Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Marcin Schoenborn

Protokolant Edyta Ferencz-Trzópek

przy udziale Krzysztofa Marka Prokuratora Prokuratury Rejonowej G. w G.

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2017 r.

sprawy D. B. ur. (...) w K.

syna J. i B.

oskarżonego z art. 13§1 kk w zw. z art. 286§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 24 kwietnia 2017 r. sygnatura akt IX K 1366/14

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk

uchyla w całości pkt 5, 6, 7, 8 i 9 zaskarżonego wyroku oraz pkt 10 co do D. B. i sprawę tego oskarżonego o zarzucane mu dwa przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gliwicach.

Sygn. akt VI Ka 683/17

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 3 października 2017 r. w całości

T. T. (1) został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 7 sierpnia 2013 roku w G. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej na podstawie zgłoszonej szkody przez A. T. (1) do Towarzystwa (...) S.A. wprowadzając w błąd przedstawicieli w/w Towarzystwa co do okoliczności zaistnienia szkody tj. kolizji drogowej, jaka miała mieć miejsce w dniu 21 lipca 2013 roku na terenie G. pomiędzy samochodem m-ki M. o nr rej. (...), którego kierującym miał być D. B., a samochodem m-ki R. (...) o nr rej. (...), którego kierującym miał być T. T. (1) wskutek czego uzyskał odszkodowanie wynikające z Polisy obowiązkowego ubezpieczenia i doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie łącznej 9531 zł, gdzie kwota 6600 zł wynikała z polisy „OC”, a pozostała kwota z przedłożonej faktury VAT nr (...) tytułem wynajęcia samochodu zastępczego z Firmy (...) s.j. z/s G. na szkodę Towarzystwa (...) S.A., tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk.

Z kolei D. B. został oskarżony o to, że:

II.  w dniu 24 listopada 2012 roku w G. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej zgłosił jako przedstawiciel Firmy (...) Sp. z o.o. z/s O. szkodę do Towarzystwa (...) S.A. wprowadzając w błąd przedstawicieli w/w Towarzystwa co do okoliczności zaistnienia szkody tj. kolizji drogowej, jaka miała mieć miejsce w dniu 18 listopada 2012 roku na terenie G. pomiędzy kierującym samochodem m-ki M. (...) o nr rej. (...) T. P., a kierującym samochodem m-ki P. (...) o nr rej. (...) M. R., czym usiłował uzyskać odszkodowanie wynikające z polisy autocasco i doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Towarzystwa (...) S.A. w kwocie 42929,83 zł, jednak zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi wydanie odmownej decyzji wypłaty odszkodowania, tj. o przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art.286 § 1 kk,

III.  w dniu 7 sierpnia 2013 roku w G. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej na podstawie zgłoszonej szkody do Towarzystwa (...) S.A. wprowadzając w błąd przedstawicieli w/w Towarzystwa co do okoliczności zaistnienia szkody tj. kolizji drogowej, jaka miała mieć miejsce w dniu 21 lipca 2013 roku na terenie G. pomiędzy kierującym samochodem m-ki M. o nr rej. (...) D. B., a kierującym samochodem m-ki R. (...) o nr rej. (...) T. T. (1), czym usiłował uzyskać odszkodowanie wynikające z polisy autocasco i doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Towarzystwa (...) S.A. w kwocie 50.000 zł, jednak zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na zakończenie trwania polisy autocasco, tj. o przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Gliwicach wyrokiem z dnia 24 kwietnia 2017 r. sygn. akt IX K 1366/14 orzekł, że:

