Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 49/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Szczytnie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSR Joanna Herman

Protokolant st. sekr. sąd. Aneta Sawlewicz - Szydlik

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Szczytnie Małgorzaty Kaszubskiej

po rozpoznaniu na rozprawie dnia 19 maja, 26 maja, 9 czerwca, 27 lipca, 5 października, 27 października, 1 grudnia 2017 roku sprawy:

1.  E. F. (1) z domu S. , c. T. i H. z domu C., ur. (...) w S.

oskarżonej o to, że:

I.  w okresie od miesiąca września 2015 roku do miesiąca lutego 2016 roku, w S., woj. (...)- (...), działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako dyrektor Zespołu Szkół Nr (...) w S., z racji piastowanego stanowiska i pełnionej funkcji, w tym, stosownie do zapisów § 3 pkt 1 i 5 Statutu Zespołu Szkół Nr (...) w S. w brzmieniu obowiązującym do dnia 26 kwietnia 2016 roku, będąc odpowiedzialna za kierowanie działalnością szkoły oraz obowiązana do dysponowania środkami określonymi w planie finansowym szkoły zaopiniowanym przez radę szkoły i odpowiedzialna za ich prawidłowe wykorzystanie, nie dopełniła swoich obowiązków oraz przekroczyła swoje uprawnienia w ten sposób, że pomimo zaprzestania prowadzenia przewidzianych w Arkuszu Organizacji Szkoły na rok szkolny 2015/2016 zajęć w Szkolnym Centrum Informacji, z powodu prowadzonych na terenie szkoły prac remontowych, nie zgłosiła tego faktu organowi prowadzącemu tj. Starostwu Powiatowemu w S. finansującemu te zajęcia, celem podjęcia przez ten organ decyzji w kwestii zwrotu bądź przeznaczenia na inny cel wskazanych środków pieniężnych, i jednocześnie mając uprzednio zaplanowane do wykonania, w podanym jak wyżej okresie, zajęcia w Szkolnym Centrum Informacji, w ramach planowych godzin ponadwymiarowych po siedem godzin w rozliczeniu tygodniowym, nie realizowała tych zajęć w obowiązującym ją czasie i zakresie, pobierając jednocześnie z tego tytułu nienależne jej wynagrodzenie: za okres od 28 września 2015 r. do 30 października 2015 r. w kwocie 809,51 zł, za okres od 2 listopada 2015 r. do 27 listopada 2015 r. w kwocie 539,68 zł, za okres od 30 listopada 2015 r. do 22 grudnia 2015 r. w kwocie 655,32 zł, za okres od 4 stycznia 2016 r. do 22 stycznia 2016 r. w kwocie 539,68 zł oraz za okres od 08 lutego 2016 r. do 22 lutego 2016 roku w kwocie 38,55 złotych, które łącznie stanowiło kwotę 2582,74 złotych, czym działa na szkodę Starostwa Powiatowego w S.

tj. o czyn z art. 231 §2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

2. D. S. (1) z domu L., c. E. i G. z domu K., ur. (...) w S.

oskarżonej o to, że:

II.  w okresie od miesiąca września 2015 roku do miesiąca lutego 2016 roku, w S., woj. (...)- (...), działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako wicedyrektor ds. dydaktyczno-organizacyjnych Zespołu Szkół Nr (...) w S., z racji piastowanego stanowiska i pełnionej funkcji, w tym, stosownie do zapisów § 19 ust. 1 pkt 5 oraz § 19 ust. 1 pkt 7 Statutu Zespołu Szkół Nr (...) w S. w brzmieniu obowiązującym do dnia 26 kwietnia 2016 roku, będąc obowiązana do sporządzania miesięcznych wykazów przepracowanych przez nauczycieli godzin ponadwymiarowych oraz do kontrolowania pracy Szkolnego Centrum Informacji oraz realizacji jego zadań, nie dopełniła swoich obowiązków oraz przekroczyła swoje uprawnienia w ten sposób, że mając wiedzę o zaprzestaniu prowadzenia przewidzianych w Arkuszu Organizacji Szkoły na rok szkolny 2015/2016 zajęć w Szkolnym Centrum Informacji, z powodu prowadzonych na terenie szkoły prac remontowych, nie uwzględniała tego faktu w sporządzanych przez siebie, w okresie od dnia 28 września 2015 roku do dnia 22 lutego 2016 r., miesięcznych zestawieniach godzin nadliczbowych nauczycieli, wykazując tam, że zarówno ona jak i dyrektor Zespołu Szkół Nr (...) w S. E. F. (2) realizowały w w/w okresie przydzielone im planowe godziny nadliczbowe w ramach zajęć w Szkolnym Centrum Informacji, przedkładając następnie miesięczne rozliczenia do realizacji celem wypłaty wskazanego tam kwotowo w tej części, w każdym miesiącu, wynagrodzenia, i jednocześnie mając uprzednio zaplanowane do wykonania, w podanym jak wyżej okresie, zajęcia w Szkolnym Centrum Informacji, w ramach planowych godzin ponadwymiarowych po osiem godzin w rozliczeniu tygodniowym, nie realizowała tych zajęć w obowiązującym ją czasie i zakresie, pobierając jednocześnie z tego tytułu nienależne jej wynagrodzenie: za okres od 28 września 2015 r. do 30 października 2015 roku w kwocie 721,23 zł, za okres od 2 listopada 2015 r. do 27 listopada 2015c. w kwocie 685,17 zł, za okres od 30 listopada 2015 r. do 22 grudnia 2015 r. w kwocie 613,05 zł, za okres od 4 stycznia 2016 r. do 22 stycznia 2016 r. w kwocie 504,86 zł oraz za okres od 08 lutego 2016 r. do 22 lutego 2016 roku w kwocie 36,06 złotych, które łącznie stanowiło kwotę 2560,37 złotych, czym działała na szkodę Starostwa Powiatowego w S.

