Pełny tekst orzeczenia

II K 117/17

UZASADNIENIE

D. S. mieszka w domu przy ul. (...) z R. w W. i zajmuje w nim pokój na piętrze. Przez Internet oskarżony kupił nasiona rośliny konopi w celu uzyskania własnego ziela. Rośliny hodował w czterech doniczkach w szafie ubraniowej znajdującej się w jego pokoju, w której została zamontowana lampa grzewcza.

Dowód:

- wyjaśnienia D. S. (k. 41)

- protokół przeszukania pomieszczenia mieszkalnego i gospodarczego (k. 6-8)

- protokół oględzin miejsca wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 9-19)

Dnia 01 listopada 2016 roku funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji w W. przeprowadzali interwencję w domu, w którym mieszka D. S.. W jej trakcie ujawnili uprawiane przez oskarżonego, jak się okazało, rośliny konopi innych niż włókniste. Przeprowadzone badania naziemnych fragmentów roślin potwierdziły rodzaj roślin. Ich waga netto wynosiła 22,3 g. Z przekazanego do badań materiału dowodowego można było otrzymać 22,3 g ziela konopi innych niż włókniste.

Dowód:

- protokół przeszukania pomieszczenia mieszkalnego i gospodarczego (k. 6-8)

- protokół oględzin miejsca wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 9-19)

- protokół oględzin rzeczy (k. 21-22)

- opinia z Laboratorium Kryminalistycznego KWP w B. (k. 35-36)

D. S. urodził się w (...) roku. Posiada wykształcenie podstawowe – gimnazjalne. Jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku. Pozostaje na utrzymaniu rodziców. Nie ma żadnego majątku. Jest kawalerem, nie posiada dzieci. Oskarżony nie był dotychczas karany.

Dowód:

- dane podane do protokołu przesłuchania podejrzanego (k. 40-40v)

- informacja z Krajowego Rejestru Karnego (k. 28)

- pisma ze Starostwa Powiatowego w W. (k. 25, k. 26)

- pismo z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (k. 26)

D. S. leczy się psychiatrycznie. Biegli lekarze psychiatrzy oraz biegły psycholog rozpoznali u niego chorobę psychiczną pod postacią schizofrenii rezydualnej i uzależnienie mieszane, a mianowicie alkohol-marihuana. Z karty informacyjnej leczenia szpitalnego oraz kwestionariusza zebrania informacji przez specjalistę terapii uzależnień wynika, że w przypadku D. S. wskazane jest leczenie odwykowe w ośrodku stacjonarnym.

Dowód:

- duplikat karty informacyjnej leczenia szpitalnego (k. 43-45)

- opinia sądowo-psychiatryczno-psychologiczna (k. 53-55)

- kwestionariusz zebrania informacji przez specjalistę terapii uzależnień (k. 66-79)

D. S. w toku postępowania przygotowawczego przyznał się do zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia. Oskarżony wyjaśnił, że czasami zażywa marihuanę, jednakże stwierdził, że w jego odczuciu nie jest on uzależniony od tej substancji. D. S. podniósł, że z uwagi na to, że nie pracuje, nie posiada własnych pieniędzy. Postanowił więc wyhodować własną marihuanę, by nie przepłacać za gotowy wyrób u innych osób. Konopie hodował jedynie na własny użytek, a nasiona kupił przez Internet. Posiadał cztery rośliny, które hodował w szafie w swoim pokoju. (k. 41)

Na rozprawie oskarżony nie stawił się, o terminie został zawiadomiony prawidłowo. (k. 109)

Przystępując do oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego należy stwierdzić, że w świetle zgromadzonych dowodów zarówno sprawstwo, jak i wina oskarżonego co do popełnienia przypisanego mu w wyroku przestępstwa, w stanie ograniczonej poczytalności, nie budzi żadnych wątpliwości.

Sąd co do zasady dał wiarę wyjaśnieniom D. S., który przyznał się do zarzuconego mu czynu. Znalazły one potwierdzenie w pozostałym w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w tym protokole przeszukania pomieszczenia mieszkalnego i gospodarczego, oględzin miejsca, oględzin rzeczy, a także opinii z Laboratorium Kryminalistycznego, z której jednoznacznie wynika, że znalezione przez funkcjonariuszy Policji rośliny to konopie inne niż włókniste. Oskarżany zażywa marihuanę, jednakże nie posiada żadnego dochodu. Przekonywujące jest zatem to, że D. S. uprawiał własne rośliny z uwagi na brak środków na zakup tego środka narkotycznego na własny użytek od innych osób.