1.  w miejsce czynu opisanego w punkcie I uznaje oskarżonego T. T. (1) za winnego tego, że w dniu 7 sierpnia 2013 roku w G. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, na podstawie zgłoszonej szkody przez A. T. (1) do Towarzystwa (...) S.A. wprowadził w błąd przedstawicieli w/w Towarzystwa co do okoliczności zaistnienia szkody tj. kolizji drogowej, jaka miała mieć miejsce w dniu 21 lipca 2013 roku na terenie G. pomiędzy samochodem m-ki M. o nr rej. (...), którego kierującym miał być D. B., a samochodem m-ki R. (...) o nr rej. (...), którego kierującym miał być T. T. (1), wskutek czego A. T. (1) uzyskała odszkodowanie wynikające z polisy obowiązkowego ubezpieczenia i doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie łącznej 9531 zł, przy czym kwota 6700 zł wynikała z polisy „OC”, a pozostała kwota z przedłożonej faktury VAT nr (...) tytułem wynajęcia samochodu zastępczego z Firmy (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. na szkodę Towarzystwa (...) S.A., czym wyczerpał znamiona występku z art. 286 §1 kki za to na mocy art.286§ 1 kk skazuje go na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej oskarżonemu T. T. (1) kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 3 lat próby;

3.  na podstawie art. 33 § 2 kk wymierza oskarżonemu T. T. (1) karę grzywny w wymiarze 120 stawek dziennych, wysokość jednej stawki dziennej ustalając na kwotę 10 złotych;

4.  na podstawie art.72 § 2 kk zobowiązuje oskarżonego T. T. (1) do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę kwoty 9.531 zł (dziewięć tysięcy pięćset trzydzieści jeden złotych) na rzecz pokrzywdzonego Towarzystwa (...) S.A. w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia;

5.  w miejsce czynu opisanego w punkcie II wyroku uznaje oskarżonego D. B. za winnego tego, że w dniu 24 listopada 2012 roku w G. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej zgłosił jako przedstawiciel Firmy (...) Sp. z o.o. z/s w O. szkodę do Towarzystwa (...) S.A. wprowadzając w błąd przedstawicieli w/w Towarzystwa co do okoliczności zaistnienia szkody tj. kolizji drogowej, jaka miała mieć miejsce w dniu 18 listopada 2012 roku na terenie G. pomiędzy kierującym samochodem m-ki M. (...) o nr rej. (...) T. P., a kierującym samochodem m-ki P. (...) o nr rej. (...) M. R., czym usiłował uzyskać odszkodowanie wynikające z polisy autocasco i doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Towarzystwo (...) S.A. w kwocie 42.929,83 zł, jednak zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi wydanie odmownej decyzji wypłaty odszkodowania, czym wyczerpał znamiona występku z art. 13 § 1 kk w zw. z art.286 § 1 kk i za to na mocy art.14 § 1 kk w zw. z art.286§ 1 kk skazuje go na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 kk wymierza oskarżonemu D. B. karę grzywny w wymiarze 80 stawek dziennych, wysokość jednej stawki dziennej ustalając na kwotę 50 złotych;

6.  w miejsce czynu opisanego w punkcie III wyroku uznaje oskarżonego D. B. za winnego tego, że w dniu 7 sierpnia 2013 roku w G. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej na podstawie zgłoszonej szkody do Towarzystwa (...) S.A. wprowadzając w błąd przedstawicieli w/w Towarzystwa co do okoliczności zaistnienia szkody tj. kolizji drogowej, jaka miała mieć miejsce w dniu 21 lipca 2013 roku na terenie G. pomiędzy kierującym samochodem m-ki M. o nr rej. (...) D. B., a kierującym samochodem m-ki R. (...) o nr rej. (...) T. T. (1), czym usiłował uzyskać odszkodowanie wynikające z polisy autocasco i doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Towarzystwa (...) S.A. w kwocie 40.883,86 zł, jednak zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na zakończenie trwania polisy autocasco, czym wyczerpał znamiona występku z art. 13 § 1 kk w zw. z art.286 §1 kki za to na mocy art.14 § 1 kk w zw. z art.286§ 1 kk skazuje go na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 kk wymierza oskarżonemu D. B. karę grzywny w wymiarze 80 stawek dziennych, wysokość jednej stawki dziennej ustalając na kwotę 50 złotych;

7.  na mocy art. 85 kk i art. 86 § 1 kk łączy kary pozbawienia wolności orzeczone wobec oskarżonego D. B. w punktach 5 i 6 wyroku i wymierza oskarżonemu D. B. karę łączną w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności;

8.  na podstawie art. 85 i art.86 § 1 kk łączy kary grzywny orzeczone wobec oskarżonego D. B. w punkcie 5 i 6 wyroku i wymierza oskarżonemu D. B. karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych, wysokość jednej stawki dziennej ustalając na kwotę 50 złotych;

9.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej oskarżonemu D. B. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 3 lat próby;

10.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa wydatki w kwocie po 142,25 zł i na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądza opłatę sądową od oskarżonego: T. T. (1) w kwocie 420 złotych, od oskarżonego D. B. w kwocie 1180 złotych.

