Pełny tekst orzeczenia

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. w Wydziale II Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Rafał Nalepa

Protokolant: J. Kotala

w obecności Prokuratora: W. Dąbrowskiego

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2017 r. sprawy M. B. (1) , s. Z. i K. zd. P., urodzonego (...) w M., skazanego prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego w J. z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie II K 772/11 za czyn z art. 178a § 1 kk popełniony w dniu 27 sierpnia 2011 roku na karę grzywny oraz środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku; grzywna i środek karny zostały wykonane;

II.  Sądu Rejonowego w P. (...) z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie II K 864/13 za czyn z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk popełniony w okresie od 1 kwietnia 2013 roku do 4 lipca 2013 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat oraz grzywnę;

Postanowieniem z dnia 8 października 2015 roku zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności, która została w całości wykonana;

Postanowieniem z dnia 16 lipca 2015 roku, sygn. akt II Ko 1610/15 zarządzono zastępczą karę pozbawienia wolności za grzywnę, która została w całości wykonana;

III. Sądu Rejonowego w P. (...) z dnia 11 maja 2015 r. w sprawie II K 144/15 za czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk popełniony w dniu 6 października 2014 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat oraz grzywnę;

Postanowieniem z dnia 16 listopada 2015 roku zarządzono zastępczą karę pozbawienia wolności za grzywnę, która została w całości wykonana;

IV. Sądu Rejonowego w P. (...) z dnia 6 maja 2016 r. w sprawie II K 779/15 za:

a) czyn z art. 13§1 kk w zw. z art. 197 § 1 kk popełniony w grudniu 2014 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności;

b) czyn z art. 197 § 1 kk popełniony w dniu 1 lipca 2015 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności;

c) czyn z art. 207 § 1 kk popełniony w okresie od września 2014 roku do 1 lipca 2015 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności;

d) czyn z art.13 § 1 kk w zw. z art. 245 kk popełniony w dniu 2 października 2015 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

Wyrokiem tym orzeczone wyżej kary pozbawienia wolności zostały połączone
i wymierzono skazanemu karę łączną 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności, którą skazany odbywa w okresach od 1 lipca 2015 r. do 28 września 2015 r., od 7 listopada 2015 r. do 13 listopada 2015 r. i od 20 czerwca 2016 r. do 15 czerwca 2019 r.

1.  na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk, art. 85a kk, art. 86 § 1 i 4 kk, art. 89 § 1a i 1b kk wymierza skazanemu M. B. (1) z wyroków opisanych w punktach III i IV karę łączną 3 (trzech) lat i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 577 kpk na poczet kary łącznej pozbawienia wolności zalicza skazanemu okresy rzeczywistego pozbawienia wolności od 1 lipca 2015 r. do 28 września 2015 r., od 7 listopada 2015 r. do 13 listopada 2015 r. oraz od 20 czerwca 2016 r. ze sprawy opisanej w punkcie IV przy czym 1 (jeden) dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równoważny jest 1 (jednemu) dniowi kary pozbawienia wolności;

3.  na podstawie art. 576 kpk orzeka, że wyroki podlegające połączeniu nie podlegają wykonaniu w zakresie objętym niniejszym wyrokiem łącznym a w pozostałym zakresie podlegają odrębnemu wykonaniu;

4.  na podstawie art. 572 kpk umarza postępowanie w zakresie połączenia pozostałych kar;

5.  zwalnia skazanego od wydatków związanych w wydaniem wyroku łącznego.

UZASADNIENIE

W dniu 3 października 2016 r. na skutek sygnalizacji Dyrektora Zakładu Karnego w P. wszczęto postępowanie o wydanie wyroku łącznego w stosunku do skazanego M. B..

Z urzędu ustalono, że M. B. został skazany następującymi wyrokami:

I. Sądu Rejonowego w J. z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie II K 772/11 za czyn z art. 178a § 1 kk popełniony w dniu 27 sierpnia 2011 roku na karę grzywny oraz środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku; grzywna i środek karny zostały wykonane;

II. Sądu Rejonowego w P. (...)z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie II K 864/13 za czyn z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk popełniony w okresie od 1 kwietnia 2013 roku do 4 lipca 2013 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat oraz grzywnę;

Postanowieniem z dnia 8 października 2015 roku zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności, która została w całości wykonana;

Postanowieniem z dnia 16 lipca 2015 roku, sygn. akt II Ko 1610/15 zarządzono zastępczą karę pozbawienia wolności za grzywnę, która została w całości wykonana;

