Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 stycznia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - SSO Joanna Wiśniewska-Sadomska Sędziowie SSO Bożena Miśkowiec (spr.)

SSO Adrianna Szewczyk-Kubat

Protokolant st. sekr. sąd. Przemysław Sulich

po rozpoznaniu w dniu 7 stycznia 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. M. (1) i J. M. (2)

przeciwko J. D. i A. D.

o zniesienie służebności

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego (...)w Warszawie

z dnia 19 października 2011 r., sygn. akt II C 828/09

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od J. M. (1)i J. M. (2)solidarnie na rzecz J. D.i A. D.kwoty po 120 zł (sto dwadzieścia) tytułem zwrotu kosztów postępowania w instancji odwoławczej.

Sygn. akt V Ca 2648/12

UZASADNIENIE

Powodowie J. M. (1)i J. M. (2)wystąpili przeciwko J. D.i A. D.o zniesienie bez wynagrodzenia na podstawie art. 295 k.c. służebności przejścia, przewozu i przeprowadzenia wszelkich mediów, obciążającej nieruchomość gruntową położoną w W.przy ul. (...), oznaczoną nr ew. (...)na rzecz nieruchomości władnącej położonej w W.przy ul. (...), oznaczoną nr ew. (...)wywodząc, iż doszło do utraty wszelkiego znaczenia takiego obciążenia. Nadto wnieśli o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
Pozwani dochodzili oddalenia powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych. Podnieśli, że konieczność ustanowienia nieodpłatnej służebności przejścia i przejazdu wynikała z decyzji nr (...) (...)z 15 kwietnia 2005 r. dotyczącej podziału nieruchomości. Wskazali, że brama dojazdowa do ich budynku oraz wejście do domu zostały zaprojektowane i wybudowane aby dostęp do był jedynie od strony działki nr (...), a powodowie nabywając obciążoną nieruchomość mieli świadomość istnienia służebności.

Wyrokiem z dnia 3 grudnia 2008 r. Sąd Rejonowy (...) w Warszawie oddalił powództwo i zasądził od powodów na rzecz pozwanych zwrot kosztów procesu.

Wyrokiem z dnia 25 maja 2009 r. Sąd Okręgowy w Warszawie, uwzględniając apelacje powodów, uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając mu rozstrzygnięcie o kosztach procesu w instancji odwoławczej zalecając Sądowi I instancji rozważenie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego, zgodnie z wnioskiem powodów.

Wyrokiem z dnia 19 października 2011 r. Sąd Rejonowy (...)w Warszawie: 1.) oddalił powództwo; 2.) zasądził solidarnie od J. M. (1)i J. M. (2)na rzecz J. D.i A. D.kwoty po 257 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego; 3.) nakazał wypłacenie solidarnie J. M. (1)i J. M. (2)z rachunku Skarbu Państwa kwotę 353,04 zł tytułem zwrotu niewykorzystanej zaliczki na poczet opinii biegłych sądowych; 4.) w części dotyczącej kosztów postępowania odwoławczego przed Sądem Okręgowym w Warszawie (...)w sprawie sygn. akt V Ca 869/09 zniósł wzajemnie pomiędzy stronami poniesione przez nich koszty procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło na podstawie następujących ustaleń i rozważań poczynionych przez Sąd I instancji.

T. K.i E. Ł.byli w udziałach po 1/2 współwłaścicielami nieruchomości gruntowej, położonej w W.przy ul. (...), stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym(...), dla której Sąd Rejonowy (...)w Warszawie (...)prowadził księgę wieczystą o nr (...).

Decyzją (...)z dnia 15 kwietnia 2005 r. zatwierdzony został projekt podziału opisanej powyżej nieruchomości, poprzez wydzielenie 17 działek, w tym: działki nr (...)o pow. 2 100 m ², nr (...)o pow. 246 m ², nr (...)o pow. 1099 m ² nr (...)o pow. 751 m ². W punkcie 2 decyzji nakazano ustanowienie na działkach o nr (...)i(...)służebności drogowej przejścia i przejazdu, celem zapewnienia dostępu do drogi publicznej dla działek o nr (...)i (...).