Apelację od tego wyroku na korzyść oskarżonego D. B. złożył jego obrońca. Zaskarżając orzeczenie w całości i domagając się jego zmiany poprzez uniewinnienie oskarżonego, względnie uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, podniósł następujące zarzuty:

1.  rażącej obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść wyroku, tj.:

-

art. 7 kpk w zw. z art. 4 kpk poprzez przekroczenie zasady obiektywizmu oraz dowolnej oceny, a nie swobodnej oceny dowodów, interpretując je tylko i wyłącznie na niekorzyść oskarżonego D. B. w zakresie:

a)  nieprawidłowej oceny zeznań świadków T. P., J. W. i M. R., z których to zeznań nie wynika, aby D. B. miał świadomość zgłoszenia nieprawdziwych informacji celem wyłudzenia odszkodowania, a podawane przez T. P. okoliczności dotyczące rzekomego fikcyjnego najmu samochodu od firmy (...) przez T. P. są nieracjonalne i niezgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego i absolutnie nie świadczą o tym, aby D. B. wiedział o rzekomym fikcyjnym celu najmu samochodu,

b)  nieuzasadnionej odmowy waloru wiarygodności oświadczeniom oskarżonego D. B. o nie przyznaniu się do winy w sytuacji gdy zgromadzone w sprawie dowody na wskazują na winę oskarżonego, a jego skazanie opiera się li tylko na hipotetycznych powiązaniach personalnych pomiędzy oskarżonym a świadkami, które to osoby powiązane są ze sobą jedynie przez osobę J. W., a nie znały się osobiście, co potwierdza każda z tych osób, a samo domniemanie, że osoby te znały się nie jest wystarczające dla przypisania oskarżonemu współdziałania w ramach popełnienia przypisanych mu przestępstw,

c)  nieuzasadnionej odmowy wiary wyjaśnieniom oskarżonego T. T. (1) który wskazał, że zna oskarżonego D. B. jedynie z kolizji, jaka miała miejsce, mimo iż wyjaśnienia w tym zakresie są racjonalne, zwłaszcza w świetle stawianego mu zarzutu, a obaj oskarżeni zaprzeczyli wcześniejszej znajomości, co wyklucza istnienie jakiegokolwiek porozumienia między nimi, nadto żaden ze świadków, w tym żona oskarżonego T. A. T., nie wskazał, aby D. B. i T. T. (1) kiedykolwiek wcześniej się znali,

-

art. 5 § 2 kpk poprzez rozstrzygnięcie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego D. B.,

2.  błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku i mającego wpływ na jego treść, polegającego na:

a)  bezpodstawnym przyjęciu, że oskarżony D. B. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa przypisanego mu w pkt 5, podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie, że oskarżony ten posiadał jakąkolwiek wiedzę o tym, że kolizja samochodów była fikcyjna, c miało służyć wyłudzeniu odszkodowania poprzez podstępne wprowadzenie w błąd pracowników pokrzywdzonego, D. B. działał z zamiarem popełnienia przypisanego mu czynu i absolutnie jego działanie nie wyczerpuje znamion przypisanego mu w pkt 5 przestępstwa,

b)  nietrafnym przyjęciu, że oskarżony D. B. dopuścił się czynu przypisanego w pkt 6, podczas gdy zeznania żadnego z przesłuchanych w sprawie świadków nie wskazują na to, iż oskarżony popełnił przypisane mu przestępstwo, opinia biegłego zdaniem oskarżonego zawiera sprzeczności.

Wyrok bez zaskarżenia uprawomocnił się zatem wobec oskarżonego T. T. (1).

