Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 5 grudnia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Sylwia Piasecka

Protokolant starszy sekretarz sądowy Anna Kantak - Rekowska

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2017 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy

z wniosku A. S. (1)

o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletnich M. S. i F. S.

postanawia:

1.  zezwolić wnioskodawcy A. S. (1) na dokonanie czynności przekraczającej zakres zarządu majątkiem jego małoletnich dzieci M. S. urodzonego w dniu (...) i F. S. urodzonego w dniu (...) w C. poprzez zawarcie w ich imieniu umowy sprzedaży udziałów małoletnich wynoszących po 3/16 w samochodzie osobowym marki V. (...), rok produkcji 1997, o numerze rejestracyjnym (...), który to udział małoletni F. S. i M. S. nabyli w spadku po zmarłej matce B. S. (1) za kwotę nie niższą niż 1.000,00 złotych (słownie: tysiąc złotych) za udział małoletniego w tej rzeczy ruchomej,

2.  oddalić wniosek w pozostałym zakresie,

3.  zobowiązać wnioskodawcę A. S. (1) do przeznaczenia środków uzyskanych ze sprzedaży udziałów małoletnich w samochodzie osobowym marki V. (...), rok produkcji 1997, o numerze rejestracyjnym (...) na wydatki związane z edukacją małoletniego M. S. i F. S.,

4.  zobowiązać wnioskodawcę A. S. (1) do nadesłania Sądowi sprawozdania z dokonanych czynności wraz z kopią umowy sprzedaży udziałów małoletnich w samochodzie osobowym marki V. (...), rok produkcji 1997, o numerze rejestracyjnym (...), w terminie miesiąca od jej dokonania oraz sprawozdania w zakresie przeznaczenia tych środków,

5.  przyznać B. S. (2) ze Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Człuchowie wynagrodzenie za pełnioną funkcję kuratora dla małoletnich F. S. i M. S. w wysokości 480,00 złotych (słownie: dwieście czterdzieści) złotych,

6.  nakazać pobrać od wnioskodawcy A. S. (1) na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Człuchowie kwotę 480,00 złotych (słownie: dwieście czterdzieści złotych) tytułem pokrycia kosztów reprezentowania w tym postępowaniu małoletnich przez ustanowionego kuratora w osobie B. S. (2).

Sygn. akt III Nsm 228/17

UZASADNIENIE

Wnioskodawca A. S. (1), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o zezwolenie na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletnich dzieci M. S. i F. S. polegającej na sprzedaży samochodu osobowego marki V. (...), o numerze rejestracyjnym (...), którego małoletni stali się współwłaścicielami w 3/16 części każdy, na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 31 stycznia 2017 roku w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej B. S. (1), sygn. akt I Ns 626/16, złożeniu w Starostwie Powiatowym w C. Wydziału Budownictwa i (...) zawiadomienia o zbyciu w/w pojazdu, zawiadomieniu ubezpieczyciela, z którym zmarła B. S. (1) zawarła umowę ubezpieczenia OC, o zbyciu w/w pojazdu.

W uzasadnieniu wniosku wskazał, że B. S. (1), będąca żoną wnioskodawcy A. S. (1) i matką M. S. i F. S., zmarła w dniu 9 grudnia 2015 roku w R.. W skład spadku po zmarłej wchodzi, między innymi, samochód osobowy marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...), którego małoletni stali się współwłaścicielami, każdy z nich w 3/16 jego części, zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 31 stycznia 2017 roku w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej B. S. (1), sygn. akt I Ns 626/16. Pojazd ten stanowił wyłączną własność B. S. (1). W związku ze śmiercią spadkodawczyni niekorzystnym dla współwłaścicieli pojazdu jest dalsze opłacanie składki ubezpieczeniowej oraz innych opłat związanych z utrzymaniem pojazdu w stanie sprawności. Małoletni M. S. i F. S. mają zaledwie po 5 i 8 lat, więc kiedy zdobędą prawo jazdy, przedmiotowy pojazd będzie ponad 30 letni. Dlatego też właściwym rozwiązaniem w niniejszej sytuacji jest sprzedaż przedmiotowego auta. Obecnie wartość pojazdu to około 5.000,00 złotych, a kwota przypadająca małoletnim, to około 1.000,00 złotych. Wnioskodawca zamierza całą kwotę uzyskaną ze sprzedaży pojazdu, a wynikającą z posiadanego przez małoletnich udziału w spadku po zmarłej B. S. (1), przeznaczyć na dalszą edukację małoletnich.

Postanowieniem z dnia 14 listopada 2017 roku, w sprawie III Nsm 267/17, Sąd Rejonowy w Człuchowie ustanowił dla małoletnich M. S. i F. S. kuratora w osobie pracownika Sądu Rejonowego w Człuchowie, który na rozprawie w dniu 5 grudnia 2017 roku wyraził zgodę na zawarcie umowy sprzedaży samochodu osobowego marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...), za cenę wskazaną we wniosku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni F. S. ma 5 lat, a M. S. ma 8 lat.

Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 31 stycznia 2017 roku, sygn. akt I Ns 626/16, małoletni nabyli spadek po matce B. S. (1) zmarłej w dniu 9 grudnia 2015 roku w R., każdy z nich w 3/16 części, przy czym nabycie spadku nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza.

bezsporne, nadto dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Człuchowie z dnia 31 stycznia 2017 roku k. 11, odpisy skrócone aktów urodzenia k. 9 – 10.

W skład spadku wchodził, między innymi, samochód osobowy marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości około 5.000,00 złotych.

bezsporne, nadto dowód z innych środków dowodowych – dowód rejestracyjny k. 12.

