęcie komornicze i istotnie obniżyć kwotę dochodów, którymi pozwana może realnie dysponować, mało prawdopodobnym jest, aby pozwana była w stanie dotrzymać zobowiązania do ratalnej spłaty zadłużenia dochodzonego w niniejszym postępowaniu. Sytuacja finansowa pozwanej jest bowiem na tyle niepewna, a jej zarobki, w zestawieniu z zadłużeniami - niskie, że wątpliwym jest, aby była ona w stanie regularnie spłacać kolejne raty w wysokości czy to 300 zł (zgodnie z deklaracją pozwanej na rozprawie) czy ok. 180 zł (przy rozłożeniu należności na 120 równych rat miesięcznych zgodnie z wnioskiem pierwotnym). Należy także zauważyć, że orzeczenie rozkładające świadczenie na raty miesięczne pociąga za sobą modyfikacje zobowiązania także w zakresie odsetek za opóźnienie, pozbawiając wierzyciela uprawnienia do ich otrzymania za okres po dacie wyroku. W przekonaniu Sądu w niniejszej sprawie uwzględnienie wniosku pozwanej doprowadziłoby do naruszenia interesów powoda ponieważ po pierwsze nie dawałoby mu gwarancji otrzymywania regularnych spłat, a po drugie pozbawiałoby go odsetek za opóźnienie. Należy też wziąć pod uwagę, fakt, iż problemy finansowe pozwanej biorą się w ocenie sądu z jej nadmiernych zadłużeń, które nie zostały odpowiednio dostosowane do możliwości finansowych pozwanej. Okoliczność ta nie może jednak obciążać powoda, ponieważ to nie on powinien ponosić negatywne skutki decyzji finansowych pozwanej. Nawet przyjęcie, że pozwany jest w złej kondycji finansowej, nie daje dostatecznych podstaw do zastosowania art . 320 KPC (I ACa 11/15 - wyrok SA Kraków z dnia 20-03-2015)

Z tych wszystkich względów, na podstawie przepisu art. 320 k.p.c. a contrario Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanej o rozłożenie świadczenia na raty.

Ponieważ pozwana nie kwestionowała powództwa ani co do zasady, ani co do wysokości, Sąd uwzględnił je w całości na podstawie art. 69 prawa bankowego.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. zasądzając od pozwanej jako strony przegrywającej spór na rzecz powoda kwotę 1078 zł z tytułu opłaty od pozwu oraz 4817 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.