W dniu 14 września 2005 r. J.i A.małżonkowie D.kupili działkę o nr ew. (...)za cenę 290 000 zł. W § 2 pkt. 2 aktu sprzedający ustanowili na działkach o nr (...)i (...)nieodpłatnie na czas nieokreślony służebność gruntową polegająca na prawie przechodu i przejazdu przez w/w działki, w celu zapewnienia dostępu do drogi publicznej na rzecz każdoczesnego właściciela działki gruntu o nr (...). Służebność została ujawniona w księdze wieczystej o nr (...). Nadto w księdze wieczystej ujawniona została służebność gruntowa polegającą na prawie przejścia i przejazdu oraz przeprowadzenia wszelkich mediów dla działek nr ew. (...)i (...)od ul. (...)pasem gruntu o szerokości 6m przez działkę (...).

J.i A. D.zdecydowali się na zakup działki, z uwagi na możliwość dojazdu do niej poprzez działki (...)i (...).

W dniu 12 kwietnia 2006 r. pozwani uzyskali decyzję (...)nr (...) zatwierdzającą projekt budowlany i udzielającą pozwolenia na budowę domu jednorodzinnego na działce o nr (...). Zgodnie z projektem brama wjazdowa, furtka, wejście do budynku oraz garaż zostały usytuowane od strony działki o nr (...). Prace budowlane rozpoczęto w czerwcu 2006 r. W sierpniu 2006 roku wzniesione zostały piwnice oraz ściany parteru budynku, wyraźnie wskazując sposób posadowienia budynku, a w szczególności drzwi garażowych i wejściowych.

W dniu 12 lipca 2007 roku J. M. (1)i J. M. (2)nabyli od T. K.i E. Ł.działkę gruntu o nr (...)o pow. 2 100 m ² położoną w W.przy ul. (...), gdzie założyli działalność ogrodniczą.

W dniu 23 sierpnia 2007 r. małżonkowie J. M. (1)i J. M. (3)nabyli od T. K.i E. Ł.własność niezabudowanej nieruchomości gruntowej o pow. 246 m ² położoną w W.przy ul. (...)stanowiącej działkę gruntu o nr (...)za cenę 36 000 zł. W § 6 umowy wskazano, że z dniem 27 sierpnia 2007 r. na kupujących przejdą wszelkie korzyści i ciężary związane z nabytą nieruchomością. Nadto w akcie notarialnym wskazano, że w dziale III księgi wieczystej o nr (...)figurują wpisy służebności gruntowych: prawa przejścia i przejazdu oraz przeprowadzenia wszelkich mediów dla działek nr ew.(...)i (...)od ul. (...)pasem gruntu o szer. 6 m przez działki (...)i (...)oraz nieodpłatna i na czas nieokreślony na działkach o nr (...)i (...)polegająca na prawie przejścia i przejazdu przez te działki w celu zapewnienia dostępu do drogi publicznej na rzecz każdoczesnego właściciela działki gruntu o nr (...). Sprzedający złożyli w akcie notarialnym oświadczenie, że złożyli do sądu wieczystoksięgowego wniosek o wykreślenie służebności polegającej na prawie przejścia, przejazdu i przeprowadzenia wszelkich mediów dla działki o nr ew. (...).

A.i J. D.ukończyli budowę domu jednorodzinnego w drugiej połowie 2007 roku, zgodnie z decyzją o pozwoleniu na budowę. Wjazd do dwustanowiskowego garażu usytuowany został na wprost bramy wjazdowej od strony działki (...). Obok usytuowano furtkę naprzeciwko głównego wejścia do budynku. Wjazd i wejście na posesję zostały utwardzone. Działka została ogrodzona żeliwnymi przęsłami osadzonymi na podmurówce pomiędzy słupami wykonanymi z klinkierowej cegły. W południowej części działki tj. od strony działki nr (...)urządzono ogród z licznymi nasadzeniami zarówno od strony ul. (...)jak również działki nr (...). Do budynku doprowadzono gaz i sieć energetyczną z wykorzystaniem działki (...)i działki (...).

