Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 listopada 2017r.

Sąd Okręgowy w Koszalinie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Iwona Hansz

Protokolant: Katarzyna Marciniak

po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2017r. w Koszalinie

o emeryturę

na skutek odwołania M. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.

z dnia 19 lipca 2017 r. znak (...)

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od ubezpieczonej M. W. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

/SSO Iwona Hansz/

Sygn. akt IV U 653/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 19 lipca 2017r. (znak: NE/15/017080162), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016r. poz. 887 ze zm.) oraz z 26 kwietnia 1982r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2016r. poz. 1379), odmówił ubezpieczonej M. W. prawa do emerytury nauczycielskiej, ponieważ ubezpieczona nie posiada na dzień 31 grudnia 2008r. 30-letniego okresu zatrudnienia (składkowego i nieskładkowego). Organ rentowy uznał, że okres pracy nauczycielskiej na dzień 31 grudnia 2008r. został spełniony. Łączny staż pracy ubezpieczonej ustalił w wymiarze w wymiarze 29 lat, 4 miesięcy i 17 dni.

Ubezpieczona M. W. nie zgodziła się z powyższą decyzją organu rentowego i wniosła od niej odwołanie, domagając się jej zmiany i przyznania prawa do emerytury nauczycielskiej. Nadto wniosła o zasądzenie od organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu sporządzonym do odwołania wskazała, że nie zgadza się z ustaleniem organu rentowego, iż na dzień 31 grudnia 2008r. nie udowodniła 30-letniego okresu zatrudnienia, albowiem organ rentowy nie uwzględnił jej okresu pracy w gospodarstwie rolnym od 27 sierpnia 1973r. do 31 grudnia 1976r. oraz okresu praktyk od 29 stycznia 1973r. do 2 czerwca 1979r. Co stanowi, że łączny posiadany przez nią staż pracy wynosi 33 lata i 27 dni.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od ubezpieczonej kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że udowodniony przez ubezpieczoną na dzień 31 grudnia 2008r. okres składkowy i nieskładkowy wynosił łącznie 29 lat, 4 miesiące i 17 dni, w tym okres składkowy wynoszący 24 lata, 8 miesięcy i 13 dni, a okres nieskładkowy wynoszący 4 lata, 8 miesięcy i 4 dni. Organ rentowy wskazał, że do stażu pracy ubezpieczonej nie zaliczył okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od dnia 27 sierpnia 1973r. do 31 grudnia 1976r., ponieważ przedłożone przez ubezpieczoną dokumenty nie stanowią, że takie gospodarstwo istniało i było prowadzone przez rodziców ubezpieczonej. Jednocześnie organ rentowy nie uwzględnił okresu odbywania przez ubezpieczoną praktyki pedagogicznej od dnia 29 stycznia 1979r. do 2 czerwca 1979r., z uwagi na brak informacji o czasie pracy oraz odprowadzanych składek na ubezpieczenie społeczne za ten okres.

W dniu 15 września 2017r. organ rentowy wydał nową decyzję, również odmawiającą ubezpieczonej M. W. prawa do emerytury nauczycielskiej. W powyższej decyzji organ uwzględnił jednak okres odbywania od dnia 29 stycznia 1979r. do dnia 2 czerwca 1979r. praktyk nauczycielskich. Udowodniony na dzień 31 grudnia 2008r. okres składkowy i nieskładkowy wynosił jedynie 29 lat, 8 miesięcy i 22 dni. Wskazał, że ubezpieczona w dalszym ciągu nie spełniła warunku posiadania na dzień 31 grudnia 2008r. 30-letniego okresu zatrudnienia.

Pismem procesowym z dnia 10 listopada 2017r. pełnomocnik procesowy ubezpieczonej oświadczył, iż ubezpieczona M. W. w dalszym ciągu pozostaje w stosunku pracy.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

M. W. urodziła się (...) W przebiegu zatrudnienia wykonywała kolejno pracę nauczyciela w Miejskim Przedszkolu nr (...) w C., Zbiorczej Szkole Gminnej w O., Szkole Podstawowej nr (...) w S.. Obecnie ubezpieczona pozostaje w stosunku pracy na stanowisku nauczyciela w Szkole Podstawowej nr (...) w S..

Ubezpieczona posiada ponad 20-letni staż pracy w charakterze nauczyciela. Nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Decyzją z 19 lipca 2017r. (znak: NE/15/017080162), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K., odmówił ubezpieczonej prawa do emerytury nauczycielskiej, ponieważ ubezpieczona nie posiada na dzień 31 grudnia 2008r. 30-letniego okresu zatrudnienia (składkowego i nieskładkowego). Organ rentowy uznał, że okres pracy nauczycielskiej na dzień 31 grudnia 2008r. został spełniony. Łączny staż pracy ubezpieczonej ustalił w wymiarze w wymiarze 29 lat, 4 miesięcy i 17 dni. Dnia 15 września 2017r. organ rentowy wydał nową decyzję, w której również odmówił ubezpieczonej M. W. prawa do emerytury nauczycielskiej. Organ rentowy uwzględnił okres odbywania przez ubezpieczoną praktyk nauczycielskich od dnia 29 stycznia 1979r. do dnia 2 czerwca 1979r. Udowodniony na dzień 31 grudnia 2008r. okres składkowy i nieskładkowy wynosił 29 lat, 8 miesięcy i 22 dni.

(okoliczność bezsporna, nadto akta ZUS)

Sąd zważył, iż zgodnie z brzmieniem art. 47 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j .Dz.U. z 2016r., poz. 887 ze zm.), odrębne przepisy określają zasady przechodzenia na emeryturę, bez względu na wiek, nauczycieli urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., a przed dniem 1 stycznia 1969r.