Sąd Okręgowy w Gliwicach zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy oskarżonego B. była na tyle zasadną, iż na uwzględnienie zasługiwał zawarty w niej wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku (oczywiście w zakresie rozstrzygnięć dotyczących tego oskarżonego) i przekazanie sprawy w wynikającym z tego zakresie (co do obu czynów zarzucanych D. B.) do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Za wadliwe musi bowiem uchodzić rozstrzygnięcie pociągające tego oskarżonego do odpowiedzialności karnej za zarzucane mu czyny, a zebrane dotychczas dowody nie pozwalały na reformatoryjne orzekanie w instancji odwoławczej (tak art. 437 § 2 kpk w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015 r., który miał zastosowanie z mocy art. 36 pkt 2 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, por. uchwałę 7 sędziów SN z 29 listopada 2016 r., I KZP 10/16, OSNKW 2016/12/79).

Sąd Rejonowy oparł zaskarżony wyrok w zakresie, w jakim dotyczył D. B., na ustaleniach, które nie miały oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Zupełnie dowolnie zostało przyjętym, że oskarżony D. B. prowadził sprawy spółki (...) z/s w O.. Zlokalizowanie siedziby spółki pod adresem zamieszkania oskarżonego nie mogło przecież tego dowodzić, gdy jednocześnie nie wiadomo nic o tym, czy D. B. pełnił jakąkolwiek funkcję w organach spółki, czy był też jej wspólnikiem. Nazwa spółki z kolei wskazywała na osobę J. B. jako jej właściciela (jedynego wspólnika). Związki tej osoby z D. B. również nie wynikają z materiałów sprawy, pośród których próżno szukać choćby odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego dotyczącego w/w spółki.

Nie wiadomo też, na jakiej podstawie zostało ustalonym, że oskarżony wiedział o najmie samochodu M. (...) nr rej. (...) i to dokonanym fikcyjnie na dane T. P.. Nic takiego nie wynika nawet z relacji J. W., który w ogóle wprost nie wspominał o D. B.. Słuchany w charakterze podejrzanego wyjaśnił tylko tyle, iż nic mu nie wiadomo, aby właściciel firmy (...), z której wypożyczony został w/w pojazd, chciał uzyskać jakąkolwiek korzyść majątkową (k. 411), a już jako świadek podał jedynie, że sprawę najmu tego pojazdu od firmy (...) załatwiał z pracownikiem pana B. o imieniu K. (k. 650v). Z kolei z umowy najmu pojazdu wynika, że w imieniu Firmy (...) zawierał ją M. F.. On też, jak wynika z pisemnego zgłoszenia szkody, miał również w imieniu firmy (...) wystąpić do ubezpieczyciela (...) o odszkodowanie z ubezpieczenia AC (k. 86-87). Jednocześnie akta obu postępowań likwidacyjnych prowadzonych w związku z w/w zgłoszeniem szkody (w pojeździe M.) oraz zgłoszeniem dokonanym przez M. R. starającego się o odszkodowanie z ubezpieczenia OC właściciela M. (za szkodę w P. (...) nr rej. (...)) nie wskazywały na jakiekolwiek zaangażowanie D. B.. Okoliczności związane z kolizją pojazdów, w tym w ramach konfrontacji przeprowadzonej przez ubezpieczyciela pomiędzy osobami mającymi być uczestnikami zdarzenia drogowego, przedstawiać mieli przecież M. R. i T. P. jako kierujący autami, odpowiednio P. i M. (k. 95-97). Z ubezpieczycielem w imieniu Firmy (...) korespondował natomiast niejaki P. P. z działu likwidacji szkód (k. 292, 298). Co ciekawe niczego konkretnego w tym zakresie nie ustalił również Sąd Rejonowy, o czym muszą przekonywać pisemne motywy zaskarżonego wyroku. Poprzestał jedynie na stwierdzeniu, iż bez zgody i wiedzy oskarżonego jako osoby decyzyjnej w Firmie (...) nie doszłoby do zgłoszenia u ubezpieczyciela zdarzenia z 24 listopada 2012 r. z udziałem samochodów M. (...) i P. (...). Nie miało ono jednak jakiegokolwiek zakotwiczenia w okolicznościach ujawnionych w toku rozprawy. Wcale nie musiało być zaś tak, iż o szkodzie w M. i okolicznościach jej powstania, w tym wynikających z fikcyjnego wynajmu auta T. P., choć jednocześnie sam fakt wynajmu potwierdzali J. W. i M. R., musiał wiedzieć oskarżony, nawet jeśli byłby osobą decyzyjną w firmie (...). Przecież wedle J. W. najem załatwiał z kimś innym. Na dokumencie potwierdzającym najem również figurował kto inny. Wskazania doświadczenia życiowego podpowiadają natomiast, że nie o wszystkim, co się dzieje w firmie, musi wiedzieć jej szef. W przypadku firmy parającej się wynajmem aut nie musi w szczególności wiedzieć, komu są konkretnie wypożyczane auta, ani jakie są okoliczności ich zwrotu. Tym samym nie muszą być np. znane okoliczności, w jakich uszkodzeniu uległ wypożyczony pojazd. Poza tym żadna z przesłuchanych osób nie twierdziła, że ktokolwiek z Firmy (...) został poinformowany o tym, że uszkodzenia w M. nie powstały na skutek kolizji tego auta z P. (...). Co więcej J. W. nie wyjaśnił skąd wzięły się uszkodzenia w M., które firma (...) zgłosiła ubezpieczycielowi celem uzyskania odszkodowania z ubezpieczenia AC. Jedynie M. R. wskazał, iż nie są mu znane te okoliczności, bądź ich nie pamięta (k. 414).