Aktualnie A.iJ. D.korzystają z działki (...)jako dojścia i dojazdu do swojej nieruchomości. W obecnej sytuacji możliwe byłoby zapewnienie dojścia i dojazdu do działki (...)bez wykorzystywania działki (...), jednakże zniesienie służebności po wzniesieniu budynku na działce (...)i zagospodarowaniu terenu wokół budynku spowodowałoby zburzenie dotychczasowego sposobu zagospodarowania przestrzeni, zniszczenie nasadzeń, konieczność przebudowy ogrodzenia, a w konsekwencji wiązałoby się z istotnymi wydatkami. Nadto wprowadzenie i wyprowadzenie dwóch samochodów z garażu wiązałoby się z dokonywaniem szeregu manewrów umożliwiających dojazd do garażu od strony ul. (...).

Sąd Rejonowy uznał powództwo za niezasadne wywodząc, że powodowie domagali się nieodpłatnego zniesienia służebności gruntowej przejazdu, przechodu oraz przeprowadzenia wszelkich mediów obciążającej działkę nr (...) na rzecz każdoczesnego właściciela działki nr (...).

Zgodnie z art. 295 k.c. jeżeli służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności bez wynagrodzenia. Natomiast zgodnie z art. 285 § 2 kc służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części.

Sąd Rejonowy zważył, że wbrew twierdzeniem pozwu i informacjom zawartym w akcie notarialnym z dnia 23 sierpnia 2007 r. nieruchomość gruntowa nr (...)obciążona została jedynie nieodpłatną i na czas nieokreślony ustanowioną służebnością polegającą na prawie przejścia i przejazdu na rzecz każdoczesnego właściciela działki (...), w celu zapewnienia dostępu do drogi publicznej. Tym samym na działce nr (...)nie ustanowiono służebności przeprowadzenia wszelkich mediów na rzecz działki (...). Służebność przeprowadzenia wszelkich mediów została ustanowiona na rzecz działki (...)wyłącznie 6 metrowym pasem gruntu przez działkę (...). Powyższa okoliczność wynika zarówno z treści aktu notarialnego z dnia 14 września 2005 r., jak również z treści księgi wieczystej nr (...).

Tym samym, zdaniem Sądu I instancji, już powyższa okoliczność wskazuje na bezzasadność roszczenia o zniesienie służebności przeprowadzenia wszelkich mediów.

Niezależnie od powyższego Sąd Rejonowy podkreślił, że powodowie J. M. (1)i J. M. (2)nie wykazali w toku postępowania, że służebność obciążająca działkę nr (...)utraciła wszelkie znaczenie dla nieruchomości władnącej. Spełnienie przesłanki o której mowa w art. 295 k.c. ma miejsce wtedy, gdy służebność przestała przynosić jakąkolwiek korzyść gospodarczą nieruchomości władnącej, a więc gdy przesłanki ustanowienia służebności przestały istnieć. Jak wynika z ustaleń Sądu Rejonowego konieczność ustanowienia służebności przejścia i przejazdu na nieruchomości stanowiącej działki (...)i (...), celem zapewnienia dostępu do drogi publicznej działce (...)wynikała już z decyzji (...)z 15 kwietnia 2005 r. zezwalającej na wydzielenie z działki gruntu o nr (...)między innymi działek: (...), (...)i (...). Istnienie służebności przejazdu i przejścia wywarło istotny wpływ na decyzję A.i J. D.o zakupie działki nr (...). Fakt ustanowienia służebności umożliwił bowiem pozwanym wzniesienie domu jednorodzinnego w północnej części działki i urządzenie ogrodu w południowej części nieruchomości. Dom został posadowiony na działce tak, aby główne wejście do budynku oraz wjazd do garażu znajdowały się blisko od strony dojazdowej i umożliwiały łatwy, bezpośredni dostęp przez bramę i furtkę do budynku mieszkalnego i garażu. Pozwani po zakończeniu budowy wykonali estetyczne ogrodzenie działki oraz założyli ogród od strony ul. (...), co wiązało się z dokonaniem licznych nasadzeń na nieruchomości. Obecnie teren jest całkowicie zagospodarowany. Pozwani codzienne korzystają ze służebności przechodząc i przejeżdżając przez działkę nr (...).