tj. o czyn z art. 231 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

I.  oskarżoną E. F. (2) uznaje za winną popełnienia zarzucanego jej czynu i za to z mocy art. 231 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, opierając wymiar kary o art. 231 § 2 kk skazuje ją na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej E. F. (2) kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 1 (jednego) roku;

III.  oskarżoną D. S. (2) uznaje za winną popełnienia zarzucanego jej czynu i za to z mocy art. 231 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, opierając wymiar kary o art. 231 § 2 kk skazuje ją na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej D. S. (2) kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 1 (jednego) roku;

V.  na podstawie art. 72 § 1 pkt. 1 kk zobowiązuje oskarżone E. F. (2) i D. S. (2) do informowania sądu o przebiegu okresu próby na piśmie z częstotliwością co sześć miesięcy;

VI.  na podstawie art. 627 kpk zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w ½ części od każdej z nich oraz opłatę w kwocie po 180 (sto osiemdziesiąt) zł.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. F. (2) zatrudniona została w Zespole Szkół Zawodowych im. (...) w S. od dnia 1 września 1980 roku jako nauczyciel przedmiotów zawodowych. Z dniem 6 października 2000 roku uzyskała akt mianowania na stanowisko nauczyciela – nauczyciela przedmiotów ekonomicznych. Uchwałą Zarządu Powiatu w S. Nr (...) z dnia 20 lipca 2006 roku i decyzją Starosty z dnia 31 sierpnia 2006 roku powierzone jej zostało stanowisko Dyrektora Zespołu Szkół Nr (...) w S. na okres 5 lat, po czym powierzenie to zostało przedłużone na okres do dnia 31 sierpnia 2016r. na podstawie Uchwały Zarządu Powiatu w S. Nr (...) z dnia 19 lipca 2011 r. i decyzji Starosty J. M. z dnia 28 lipca 2011r. Od dnia 1 września 2016r. E. F. (2) przebywa na emeryturze.

(dowody: dokumentacja k. 748 – 754)

D. S. (2) podjęła zatrudnienie jako nauczyciel z dniem 1 września 1983 roku w Zbiorczej Szkole Gminnej w W. Szkole Podstawowej w Ł., a następnie od dnia 1 września 1999 roku zatrudniona została w Zespole Szkół Zawodowych im. (...) w S. na stanowisku nauczyciela języka polskiego. Od dnia 1 września 2003 roku decyzją Dyrektora ZSZ Nr(...) w S. powierzona jej została funkcja wicedyrektora. W okresie roku szkolnego 2015/2016 sprawowała ona funkcję wicedyrektora do spraw dydaktyczno – organizacyjnych.

(dowody: dokumentacja k. 755 – 757)

Do obowiązków E. F. (2) jako Dyrektora Zespołu Szkół Zawodowych im. (...) należało m.in. kierowanie działalnością szkoły i reprezentowanie jej na zewnątrz, dysponowanie środkami określonymi w planie finansowym szkoły zaopiniowanym przez radę szkoły, ponoszenie odpowiedzialności za ich prawidłowe wykorzystanie. Do obowiązków D. S. (2) jako wicedyrektora ds. dydaktyczno – organizacyjnych należało natomiast sporządzanie comiesięcznych wykazów przepracowanych przez nauczycieli godzin ponadwymiarowych, kontrolowanie pracy biblioteki szkolnej i Szkolnego Centrum Informacji.

