Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim,

Wydział V w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariola Mastalerz

Sędziowie: SSO Beata Łapińska, SSR del. Urszula Sipińska-Sęk (spr.)

Protokolant: st.sekr.sądowy Marcelina Machera

po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa E. W.

przeciwko Dom Pomocy Społecznej w R.

o sprostowanie świadectwa pracy

na skutek apelacji powódki E. W. od wyroku Sądu Rejonowego

w Radomsku IV Wydziału Pracy z dnia 19 marca 2013r. sygn. IV P 349/12

oddala apelację.

Sygn. akt. V Pa 109/13 (VPz 83/13)

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 26 listopada 2012 roku E. W. domagała się sprostowania świadectwa pracy z dnia 31 października 2012 roku wydanego przez pozwany Dom Pomocy Społecznej w R..

Powódka wnosiła o sprostowanie świadectwa pracy w następujący spo­sób:

-

w punkcie pierwszym przez zamieszczenie informacji, że powódka byłą zatrudniona u pozwanego od 15 kwietnia 1996 r. do 31 października 2012 r.;

-

w punkcie trzecim przez zamieszczenie informacji o szczególnej przyczynie rozwiązania stosunku pracy;

-

w punkcie czwartym podpunkt pierwszy przez zamieszczenie informa­cji, że powódce przysługiwało 26 dni urlopu wypoczynkowego;

- w punkcie czwartym podpunkt dziesiąty przez zamieszczenie informacji, że powódka była niezdolna do pracy od 19 lipca 2012 r., a nie od 25 lipca 2012 r.,

| - w punkcie szóstym przez zamieszczenie informacji o kwalifikacjach zawodowych powódki;

Na rozprawie w dniu 5 marca 2013 roku powódka sprecyzowała swoje żądanie i domagała się sprostowania wydanego ponownie świadectwa pracy z dnia 17 grudnia 2012 roku w następujący sposób:

-

w punkcie trzecim przez zamieszczenie informacji o szczególnej przyczynie rozwiązania stosunku pracy ;

-

w punkcie czwartym podpunkt dziesiąty przez zamieszczenie informa­cji, że powódka była niezdolna do pracy od 19 lipca 2012 r., a nie od 25 lipca 2012 r.,

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 marca 2013 roku w sprawie IV P 349/12 Sąd Rejonowy w Radomsku oddalił powództwo i nie obciążył powódki E. W. obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2013r. w sprawie IV P 349/12 Sąd Rejonowy w Radomsku w punkcie 1 oddalił wniosek powódki o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

W dniu 17 maja 2013r. powódka zaskarżyła punkt 1 postanowienia Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 26 kwietnia 2013r. w sprawie IV P 349/12, doręczony jej w dniu 13 maja 2013r., zażaleniem, w którym wniosła o uchylenie tego postanowienia i przyznanie pełnomocnika z urzędu. W uzasadnieniu podniosła, że jest w złej sytuacji materialnej, gdyż nie pracuje, jest osobą z orzeczonym stopniem niepełnosprawności i ma problemy zdrowotne, które mogą uniemożliwić jej uczestnictwo w rozprawie.

Podstawę powyższego wyroku stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

Powódka E. W. została zatrudniona w pozwanym Domu Po­mocy Społecznej w R. w dniu 15 kwietnia 1996 roku na stanowi­sku salowej na czas określony do dnia 15 października 1996 r. Z dniem 16 paź­dziernika 1996 r. roku powódka została zatrudniona na czas określony do 30 czerwca 1997 r. na stanowisku opiekunki. Od dnia 1 lipca 1997 roku powódka objęła stanowisko młodszej opiekunki na czas określony do 30 czerwca 1998 r.

Z dniem 1 lipca 1998 roku powódka została zatrudniona na czas nieokreślony na stanowisku opiekunki. Pismem z dnia 24 lipca 2012 roku pozwany Domu Pomocy Społecznej w R. wypowiedział powódce umowę o pracę uzasadniając taką de­cyzję brakiem zdolności do wykonywania pracy przez pracownika na dotych­czasowym stanowisku pracy i brak stanowiska, na które pracownik może być przeniesiony.