Dalej Sąd I instancji zaznaczył, iż wprawdzie z ustaleń poczynionych w trakcie oględzin oraz z opinii biegłych wynika, że teoretycznie możliwym byłoby zapewnienie dojazdu do działki (...) wyłącznie przez działkę nr (...) bez wykorzystania działki (...). Niemniej jednak w ocenie Sądu Rejonowego okoliczność ta nie może mieć decydującego znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie. Należy zauważyć, że z uwagi na posadowienie budynku i wjazdu do garażu, usytuowanie wjazdu na posesję od strony ul. (...) wiązałoby się z koniecznością zniszczenia dotychczasowego sposobu zagospodarowania działki, zorganizowania dojazdu do budynku przez ogród, usunięcia części nasadzeń i zbudowania utwardzonego dojazdu, a w szczególności przebudowania ogrodzenia i przeniesienia bramy wjazdowej i furtki od strony działki nr (...). Powyższe zmiany nie tylko wymagałyby poniesienia poważnych wydatków przez pozwanych, ale również wpłynęłyby istotnie na estetykę nieruchomości i racjonalność jej wykorzystania. Niewątpliwie zaburzony zostałby dotychczasowy harmonijny i logiczny sposób zagospodarowania działki (...). Przeniesienie bramy wjazdowej wiązałoby się z utrudnionym dojazdem do garażu i wymagałoby dokonywania szeregu manewrów samochodami, w celu wprowadzenia ich i wyprowadzenia z garażu. Niewątpliwie również zburzenie dotychczasowego sposobu zagospodarowania nieruchomości obniżyłoby jej wartość.

W tej sytuacji zdaniem Sądu Rejonowego nie sposób przyjąć, że służebności przechodu i przejazdu utraciły wszelkie znaczenie dla nieruchomości władnącej. W szczególności nie może o tym świadczyć możliwość zapewnienia dojazdu do działki (...)wyłącznie przez działkę (...). Teoretycznie możliwość taka istniała od samego początku, jednakże wydając decyzję zatwierdzającą plan podziału (...)wyraźnie zaznaczył, że dojazd do działki (...)powinien odbywać się przez działki (...)i (...).

W ocenie Sądu I instancji powodowie kupując działki nr (...)i (...)mieli pełną świadomość obciążeń wynikających z ustanowionych na działce (...)służebności. W sporządzonym akcie notarialnym 23.08.2007 r. notariusz wyraźnie zaznaczył, że nieruchomość nr (...)obciążona jest służebnościami gruntowymi, w tym na rzecz nieruchomości (...). Również samo usytuowanie, wielkość i kształt działki (...)stanowiącej wąski i długi prostokąt, niewątpliwie wskazywało, że powyższa nieruchomość może pełnić jedynie funkcję drogi dojazdowej do wydzielonych działek usytuowanych na północ od ul. (...). O ograniczonych możliwościach wykorzystania z działki świadczyła również jej niska, w porównaniu z sąsiednimi gruntami, cena. Nie zasługiwało na uznanie twierdzeniami powodów, że przy zakupie działki (...)zostali zapewnieni o złożeniu przez sprzedającego wniosku o wykreślenie służebności. Jak bowiem wynika z aktu notarialnego z dnia 23 sierpnia 2007 r. wniosek taki został wprawdzie złożony, ale dotyczył zniesienia służebności obciążającej działkę (...)na rzecz działki (...), stanowiącej również własność powodów, natomiast nie dotyczył on nieruchomości nr (...). Sąd Rejonowy podkreślił także, że nawet złożenie wskazanego zapewnienia, nie miałoby wpływu na ocenę zasadności powództwa. Ze stanowiska powodów wynika, że w zasadzie jedyną okolicznością przemawiającą za zniesieniem służebności są plany rozszerzenia przez powodów produkcji ogrodniczej na działkę (...). W ocenie Sądu I instancji ta okoliczność nie mogłaby spowodować uwzględnienia powództwa bowiem , nie ma ona związku z oceną użyteczności służebności dla działki (...).

O kosztach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. i art. 107 k.p.c. w zw. z § 8 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiedli powodowie, zaskarżając wyrok w całości wnieśli o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa oraz zasądzenie od pozwanych na rzecz powodów kosztów procesu za obie instancje.