Nie sposób zatem odmówić racji skarżącemu, gdy w odniesieniu do czynu przypisanego w pkt 5 zaskarżonego wyroku twierdzi, że Sąd Rejonowy nie dysponował dowodami świadczącymi o celowym działaniu oskarżonego obliczonym na uzyskanie nienależnego odszkodowania na podstawie zgłoszenia nieprawdziwych okoliczności. W ogóle nie był w posiadaniu dowodu, który wskazywałby w tym zakresie na jakąkolwiek aktywność oskarżonego. Co więcej nie wiadomo, dlaczego Sąd Rejonowy zdawał się optować za tym, że odszkodowanie się firmie (...) nie należało za zgłoszone ubezpieczycielowi uszkodzenia w pojeździe M. (...), kiedy tak naprawdę nieznanymi były okoliczności, w jakich one powstały, a odpowiedzialność (...) wynikać miała z tytułu umowy ubezpieczenia autocasco, którego warunki, w szczególności przypadki, w których zakład ubezpieczeń uprawniony był do odmowy wypłaty odszkodowania, nie zostały nawet ustalone. Ogólnie tylko przedstawiciel pokrzywdzonego J. C. podał, iż odmowa wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia AC M. (...) nastąpiła w związku z ustaleniem, że szkoda w tym pojeździe nie powstała w deklarowanych przez zgłaszającego okolicznościach (k. 10v). Jednocześnie z decyzji ubezpieczyciela wynika, iż odmowa wypłaty odszkodowania spowodowana była nie wykazaniem zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego objętego umową ubezpieczenia (k. 225, 294).