(dowody: Statut Zespołu Szkół Nr (...) w S. k. 793 – 810)

W roku szkolnym 2005/2006, na wniosek ówczesnego Dyrektora ZSZ Nr (...) w S. M. W. skierowany do organu prowadzącego - Zarządu Powiatu Starostwa Powiatowego w S., w Zespole Szkół Nr (...) w S. utworzone zostało Szkolne Centrum (...). Jego założeniem było zapewnienie uczniom i nauczycielom dostępu do komputerów oraz sieci internetowej. Do zadań pracownika SCI należało sprawowanie opieki na uczniami przebywającymi w SCI, nadzoru nad treściami przeglądanymi przez uczniów w internecie, odpowiadanie za sprzęt komputerowy w SCI, zgłaszanie usterek i awarii do osoby odpowiedzialnej za serwisowanie sprzętu komputerowego. Organ prowadzący każdorazowo, od daty powstania SCI przyznawał do realizacji w nim 15 godzin miesięcznie. Od początku roku szkolnego 2013/2014 do końca roku szkolnego 2015/2016 godziny te zostały przydzielone dyrektorowi E. F. (2) w wymiarze 7 godzin i wicedyrektorowi D. S. (2) w wymiarze 8 godzin. Godziny te w Arkuszu Organizacji Pracy (...) w S. zostały ujęte jako godziny ponadwymiarowe.

(dowody: pismo do Zarządu Powiatu k. 225, pismo Wicestarosty k. 227, Statut Zespołu Szkół Nr (...) w S. k. 793 – 810, Arkusz Organizacji Szkoły k. 811, pismo Dyrektora ZSZ Nr(...)w S. k. 745, program pracy SCI k. 776 – 778, zeznania świadka J. K. k. 1011v., 239, E. N. k. 1012v. – 1013)

W dniu 4 września 2015r. ZSZ Nr(...) w S. ogłosił przetarg publiczny na kompleksowy remont pomieszczeń, holu i klatki schodowej niskiego parteru głównego budynku Szkoły. W dniu 29 września 2015r. została zawarta umowa o wykonanie robót budowlanych we wskazanym wyżej zakresie z Zakładem (...) w S., w świetle której prace remontowe miały zostać zakończone do dnia 15 grudnia 2015r. W dniu 18 grudnia 2015r. został spisany protokół ostatecznego odbioru robót remontowych, w którym potwierdzone zostało terminowe wykonanie prac objętych umową z dnia 29 września 2015r.

(dowody: ogłoszenie o zamówieniu k. 59 – 60, k. 61 – 65, umowa o wykonanie robót budowlanych k. 593 – 599, zeznania świadka R. J. k. 1035v., 700, A. J. (1) k. 1022v.)

W związku z remontem pomieszczeń, holu i klatki schodowej niskiego parteru głównego budynku Szkoły, w okresie od września 2015r. z pomieszczenia przeznaczonego na funkcjonowanie SCI wyniesione zostały komputery, które przekazano nauczycielowi przedmiotów informatycznych A. S. celem dokonania ich przeglądu. Do sali, w której dotychczas funkcjonowało SCI zostały wstawione ławki i w niej odbywały się zajęcia języka niemieckiego i rewalidacyjne. Od września 2015r. do lutego 2016r. E. F. (2) i D. S. (2) nie prowadziły zajęć w ramach SCI w żadnym zakresie. O fakcie tym nie został poinformowany organ prowadzący – Starostwo Powiatowe w S..

(dowody: wyjaśnienia oskarżonych E. F. (2) k. 915 – 915v., 829 – 830 i D. S. (2) k. 912v. – 914v., zeznania świadka J. M. k. 984v., 233, A. S. k. 974v., 92, E. B. k. 974v. – 975, 95, M. D. k. 975, 94, A. K. k. 975v. – 976, 97 – 98, A. J. (2) k. 985 – 985v., 154, E. M. k. 985v. – 986, 703)

D. S. (2) sporządzając, w ramach swoich obowiązków zestawienie przepracowanych godzin ponadwymiarowych za okres od 28 września 215r. do 22 lutego 2016r., jako przepracowane godziny wykazywała przewidziane do wypracowania przez nią i E. F. (2) godziny pracy w SCI mimo, że zajęć tych żadna z nich nie realizowała. Za ten okres czasu pobrała ona wynagrodzenie za okres od 28 września 2015r. do 30 października 2015r. w kwocie 721,23 zł, za okres od 2 listopada 2015r. do 27 listopada 2015r. w kwocie 685,17 zł, za okres od 30 listopada 2015r. do 22 grudnia 2015r. w kwocie 613,05 zł, za okres od 4 stycznia 2016r. do 22 stycznia 2016r. w kwocie 504,86 zł, za okres od 8 lutego 2016r. do 22 lutego 2016r. w kwocie 36,06 zł tj. łącznie kwotę 2560,37 zł.

