Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2017 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Grzesik

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2017 roku w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin P. i Zachód w S. z dnia 15 lutego 2017r., sygn. akt III C 367/16

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I. w ten sposób, że powództwo oddala;

2.  zasądza od powódki Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. na rzecz pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 150 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 628/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 15 lutego 2017 r. Sad Rejonowy Szczecin – P. i Zachód w S. w pkt I zasądził od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz powódki Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od kwot:

- 4.346,02 zł (cztery tysiące trzysta czterdzieści sześć złotych dwa grosze) – od dnia 2 września 2015 r. do dnia 12 października 2015 r.,

- 1.030,74 zł (jeden tysiąc trzydzieści złotych siedemdziesiąt cztery gorsze) – od dnia 13 października 2015 r. do dnia 26 października 2015 r.; w pkt II oddalił powództwo w pozostałym zakresie; w pkt III zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 757,62 zł (siedemset pięćdziesiąt siedem złotych sześćdziesiąt dwa grosze) tytułem kosztów postępowania.

Apelację od całego wyroku wywiodła strona pozwana zarzucając mu:

- naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na treść orzeczenia, a w szczególności:

• art. 233 §1 kpc poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów i dokonanie ich dowolnej oceny, a przez to samodzielne ustalenie przez Sąd, w oderwaniu od stanowiska prezentowanego przez pozwanego oraz wskazań liczników zużycia wody, iż pozwana spółka faktycznie korzystała nieruchomości położonej w S. przy ul. (...), a należącej do zasobów powodowej spółdzielni mieszkaniowej w okresie od 1 października do 31 grudnia 2014 r.

• art 233 §1 kpc poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów i dokonanie ich dowolnej oceny, a przez to samodzielne ustalenie przez Sąd, iż pozwana spółka faktycznie korzystała z nieruchomości w okresie od września 2014 r. do 30 czerwca 2015 r. a w okresie tym prowadziła remont przedmiotowej nieruchomości,

• art. 328 §2 kpc poprzez sporządzenie uzasadnienia wyroku w taki sposób, iż nie jest możliwa ocena toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia, o zaskarżonej treści, a także pozbawienie uzasadnienia elementów pozwalających na weryfikację stanowiska sądu, a braki uzasadnienia w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i prawnych w szczególności w zakresie wyjaśniania podstaw przyjęcia z powołaniem dowodów ujawnionych w toku postępowania, iż spółka faktycznie korzystała z przedmiotowej nieruchomości, jak również wyjaśnienia na czym faktyczne korzystanie przez spółkę z nieruchomości miałoby polegać,

- naruszenie przepisów prawa materialnego, a w szczególności:

• art. 4 ust 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, poprzez przyjęcie, iż odpowiedzialność osoby faktycznie korzystającej swoim zakresem obejmuje nie tylko okres faktycznego korzystania z nieruchomości, ale także okresy późniejsze do czasu objęcia nieruchomości w posiadanie przez inny podmiot, tj. przyjęcie, iż osoba faktycznie korzystająca z lokalu jest obowiązana ponosić koszty o których mowa w art. 4 omawianej ustawy, aż do czasu objęcia nieruchomości w posiadanie czy rozpoczęcia korzystania przez inną osobę, przyjmując, iż zakończenie faktycznego korzystania nie może nastąpić z woli osoby korzystającej poprzez zakończenie korzystania z rzeczy lecz jedynie poprzez rozpoczęcie korzystania przez inną osobę,

• art. 4 ust 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji przyjęcie, iż pozwana spółka winna ponosić opłaty o których mowa w art. 4 powyższej ustawy, za okres kiedy faktycznie nie korzystała z tej nieruchomości,

• art. 6 kc poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji przyjęcie, że powódka w należyty sposób wykazała zasadność swojego roszczenia, a w szczególności, iż pozwana spółka korzystała z nieruchomości położonej w S. przy ul. (...) w okresie od 1 stycznia 2015 r. do dnia 4 maja 2015 r. kiedy to prawomocne stało się postanowienie o przysądzeniu własności tejże nieruchomości,

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę zapadłego orzeczenia polegający na przyjęciu, iż pozwana spółka faktycznie korzystała z nieruchomości wskazanym przez Sąd I Instancji okresie, tj. od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 4 maja 2015 r. kiedy to prawomocne stało postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin - Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie IX Wydział Egzekucyjny z dnia 1 kwietnia 2015 r. w sprawie IX Co 9585/12.

Apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów postępowania.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanej kosztów zastępstwa procesowego przed sądem II instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wyrok podlegał zmianie poprzez oddalenie powództwa.