Z kolei co do czynu przypisanego oskarżonemu w pkt 6 zaskarżonego wyroku nie zostało dostrzeżonym przez Sąd Rejonowy, iż powiązany z nim zarzut aktu oskarżenia nie dotyczył w ogóle starań o uzyskanie odszkodowania z ubezpieczenia OC samochodu M. (...) nr rej. (...) przez A. T. (1) jako właściciela R. (...) nr rej. (...). Był natomiast związany wyłącznie z działaniami obliczonymi na uzyskanie przez Firmę (...) odszkodowania z ubezpieczenia AC w/w M.. Tymczasem o sprawczym współdziałaniu oskarżonego w uzyskaniu ubezpieczenia z tego tytułu miało świadczyć potwierdzenie przez niego na piśmie okoliczności kolizji pojazdów w toku postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez (...) w związku ze zgłoszeniem przez A. T. (2) szkody w samochodzie marki R. (k. 324-325). Nie wiadomo jednak nawet, jaki związek tego rodzaju potwierdzenie miało mieć z ubieganiem się o odszkodowanie z ubezpieczenia AC przez Firmę (...) za szkodę w M. (...). Akta tego postępowania likwidacyjnego (tzw. akta szkodowe) nie zostały przecież choćby w kserokopii zabezpieczone i włączone w poczet materiału dowodowego. Jedynie w aktach szkodowych dotyczących zgłoszenia dokonanego przez A. T. (1) odnaleźć można zgłoszenie szkody dokonane przez Firmę (...) w dniu 24 lipca 2013 r. (k. 305-306). W jej imieniu uczynić miał to P. P. z działu likwidacji szkód, zapewne na podstawie informacji uzyskanych od oskarżonego, wskazanego w zgłoszeniu jako kierujący M. (...), który w okolicznościach deklarowanych również przez A. T. (1) uczestniczyć miał ze swej winy w kolizji z samochodem R. kierowanym przez T. T. (1). Na ten moment można się jednak tylko domyślać, że to oskarżony owemu przedstawicielowi Firmy (...) przedstawił takie o to okoliczności powstania szkody w pojeździe należącym do tej spółki. Okoliczność ta wymaga zatem potwierdzenia. W tym celu niewątpliwie należało przesłuchać dokonującego zgłoszenia P. P., co jak dotychczas nie miało miejsca. Poza tym nie wiadomo nic, czy zgłoszenie szkody odbyło się za wiedzą oskarżonego i czy takie było też jego oczekiwanie. Brak akt szkodowych, które ewentualnie naprowadzałyby na inną jeszcze aktywność oskarżonego przy staraniach Firmy (...) o odszkodowanie z ubezpieczenia AC za zgłoszoną szkodę w M. (...), nie pozwala na jakiekolwiek dywagacje w tym zakresie. Poza tym i w tym przypadku aktualną pozostaje wątpliwość, czy odszkodowanie z tego tytułu firmie (...) się nie należało za zgłoszone ubezpieczycielowi uszkodzenia w pojeździe M. (...) na podstawie warunków udzielonej przez (...) ochrony ubezpieczeniowej. Te pozostają nieznanymi. Ostatecznie odmowa wypłaty odszkodowania wiązać się zaś miała z wygaśnięciem tej ochrony na skutek zmiany właściciela auta. Niejasnymi zaś muszą być okoliczności powstania szkody w M. (...) zgłoszonej ubezpieczycielowi. Opinie biegłego D. nie dają w tym zakresie jasnej odpowiedzi, w szczególności dlatego, że nie wypowiada się on pozytywnie o genezie uszkodzeń stwierdzonych w M.. Wskazuje jedynie na to, że uszkodzenia obu pojazdów do siebie nie przystają, gdyż te na przodzie R. musiały powstać od uderzenia w przeszkodę niską, np. typu wystający słupek, nie mogły natomiast wynikać ze zderzenia i to czołowego z innym pojazdem. Na tej podstawie też konstatuje jedynie z pewnym prawdopodobieństwem, choć o dużym stopniu, że do zderzenia pojazdów będącego przedmiotem zgłoszenia szkód tak przez A. T. (1), jak i Firmę (...), nie mogło dojść w okolicznościach deklarowanych w tych zgłoszeniach. Rzeczywiście nie sposób nie odnieść wrażenia, iż biegły nie jest konsekwentny, a tym samym wnioski opinii w zestawieniu z ich umotywowaniem zdają się ujawniać, jeśli nie sprzeczność, to przynajmniej niejasność, nie pozwalającą uznać rzeczonej opinii, w kształcie wynikającym z jej uzupełnienia, determinowanego koniecznością zaznajomienia się przez biegłego z dokumentacją fotograficzną obrazującą zgłoszone uszkodzenia w M., za dowód w pełni miarodajny dla stwierdzenia okoliczności z niego wynikających, a istotnych z perspektywy zaskarżonych rozstrzygnięć.