E. F. (2) natomiast w oparciu o sporządzone przez D. S. (2) zestawienia godzin ponadwymiarowych pobrała za prowadzenie zajęć w SCI wynagrodzenie: za okres od 28 września 2015r. do 30 października 2015r. w kwocie 809,51 zł, za okres od 2 listopada 2015r. do 27 listopada 2015r. w kwocie 539,68 zł, za okres od 30 listopada 2015r. do 22 grudnia 2015r. w kwocie 655,32 zł, za okres od 4 stycznia 2016r. do 22 stycznia 2016r. w kwocie 539,68 zł, za okres od 8 lutego 2016r. do 22 lutego 2016r. w kwocie 38,55 zł tj. łącznie kwotę 2582,74 zł.

(dowody: zeznania świadka T. P. k. 985, 165, zeznania świadka E. F. (3) k. 986 – 986v., 708 – 709, J. A. k. 1012 – 1012v., 726 – 728, rozliczenie godzin ponadwymiarowych k. 710 – 713, 746, 816)

W dniach 15 marca 2016r. oraz 7 – 8 kwietnia 2016r. w ZSZ Nr (...) w S. przeprowadzona została kontrola (...) Kuratora Oświaty, która wskazała na powyższe nieprawidłowości. W jej wyniku D. S. (2) w dniach 15, 20 i 21 kwietnia oraz 4 maja 2016r. odpracowała 3,5 godziny w SCI, zaś E. F. (2) 1 godzinę w dniu 21 kwietnia 2016r. W lipcu 2016r., po rozmowie ze Starostą J. M., E. F. (2) zwróciła kwotę 2131,46 zł a D. S. (2) kwotę 2125,54 zł na rachunek (...) Nr (...) w S. tytułem nienależnie pobranego wynagrodzenia.

(dowody: zeznania świadków: E. W. k. 972v. – 973v., 833 – 834, T. Z. k. 973v. – 974, 838, protokół kontroli doraźnej k. 37 – 52, pismo k. 12 – 19, pismo do S. k. 234, dowody przelewu k. 235, 236, wyliczenie nieodpracowanych godzin ponadwymiarowych k. 237)

Oskarżona D. S. (2) nie przyznała się do popełnienia zarzucanego czynu. W postępowaniu przygotowawczym odmówiła składania wyjaśnień, natomiast na rozprawie oskarżona złożyła obszerne wyjaśnienia, w których podała, że w związku z remontem Szkoły faktycznie nie odbywały się zajęcia w SCI. Jak wyjaśniła oskarżona, początkowo wraz z E. F. (2) były przekonane, że remont skończy się w ciągu miesiąca, natomiast trwał on dłużej niż przewidziały i faktycznie zajęcia w SCI rozpoczęły się dopiero po feriach zimowych w 2016r. Wskazała nadto, że w czasie remontu pozostawała na terenie Szkoły, w gotowości do świadczenia pracy, zatem wynagrodzenie winno jej przysługiwać za gotowość do pracy. Dodatkowo podniosła, że sytuacja remontu szkoły jest uregulowanym w kodeksie pracy przestojem, w związku z czym na tej podstawie również miała ona prawo do wynagrodzenia za nieprzepracowane godziny w SCI. Jednocześnie oskarżona zakwestionowała uznanie godzin pracy w SCI za ponadwymiarowe podkreślając też, że wynagrodzenie w tym wypadku należało się jej mimo niewykonywania pracy w ramach SCI. Wreszcie oskarżona zaznaczyła, że wraz z E. F. (2) planowały odpracować zajęcia w SCI po zakończonym remoncie, jednak z uwagi na przedłużający się remont oraz zajęcia przygotowujące do matury, czy egzaminu zawodowego nie miały faktycznie czasu na zrealizowanie tego zamiaru. Jak podała, po kontroli z Kuratorium oskarżone podjęły decyzje o zwrocie nienależnego wynagrodzenia mimo przekonania, że wynagrodzenie to im przysługuje.