Rację przy tym przyznać należy Sądowi I instancji, iż w niniejszym postepowaniu powodowa Spółdzielnia, wbrew wywodom apelującej z całą pewnością wykazała, iż pozwana na podstawie art. 4 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych ponosi odpowiedzialność za opłaty związane z korzystaniem z lokalu już od dnia 01 stycznia 2015 r. Co do zasady zatem powództwo w jego pierwotnym kształcie było uzasadnione. Niemniej jednak z niekwestionowanych ustaleń Sądu wynika, iż w dniu 13 października 2015 r. pozwana tytułem zaległych opłat za lokal za okres od stycznia do października 2015 r. uiściła kwotę 3315,38 zł, a w dniu 26 października 2015 r. tytułem zaległości czynszowej 3610 zł. Przy czym z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, iż suma należności obciążających pozwaną nie stanowiła kwoty dochodzonej pozwem i wynikającej z nakazu zapłaty z dnia 08 października 2015 r. tj. 5907,39 zł lecz kwotę 4346,02 zł. Sąd Rejonowy zasadnie przyjął, że pozwana ponosiła odpowiedzialność za należności powstałe w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 30 kwietnia 2015 r., w kwocie 2.062,79 zł. które uregulowała wpłacając w dniu 26 października 2015 r. kwotę 3.610 zł.

Po cofnięciu w części powództwa, powódka domagała się wyłącznie należności odsetkowych od dnia wniesienia pozwu do dnia uregulowania ww. kwot. Niewątpliwie zgodnie z treścią art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Odsetki są świadczeniem ubocznym, zależnym od istnienia i wymagalności długu pieniężnego, wszakże gdy już powstaną, uzyskują byt samoistny.

Ocena skuteczności dochodzenia odsetek nie może być oderwana od faktu, iż regulując w dniu 26 października 2015 r. pozostałe należności, pozwana pokryła swój dług ponad obciążającą ją kwotę. W tym momencie to na stronę powodową przerzucony został ciężar wykazania, iż zaliczyła nadpłatę na inne obciążające jeszcze pozwaną należności, nie zaś na odsetki. Ciężar dowodu w sprawie jest niewątpliwie przerzucany z jednej strony na drugą w zależności od wywodzonych twierdzeń i zarzutów. Obowiązkiem powoda jest przytoczenie okoliczności faktycznych, z których wywodzi roszczenie (art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.) i wskazanie na dowody, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność jego twierdzeń o faktach (art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c.). Wszystkie okoliczności faktyczne doniosłe dla rozstrzygnięcia sprawy i składające się na podstawę faktyczną rozstrzygnięcia muszą mieć oparcie w dowodach przeprowadzonych w toku postępowania, o ile nie są objęte zakresem faktów przyznanych przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości (art. 229 k.p.c.) oraz co do faktów niezaprzeczonych (art. 230 k.p.c.) ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 listopada 2014 r. I ACa 677/14, LEX nr 1621085). Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. W ramach więc rozkładu ciężaru dowodu powód winien udowodnić fakty pozytywne, które stanowią podstawę jego powództwa tj., okoliczności tworzące prawo, a pozwany jeżeli faktów tych nie przyznaje ma obowiązek udowodnienia okoliczności niweczących prawo powoda (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2007r., II CSK 332/07 LEX numer 623796). Opierając się na tej regule doktryna i judykatura przyjmują, że powód winien udowodnić fakty, z których wywodzi dochodzone roszczenie, a pozwany – fakty uzasadniające jego zarzuty przeciwko roszczeniu powoda np. spełnienia świadczenia. Tak niewątpliwie było w niniejszej sprawie. Powódka wykazała zasadność dochodzenia należności czynszowych od pozwanej. Zaś pozwana wykazała fakt ich uiszczenia, i to ponad kwotę ją obciążająca. W tych też okolicznościach powódka winna wykazać dlaczego pomimo nadpłaty, nadal kieruje roszczenia o świadczenia uboczne do pozwanej. Ciężaru dowodu w tym zakresie nie udźwignęła.

Skoro tak, to Sąd Odwoławczy przyjął, iż pozwana uiściła na rzecz powódki nie tylko należność główną ale również odsetki dochodzone w niniejszym procesie. Podtrzymywanie roszczenia o zapłatę należności ubocznych w okolicznościach niniejszej sprawy było niezasadne, a zatem na mocy art. 386 § 1 k.p.c. należało zmienić zaskarżony wyrok i powództwo oddalić.

Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego wydano w oparciu o treść art. 98 k.p.c.

SSO Małgorzata Grzesik

SSO Małgorzata Grzesik