Powódka pierwsze świadectwo pracy z dnia 31 października 2012 roku otrzymała w dniu 5 listopada 2012 r. Pismami z dnia 10 i 12 listopada 2012 r. powódka zwróciła się o sprostowanie świadectwa pracy.

Dyrektor pozwanego pracodawcy pismem z dnia 15 listopada 2012 roku : odmówił powódce sprostowania świadectwa pracy.

W dniu 2 stycznia 2013 roku powódka otrzymała drogą pocztową popra­wione świadectwo pracy z dnia 17 grudnia 2012 roku częściowo uwzględniające wnioski powódki o sprostowanie w zakresie okresu zatrudnienia i informacji o uzyskanych przez powódkę kwalifikacjach zawodowych.

W dniu 7 stycznia 2013 roku powódka przesłała pocztą wniosek o sprostowanie świadectwa pracy z dnia 17 grudnia 2012 roku w punktach: trzecim i czwartym podpunkt 10.

Sąd Rejonowy uznał, iż powództwo nie jest zasadne.

W ocenie Sądu I instancji żądanie powódki domagającej się wpisania w punkcie 3 podpunkt b świadectwa pracy informacji, że ustanie stosunku pracy powódki jest szczegól­nym przypadkiem rozwiązania stosunku pracy, a przyczyną wypowiedzenia był brak aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku ( art. 229 § 4 k.p. ) jest pozbawione pod­staw prawnych.

Sąd Rejonowy wskazał, że problematykę szczegółowej treści świadectwa pracy oraz jego sposób i tryb wydawania i prostowania regulują przepisy zawarte w Rozporządzeniu Mi­nistra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 maja 1996 roku w sprawie szczegó ­łowej treści świadectwa pracy oraz jego sposób i tryb wydawania i prostowania (Dz. U Nr 60, poz. 282, z późniejszymi zmianami ). Stosownie do treści § 1 ust. 1 pkt la) ¹ cytowanego rozporządzenia świadectwo pracy winno zawierać między innymi informacje dotyczące podstawy prawnej rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Pozwany pracodawca trafnie zamieścił w punkcie trzecim , podpunkt a świadectwa pracy tryb i podstawę prawną rozwiązania stosunku pra­ły. Sąd nie podzielił argumentów powódki, że wypowiedzenie umowy o pracy dokonane jej z przyczyn niezdolności do pracy na określonym stanowisku jest szczególnym przypadkiem rozwiązania stosunku pracy. Takimi przypadkami rozwiązania stosunku pracy są przypadki określone w art. 23 ¹ § 4 lub § 5, w art. 148 § 2, w art. 68 ³ lub w art. 201 § 2 kodeksu pracy.

Podobnie bezzasadne jest żądanie zmiany informacji w punkcie czwartym podpunkt 10 świadectwa pracy w ten sposób, żeby w miejsce daty 25 lipca 2012 roku wpisać datę 19 lipca 2012 r. Należy bowiem podkreślić fakt, że w tym punkcie świadectwa pracy zamieszczana jest informacja w zakresie okresów nieskładkowych, przypadających w okresie zatrudnienia, uwzględnianych przy ustalaniu prawa do emerytury czy renty. Z tego powodu nie jest trafny pogląd powódki, że okresy te są tożsame z okresami wskazanymi w zaświadczeniu le­karskim o niezdolności do pracy. Podkreślenia wymaga fakt, że to pozwany pra­codawca posiada pełną informacje o okresach opłacania składek w czasie za­trudnienia powódki i taką informacje zamieścił w treści świadectwa pracy.

Mając na względzie wyżej opisane przyczyny uniemożliwiające uwzględnienie powództwa Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Uwzględniając obecną sytuację majątkową powódki, Sąd nie obciążył jej obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Apelację od wyroku wniosła powódka, zaskarżając go w całości, wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie żądania, a nadto o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata z urzędu. Wyrokowi zarzuciła błąd w ustaleniach i nie wyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy.