(wyjaśnienia oskarżonej k. 912v. – 914v., 824 - 825)

Oskarżona E. F. (2) nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. Jak wskazała, mimo zaplanowanego remontu cały czas wraz z D. S. (2) były przekonane, że będą miały możliwość prowadzenia zajęć w ramach SCI. Planowały nadto odpracowanie godzin pracy w SCI w terminie późniejszym, okazało się to jednak niemożliwe do zrealizowania z uwagi na odbywające się w maju matury, a w czerwcu egzaminy zawodowe. Jak podała, mimo nierealizowania zajęć w SCI od rana do wieczora wraz z D. S. (2) przebywały na terenie szkoły wykonując zadania związane z remontem szkoły. Jak podała kwestie powyższe omawiała jedynie z D. S. (2), nie informując w tym zakresie organu prowadzącego.

(wyjaśnienia oskarżonej k. 915 – 915v., 829 – 830)

Sąd zważył, co następuje:

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy przekonuje, że oskarżone dopuściły się zarzucanych im czynów.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że, jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w okresie objętym zarzutem Szkolne Centrum Informacji w Zespole Szkół Zawodowych Nr (...) im. S. S. w S., nie działało, a zajęcia w nim przewidziane w Arkuszu Organizacji Szkoły na rok szkolny 2015/2016 nie były realizowane. Okoliczność ta wynika nie tylko z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków M. D., A. K., E. M., E. B., czy A. J. (2), ale również z samych wyjaśnień oskarżonych, które zgodnie przyznały, że w związku z remontem niskiego parteru szkoły w okresie od września 2015r. do lutego 2016r. faktycznie z pomieszczenia przeznaczonego na zajęcia SCI wyniesione zostały i przekazane szkolnemu informatykowi komputery, w klasie tej zaś zaczęły odbywać się zajęcia języka niemieckiego i rewalidacyjne. Okoliczność powyższą potwierdził przesłuchany w charakterze świadka A. J. (2) wskazując, że przez cały okres remontu komputery z SCI pozostawały w należącym do niego pomieszczeniu i nie były używane. Również z zeznań świadków T. Z. i E. W. przeprowadzających z ramienia (...)Kuratorium Oświaty kontrolę ZSZ Nr(...) w S. wynika, że oskarżone przyznały że zajęcia w SCI faktycznie nie były przeprowadzane i nie został w tym zakresie sporządzony wymagany przez wskazanych wizytatorów aneks do Arkusza Organizacji Szkoły. Zeznania wymienionych świadków, zbieżne i konsekwentne zasługują na wiarę, nie pozostawały one nadto w powyższym zakresie w sprzeczności z wyjaśnieniami samych skarżonych.

Jednocześnie, w ocenie sądu, nie sposób podzielić wyjaśnień oskarżonych, w których wskazywały, że o zaprzestaniu funkcjonowania SCI nie informowały organu prowadzącego będąc przekonane, że remont w szkole trwać będzie jedynie przez okres jednego miesiąca. Jak wynika bowiem z zawartej w dniu 29 września 2015 roku umowy o wykonanie robót budowlanych, a także nie budzących zastrzeżeń co do ich zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy zeznań świadków R. J. i A. J. (1), termin zakończenia prac budowlanych został określony na dzień 15 grudnia 2015 roku i prace faktycznie zakończone zostały terminowo. W tym stanie rzeczy, zdaniem sądu, oskarżone już od momentu zawarcia umowy o prowadzenie robót budowlanych, a zatem jeszcze przed faktycznym rozpoczęciem remontu wiedziały, że będzie on trwał kilka miesięcy, miały zatem pełną świadomość, że w tym kilkumiesięcznym okresie czasu nie będą prowadziły zajęć w SCI. Jednocześnie podkreślenia wymaga fakt, że mimo dokonania odbioru robót budowlanych w dniu 18 grudnia 2015r., co wynika z protokołu ostatecznego odbioru robót remontowych, oskarżone aż do lutego 2016r. faktycznie nie podjęły realizacji zadań w SCI, przedłużając tym samym okres braku realizacji określonych w Arkuszu Organizacji Szkoły zajęć i nadal nie informując o tym organu prowadzącego.

