Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: stażysta Sylwia Dymańska

po rozpoznaniu w dniu 9 września 2013 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania J. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 11 kwietnia 2013 roku nr (...)

w sprawie J. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się J. Z. emeryturę od dnia 1 marca 2013 roku.

Sygn. akt IVU 741/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 9 września 2013 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 11.04.2013 r. odmówił J. Z. przyznania emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. Nr 162 poz 1118 z zm ), ponieważ nie spełnia warunków niezbędnych do ustalenia prawa do tego świadczenia, gdyż nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a tylko 13 lat, 4 miesiące i 25 dni. Organ rentowy nie uznał okresu pracy od 08.06.1981 r. do 30.11.1991 r. jako pracy w szczególnych warunkach, gdyż w świadectwie pracy w szczególnych warunkach z dnia 30.11.1991 r. wskazano, że wykonywał prace malarskie, a powinny być to prace malarskie konstrukcji na wysokości, natomiast w świadectwie pracy z tego okresu wynika, że odwołujący pracował na stanowisku malarz konstrukcji stalowych.

J. Z. w odwołaniu od decyzji domagał się jej zmiany i przyznania mu emerytury na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ponieważ jego współpracownicy ze spornego okresu otrzymali emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołania wniósł o ich oddalenie w związku z niespełnieniem przez odwołującego przesłanek z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS z przyczyn podanych w uzasadnieniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. Z. urodzony w dniu(...) ukończył 60 lat. Odwołujący legitymuje się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze ponad 25 lat na dzień 01.01.1999 r. Organ rentowy uznał za udowodniony okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 13 lat, 4 miesiące i 25 dni tj. w okresach od 09.09.1971 r. do 05.01.1974 r., od 16.06.1975 r. do 31.05.1981 r., od 04.10.1993 r. do 31.12.1998 r. W dniu 26.02.2013 r. odwołujący się wystąpił z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Pobiera świadczenie przedemerytalne. Nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek z dnia 26.02.2013 r. –k. 1-2 ar czIII).

Odwołujący w okresie od 08.06.1981 r. do 30.11.1991 r. pracował w (...) Przedsiębiorstwie (...) we W. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako malarz konstrukcji stalowych na wysokości. Pracodawca ten obecnie nie istnieje. Pracę wykonywał na terenie Zakładów (...) w T. i polegała ona na czyszczeniu za pomocą piaskowania oraz malowaniu suwnic, estakad, po których przeprowadzane są rurociągi oraz duże zbiorniki ciśnieniowe tzw. gazometry. Pracował na wysokości najczęściej na wysokości 10 metrów lub 20 metrów, ale też na wysokości 60 metrów, bo takiej wysokości były palniki na półspalniu. Sporadycznie wykonywał prace malarskie na poziomie zero. W zimie pracował na hali, ale też czyścił i malował suwnice na wysokości. Dostawał dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

/dowód: świadectwo pracy z dnia 30.11.1991 r. – k. 14 ar czII,

świadectwo wykon. pracy w szczeg. warunkach –k. 2 ar czI,

akta osobowe,

karty płacowe z okresu 1981-1991 - ar czI,

zeznania świadka S. S. –k. 16 as,

zeznania świadka S. Z. –k. 16v as/

Sąd zaakceptował zeznania świadków S. S. i S. Z. potwierdzające, że J. Z. wykonywał w sposób ciągły i stale pracę w szczególnych warunkach w wymiarze pełnego etatu w (...) Przedsiębiorstwie (...) we W. od 08.06.1981 r. do 30.11.1991 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako malarz konstrukcji stalowych na wysokości na terenie Zakładów (...) w T. tj. stale i w pełnym wymiarze wykonywał pracę wymienioną w wykazie A dział V poz. 6 wykazu stanowiącego powołany wyżej załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia. 7 lutego 1983 r. tj. pracę przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, w szczególności zalegających w aktach rentowych, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości Sądu, zarówno treść jak i forma dokumentów nie były kwestionowane prze strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich jakie należałoby uwzględnić urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego w tym wynikającego z art. 244 i art.245 kpc. Sąd uznał, że określenie stanowiska odwołującego na malarz konstrukcji stalowych stanowi niedokładność ze strony pracownika, który sporządzał dokumenty a rzeczywiście odwołujący u tego pracodawcy pracował stale i w wymiarze pełnego etatu na stanowisku malarz konstrukcji stalowych na wysokości.