W ocenie Sądu opinia z Laboratorium Kryminalistycznego KWP w B. została sporządzona w sposób rzetelny, a sformułowane w niej wnioski końcowe były jasne, pełne i kategoryczne. Z przedmiotowej opinii wynika między innymi, że przekazane do badań naziemne fragmenty roślinne, o masie 22,3 g netto, stanowią rośliny konopi innych niż włókniste. Z przekazanego do badań materiału dowodowego można otrzymać 22,3 g ziela konopi innych niż włókniste. W opinii wskazano nadto, że ziele konopi innych niż włókniste jest środkiem odurzającym należącym do grupy I-N i IV-N Wykazu Środków Odurzających – ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. (k. 35-36)

Sąd uznał za rzetelną, fachową i wyczerpującą opinię sądowo-psychiatryczno-psychologiczną. Biegli rozpoznali u D. S. chorobę psychiczną pod postacią schizofrenii rezydualnej i uzależnienie mieszane, a mianowicie alkohol-marihuana. W czasie popełnienia zarzucanego czynu, D. S. miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolność do rozumienia znaczenia czynu oraz do pokierowania swoim postępowaniem. Wnioski w niej sformułowane są przejrzyste i spójne, nie były one również kwestionowane przez żadną ze stron. (k. 53-55) Z tych samych względów Sąd oparł się na ustaleniach specjalisty ds. uzależnień. Z zebranych przez niego informacji na temat używania przez D. S. środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych wynika między innymi, ze powinien on poddać się terapii odwykowej. Specjalista ds. uzależnień podkreślił, że ze względu na diagnozę schizofrenii paranoidalnej, D. S. nie może uczestniczyć w terapii odwykowej w każdym ośrodku, tylko w tzw. ,,ośrodkach dla osób z podwójną diagnozą”. (k. 66-79)

Sąd uznał za wiarygodne pozostałe dokumenty znajdujące się w aktach sprawy: protokoły przeszukania (k. 6-8), oględzin miejsca wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 9-19), oględzin rzeczy (k. 21-22), informacje z Krajowego Rejestru Karnego (k. 28), pisma ze Starostwa Powiatowego w W. (k. 25, k. 26), pismo z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (k. 26), duplikat karty informacyjnej leczenia szpitalnego (k. 43-45). Ich autentyczność ani prawdziwość treści nie była przez strony kwestionowana. Dlatego stanowią one obiektywne dowody stwierdzonych nimi okoliczności.

Tak zgromadzony i oceniony materiał dowodowy dostarczył wystarczających podstaw do uznania, że wina oskarżonego nie budzi wątpliwości.

D. S. został oskarżony o to, że w dniu 01 listopada 2016 roku przy ulicy (...) z (...) w W. uprawiał wbrew przepisom ustawy 4 rośliny konopi innych niż włókniste, przy czym czynu tego dokonał mając ograniczoną w stopniu znacznym zdolność rozpoznania jego znaczenia oraz pokierowania swoim postępowaniem, to jest o przestępstwo z art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. z 2016 poz. 224 z póź.zm) w zw. z art. 31 § 2 kk.

Przepis art. 63 ust. 1 ustawy określa przestępstwo nielegalnej uprawy: maku (z wyjątkiem maku niskomorfinowego), konopi (z wyjątkiem konopi włóknistych) oraz drzew koki. Dla jego bytu wystarczy, że sprawca będzie uprawiał chociażby jedną z trzech wymienionych wyżej roślin. Jest to przestępstwo formalne, powszechne, trwałe oraz wieloodmianowe. Przedmiotem ochrony art. 63 ustawy jest życie i zdrowie publiczne, a także monopol podmiotów legalnie prowadzących uprawę wymienionych w nim roślin i pozyskujących z nich opium, słomę makową, liście koki, żywicę lub ziele konopi innych niż włókniste. Przez „uprawę maku lub konopi” rozumieć należy każdą uprawę maku lub konopi bez względu na powierzchnię (art. 4 pkt 28 ustawy). Mówiąc inaczej - jest to szereg zabiegów od zasiewu lub zasadzenia rośliny aż do jej zbioru. Także uprawa maku, konopi lub krzewów koki we własnym mieszkaniu lub w zabudowaniach i na własny użytek, jest występkiem z art. 63 ust. 1 ustawy (Ważny Andrzej (red.), Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz).

Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii, ziele konopi innych niż włókniste zaliczane jest do środków odurzających z grup I-N i IV-N wymienionych w załączniku do w/w ustawy, a środki te mogą być używane wyłącznie w celach medycznych, przemysłowych lub prowadzenia badań naukowych i mogą być posiadane wyłącznie przez osoby uprawnione na mocy ustawy (art. 33 i art. 34).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, w pierwszej kolejności należy wskazać, że ustalone substancje stanowiły ziele konopi innych niż włókniste, co jednoznacznie wynika z opinii z Laboratorium Kryminalistycznego KWP w B.. Całkowicie poza sporem było również to, że oskarżony D. S. nie należy do podmiotów profesjonalnych, uprawnionych w myśl w/w przepisów do posiadania środków odurzających. D. S. nie ma stałej pracy i pozostaje na utrzymaniu rodziców. Oskarżony stwarzając w szafie ubraniowej znajdującej się w jego pokoju odpowiednie warunki do wzrostu konopi innych niż włókniste, uprawiał w niej 4 rośliny tego gatunku. Hodowane one były na własny użytek oskarżonego, który chciał zaoszczędzić w ten sposób na zakupie ziela od innych osób.

Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że oskarżony działał umyślnie, choć w warunkach ograniczonej poczytalności. Tym samym zachowanie oskarżonego było sprzeczne z prawem, nie mieściło się w ramach żadnego z kontratypów, było więc bezprawne. Poza tym w przedmiotowej sprawie istniały pełne podstawy do przypisania oskarżonemu winy, bowiem osiągnął on w czasie jego popełnienia wiek uzasadniający odpowiedzialność karną w rozumieniu art. 10 § 1 kk i brak było jakichkolwiek podstaw faktycznych do przyjęcia istnienia po jego stronie okoliczności uchylających winę poza przyjęciem ograniczonej zdolności w stopniu znacznym do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swym postępowaniem.

Sąd uznał D. S. uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia, to jest występku z art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. z 2016 poz. 224 z póź.zm) w zw. z art. 31 § 2 kk i za to na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. z 2016 poz. 224 z póź.zm) wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności. Ustalając wymiar kary Sąd kierował się dyrektywami z art. 53 kk. Jako okoliczność obciążającą Sąd potraktował okoliczności rzutujące na znaczną społeczną szkodliwość czynu. Jak już wskazano powyżej, przedmiotem ochrony art. 63 ustawy jest między innymi życie i zdrowie publiczne. Sąd miał na uwadze fakt, że skazany działał w zamiarze bezpośrednim. Powyższe wynika z faktu, iż karalność za omawiane przestępstwo jest powszechnie znana. Jako okoliczność łagodzącą należało uwzględnić przyznanie się oskarżonego do przedstawionego zarzutu – jednak z uwagi na okoliczności ujawnienia roślin konopi przez funkcjonariuszy podczas interwencji, jest to okoliczność marginalna oraz złożenie szczerych wyjaśnień. Na korzyść oskarżonego przemawiał również fakt, iż nie był on uprzednio karany. W związku z tym, Sąd uznał, że kara 6 miesięcy pozbawienia wolności jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu, nie przekracza stopnia winy, a także czyni zadość celom w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Wymierzona kara pozbawienia wolności niewątpliwie będzie akcentowała jej wychowawczą rolę, co ma na celu uświadomienie oskarżonemu naganności jego postępowania i wzbudzenie w nim refleksji o konieczności przestrzegania obowiązującego porządku prawnego.