Jak wynika z zeznań świadka J. S. (...), złożonych w toku postępowania przygotowawczego, o fakcie nierealizowania zajęć w SCI dowiedział się dopiero w wyniku kontroli przeprowadzonej przez (...) Kuratorium Oświaty, Starostwo Powiatowe w S. nie otrzymało bowiem w tym zakresie żadnej informacji ze strony Dyrektora ZSZ Nr(...) w S.. Jak podkreślił, corocznie Starostwo Powiatowe przyznaje określone środki pieniężne z subwencji oświatowej na funkcjonowanie Szkolnego Centrum Informacji, przy czym środki te przyznawane są w oparciu o przyjmowany Arkusz Organizacji Szkoły na dany rok szkolny. Jak wskazał J. M., w sytuacji zamiaru nierealizowania zajęć wynikających z Arkusza, Dyrektor Szkoły winien złożyć pisemny wniosek w przedmiocie zmian w Arkuszu Organizacji Szkoły i w tym zakresie decyzję co do przeznaczenia środków pieniężnych na ten cel dotychczas przewidzianych podejmowałby Zarząd Powiatu. Jak wynika przy tym z zeznań świadka J. M., gdyby we wrześniu 2015r. została zgłoszona informacja o zawieszeniu na okres kilku miesięcy zajęć w SCI, pieniądze na ten cel przeznaczone winny na koniec roku kalendarzowego zostać zwrócone, o ile natomiast Dyrektor Szkoły zawnioskowałby o zmianę przeznaczenia środków pieniężnych przekazanych na funkcjonowanie SCI na inne zajęcia, mogłaby zostać dokonana taka zmiana, to jednak spowodowałoby, że w miejsce zajęć w SCI odbywałyby się inne zajęcia dla uczniów. Jak wreszcie podkreślił J. M., nawet gdyby oskarżone miały zamiar odpracowania zajęć w SCI w terminie późniejszym, zmiana w tym zakresie związana z czasowym zawieszeniem zajęć winna zostać zgłoszona organowi prowadzącemu, mogłaby ona bowiem nie zostać zatwierdzona przez Zarząd Powiatu choćby z uwagi na brak faktycznej możliwości odpracowania godzin w terminie późniejszym. Zeznania świadka J. M., zdaniem sądu, pozostają spójne i logiczne, nie pozostają nadto w sprzeczności z wyjaśnieniami oskarżonych. Dodatkowo znajdują one potwierdzenie w relacji świadka E. N. – Naczelnik Wydziału Edukacji Starostwa Powiatowego w S., która w sposób jednoznaczny i zbieżny z zeznaniami J. M. potwierdziła, że Starostwo Powiatowe nie było w jakikolwiek sposób informowane o zawieszeniu zajęć w SCI. Zaznaczyć należy, że wprawdzie świadek E. N. wskazała, że w sytuacji, gdy zajęcia mogą zostać zrealizowane w innym terminie nie ma potrzeby dokonywania zmian w Arkuszu Organizacji Szkoły, tym niemniej uznać należy, że sytuacja ta dotyczyć może zajęć w niewielkim wymiarze, które w sposób jednoznaczny mogą być zrealizowane w innym terminie, nie zaś zawieszenia na okres faktycznie około 5 miesięcy tj. prawie całego półrocza kilkudziesięciu łącznie godzin zajęć. Podobnie świadek J. A. podkreśliła, że o ile wiadomo, że pewne zajęcia czasowo nie będą odbywały się, ujmuje się to w Arkuszu Organizacji Szkoły, nie ma zaś możliwości, by zajęcia nie odbywały się i nie zostały formalnie przeniesione do wykonania w innym terminie. Zeznania wymienionych świadków w powyższym zakresie pozostają zbieżne, logiczne i jako takie zasługują na wiarę.

Zauważyć wreszcie należy, że przetarg publiczny na kompleksowy remont pomieszczeń, holu i klatki schodowej niskiego parteru głównego budynku Szkoły został ogłoszony w dniu 4 września 2015r. a zatem już wówczas oskarżone miały świadomość konieczności remontu i dokonania stosownych zmian organizacyjnych w związku z jego przeprowadzeniem, w tym ujęcia ich w Arkuszu Organizacji Szkoły bądź ewentualne późniejszego sporządzenia stosownego aneksu w tym zakresie.

