Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 331/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2017 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Ewa Lemanowicz – Pawlak

Protokolant: Stażysta Dawid Muraszewski

Przy udziale oskarżyciela – przedstawiciela (...) w T.A. O.

po rozpoznaniu 9 października 2017 roku

sprawy:

R. G. (1) s. W. i A. z domu C.

ur. (...) w

oskarżonego o to, że:

pełniąc funkcję prezesa Zarządu spółki (...) z siedzibą w L., przy ul. (...), urządzał wbrew przepisom ustawy z 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych, w szczególności bez wymaganego zezwolenia w okresie od 1 czerwca 2015 r. do 10 lipca 2015 r., w (...) przy ul. (...), gry na automacie do gry: (...) G. nr (...),

tj. popełnienia przestępstwa skarbowego określonego w art. 107 § 1 kks w zw. z art. 9 § 3 kks

orzeka:

I.  oskarżonego R. G. (1) uniewinnia od popełnienia zarzucanego mu czynu;

II.  kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IIK 331/16

UZASADNIENIE

R. G. (1) został oskarżony o to, że pełniąc funkcję prezesa Zarządu spółki (...) z siedzibą w L., przy ul. (...), urządzał wbrew przepisom ustawy z 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych, w szczególności bez wymaganego zezwolenia w okresie od 1 czerwca 2015 r. do 10 lipca 2015 r., w (...) przy ul. (...), gry na automacie do gry: (...) G. nr (...).

W ocenie sądu zgormadzony w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do przyjęcia, iż oskarżony swym zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa skarbowego stypizowanego w art. 107§1kks w zw. z art. 9 § 3 kks .

Oskarżony R. G. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień.

Sąd nie znalazł podstaw, by dyskredytować wiarygodność twierdzeń oskarżonego w zakresie w jakim negował on swoje sprawstwo, albowiem w toku przewodu sądowego nie wykazano, iż automat do gry (...) G. nr(...)podlegał ustawie o grach hazardowych i w konsekwencji ,że jego użytkowanie wymagało stosownych zezwoleń przewidzianych na mocy w/w przepisów.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż akt oskarżenia w przedmiotowej sprawie został wniesiony 6.04.2016r. , zatem w momencie, gdy obowiązywały przepisy wprowadzone na skutek nowelizacji z 1.07.2015r. Tym samym zgodnie z art. 167 § 1kpk w postępowaniu przed sądem, które zostało wszczęte z inicjatywy strony, dowody przeprowadzane są przez strony po ich dopuszczeniu przez przewodniczącego lub sąd. W razie niestawiennictwa strony, na której wniosek dowód został dopuszczony, a także w wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, dowód przeprowadza sąd w granicach tezy dowodowej. W wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, sąd może dopuścić i przeprowadzić dowód z urzędu.

W tym miejscu należy wskazać,iż przepis art. 167 § 1 KPK przewidujący jako regułę przeprowadzanie na etapie postępowania jurysdykcyjnego dowodów przez same strony procesowe odzwierciedlał jeden z koronnych postulatów nowelizacji z 1.07.2015 r., jakim stała się maksymalizacja zasady kontradyktoryjności procesu, a tym samym aktywizacja stron w prowadzeniu sporu i przeniesienia na nie (zwłaszcza oskarżyciela publicznego) odpowiedzialności za wynik procesu. Zastrzeżenie dla sądu jedynie dwóch przypadków dopuszczalnej ingerencji w dowodzenie ( w razie niestawiennictwa strony, na której wniosek dowód został dopuszczony, a także w wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, kiedy dowód przeprowadzał sąd w granicach tezy dowodowej oraz w wyjątkowych wypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami ) stanowiło gwarancję zachowania znamiennej dla modelu kontradyktoryjnego trójelementowej relacji pomiędzy przeciwstawnymi stronami i sądem wyłącznie jako rozstrzygającym sprawę bezstronnym arbitrem, a tym samym stwarzało lepsze warunki dla tak proceduralnej, jak i materialnej sprawiedliwości orzeczeń (zob. też T. Grzegorczyk, Podstawowe kierunki projektowanych zmian procedury karnej, PiP 2012, z. 11, s. 28; J. Skorupka, Zasada prawdy materialnej w projekcie noweli kodeksu postępowania karnego opracowanym przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Karnego, w: P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, Państwo prawa i prawo karne. Księga Jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, Warszawa 2012, s. 1752).

Konsekwencją przyjęcia powyższych uregulowań było zmuszenie stron do aktywnego uczestnictwa w procesie i wykazywania inicjatywy dowodowej. Oskarżyciel chcąc przełamać domniemanie niewinności zmuszony był przeprowadzać określone dowody. Aktywność dowodowa stron była bowiem istotą prowadzenia sporu, a co za tym idzie najważniejszym elementem zasady kontradyktoryjności.

Rzecznik oskarżenia obecny na rozprawie nie złożył żadnych wniosków dowodowych zmierzających do weryfikacji charakteru zatrzymanego urządzenia, co determinowało konieczność przyjęcia ustaleń korzystnych dla oskarżonego.

