Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 14 grudnia 2012 roku

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Jerzy Geisler (spr.)

Sędziowie: SA Hanna Małaniuk

SA Małgorzata Mazurkiewicz-Talaga

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2012 roku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w P.

przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w P.

o stwierdzenie nieważności uchwał

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 22 sierpnia 2012 roku, sygn. akt: IX Gc 695/12

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że udzielić powodowi zabezpieczenia roszczenia o stwierdzenie nieważności uchwał nr 3 i 4 powziętych na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. w dniu 11 lipca 2012 roku poprzez zawieszenie ich wykonalności do czasu prawomocnego zakończenia niniejszego postępowania, oddalając dalej idący wniosek o udzielenie zabezpieczenia,

2.  w pozostałym zakresie zażalenie oddalić,

3.  rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego pozostawić do rozpatrzenia w orzeczeniu końcowym.

SSA H. Małaniuk SSA J. Geisler SSA M. M.-T.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia jego roszczenia o stwierdzenie nieważności uchwał nr 3 i 4, podjętych na Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników pozwanej spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. z dnia 11 lipca 2012 roku, poprzez zawieszenie ich wykonalności oraz ustanowienie zakazu dokonywania jakichkolwiek czynności w charakterze członków zarządu pozwanej spółki przez M. K. oraz R. W..

Uchwałą nr 3 powołano M. K. do zarządu pozwanej spółki na stanowisko członka zarządu, zaś uchwałą nr 4 powołano R. W. do zarządu pozwanej spółki na stanowisko członka zarządu.

W motywach rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy podniósł, że powód wykazał swą legitymację do wystąpienia w niniejszej sprawie z wnioskiem o zabezpieczenie powództwa o stwierdzenie nieważności uchwał, nie uprawdopodobnił jednak swoich roszczeń.

Powód zarzucił, że zaskarżone uchwały nie zostały podjęte wymaganą większością głosów, kwestionując jednocześnie dokonane podwyższenia kapitału zakładowego, w wyniku których P. K. nabył dodatkowe udziały w pozwanej spółce. W zakresie tego zarzutu Sąd Okręgowy podkreślił, iż nie ma w niniejszym postępowaniu kompetencji do badania istnienia uchwał o podwyższeniu kapitału zakładowego, skoro w jego ramach powód nie dochodzi stwierdzenia ich nieistnienia (względnie nieważności), zaś kwestia ta jest w chwili obecnej badana w innym postępowaniu sądowym (tj. w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu o sygn. akt: IX GC 56/12). Podkreślił przy tym, że zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym domniemywa się, że dane wpisane w rejestrze są prawdziwe, co dotyczy także wpisu podwyższenia kapitału zakładowego.

Powód zarzucił także rażące naruszenie tajności głosowania, co zdaniem Sądu Okręgowego faktycznie miało miejsce, jednak okoliczność ta pozostaje bez znaczenia dla sprawy, albowiem powód nie uprawdopodobnił, iż wynik byłby inny, gdyby tajność została zachowana.

Zdaniem Sądu Okręgowego powód nie uprawdopodobnił wreszcie sprzeczności zaskarżonych uchwał z art. 174 § 1 k.s.h. oraz art. 243 § 1 k.s.h., wyrażającej się w bezprawnym niedopuszczeniu pełnomocników części wspólników pozwanej spółki do udziału w NZW. Nie wykazano bowiem umocowania do działania w imieniu aktualnych na dzień odbycia Zgromadzenia wspólników spółki.

Sąd Okręgowy podkreślił także, że powód nie uprawdopodobnił interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Celem niniejszego postępowania jest ochrona interesu powoda jako wspólnika pozwanej spółki. Winien on w związku z tym uprawdopodobnić, iż na skutek podjęcia uchwały w sprawie powołania nowych członków zarządu, będą oni podejmowali sprzeczne z jego interesami lub interesami wspólnika. Chodzi przy tym o groźbę realną – powód natomiast ograniczył się do wskazania groźby czysto hipotetycznej, nie popartej żadnymi środkami uprawdopodabniającymi i w żaden sposób nieskonkretyzowanej.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył powód, zaskarżając je w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez uwzględnienie jego wniosku o udzielenie zabezpieczenia, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Złożył nadto wniosek o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., art. 730 k.p.c. oraz art. 730 ¹ k.p.c., poprzez przyjęcie, że powód nie uprawdopodobnił swojego roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Pozwana w odpowiedzi na zażalenie wniosła o jego oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie powoda zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego skarżący uprawdopodobnił zarówno swoje roszczenie, jak też interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia w sposób dostateczny do udzielenia zabezpieczenia.