W odpowiedzi na apelację działający w imieniu pozwanego Domu Pomocy Społecznej w R. pełnomocnik wniósł o oddalenie w całości apelacji powódki.

Postanowieniem z dnia 13 listopada 2013r. Sąd Okręgowy oddalił zażalenie powódki na postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 26 kwietnia 2013r. o odmowie ustanowienia pełnomocnika z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu w całości.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, które jako wystarczające dla potrzeb rozpoznania apelacji, Sąd Okręgowy przyjmuje za własne.

Zgodnie z treścią art. 97§ 2 k.p. w świadectwie pracy należy podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach. Szczegółową treść świadectwa pracy oraz sposób i tryb jego wydawania i prostowania reguluje wydane na podstawie delegacji ustawowej z art. 97§4 k.p. rozporządzenie Mi­nistra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 maja 1996 roku (Dz. U Nr 60, poz. 282, z późniejszymi zmianami ).

I tak w myśl § 1 ust 1 rozporządzenia w świadectwie pracy, oprócz informacji określonych w art. 97 § 2 Kodeksu pracy, zamieszcza się informacje niezbędne do ustalenia uprawnień ze stosunku pracy i uprawnień z ubezpieczenia społecznego, dotyczące:

1) wymiaru czasu pracy pracownika w czasie trwania stosunku pracy,

1a) podstawy prawnej rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy,

2) urlopu wypoczynkowego wykorzystanego przez pracownika w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy,

3) wykorzystania dodatkowego urlopu albo innego uprawnienia lub świadczenia, przewidzianego przepisami prawa pracy,

4) należności ze stosunku pracy uznanych i nie zaspokojonych przez pracodawcę do dnia ustania tego stosunku, z powodu braku środków finansowych,

5) okresu korzystania z urlopu bezpłatnego i podstawy prawnej jego udzielenia,

6) wykorzystanego urlopu wychowawczego,

7) liczby dni, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie, zgodnie z art. 92 Kodeksu pracy, w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy,

8) wykorzystania w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy, zwolnienia od pracy przewidzianego w art. 188 Kodeksu pracy,

9) okresu, za który pracownikowi przysługuje odszkodowanie w związku ze skróceniem okresu wypowiedzenia umowy o pracę na podstawie art. 36 ¹ § 1 Kodeksu pracy,

10) okresu odbytej czynnej służby wojskowej lub jej form zastępczych,

11) okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,

12) okresów nieskładkowych, przypadających w okresie zatrudnienia, którego dotyczy świadectwo pracy, uwzględnianych przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty,

13) danych, które są zamieszczane na żądanie pracownika.

W wydanym powódce świadectwie pracy z dnia 17 grudnia 2012 roku pracodawca wskazał podstawę prawną rozwiązania stosunku pracy – rozwiązanie za wypowiedzeniem przez pracodawcę na podstawie art. 30 par. 1 pkt 2 k.p. oraz okresy nieskładkowe w okresie zatrudnienia.

Żądanie powódki w zakresie wskazania podstawy prawnej rozwiązania stosunku pracy sprowadza się do uzupełnienia tej podstawy o art. 229§4 k.p. Powódka chciałaby bowiem, aby w świadectwie znalazła się informacja, iż pracodawca wypowiedział jej umowę o pracę, gdyż zgodnie z orzeczeniem lekarskim nie była zdolna do pracy na dotychczasowym stanowisku i brak było stanowiska, na które mogła zostać przeniesiona. Brak zdolności do pracy na dotychczasowym stanowisku nie jest podstawą prawną rozwiązania stosunku pracy, a li tylko przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę. Ustawodawca nie wprowadza wymogu umieszczania w świadectwie pracy przyczyny wypowiedzenia. Obowiązkiem pracodawcy jest jedynie wskazanie podstawy prawnej ustania stosunku pracy. Podstawy prawne rozwiązania umowy o pracę ustawodawca wskazał w art. 30 k.p. Wskazując zatem na art. 30 § 1 pkt 2 k.p. jako podstawę prawną rozwiązania powódce umowy o pracę za wypowiedzeniem przez pracodawcę, pozwany wywiązał się z obowiązku nałożonego na niego mocą art. 97§2 k.p. w zw. z §1 ust 1 pkt 1a) rozporządzenia Mi­nistra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 maja 1996 roku. Skoro zatem podstawa prawna rozwiązania umowy o pracę została prawidłowo wskazana w wydanym powódce świadectwie pracy z dnia 17 grudnia 2012r., to brak podstaw do jej sprostowania.