Wskazanymi przepisami jest ustawa z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela (t.jedn. Dz.U. z 2016r. poz. 1379). Warunkiem skorzystania z uprawnienia do przejścia na emeryturę bez względu na wiek na podstawie art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela jest posiadanie 30-letniego okresu zatrudnienia, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej, a w przypadku nauczycieli szkolnictwa specjalnego 25-letniego okresu zatrudnienia, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej w szkolnictwie specjalnym oraz rozwiązanie na swój wniosek stosunku pracy. Zaś zgodnie z art. 88 ust. 2a Karty Nauczyciela nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969r. mogą przejść na emeryturę bez względu na wiek, jeżeli do dnia 1 stycznia 2009r. spełnili przesłanki do uzyskania emerytury określone w art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela, z wyjątkiem warunku rozwiązania stosunku pracy oraz nie przystąpili do OFE albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

W rozpoznawanej sprawie niespornym było, że ubezpieczona M. W. posiada co najmniej 20-letni staż w charakterze nauczyciela oraz nie jest członkiem OFE.

Należy jednak wskazać, iż konieczną przesłanką do nabycia prawa do emerytury określonej w art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela, jest rozwiązanie przez ubezpieczonego stosunku pracy. Takie stanowisko posiada ugruntowaną pozycję w orzecznictwie. Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 13 września 2011r. jednoznacznie stwierdził, że treść art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela zawiera poza warunkami odnoszącymi się do stażu pracy, w tym do pracy wykonywanej w szczególnym charakterze (pracy nauczycielskiej), także warunek rozwiązania stosunku pracy na swój wniosek. Sąd Apelacyjny w powyższym orzeczeniu podkreślił, iż użycie w powołanym przepisie sformułowania: "- po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy -", wskazuje wyraźnie, iż rozwiązanie stosunku pracy musi poprzedzać wystąpienie z wnioskiem o emeryturę, a więc zgłoszenie takiego wniosku może nastąpić dopiero wówczas, gdy stosunek pracy został już rozwiązany (por. wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 13 września 2011r., sygn. akt III AUa 168/11). W wyroku z dnia 30 kwietnia 1997 r. (III AUa 525/00, OSAB 1997, nr 2, poz. 22) Sąd Apelacyjny w Białymstoku stwierdził, że emerytura nauczycielska przewidziana w przepisie art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela przysługuje tylko temu nauczycielowi, który rozwiązał na swój wniosek stosunek pracy oraz spełnia pozostałe warunki prawne. Analogiczny pogląd wyraził także Sąd Apelacyjny w Katowicach, wyjaśniając w wyroku z dnia 16 czerwca 2005 r. w sprawie sygn. akt III AUa 123/04, iż jedną z podstawowych przesłanek do uzyskania prawa do emerytury nauczycielskiej w myśl art. 88 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela jest rozwiązanie stosunku pracy na swój wniosek przez nauczyciela. W podobnym duchu Sąd Apelacyjny w Katowicach wypowiedział się również w wyroku z dnia 4 listopada 2008 r. - sygn. akt III AUa 49/08.

W tej sytuacji, mając przy tym na uwadze oświadczenie pełnomocnika ubezpieczonej z dnia 10 listopada 2017r. stanowiące, że M. W. pozostaje w stosunku pracy, odwołanie ubezpieczonej od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. z 19 lipca 2017r. (znak: NE/15/017080162) należało oddalić, albowiem ubezpieczona nie rozwiązała stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą.

Na marginesie sprawy należało zauważyć, że skoro ubezpieczona nie spełniła przesłanki rozwiązania stosunku pracy wskazanej w art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela, Sąd nie badał przesłanki posiadania przez ubezpieczoną na dzień 31 grudnia 2008r. 30-letniego okresu zatrudnienia.

W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych brak jest podstaw prawnych do ustalania w sentencji wyroku w oparciu o art. 189 k.p.c. okresów zatrudnienia lub innych składkowych i nieskładkowych, o ile okresy te nie rzutują na prawo do świadczenia lub jego wysokość. Sentencja wyroku powinna bowiem jedynie przyznawać świadczenie lub jego wzrost albo oddalać odwołanie od zaskarżonej decyzji organu rentowego, jeżeli brak jest podstaw do jej zmiany. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 29 kwietnia 1993 r. III AUr 316/93, OSA 1993/10/41). W związku z tym nie było celowe, zdaniem Sądu, prowadzenie postępowania dowodowego w celu ustalenia, czy ubezpieczona spełnia warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego. Przedmiotem dowodu mogą być fakty, które doprowadzą do ustalenia prawa do świadczenia. W sytuacji, gdy ubezpieczona nie rozwiązała na swój wniosek stosunku pracy, przez co nie spełniła jednej z normatywnych przesłanek nabycia prawa do emerytury nauczycielskiej, fakty dotyczące posiadania przez nią wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego nie mogą być przedmiotem dowodu w tym postępowaniu, gdyż nie doprowadzą do ustalenia prawa do emerytury. Dlatego też Sąd oddalił wniosek ubezpieczonej o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków zgłoszony w odwołaniu.

W konsekwencji czego Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach przedmiotowego postępowania orzeczono w pkt 2 wyroku na podstawie ogólnej zasady odpowiedzialności stron za wynik procesu oraz odpowiednich przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.). Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z § 9 ust. 2 w/w rozporządzenia zasądził od ubezpieczonej na rzecz organu rentowego kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

/SSO I. H./

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować,

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonej,

3.  Akta z wpływem lub za 21 dni.