Wnioskodawca - A. S. (1) prowadzi działalność gospodarczą i z tego tytułu osiąga dochód w wysokości około 8.000,00 złotych miesięcznie. Pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z małoletnimi F. i M. oraz K., który jest pełnoletni.

Uzyskane ze sprzedaży środki finansowe wnioskodawca zamierza przeznaczyć na usprawiedliwione potrzeby małoletnich synów – wakacje, zakup sprzętu elektronicznego.

bezsporne, nadto por. wyjaśnienia wnioskodawcy A. S. 00:03:20 k. 20.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z treścią art. 101 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską (§ 1). Nie mogą oni jednak bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko (§ 3). Jak słusznie podniósł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 listopada 1982 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt I CR 234/82, Lex nr 8486, reprezentacja rodzica w sprawach majątkowych dziecka, jeśli obejmuje czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu, wymaga umocowania udzielonego przez Sąd opiekuńczy (art. 101 § 3 k.r.o.). Miernikiem czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu jest ciężar gatunkowy dokonywanej czynności, jej skutki w sferze majątku małoletniego, wartości przedmiotu danej czynności oraz szeroko pojęte dobro dziecka i ochrona jego interesów życiowych. Konsekwencją braku zezwolenia Sądu opiekuńczego z art. 101 § 3 k.r.o. jest nieważność dokonanej czynności (por. uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 1977 roku, III CZP 73/76 - OSNCP z 1978 r., nr 2, poz. 19).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanego wniosku wskazać należy, że zezwolenie na zawarcie umowy sprzedaży udziałów w przedmiotowej rzeczy ruchomej w postaci samochodu osobowego marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) leży w interesie dziecka. Zwrócić należy bowiem uwagę, że przedmiotowe auta zostało wyprodukowane w 1997 roku, a zatem w chwili osiągnięcia pełnoletności małoletnich dzieci, na co wskazywał wnioskodawca w uzasadnieniu wniosku, będzie ono ponad 30 letnim autem. Istotnym jest również, że przedmiotowy pojazd stanowi współwłasność łącznie 5 osób. Dlatego też, w ocenie Sądu, w realiach niniejszej sprawy trudno sobie wyobrazić, aby samochód ten mógł zostać wykorzystany z większym pożytkiem dla małoletnich niż sprzedaż, tym bardziej, że wartość auta nie jest znacząca, a kwota uzyskana ze sprzedaży ma być przeznaczona na usprawiedliwione potrzeby małoletnich synów w zakresie edukacji.

Dlatego też, zdaniem Sądu, wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zarządu majątkiem małoletnich M. i F. S., polegającej na sprzedaży należących do nich udziałów w samochodzie osobowym marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...), zasługuje na uwzględnienie. Przy czym sprzedaż auta powinna nastąpić za kwotę nie niższą niż 5.000,00 złotych.

Sąd oddalił wniosek w zakresie wyrażenia zgody na złożenia w Starostwie Powiatowym w C. Wydziału Budownictwa i (...) zawiadomienia o zbyciu w/w pojazdu oraz zawiadomienia ubezpieczyciela, z którym zmarła B. S. (1) zawarła umowę ubezpieczenia OC, o zbyciu w/w pojazdu.

W ocenie Sądu powyższe czynności nie należą do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletnich, ponieważ są one pochodne sprzedaży auta. Sam fakt zbycia auta powoduje bowiem konieczność zawiadomienia o tym ubezpieczyciela, jak również zgłoszenia do wydziału komunikacji.

W celu zabezpieczenia powyższych środków Sąd zobowiązał wnioskodawcę A. S. (1) do wykorzystania środków uzyskanych ze sprzedaży udziałów małoletnich w przedmiotowym pojeździe na edukację małoletnich.

Jednocześnie zobowiązano ojca małoletnich do nadesłania Sądowi sprawozdania z dokonanych czynności wraz z kopią umowy sprzedaży udziałów małoletnich w samochodzie osobowym marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w terminie miesiąca od jej dokonania wraz ze sprawozdaniem wykorzystania środków uzyskanych ze sprzedaży udziałów małoletnich.

Przepisy regulujące ustalanie wysokości wynagrodzenia kuratorów zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. poz. 1476). Zgodnie z 1 ust. 1 i 3 powołanego rozporządzenia wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej "kuratorem", nie może przekraczać stawek minimalnych przewidzianych przepisami określającymi opłaty za czynności adwokackie, a w przypadku gdy kuratorem jest radca prawny, przepisami określającymi opłaty za czynności radców prawnych. Wynagrodzenie kuratora będącego podatnikiem obowiązanym do rozliczenia podatku od towarów i usług podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług, określoną zgodnie ze stawką tego podatku obowiązującą w dniu orzekania o wynagrodzeniu. Zgodnie natomiast z § 4 ust. 1 pkt 6 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 3 października 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1667) stawki minimalne w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego o rozstrzygnięcie w istotnych sprawach rodziny lub co do zarządu majątkiem wspólnym wynoszą kwotę 480,00 złotych.

O kosztach sądowych Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 113 ust. 1 ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. (Dz.U. Nr 167, poz. 1398), który stanowi, że kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

W przedmiotowej sprawie kurator ustanowiony dla małoletnich nie miał obowiązku uiścić kosztów sądowych w postaci wynagrodzenia, a koszty te zostały poniesione tymczasowo przez Skarb Państwa Sąd Rejonowy w Człuchowie, ponieważ wnioskodawca nie był zobowiązany do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia dla kuratora.

Dlatego też zasadnym było orzec aby koszty sądowe w zakresie przyznanego wynagrodzenia dla kuratora poniósł wnioskodawca A. S. (1).