Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 22 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu XI Wydział Cywilny w składzie:

PrzewodniczącySSR Larysa Rozmarynowicz

P. sądowy E. C.

Po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 września 2017 r. w T..

sprawy z wniosku

B. K.

z udziałem

W. L., W. W., A. W. (1), A. W. (2), E. W., A. K., Z. N., K. G.

o stwierdzenie nabycia spadku po:

T. L.

I.  stwierdza, że spadek po T. L.
zmarłej dnia 12 grudnia 2016r. w C.
mającej ostatnie zwykłe miejsce pobytu w Ł.
na podstawie testamentu notarialnego z dnia 17 marca 2009r, sporządzonego przed notariuszem B. R.. A numer (...), otwartego i ogłoszonego w Sądzie Rejonowym w Toruniu dnia 22 września 2017r,
nabyła z dobrodziejstwem inwentarza B. K. (córka Z. i E.) w całości;

II.  ustala iż każdy uczestnik postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Sygn. akt XI Ns 303/17

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni B. K. złożyła wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po T. L., zmarłej 12 grudnia 2016 roku w C., ostatnio stale zamieszkałej w Ł.. Do wniosku dołączyła testament w którym zmarła powołała ją do całości spadku oraz wydziedziczyła swojego męża W. L..

W odpowiedzi na wniosek uczestnik W. L. wskazał, iż się z nim nie zgadza. Ponadto, zaprzeczył okolicznościom zawartym w testamencie, którymi zmarła uzasadniała fakt wydziedziczenia go. Jego zdaniem nie zachowywał się niewłaściwie w stosunku do żony. Oświadczył, iż nie kwestionuje ważności testamentu.

Sąd ustalił, co następuje:

T. L., ostatnio stale zamieszkała w Ł., zmarła w dniu 12 grudnia 2016 roku. W chwili śmierci pozostawała w związku małżeńskim z W. L.. Miała ona jedno dziecko – syna, który zmarł bezdzietnie ok. 10 lat temu. Innych dzieci nie miała. Rodzice w chwili jej śmierci nie żyli. Miała 6 rodzeństwa : W., E., A., Z., K. oraz B..

( dowód: odpis skrócony aktu zgonu T. L. k. 4, zapewnienie wnioskodawczyni k.75-75v)

Zmarła pozostawiła testament, sporządzony w formie aktu notarialnego w dniu17 marca 2009 roku przed notariuszem B. G., w którym do całości spadku powołała swoją siostrę – B. K., a na wypadek gdyby ta nie chciała lub nie mogła dziedziczyć – swoją siostrzenicę A. K.. Oświadczyła również, że wydziedzicza swojego męża W. L., ponieważ wbrew jej woli postępował on i nadal postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, to jest : znęca się na nią psychicznie i fizycznie, poniża ją w obecności jej rodziny, jest w stosunku do niej agresywny, arogancki i nieczuły, a nadto w czasie gdy żył ich syna upośledzony w stopniu lekkim, nigdy on tego syna nie akceptował, znęcał się nad nim psychicznie i fizycznie, nie starał się zrozumieć jego choroby a w czasie hospitalizacji syna nigdy go nie odwiedzał w szpitalu i nie interesował się jego zdrowiem.

( dowód: akt notarialny Repertorium A nr 478/2009 k. 6)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny został przyjęty na podstawie zapewnienia spadkowego wnioskodawczyni oraz dokumentów dołączonych do wniosku, których prawdziwość nie była kwestionowana przez żadnego z uczestników, nie budziła również wątpliwości Sądu.

Zgodnie z art. 926 § 1 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Art. 941 k.c. z kolei stanowi, iż rozporządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament. Dziedziczenie testamentowe ma pierwszeństwo przed ustawowym, gdyż sporządzenie testamentu najdogłębniej wyraża wolę spadkodawcy. Jedną z form sporządzenia testamentu jest akt notarialny (art. 950 k.c.). Spadkodawca może powołać do całości lub części spadku jedną lub kilka osób, może również powołać spadkobiercę testamentowego na wypadek, gdyby inna osoba powołana jako spadkobierca ustawowy lub testamentowy nie chciała lub nie mogła być spadkobiercą (podstawienie).

Stosownie do dyspozycji art. 670 k.p.c. Sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą. W szczególności bada, czy spadkodawca pozostawił testament, oraz wzywa do złożenia testamentu osobę, co do której będzie uprawdopodobnione, że testament u niej się znajduje. Jeżeli testament zostanie złożony, sąd dokona jego otwarcia i ogłoszenia. Do kognicji sądu spadku należy również ocena ważności testamentu. Po ustaleniu kręgu spadkobierców – ustawowych lub testamentowych – Sąd stwierdza nabycie przez nich spadku.

W przedmiotowej sprawie Sąd nie znalazł podstaw do przyjęcia, iż testament jest nieważny – został on sporządzony w przepisanej prawem formie, a sformułowania nie budzą zastrzeżeń. Należy mieć również na uwadze, iż uczestnik nie kwestionował ważności testamentu. Małżonek zmarłej nie godzi się z przyczynami wydziedziczenia i kwestionuje je. Kwestie te jednak – jak wspomniano powyżej – nie są przedmiotem rozpoznania w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku. Okoliczność, czy zostały spełnione przesłanki wydziedziczenia określone w przepisie art. 1008 k.c. może być badana przez sąd w odrębnym postępowaniu (procesie), wszczętym na skutek wytoczenia przez osobę uprawnioną do zachowku powództwa przeciwko spadkobiercy.

Zgodnie z art. 991 § 2 k.c. jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Jeżeli więc uczestnik W. L. nie zgadza się z wydziedziczeniem go dokonanym w testamencie pozostawionym przez zmarłą, może na podstawie cytowanego przepisu wytoczyć powództwo o zachowek przeciwko spadkobiercy B. K..

Wobec powyższego Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie świadków na okoliczność braku podstaw do wydziedziczenia uczestnika.

Reasumując, spadkodawczyni sporządziła ważny testament, w którym do całości spadku powołała wnioskodawczynię. W związku z tym Sąd orzekł jak w pkt. 1.

O kosztach postanowiono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., ustalając że każdy uczestnik postępowania ponosi je we własnym zakresie.