Wyrokowi zarzucili naruszenie: 1) prawa materialnego tj. art. 285 § 2 k.c. i art. 295 k.c.; 2) procedury cywilnej, w szczególności art. 233 § l k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej i selektywnej oceny dowodów, wykraczającej poza ramy art. 233 § l k.p.c. i nie korzystającej z ochrony wynikającej z tego przepisu; 3.) istotne, zasadnicze błędy w ustaleniach faktycznych, poczynionych przez Sąd I Instancji, wpływające na rozstrzygnięcie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja podlegała oddaleniu, aczkolwiek trzeciemu zarzutowi wniesionego środka zaskarżenia nie sposób odmówić słuszności w zakresie jednak nie rzutującym na zasadność zaskarżonego orzeczenia zwłaszcza, że Sąd I instancji nie posiadał wiedzy w przedmiocie dokonanego wpisu w księdze wieczystej służebności wobec sprostowania wpisu w tym przedmiocie. Zatem ustalenia faktyczne w tym przedmiocie poczynił Sąd II instancji dysponując materiałem dowodowym w tym zakresie, o czym poniżej. W pozostałej części Sąd II instancji przyjął za własne poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne stwierdzając, że znajdują umocowanie w prawidłowo ocenionym materiale dowodowym, jak również podzielił w całej rozciągłości wnioski sądu meriti, jako wywiedzione z tych ustaleń w sposób logiczny, przy prawidłowym uwzględnieniu porządku prawnego.

W zakresie ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd I instancji należało podkreślić, że działkę o nr. ewidencyjnym obciążają dwie służebności, nie jedna, jak to wywiódł Sąd I instancji z powodu błędu wpisu w księdze wieczystej. Zatem, służebność nieodpłatna, ustanowiona na czas nieokreślony, przejścia i przejazdu w celu dostępu do drogi publicznej, a także służebność przejścia, przejazdu i przeprowadzenia mediów pasem o szerokości 6 metrów. W części ich treść jest tożsama, gdyż obie dotyczą obciążenia działki o nr. ewidencyjnym (...)służebnością przejścia i przejazdu, jednak każda z nich zawiera jeszcze dodatkowo różne przesłanki obciążenia działki powodów, zatem nie było podstawy w stanie faktycznym sprawy do niwelacji przynajmniej jednej z powołanych służebności gruntowych. Podnieść bowiem należało, że pierwsza z wymienionych służebności zawiera w swej treści istotne dla właścicieli nieruchomości władnącej przesłanki nieodpłatności i obowiązywania w czasie nieokreślonym, zaś druga uwzględnia prawo pozwanych do przeprowadzenia mediów, co nie jest bez znaczenia w sytuacji zagospodarowania ich działki i planowanej w przyszłości możliwości podłączenia nieruchomości do wodociągu i kanalizacji. Wprawdzie przyłączenie działki pozwanych do sieci elektroenergetycznej i gazowej nastąpiło przez działkę o nr. (...), czyli najkrótszą drogą, nie można jednak z góry założyć, że takie czynności zostaną podjęte przy założeniu innych mediów, zwłaszcza w sytuacji gdy nieruchomość pozwanych jest już w całości zagospodarowana i ogrodzona.

Podnieść również należało, iż ustalenia planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego dotyczące osi widokowych na spornym terenie i ustalonych linii zabudowy działek o nr. (...)i (...), znacznie ograniczają sposób zagospodarowania i zabudowy powołanych nieruchomości. Zatem nie sposób postawić pozwanym zarzutu z okoliczności, że zagospodarowali i zabudowali swą nieruchomość w zgodzie z decyzjami i prawem miejscowym.

Ponadto podkreślić należało, że z podziałowych decyzji i mapy wynika, że działka o nr. ewidencyjnym (...)stanowić li tylko pas drogowy przejścia i przejazdu dla dwóch działek o numerach (...)i (...). Powodowie nabywając działkę o nr. (...)mieli świadomość jej przeznaczenia i obciążenia, co znalazło odzwierciedlenie także w cenie zakupu tej nieruchomości.