Powód do pozwu załączył protokół z Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników pozwanej spółki z dnia 11 lipca 2012 roku, z którego wynika zarówno treść kwestionowanych przez niego uchwał, jak też fakt niedopuszczenia do udziału w Zgromadzeniu wskazanych w pozwie pełnomocników oraz jego sprzeciw wobec podjęcia zaskarżonych uchwał. Podstawą zgłoszenia sprzeciwu było kwestionowanie przez powoda uprawnienia wspólnika P. K. do dysponowania udziałami, nabytymi w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego w pozwanej spółce. Przedłożył również kopię złożonego przez siebie pozwu o stwierdzenie nieistnienia uchwał o podwyższeniu kapitału zakładowego, wskazując jednocześnie, iż postępowanie w tym przedmiocie toczy się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu pod sygn. akt: IX GC 56/12, zaś zgłoszone tam roszczenie zostało przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu zabezpieczone, poprzez częściowe zawieszenie prawa głosu z udziałów objętych przez P. K..

Dokumenty te, zdaniem Sądu Apelacyjnego są wystarczające do stwierdzenia, iż zgłoszone przez powoda roszczenie o stwierdzenie nieważności uchwał zostało uprawdopodobnione. Jednocześnie przedwczesna byłaby na obecnym etapie postępowania ocena zarzutów, jakie podnosił w pozwie skarżący w zakresie dotyczącym podjęcia tych uchwał. Rozważania na ten temat dotyczą bowiem meritum sprawy i z tego względu powinny one być dokonywane przez Sąd I instancji po przeanalizowaniu całości zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, na etapie wyrokowania.

Sąd Apelacyjny stwierdził także, że spełniona została druga z przesłanek zabezpieczenia, a mianowicie interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Celem niniejszego postępowania jest doprowadzenie do sytuacji, w której powołani na mocy zaskarżonych uchwał członkowie zarządu nie będą działać w imieniu pozwanej spółki. Podkreślić należy, że ewentualny korzystny dla powoda wyrok będzie miał charakter deklaratoryjny, co oznacza, że objęte nim uchwały będą nieważne od momentu ich podjęcia. Tym samym brak zabezpieczenia prowadziłby do sytuacji, w której członkowie zarządu mogliby działać mimo nieważności uchwały o ich powołaniu. To z kolei mogłoby rodzić dalej idące konsekwencje również względem osób trzecich.

Sąd Apelacyjny stwierdził jednak, że wystarczający do udzielenia ochrony prawnej powodowi będzie pierwszy ze wskazanych przez niego sposobów zabezpieczenia, a mianowicie zawieszenie wykonalności zaskarżonych uchwał. To rozstrzygnięcie już samo w sobie zawiera zakaz dokonywania czynności w charakterze członków zarządu pozwanej spółki przez M. K. i R. W.. Zgodnie z treścią art. 201 § 4 k.s.h. członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, co oznacza, że decydujące znaczenie dla jego działania ma właśnie podjęta uchwała. Wpis do rejestru ma w takim wypadku charakter deklaratoryjny. Wstrzymanie zatem wykonania uchwały o powołaniu nowych członków zarządu ma ten skutek, że w imieniu spółki do czasu rozstrzygnięcia niniejszego sporu będzie działać dotychczasowy zarząd.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżone postanowienie, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., w sposób opisany w pkt 1 sentencji.

W pozostałym zakresie zażalenie, jako nieuzasadnione, podlegało oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. – pkt 2 sentencji.

SSA H. Małaniuk SSA J. Geisler SSA M. M.-T.