Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 24 listopada 2017 r.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący SSR Zenon Węcławik

Protokolant Magdalena Mastej

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2017 r. w Kamiennej Górze

na rozprawie sprawy z wniosku D. G.

przy udziale A. H.

o stwierdzenie nabycia spadku po Z. G.

stwierdza, że spadek po Z. G.

zmarłym dnia 22.05.2017 r. w K.,

mającym ostatnie miejsce zwykłego pobytu w K.,

nabyła w całości z dobrodziejstwem inwentarza na podstawie testamentu własnoręcznego z dnia 27.09.2016 r. D. G. c. Z. i E..

sygn. akt I Ns 225/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni D. G. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po Z. G., zmarłym dnia 22.05.2017 r. w K. i mającym ostatnie miejsce zwykłego pobytu w K.. Jako osoby powołane do dziedziczenia ustawowego wskazała wnioskodawczyni siebie i uczestniczkę postępowania A. H.. Zmarły sporządził testament własnoręczny w dniu 27.09.2016 r., który wnioskodawczyni złożyła w Sądzie w celu jego otwarcia i ogłoszenia.

Uczestniczka postępowania A. H. na rozprawie w dniu 24.11.2017 r. zgłosiła wątpliwość odnośnie własnoręcznego sporządzenia testamentu przez jej ojca Z. G.. Według niej bowiem pismo spadkodawcy było bardziej skośne. Poza tym jednak, uczestniczka nie zgłosiła jakichkolwiek dalszych zastrzeżeń względem przedmiotowego testamentu i nie przedstawiła zarazem żadnych wniosków dowodowych. Zdaniem uczestniczki, rozporządzenie testamentowe jej ojca było niesłuszne.

SĄD USTALIŁ NASTĘPUJĄCY STAN FAKTYCZNY

Z. G., będąc żonaty z D. G., zmarł w dniu 22.05.2017 r. w K.. Ostatnim miejscem jego zwykłego pobytu była K.. Był żonaty dwa razy i D. G. była jego drugą żoną. Z drugiego małżeństwa nie miał żadnych dzieci. Z pierwszego małżeństwa posiadał dwoje dzieci: córkę A. i syna D.. Jego syn D. zmarł bezpotomnie w 1983 roku. Spadkodawca nie miał dzieci pozamałżeńskich ani przysposobionych.

Dowód:

- odpisy skrócone aktu zgonu Z. G. na k. 2 i 16 akt

- odpis skrócony aktu małżeństwa D. G. na k. 13 akt

- odpis skrócony aktu małżeństwa A. H. na k. 19 i 22 akt

- zapewnienia spadkowe i zeznania wnioskodawczyni D. G. z dnia 24.11.2017 r. na k. 24-24v. akt

- zapewnienia spadkowe i zeznania uczestniczki postępowania A. H. z dnia 24.11.2017 r. na k. 24v. akt

Sąd w dniu 24.11.2017 r. dokonał otwarcia i ogłoszenia testamentu z dnia 27.09.2016 r., sporządzonego własnoręcznie przez spadkodawcę. Testament nie zawiera skreśleń, poprawek ani nadpisań. Z. G. do dziedziczenia całego spadku powołał żonę D. G.. Wydziedziczył córkę A. H. z powodu rażącej niewdzięczności wobec niego wyrażającej się nie utrzymywaniem przez ponad trzydzieści lat jakichkolwiek więzi rodzinnych w jakikolwiek sposób. Przy sporządzaniu testamentu przez testatora obecna była wnioskodawczyni D. G..

Dowód:

- testament własnoręczny na k. 13 akt

- protokół otwarcia i ogłoszenia na k. 23 akt

- protokół rozprawy z dnia 24.11.2017 r. na k. 24 akt

- zapewnienia spadkowe i zeznania wnioskodawczyni D. G. z dnia 24.11.2017 r. na k. 24-24v. akt

Żaden ze spadkobierców nie składał oświadczeń spadkowych o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku, nikt nie zrzekał się dziedziczenia, ani nie został uznany za niegodnego dziedziczenia przez Sąd. Dotychczas postępowanie spadkowe po zmarłym nie zostało przeprowadzone. Znany jest tylko jeden testament Z. G.. Wnioskodawczyni D. G., ani uczestniczka postępowania A. H. nie przedstawiły na rozprawie dalszych wniosków dowodowych i procesowych.