W tym miejscu należy podnieść, iż zdaniem sądu w realiach przedmiotowej sprawy nie zachodziła przesłanka wskazana w art. 167§1 kpk in fine, albowiem oskarżyciel był reprezentowany przez profesjonalistę, rozpatrywana sprawa nie miała charakteru wyjątkowego. (...) kieruje szereg aktów oskarżenia przeciwko osobom podejrzanym o popełnienie przestępstw skarbowych stypizowanych w art. 107§1kks , w związku z tym osoby reprezentujące ten organ mają pełną świadomość konieczności wykazania w/w okoliczności. W toku innych postępowań na wniosek (...) w tym celu powoływani są świadkowie , którzy dokonywali oględzin zatrzymanych pojazdów i każdorazowo powoływani są biegli z zakresu informatyki i telekomunikacji i automatów do gier na okoliczność charakteru urządzeń zatrzymanych w kontrolowanych lokalach.

W realiach przedmiotowej sprawy żadne wnioski w tym zakresie nie zostały złożone.

Aczkolwiek sąd przesłuchał zawnioskowanego w akcie oskarżenia świadka - I. F., która była zatrudniona w lokalu, w którym użytkowanym był automat i świadek zeznała, iż w jej ocenie był to automat do gier losowych, jednakże indagowana o tę kwestię przez obrońcę wskazała, iż o losowym charakterze gier świadczył jej zdaniem fakt, iż gry zręcznościowe posiadały drążek, którego zatrzymane urządzenie nie miało.

W ocenie sądu zeznania tego świadka zasługiwały na przyznanie im waloru wiarygodności, albowiem były jasne i spójne, a ponadto korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym, tym niemniej nie mogły stanowić podstawy do dokonania ustaleń w zakresie odnoszącym się do charakteru gier urządzanych na zatrzymanym automacie. Przede wszystkim należy bowiem wskazać, iż świadek nie dysponuje fachową wiedzą w tym zakresie, ponadto podniesione przez nią okoliczności, które w jej ocenie miały wskazywać na losowy charakter gier , nie mogą potwierdzać tezy forsowanej przez oskarżyciela.

Reasumując należy zatem jeszcze raz podkreślić, iż oskarżyciel nie wykazał ,że działanie R. G. wyczerpywało znamiona przestępstwa skarbowego stypizowanego w art. 107§1kks. Należy bowiem ponownie zaakcentować, iż immanentną przesłanką warunkująca pociągnięcie sprawcy do odpowiedzialności za popełnienie w/w czynu zabronionego, jest wykazanie, iż na automacie były urządzane gry, które podlegają regulacji na podstawie ustawy o grach hazardowych. Skoro oskarżyciel nie wykazał, iż gry rozgrywane na urządzeniu zatrzymanym w Pubie (...) przy ul. (...) w T. miały charakter losowy, nie sposób było przyjąć, iż swym zachowaniem R. G. wyczerpał znamiona w/w czynu zabronionego.

Należy podkreślić, iż w judykaturze i piśmiennictwie ugruntowany jest pogląd, że jedną z konsekwencji zasady domniemania niewinności jest to, że tzw. materialny ciężar dowodu spoczywa na oskarżycielu. Według zasad obowiązującej procedury karnej to nie oskarżony musi udowodnić swoją niewinność, lecz oskarżyciel udowodnić winę oskarżonego. Przy czym udowodnić, tzn. wykazać w sposób nie budzący wątpliwości wiarygodnymi dowodami - bezpośrednimi lub pośrednimi; te ostatnie w postaci tzw. poszlak mogą być uznane za pełnowartościowy dowód winy oskarżonego jedynie wtedy, gdy zespół tych poszlak pozwala na ustalenie jednej logicznej wersji zdarzenia, wykluczającej możliwość jakiejkolwiek innej wersji (wyr. SA w Łodzi z 25 V 1995 r., II AKr 120/95, OSN PiPr 1996, z. 7-8, poz. 20). Wyrok uniewinniający oskarżonego powinien zapaść zarówno wtedy, gdy wykazana została jego niewinność, jak i wtedy, kiedy wprawdzie nie zostanie udowodniona jego niewinność, ale także nie zostanie udowodniona jego wina.

Sformułowana w art. 2 § 2 k.p.k. zasada prawdy materialnej wprowadza wprawdzie w procesie karnym wymóg opierania wszelkich rozstrzygnięć na zgodnych z prawdą ustaleniach faktycznych, rozumie się jednak przez nie ustalenia udowodnione, a więc takie, gdy w świetle przeprowadzonych dowodów fakt przeciwny dowodzeniu jest niemożliwy lub wysoce nieprawdopodobny. Obowiązek udowodnienia odnosić należy przy tym do ustaleń niekorzystnych dla oskarżonego, jako że on sam korzysta z domniemania niewinności (art. 5 § 1 k.p.k.), a niedające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na jego korzyść (art. 5 § 2 k.p.k.).

Mając powyższe względy na uwadze sąd uniewinnił oskarżonego od zarzutu popełnienia przestępstwa skarbowego z art. 107 §1kks w zw. z art. 9 §3kks .

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 632 pkt 2 kpk w zw. z art.113 §1 kks .