Na podstawie art. 69 § 1 i § 2 kk oraz art. 70 § 2 kk Sąd warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres 4 (czterech) lat tytułem próby, zobowiązując oskarżonego do wykonywania pracy zarobkowej i powstrzymywania się od używania środków odurzających. Odnosząc się do zastosowanej instytucji warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, należy wskazać, iż w ocenie Sądu, takie orzeczenie kary jest wystarczające dla osiągnięcia wobec D. S. celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Przekonanie Sądu o tym, że orzeczona kara z warunkowym zawieszeniem jej wykonania będzie wystarczająca dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary została oparta na podstawie oceny właściwości i warunków osobistych, w tym stopnia dojrzałości oskarżonego oraz jego zachowania po popełnieniu przestępstwa. Oskarżony przyznał się jednak do zarzucanego mu czynu oraz złożył wyjaśnienia. Uwzględniono również, iż oskarżony nie był uprzednio karany. W niniejszej sprawie należało wziąć jednak pod uwagę, że D. S. jest sprawca młodocianym. Konieczne było zatem ustalenie okresu próby, który pozwoli na weryfikację postawionej wobec oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej, a przede wszystkim na weryfikację stosunku sprawcy do obowiązującego porządku prawnego

Na podstawie art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. z 2016 poz. 224 z póź.zm) w pkt 5 wyroku w wyznaczonym okresie próby Sąd oddał oskarżonego pod dozór kuratora sądowego, natomiast w pkt 6 zobowiązał oskarżonego do poddania się leczeniu odwykowemu lub rehabilitacji, wskazując jednocześnie jako podmiot leczniczy X Oddział (...) dla Uzależnionych od Substancji Psychoaktywnych we Współistniejącymi Zaburzeniami Psychicznymi w G.. Zgodnie z tym przepisem, w razie skazania osoby uzależnionej za przestępstwo pozostające w związku z używaniem środka odurzającego lub substancji psychotropowej na karę pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono, sąd zobowiązuje skazanego do poddania się leczeniu lub rehabilitacji w podmiocie leczniczym w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej i oddaje go pod dozór wyznaczonej osoby, instytucji lub stowarzyszenia. Z treści opinii sądowo-psychiatryczne wynika, że rozpoznano u D. S. chorobę psychiczną pod postacią schizofrenii rezydualnej, a także uzależnienie mieszane, a mianowicie alkohol-marihuana. Z karty informacyjnej leczenia szpitalnego oraz kwestionariusza zebrania informacji przez specjalistę terapii uzależnień wynika, nadto, że w przypadku D. S. wskazane jest leczenie odwykowe w ośrodku stacjonarnym. Specjalista ds. uzależnień podkreślił, że ze względu na diagnozę schizofrenii paranoidalnej, D. S. nie może uczestniczyć w terapii odwykowej w każdym ośrodku, tylko w tzw. ,,ośrodkach dla osób z podwójną diagnozą”, wskazując jednocześnie odpowiednią placówkę. Nie ulegało również wątpliwości, iż popełnione przestępstwo pozostawało w związku z używaniem środka odurzającego. Sam oskarżony, w treści swoich wyjaśnień, przyznał się do zażywania ziela konopi innych niż włókniste i podał, że rośliny tego gatunku hodował na własny użytek.

Na podstawie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. z 2016 poz. 224 z póź.zm) Sąd orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa przez zniszczenie dowodu rzeczowego w postaci czterech roślin (części naziemnych) konopi innych niż włókniste, szczegółowo opisanego w wykazie dowodów rzeczowych nr III/175/17/N na karcie 32 akt sprawy i przechowywanego w Składnicy Substancji Psychotropowych i Środków Odurzających Wydziału Kryminalnego Komendy Wojewódzkiej Policji w B., a na podstawie art. 44 § 2 kk orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych w postaci czterech doniczek z ziemią, lampy oświetleniowej z żarówką, obudową i przewodami elektrycznymi, przechowywanymi w Składnicy dowodów rzeczowych Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie, zarejestrowanych po pozycją 6/17.

Na podstawie § 17 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714) Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. B. kwotę 221,40 zł (dwieście dwadzieścia jeden złotych 84/100) tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu za udział w postępowaniu przygotowawczym, natomiast na postawie § 17 ust. 2 pkt 3 w/w rozporządzenia na rzecz adw. W. I. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych i 60/100) złotych tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu.

Sąd zwolnił oskarżonego w całości od ponoszenia kosztów sądowych i kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa, uznając, że z uwagi na jego sytuację majątkową, ich uiszczenie byłoby dla niego zbyt uciążliwe.