Jednocześnie, zdaniem sądu, nie sposób podzielić stanowiska oskarżonych w części, w której wskazują, że nie informowały organu prowadzącego o zawieszeniu zajęć w SCI z uwagi na zamiar odpracowania tych zajęć w terminie późniejszym. Mając na uwadze fakt, że obu oskarżonym jako nauczycielom z wieloletnim stażem dobrze znany jest fakt zwiększenia zakresu obowiązków maju w związku z koniecznością przeprowadzenia egzaminu maturalnego oraz w czerwcu w związku z egzaminami zawodowymi, a także w okresie bezpośrednio poprzedzającym te miesiące z uwagi na potrzebę organizacji obu egzaminów, nie sposób uznać, by miały one realną możliwość odpracowania niezrealizowanych uprzednio kilkudziesięciu godzin w SCI. Dodatkowo twierdzenie powyższe uzasadnia fakt, iż rzeczywiście oskarżona E. F. (2) odpracowała jedynie 1 godzinę w kwietniu 2016r., zaś D. S. (2) 3,5 godziny w kwietniu i maju 2016r. Podkreślenia wymaga fakt, że godziny te odpracowane zostały przez oskarżone już po kontroli (...) Kuratorium Oświaty i stwierdzeniu przez ten organ nieprawidłowości w zakresie funkcjonowania SCI, w tym pobrania wynagrodzenia za godziny, których faktycznie oskarżone przez kilka miesięcy nie realizowały, co dodatkowo, zdaniem sądu wskazuje, że zamiar odpracowania zajęć w SCI oskarżony powzięły dopiero w jej wyniku. Stanowisko to jest tym bardziej uzasadnione, że jak wynika z pisemnej informacji obecnego Dyrektora ZSZ Nr(...) w S., nie dysponuje on oficjalną dokumentacją sporządzoną przez oskarżone dotyczącą planu odpracowania godzin zajęć w SCI, a z jedynego dokumentu w tym zakresie w formie sporządzonego przez D. S. (2) planu znajdującego się w jej osobistym zbiorze dokumentów nie wynika, z jaką data został sporządzony, nadto nie został on w jakiejkolwiek formie złożony oficjalnie celem ewentualnego rozliczenia go. Wreszcie, jak podała E. F. (2) (k. 915), oskarżone faktycznie nie miały konkretnego planu odpracowania godzin w SCI, a odpracowanie godzin miało następować „w zależności od potrzeb”, czyli w sposób bliżej nie skonkretyzowany, np. w formie zastępstw nieobecnych nauczycieli.

Wreszcie, zdaniem sądu nie sposób podzielić wyjaśnień oskarżonych podnoszących, że z uwagi na wątpliwości w zakresie uznania przypisanych im godzin zajęć w SCI za ponadwymiarowe były one przekonane, że przysługuje im wynagrodzenie za niezrealizowane zajęcia. Jak wynika w sposób jednoznaczny z Arkusza Organizacji Szkoły na rok szkolny 2015/2016 znajdującego się w aktach sprawy na k. 811, bazowe pensum E. F. (2) wynosi 3 godziny, a D. S. (2) 7 godzin, zaś pozostałe godziny, w tym godziny przewidziane na zajęcia w SCI to zajęcia ponadwymiarowe. Co więcej, jak wskazała świadek E. W. – wizytator z (...) Kuratorium Oświaty, po przeprowadzonej kontroli rozmawiała ona na ten temat z oskarżonymi, które wówczas nie miały również żadnych wątpliwości co do tego, że godziny zajęć w SCI są godzinami ponadwymiarowymi. Podkreślić trzeba, że oskarżona D. S. (2), odpowiedzialna z racji zajmowanego stanowiska wicedyrektora ds. dydaktyczno – organizacyjnych za sporządzanie rozliczenia właśnie godzin ponadwymiarowych, sama sporządzała dokumenty, w których godziny zajęć w SCI rozliczała jako ponadwymiarowe. W tym stanie rzeczy brak jest podstaw do uznania, że godziny pracy w SCI nie są godzinami ponadwymiarowymi, w szczególności zaś brak jest podstaw do uznania, że D. S. (2) i E. F. (2) miały jakiekolwiek wątpliwości w tym zakresie w czasie, gdy zajęcia w SCI nie były prowadzone, one zaś pobierały z ich tytułu wynagrodzenie.

W ocenie sądu nadto nie sposób przyjąć, że oskarżonym wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe w SCI przysługiwało z tytułu ich pozostawania w gotowości do pracy, czy z tytułu przestoju określonego w art. 81 kp jak podnosiła oskarżona D. S. (2).

Podkreślenia wymaga, że Karta Nauczyciela nie zawiera regulacji wskazujących na prawo do wynagrodzenia za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe, w sprawach nie uregulowanych odsyłając w art. 91c ust. 1 do kodeksu pracy. Jak wynika natomiast z art. 80 kp, wynagrodzenie przysługuje pracownikowi za pracę wykonaną, zaś za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Zgodnie z art. 81 § 1 i 2 kp, pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagrodzenia – 60% wynagrodzenia. Wynagrodzenie takie przysługuje również pracownikowi za czas niezawinionego przez niego przestoju.