Pozbawione racji jest także żądanie powódki sprostowania świadectwa w zakresie ujętego w nim okresu nieskładkowego, który zdaniem powódki winien rozpoczynać się już od dnia 19 lipca 2012r., gdyż od tego dnia posiadała zwolnienie lekarskie, a nie jak to jest ujęte w świadectwie pracy od dnia 25 lipca 2012r. W świadectwie pracy pracodawca ma obowiązek wskazania okresów nieskładkowych, a te – jak słusznie podnosi pozwany – określa art. 7 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Stosownie do treści art. 7 ust 1 pkt a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych okresem nieskładkowym jest okres, za który pracownik pobierał wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacone na podstawie przepisów kodeksu pracy. Pracodawca w okresie od dnia 19 lipca 2012r. do dnia 24 lipca 2012r. wobec braku aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na dotychczasowym stanowisku zwolnił powódkę z obowiązku świadczenia pracy i wypłacił jej za ten okres wynagrodzenie z tytułu pozostawania w zatrudnieniu, zaliczając jednocześnie w/w okres do okresu składkowego. Pracodawca za okres od dnia 19 lipca do dnia 24 lipca 2012r. nie wypłacił powódce wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, ale pełne wynagrodzenie z tytułu pozostawania w zatrudnieniu, co wyklucza jego zaliczenie do okresu nieskładkowego. Okres ten pracodawca zaliczył bowiem powódce do okresu składkowego. De facto przez takie postępowania pracodawca ukształtował korzystniej sytuację prawną powódki, niż żąda tego w pozwie.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

Na uwzględnienie nie zasługiwało także zażalenie powódki na postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 26 kwietnia 2013r. o odmowie ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Podnoszona przez powódkę w zażaleniu zła sytuacja materialna oraz problemy zdrowotne, nie są wystarczającą przesłanką do przyznania pełnomocnika z urzędu.

Konieczną przesłanką ustanowienia adwokata (radcy prawnego) dla strony zwolnionej od kosztów sądowych stanowi potrzeba jego udziału w sprawie (art. 177 § 5 k.p.c.). Udział adwokata (radcy prawnego) w sprawie będzie zazwyczaj potrzebny wtedy, gdy strona wnosząca o jego ustanowienie jest nieporadna, ma trudności z samodzielnym podejmowaniem czynności procesowych albo gdy sprawa jest skomplikowana pod względem faktycznym lub prawnym.

W przedmiotowej sprawie – jak trafnie podnosi Sąd Rejonowy - ta przesłanka nie została spełniona . Powódki nie sposób uznać za osobę nieporadną. Powódka występowała osobiście przed Sądem Rejonowym, gdzie składała liczne pisma procesowe, w których przedstawiała w sposób logiczny swoje twierdzenia, stan faktyczny i aktywnie uczestniczyła w postępowaniu. Należy zauważyć, że wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu powódka złożyła dopiero po zakończeniu postępowania w I instancji i po wniesieniu apelacji, w której przedstawiła swoje żądania i wnioski. Również na etapie postępowania apelacyjnego powódka brała osobisty udział w postępowaniu, gdzie przedstawiła swoje żądania i wnioski. Świadczy to o słuszności stanowiska Sądu Rejonowego, iż nie zachodzi potrzeba udziału w postępowaniu apelacyjnym po stronie powódki pełnomocnika. Tym bardziej, że sprawa nie jest skomplikowana ani pod względem faktycznym ani prawnym.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy na podstawie art. 397§2 k.p.c. w zw. z art. 385k.p.c. oddalił zażalenie powódki.