III. Sądu Rejonowego w P. (...)z dnia 11 maja 2015 r. w sprawie II K 144/15 za czyn z art. 13 § 1 kkw zw. z art. 286 § 1 kk popełniony w dniu 6 października 2014 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat oraz grzywnę;

Postanowieniem z dnia 16 listopada 2015 roku zarządzono zastępczą karę pozbawienia wolności za grzywnę, która została w całości wykonana;

IV. Sądu Rejonowego w P. (...). z dnia 6 maja 2016 r. w sprawie II K 779/15 za:

a) czyn z art. 13§1 kkw zw. z art. 197 § 1 kk popełniony w grudniu 2014 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności;

b) czyn z art. 197 § 1 kk w zw. z art. 217 kk w zw. z art. 11 § 2 kk popełniony w dniu 1 lipca 2015 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności;

c) czyn z art. 207 § 1 kk popełniony w okresie od września 2014 roku do 1 lipca 2015 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności;

d) czyn z art.13 § 1 kk w zw. z art. 245 kk popełniony w dniu 2 października 2015 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności;

Wyrokiem tym orzeczone wyżej kary pozbawienia wolności zostały połączone

i wymierzono skazanemu karę łączną 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności, którą skazany odbywa od 1 lipca 2015 r. do 28 września 2015 r., od 7 listopada 2015 r. do 13 listopada 2015 r. od 20 czerwca 2016 r. do 15 czerwca 2019 r.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Daty zapadnięcia wyroków skazujących świadczą o tym, iż wyroki I-III zapadły przed 1 lipca 2015 r., natomiast wyrok IV zapadł po tej dacie, co otwierało pole do rozważań czy zastosować przy łączeniu przepisy obowiązujące przed 1 lipca 2015 r. czy też obowiązujące do tej daty (art. 19 ust 1 z dnia 25 lutego 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015 r., poz 396) z uwzględnieniem korzyści dla skazanego na podstawie art. 4 § 1 kk.

Kwestia, które przepisy są dla sprawcy korzystniejsze została w zasadzie przesądzona przez Sąd Okręgowy w P. (...) w postanowieniu z 26 kwietnia 2017 r. w sprawie IV Kz 154/17 uchylającym postanowienie o umorzeniu postępowania w niniejszej sprawie. Zapatrywania prawne sądu odwoławczego są dla sądu I instancji wiążące przy ponownym rozpoznaniu sprawy (art. 442 § 3 kpk).

Zgodzić się należy z sądem okręgowym, iż dla skazanego M. B. korzystniejsze są rozwiązania obecnie obowiązujące, dające możliwość połączenia kar pozbawienia wolności wymierzonych wyrokami z pkt III i IV. W przypadku zastosowania tych przepisów sąd poruszał się w granicach od 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności (kara najsurowsza z pkt IV) do 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (suma kar z pkt III i IV przy uwzględnieniu skrócenia kary z pkt III na podstawie art. 89 § 1b kk o połowę).

Gdyby zastosować ustawę w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2015 r. istniała możliwość połączenia kar z wyroków pkt III i IV ale w innej konfiguracji. Zgodnie z art. 85 kk w poprzednim brzmieniu karę łączną można było orzec jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok co do którego kol wiek z nich.

Wyrok w sprawie III zapadł 11 maja 2015 r. Skazany przestępstwo z wyroku IV (pkt a) z art. 13 § 1 kk w zw z art. 197 § 1 kk popełnił w grudniu 2014 r. i wymierzono za nie karę pozbawienia wolności, analogiczną jak w sprawie III, więc przed zapadnięciem wyroku w sprawie III, który byłby „pierwszym (…)”. Pozostałe przestępstwa ze sprawy IV (b,c,d skazany) popełnił po 11 maja 2015 r., co wykluczało możliwość połączenia kar za nie wymierzonych z karą z pkt III.

W takim układzie należałoby rozwiązać karę łączną 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności z wyroku IV i połączyć kary:

- z wyroku III i IVa przy graniach kary łącznej od 2 lat do 2 lat i 6 miesięcy; kara łączna (wymierzona przy zastosowaniu absorpcji ku czemu nie było podstaw z uwagi na brak związku podmiotowo –przedmiotowego między oszustwem a zgwałceniem) nie podlegałaby zawieszeniu z uwagi na brak pozytywnej prognozy kryminologicznej wobec skazanego wywodzonej z wielokrotnej karalności, dopuszczenia się poważnych przestępstw przeciwko wolności seksualnej, alkoholizmowi;

-z wyroku IV w pkt b-d przy granicach kary łącznej od 2 lat do 3 lat i 4 miesięcy;

Tak czy inaczej skazanemu należałoby wymierzyć dwie kary łączne. „Jak na dłoni” widać, że nawet stosując absorpcję, byłoby to dla niego niekorzystne, gdyż musiałby odbyć dwie kary po 2 lata pozbawienia wolności, czyli w sumie co najmniej 4 lata, podczas gdy na nowych zasadach co najwyżej 3 lata i 6 miesięcy. Przesądza to o względności zastosowania ustawy obecnie obowiązującej.