Sąd II instancji nie dopatrzył się w sprawie naruszenia prawa materialnego oraz procesowego dookreślonych w dwóch pierwszych zarzutach apelacji, uznając za bezpodstawny zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., albowiem zdaniem Sądu Okręgowego ocena materiału dowodowego została przez Sąd Rejonowy przeprowadzona w sposób wnikliwy, niewątpliwie bez przekroczenia granic zakreślonych treścią powyżej powołanej normy prawnej, a w związku z tym, wbrew twierdzeniom skarżących nie doszło do naruszenia powołanych przepisów.

Utrata przez jedną lub obie służebności gruntowe wszelkiego znaczenia dla działki pozwanych, stanowiącej nieruchomość władnącą, miałaby miejsce wówczas gdyby służebności te przestały przynosić dla działki pozwanych jakąkolwiek korzyść gospodarczą, a zatem gdyby przesłanki ustanowienia tych służebności przestały istnieć.

Zważyć należy, że zarówno obecnie, jak też w dacie podziału działki o nr. (...)m.in. na działki stanowiące własność stron, działka o nr. (...)nie miała i nie ma bezpośredniego dostępu do ulicy (...). Ta przesłanka bytu służebności nie została zniwelowana, nie ustała więc przyczyna dla bytu spornych obu służebności gruntowych. Zwłaszcza, że sposób zabudowy i zagospodarowania działki pozwanych był pochodną możliwości jaką dały im służebności obciążające działkę o nr. (...). Z powyższym jest związany nierozerwalnie sposób korzystania z działki o nr. (...), który jest racjonalny i nieuciążliwy w korelacji z ciągiem jezdnym przez działkę o nr. (...).

Podkreślenia również wymagało, że od chwili ustanowienia obu służebności gruntowych obciążających nieruchomość powodów, nie nastąpiły żadne zmiany wskazujące na utratę ich wszelkiego znaczenia dla nieruchomości pozwanych.

Ma słuszność Sąd Rejonowy wywodząc, iż położenie budynku mieszkalnego i garażu na działce (...), wjazd, brama i furtka stanowią całość komunikacyjną z działką (...)i taki stan rzeczy trwa nadal, zatem nieruchomość obciążona nie utraciła ustanowionego znaczenia dla działki władnącej pozwanych. W ocenie Sądu II instancji zniesienia służebności niewątpliwie wpłynęłoby w negatywny sposób na możliwość korzystania z działki o nr. (...)i nie w aspekcie jej części lecz całości Pozwani bowiem zagospodarowali tę nieruchomość, a zniesienie służebności spowodowałoby konieczność szeregu inwestycji i zmian na działce pozwanych, które zasadnie wywiódł Sąd Rejonowy. Biegły sądowy M. P.zasadnie opiniował, że w obecnym stanie zagospodarowania działki o nr. (...)nie można uznać, ze służebność utraciła dla nieruchomości władnącej wszelkie znaczenie. Ustanowione obciążenie działki (...), zwłaszcza po wybudowaniu przez pozwanych domu z garażem z wejściem i wyjazdem w kierunku zachodnim, nie straciło znaczenia w kontekście ogólnego sensu jego ustanowienia tj. formy ładu przestrzennego. Biegły sądowy zeznał, że nadal istnieje konieczność podtrzymania służebności, bowiem zniwelowanie takowego skutkowałoby znacznym utrudnieniem z korzystania z nieruchomości pozwanych. Powyższych konstatacji nie zniwelował także wniosek opinii biegłego sądowego (...) K. P., który zakłada zmiany choćby w zakresie usytuowania bramy. Zatem słuszna i uprawniona jest konstatacja Sądu I instancji, iż obciążenie nie utraciło dla nieruchomości pozwanych wszelkiego znaczenia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art.. 385 k.p.c. orzekając o kosztach procesu za drugą instancję według zasady z art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., zgodnie z którą strona przegrywająca proces zobowiązana jest do zwrotu kosztów przeciwnikowi. Zasądzone kwoty stanowią po 120 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika pozwanych stanowiącego po 50 % wynagrodzenia pełnomocnika wynoszącego 240 zł., obliczonego na podstawie § 8 pkt 3 w zw. z § 13. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.