Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ca 646/13

POSTANOWIENIE

Dnia 27 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Hanna Matuszewska (spr.)

Sędziowie SO Jadwiga Siedlaczek, SO Małgorzata Kończal

po rozpoznaniu w dniu 27 grudnia 2013 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Skarbu Państwa – Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w T.

przy uczestnictwie M. O.

o wpis do hipoteki

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Toruniu

z dnia 10 maja 2012 r.

sygn. akt Dz. Kw 1593/12

Kw nr (...)

postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Toruniu pozostawiając temu Sądowi orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy, rozpoznając sprawę na skutek skargi od orzeczenia referendarza sądowego, oddalił wniosek Skarbu Państwa – Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w T. o wpis hipoteki przymusowej na nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...), której właścicielem jest uczestniczka, uznając, że w świetle art. 109 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece podstawą wpisu nie może być przedłożony przez wnioskodawcę odpis tytułu wykonawczego, lecz jedynie jego oryginał spełniający wymogi z art. 26 i 27 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

W apelacji od powyższego postanowienia wnioskodawca zarzucił naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, art. 109 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz art. 27 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji przez uznanie, że podstawą wpisu w księdze wieczystej hipoteki przymusowej może być tylko oryginał tytułu wykonawczego. Wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i dokonanie wpisu, ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy w Toruniu postanowieniem z dnia 20 sierpnia 2012r. oddalił apelację wnioskodawcy akceptując ustalenia faktyczne oraz wykładnię art. 109 ust.1 i art. 31 ust.1 u.k.w.h. oraz art. 626 2 §2 k.p.c. przyjętą przez Sąd Rejonowy.

Na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 20 sierpnia 2012r. Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 24 października 2013 r. , sygn. akt IV CSK 20/13 uchylił zaskarżone postanowienie i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Toruniu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego. Sąd Najwyższy uznał, że urzędowo poświadczony odpis administracyjnego tytułu wykonawczego może stanowić podstawę wpisu w księdze wieczystej. W obszernym uzasadnieniu swego orzeczenia Sąd Najwyższy wskazał na zasadnicze różnice między powstawaniem sądowego i administracyjnego tytułu wykonawczego; zaznaczył, że ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, odmiennie niż kodeks postępowania cywilnego, zna pojęcie tytułu wykonawczego będącego odpisem oryginału, który może stanowić podstawę czynności egzekucyjnych i który spełnia funkcję analogiczną do dalszych tytułów wykonawczych na gruncie egzekucji sądowej. Z kolei art. 31 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece określający minimalne wymogi formy obowiązującej przy dokonywaniu wpisów w księdze wieczystej nie odnosi się do dokumentów urzędowych w rozumieniu art. 244 k.p.c., ani też, w świetle art. 250 § 1 k.p.c., do ich urzędowo poświadczonych odpisów jeżeli znajdują się w aktach organu władzy publicznej, które to dokumenty są wystarczające do dokonywania wpisów, za taki zaś uznać należy administracyjny tytuł wykonawczy będący podstawą prowadzenia egzekucji przez administracyjny organ egzekucyjny.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

Istota sprawy sprowadzała się do przesądzenia, czy ustanowenie hipoteki przymusowej stosownie do art. 34 § 1 Ordynacji podatkowej wymaga przedstawienia oryginału tytułu wykonawczego wydanego w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym, czy też wystarczające jest przedłożenie jego odpisu. Sąd Najwyższy rozpoznając skargę kasacyjną od orzeczenia Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 20 sierpnia 2012 r. przesądził, że urzędowo poświadczony odpis administracyjnego tytułu wykonawczego może stanowić podstawę wpisu w księdze wieczystej.

Kierując się tym poglądem należy przyjąć, że dokument przedstawiony przez wnioskodawcę spełniał wymogi formalne obowiązujące w postępowaniu wieczystoksięgowym, wobec czego oddalenie wniosku przez Sąd Rejonowy a limine było błędne, a zarazem równoznaczne z nierozpoznaniem istoty sprawy. Dlatego też należało uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając mu orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego (art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.). Rozpoznając sprawę ponownie Sąd winien ocenić, czy treść wniosku i załączonego do niego odpisu tytułu wykonawczego, w świetle art. 27 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz art. 109 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece uzasadnia wpis hipoteki przymusowej.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13