Zgodzić należy się z wywodami sądu okręgowego o prawnej dopuszczalności połączenia w wyroku łącznym kary bezwzględnego pozbawienia wolności z karą pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono, którą należy wywieść z art. 85 § 2 kk w zw z art. 89 § 1a kk). Są to kary jednorodzajowe, nie zostały wykonane w całości, podlegają łączeniu (art. 89 § 1a kk). Kara pozbawienia wolności z wyroku III z warunkowym zawieszeniem jej wykonania została wymierzona po 8 czerwca 2010 r. po wejściu w życie ustawy z 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 206, poz 1589) otwierającej możliwość orzeczenia kary bezwzględnej z połączenia kar z warunkowym zawieszeniem wykonania i bez takiego zawieszenia. Jednocześnie nie upłynął okres próby w sprawie III limitujący czasowo możliwość zarządzenia wykonania kary tak w postępowaniu wykonawczym jak i w wyroku łącznym, bo wyrok ten uprawomocnił się 23 maja 2015 r. a próba miała trwać 3 lata.

Określając wymiar kary łącznej sąd miał na względzie treść art. 86 § 1 kk wskazujący granice kary łącznej, biegnące od najsurowszej z kar jednostkowych do sumy tych kar. Zatem „poruszał się” w przedziale od 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności pozbawienia wolności (kara najsurowsza ze sprawy IV) do 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (suma kar z obu wyroków III i IV z uwzględnieniem skrócenia kary III 6 miesięcy warunkowo zawieszonej na podstawie art. 89 § 1b kk do 3 miesięcy).

Zgodnie z art. 85a kk, orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Zgodnie z poglądami doktryny, dyrektywa zawarta w wyżej wymienionym przepisie ma jedynie charakter kierunkowy i w dalszym ciągu, takie okoliczności jak tożsamość rodzajowa czynów przestępnych i ich bliskość czasowa mogą być w aktualnym stanie prawnym brane pod uwagę – na korzyść oskarżonego – przy wymiarze kary łącznej.

W kwestii związku między czynami skazanego ze sprawy III i IV dostrzec można jedynie bliskość czasową czynu z pkt III z czynem IVa (dwa miesiące). Natomiast brak jest, poza osobą sprawcy jakiegokolwiek związku czy to merytorycznego (przestępstwo ze sprawy III skierowane było przeciwko mieniu a ze sprawy IV żadne nie godziło w ten przedmiot ochrony prawnej) czy to osobowego (inny był pokrzywdzony w sprawie III a inni w sprawie IV). Związek między czynami z pkt IV został już oceniony przy orzeczeniu, kary łącznej 3 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności i nie ma możliwości jego ponownego badania, skoro kara łączna nie została „rozerwana” (tak jak w poprzednim stanie prawnym) stanowiąc - jako całość – element składowy kary łącznej.

Zachowanie skazanego w izolacji penitencjarnej sąd ocenia jako przeciętne. Skazany otrzymuje kary i nagrody. Podjął i zakończył – z wynikiem umiarkowanym- terapię alkoholową. Nie zgodził się na zastosowanie programu indywidualnego oddziaływania. Co najważniejsze, do popełnionych przestępstw prezentuje bezkrytyczny stosunek. Wykluczało to możliwość zastosowania wobec skazanego zasady absorpcji przy wymierzaniu kary łącznej.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności pozytywne i niekorzystne dla skazanego przy kształtowaniu kary łącznej zastosowano zasadę mieszaną wymierzając mu karę łączną 3 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 577 kpk Sąd na poczet kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okresy pozbawienia wolności biorąc pod uwagę aktualne obliczenia kary zawarte w opiniach o skazanym z Zakładu Karnego.

Na podstawie art. 572 kpk orzeczono o umorzeniu postępowania co pozostałych kar wymierzonych wyrokami z pkt I-II oraz kary grzywny z pkt III.

Z uwagi na to, że skazany odbywa pozbawienia wolności, nie pracuje w ZK, w oparciu o treść art. 624 § 1 kpk zwolniono go od kosztów sądowych.