Dowód:

- zapewnienia spadkowe i zeznania wnioskodawczyni D. G. z dnia 24.11.2017 r. na k. 24-24v. akt

- zapewnienia spadkowe i zeznania uczestniczki postępowania A. H. z dnia 24.11.2017 r. na k. 24v. akt

SĄD ZWAŻYŁ CO NASTĘPUJE

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku ma na celu ustalenie, czy osoba wskazana we wniosku jako spadkodawca zmarła oraz kto i na jakiej podstawie (ustawy czy też testamentu) jest jej spadkobiercą. Jeżeli spadkodawca nie pozostawił testamentu, wówczas przepisy Kodeksu cywilnego stanowią w swej treści o tym kto i z jakim udziałem dziedziczy spadek po osobie zmarłej. Natomiast jeżeli spadkodawca pozostawił testament rzeczą Sądu prowadzącego postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku jest ocena ważności testamentu wobec treści przepisów Kodeksu cywilnego. Zastosowanie znajdują przy tym przepisy Kodeksu cywilnego obowiązującego w dacie śmierci spadkodawcy. Zgodnie bowiem z art. 924 k.c. spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, stosownie zaś do treści art. 925 k.c. spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Testament został w prawie polskim ukształtowany jako czynność prawna o wysokim stopniu sformalizowania. Dla swojej ważności może on i jednocześnie musi zostać sporządzony w jednej z form przewidzianych prawem i z zachowaniem wszystkich wymogów ustawowych. Niezachowanie formy pociąga za sobą bezwzględną nieważność testamentu, o czym wprost stanowi przepis art. 958 k.c. Przepisy regulujące formę testamentu są rozbudowane i w sposób szczegółowy określają rygory, jakim poddane jest dokonanie tej czynności. Okoliczności powodujące nieważność testamentu Sąd bierze pod uwagę z urzędu w każdym stanie sprawy.

W niniejszej sprawie D. G. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie testamentu własnoręcznego z dnia 27.09.2016 r. Powyższy testament nie został ostatecznie zakwestionowany przez żadną ze stron postępowania, a zatem brak było podstaw do jego podważenia stosownie do przepisów art. 945 k.c. Uczestniczka jedynie zgłosiła pewne wątpliwości co do autentyczności testamentu, ale ich nie uzasadniła jednoznacznie i kategorycznie oraz nie wsparła swej wątpliwości jakąkolwiek inicjatywa dowodową. Sąd nie stwierdził natomiast żadnych podstaw, aby złożony do akt sprawy testament uznać za nieważny, co w konsekwencji prowadziłoby do dziedziczenia ustawowego. Wobec powyższego, należało stwierdzić nabycie spadku na podstawie reguł dziedziczenia testamentowego. Sąd stwierdził nabycie spadku po Z. G. na podstawie testamentu własnoręcznego – według reguł ustawowych wskazanych w przepisie art. 949 k.c.

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż zgodnie z przepisem art. 677 k.p.c. Sąd stwierdzi nabycie spadku przez spadkobierców, choćby były nimi inne osoby niż te, które wskazali uczestnicy. W postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wymienia spadkodawcę oraz wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł.

Zgodnie z art. 959 k.c. spadkodawca może powołać do całości lub części spadku jedną lub kilka osób. W rozpoznawanej sprawie zgodnie z wolą spadkodawcy powołał on do całości spadku swoją żonę T. K.. Należy przy tym wskazać, iż nie istniały okoliczności, o których stanowią przepisy art. 928 k.c., art. 935 1 k.c., 940 k.c., 1048 k.c.

Wedle treści art. 1015 § 2 k.c. i wobec braku oświadczeń spadkowych spadkobierców w ustawowym terminie oraz przy zważeniu chwili otwarcia spadku, orzeczono spadkobranie D. G. z dobrodziejstwem inwentarza.

Na podstawie art. 671 § 1 k.p.c. i art. 672 k.p.c., Sąd uznał za wystarczające zapewnienia spadkowe i zeznania stawających spadkobierców co do ustalenia kręgu spadkobierców po Z. G..

Zarówno zapewnienia spadkowe i zeznania wnioskodawczyni D. G., jak i zapewnienia spadkowe i zeznania uczestniczki postępowania A. H. były w ocenie Sądu prawdziwe, ponieważ cechowały się jasnością, logiką i wewnętrzną spójnością oraz wzajemną korelacją pomiędzy sobą.

Na marginesie Sąd pragnie zwrócić uwagę, iż ustalenia zasadności zamieszczonego w testamencie oświadczenia o wydziedziczeniu nie podlega badaniu w niniejszym postępowaniu. Wykazywanie wystąpienia przesłanek wydziedziczenia określonych w art. 1008 k.c. bądź ich brak powinno co do zasady mieść miejsce w ewentualnym postępowaniu o zapłatę zachowku.