Już tylko z podanych przyczyn zaskarżony wyrok w odniesieniu do D. B. nie mógł się ostać. Zapadł bowiem z obrazą art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 366 § 1 kpk, art. 201 kpk w zw. z art. 170 § 1 pkt 5 kpk, która miała wpływ na jego treść, doprowadziła bowiem do poczynienia ustaleń faktycznych nie znajdujących odzwierciedlenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Jednocześnie przedwczesnym byłoby twierdzić, że należało po myśli reguły in dubio pro reo z art. 5 § 2 kpk z korzyścią dla oskarżonego ustalić, iż nie usiłował on wyłudzić odszkodowań dla Firmy (...), kiedy niewyczerpane zostały możliwości dowodowe dla wyjaśnienia wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Niewątpliwie należało również przesłuchać P. P. i M. F. na okoliczność ich zaangażowania w dochodzenie przedmiotowych odszkodowań dla Firmy (...), a także udziału w tym oskarżonego. W tym aspekcie przesłuchanymi powinni zostać też likwidatorzy szkód, w przypadku szkody w M. M. był nim W. N.. Koniecznym było też uzyskanie akt szkodowych dotyczących zgłoszenia dokonanego przez Firmę (...) w związku ze szkodą w pojeździe M. (...) nr rej. (...) mającą zaistnieć w dniu 21 lipca 2013 r. na skutek kolizji z samochodem R. (...) nr rej. (...). Na ich podstawie ustalonymi zostaną też dane likwidatora tejże szkody. Dokładniej przesłuchanymi powinni zostać również J. W. i M. R.. Ten pierwszy powinien być wypytany o okoliczności, w jakich powstały uszkodzenia w wynajętej M. (...), a obaj mężczyźni także o wiedzę oskarżonego odnośnie tych okoliczności. Na okoliczności związane z wynajmem M. (...) i związki z tym oskarżonego winien zostać również przesłuchany mężczyzna o imieniu K., o którym zeznawał przed sądem J. W., oczywiście ile uda się zidentyfikować tego osobnika pośród aktualnych lub byłych pracowników Firmy (...). Wskazaną wyżej niejasność w swojej opinii powinien też wyjaśnić biegły D.. Po temu powinien wypowiedzieć się szerzej o uszkodzeniach M. (...), w szczególności, czy powstały w okolicznościach wyłączających odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia AC. Należało również zabezpieczyć ogólne warunki ubezpieczenia AC, a także uzyskać odpis pełny z KRS dot. firmy (...).

W związku z powyższym nie pozostało Sądowi Okręgowemu nic innego jak uchylić zaskarżony wyrok w odniesieniu do D. B. i sprawę tego oskarżonego o oba zarzucane mu czyny przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, przy czym jako ten należało wskazać w ślad za aktem oskarżenia Sąd Rejonowy w Gliwicach, nawet jeśli dotychczasowe postępowanie w najmniejszym stopniu nie wykazało, by jakiekolwiek działania oskarżonego ukierunkowane na wyłudzenie odszkodowań przedsiębrane były w G. lub innych miejscowościach położonych na terenie okręgu Sądu Rejonowego w Gliwicach. Nie mniej o właściwości miejscowej tego sądu świadczyć musiało miejsce ujawnienia przestępstw będących przedmiotem dalszego postępowania (art. 32 § 1 pkt 1 kpk). Niewątpliwie były to G. (zob. notatkę urzędową z dnia 21 stycznia 2014 r. - k. 4 oraz następujące po niej wszczęcie dochodzenia w Komendzie Miejskiej Policji w G. w dniu 30 stycznia 2014 r. - k. 5).

W dalszym postępowaniu Sąd I instancji obowiązany jest przeprowadzić postępowanie dowodowe w pełnym dotychczasowym zakresie, a także uzupełnić je przynajmniej w sposób wyżej wskazany. Dopiero zgromadzony kompletnie materiał dowodowy podda wszechstronnej i wnikliwej analizie oraz swobodnej ocenie zgodnie z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, po czym wyciągnie prawidłowe wnioski końcowe. O ile zajdzie taka konieczność, w sposób przekonywający obowiązany będzie również uzasadnić na piśmie stanowisko zajęte w ponownym postępowaniu.

Nie przesądzając więc w niczym ostatecznego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy orzekł jak w części dyspozytywnej swego wyroku.