Sąd rozważył, co następuje:

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie czy J. Z. przysługuje prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania pracy w warunkach szkodliwych.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.). Z §1 Rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze , wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, ze za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. §4 pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Kwestią sporną pomiędzy stronami było ustalenie, czy J. Z. był zatrudniony w warunkach szczególnych w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) we W. od 08.06.1981 r. do 30.11.1991 r. jako malarz konstrukcji stalowych na wysokości skoro przedłożył świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach ma stanowisku malarz i świadectwo pracy, w którym wskazano stanowisko malarz konstrukcji stalowych w oparciu o zeznania świadków i dokumentację pracowniczą.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji. Natomiast w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia (§ 4 ust. 3). W myśl § 21 ust. 1, 4 i 5 powołanego rozporządzenia środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów, oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia. W przypadku zaś ubiegania się pracownika o przyznanie emerytury lub renty z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury lub renty. Wyjątek od zasady ustalonej w powołanym przepisie jest zawarty w § 22 wymienionego rozporządzenia, który przewiduje, że okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 maja 1985 r., III UZP 5/85 wyjaśnił, że w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe dopuszczalne jest przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Pogląd ten został rozwinięty w znowelizowanym art. 473 kpc, który stanowi, że w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i z przesłuchania stron. W postępowaniu przed tymi sądami okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń mogą być udowadniane wszelkimi dostępnymi środkami dowodowymi (por. wyr. SN z dnia 02.02.1996 r. II URN 3/95 OSNP 1996/16/239). Skoro w niniejszej sprawie organ rentowy kwestionował wykonywanie pracy w szczególnych warunkach przez odwołującego kierując się treścią świadectwa pracy w szczególnych warunkach – uznając ją za błędną, zasadnym stało się ustalenie okoliczności w jakich odwołujący świadczył pracę na podstawie zeznań świadków, oraz dowodów z dokumentów. W oparciu o nie Sąd ustalił, iż odwołujący był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) we W. od 08.06.1981 r. do 30.11.1991 r. jako malarz konstrukcji stalowych na wysokości. Pracę na tym stanowisku wykonywał w wymiarze pełnego etatu i stale. Pracował na terenie Zakładów (...) w T.. Jego praca na tym stanowisku polegała na czyszczeniu za pomocą piaskowania oraz malowaniu suwnic, estakad, po których przeprowadzane są rurociągi oraz duże zbiorniki ciśnieniowe tzw. gazometry. Pracował na wysokości najczęściej na wysokości 10 metrów lub 20 metrów, ale też na wysokości 60 metrów, bo takiej wysokości były palniki na półspalniu. Sporadycznie wykonywał prace malarskie na poziomie zero. W zimie pracował na hali, ale też czyścił i malował suwnice na wysokości. Otrzymywał dodatek za pracę w warunkach szczególnych. Praca na stanowisku malarz konstrukcji stalowych na wysokości została zaliczona zgodnie z wykazem A dział V pkt. 6 będącym załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, do prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. Po uwzględnieniu tego okresu odwołujący legitymuje się wymaganym okresem pracy w warunkach szkodliwych określonych w wykazie A w wymiarze co najmniej 15 lat.

Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę odwołujący spełnia przesłanki do przyznania emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach, wynikające z treści art. 32 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a w szczególności § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. 1983 r. nr 8, poz. 43 z póź. zm.). J. Z. osiągnął bowiem wiek 60 lat ((...).), posiada wymagany okres zatrudnienia (ponad 25 letni okres składkowy i nieskładkowy), a przede wszystkim spełnia kwestionowaną dotąd przez organ rentowy przesłankę w postaci co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ po uznaniu mu spornego okresu pracy w warunkach szczególnych tj. od 08.06.1981 r. do 31.11.1992 r. kiedy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako malarz konstrukcji stalowych na wysokości legitymuje się ponad 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Mając na względzie powyższe orzeczono na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego i art.477 ¹⁴ §2 kpc. przyznając odwołującemu prawo do emerytury od dnia 01.03.2013 r. tj. od osiągniecia wieku emerytalnego.