Jak wynika z Komentarza do Kodeksu Pracy autorstwa M. Gersdorf, M. Raczkowskiego i K. Rączki, Lexis Nexis 2014, przestój stanowi przejściową niemożność świadczenia pracy przez pracownika spowodowaną obiektywnymi okolicznościami niedotyczącymi pracodawcy np. klęską żywiołową, decyzją władz publicznych czy też warunkami atmosferycznymi (…) albo niemożnością wykonywania pracy przez pracownika wywołaną w sposób zawiniony przez niego. Sytuacja zatem, w jakiej znalazły się oskarżone nie może zostać zakwalifikowana jako przestój. Stanowisko to jest tym bardziej uzasadnione, że oskarżona E. F. (2) jako Dyrektor Szkoły odpowiedzialna za jej funkcjonowanie sama zadecydowała o przystąpieniu do jej remontu, a wraz z D. S. (2) wspólnie, jak przyznała to oskarżona, rozmawiały i podjęły decyzję o zawieszeniu w związku z remontem zajęć w SCI. Trudno zatem, by samodzielnie podejmując w tym zakresie decyzję miały one prawo następnie powoływać się na prawo do wynagrodzenia z tytułu przestoju.

Określona natomiast w art. 81 § 1 kp gotowość do pracy, pozostawanie w dyspozycji pracodawcy oznacza stan, w którym pracownik oczekuje na możliwość podjęcia pracy na terenie zakładu pracy, przy czym zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 14 października 2013 roku w sprawie II PK 16/13, Lex Polonica nr 8148924, przy ocenie zachowania należytej miary staranności pracowniczej wymaganej i koniecznej do nabycia wynagrodzenia z tytułu gotowości do pracy za sporny dłuższy okres czasu zatrudnienia, pracownik powinien aktywnie manifestować pozostawanie w stanie permanentnej gotowości do natychmiastowego podjęcia i świadczenia pracy w uzgodnionym miejscu, czasie i rozmiarze pracy, co wymaga co najmniej systematycznego lub periodycznego powiadamiania pracodawcy (…) o stanie gotowości do pracy, samo zaś bierne oczekiwanie pracownika na wezwanie pracodawcy do świadczenia pracy, czy jednorazowe zgłoszenie gotowości do pracy nie uzasadnia prawa do wynagrodzenia (tak Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 23 października 2006r., I PK 110/2006, Lex Polonica nr 1314856 i z dnia 4 października 2007r., I PK 126/2007, Lexis Nexis nr 1965188, OSNP 2008, nr 23 – 24, poz. 348). W świetle powyższego zdaniem sądu brak jest możliwości uznania, że oskarżonym przysługiwało wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe w oparciu o przepisy dotyczące gotowości do pracy. Trudno zresztą uznać w realiach niniejszej sprawy gotowość oskarżonych do pracy jako uzasadniającą prawo do wynagrodzenia za nierealizowane godziny w sytuacji, gdy jak zgodnie podały, wspólnie zajmowały się sprawami remontu i wspólnie podjęły decyzję o wyniesieniu z sali do zajęć SCI komputerów i nierealizowaniu tych zajęć w okresie remontu, a zatem niejako same stworzyły sytuację, w której pracy nie świadczyły. Samo pozostawanie na terenie szkoły i wykonywanie bliżej nie określonych czynności niewątpliwie, zdaniem sądu, nie może zostać uznane za wykonywanie pracy, za które należne jest wynagrodzenie przeznaczone za realizację zadań SCI.

Wreszcie podkreślenia wymaga fakt, że jak wynika z wyjaśnień E. F. (2), dopiero po przeprowadzonej kontroli Kuratorium Oświaty stwierdzającej w tym zakresie nieprawidłowości, wraz z D. S. (2) zaczęły rozważać kwestię wynagrodzenia za godziny pracy w SCI, co wskazuje, że faktycznie oskarżone nie analizowały wcześniej tej kwestii, jak wskazywała D. S. (2) powołując się na rzekome wątpliwości i poszukiwania stosownych regulacji w tym zakresie.

Zaznaczyć też należy, że oskarżone pobierając wynagrodzenie za niezrealizowane godziny zajęć w SCI, działając tym samym na szkodę Starostwa Powiatowego w S. nie dopełniły swoich obowiązków i przekroczyły uprawnienia im przysługujące z racji zajmowanych stanowisk. Do obowiązków Dyrektora ZSZ Nr (...) w S., jak wynika ze Statutu Szkoły należy bowiem w szczególności dysponowanie środkami określonymi w planie finansowym szkoły zaopiniowanym przez radę szkoły i ponoszenie odpowiedzialności za ich prawidłowe wykorzystanie, do obowiązków D. S. (2) zaś jako wicedyrektora ds. dydaktyczno – organizacyjnych natomiast sporządzanie comiesięcznych wykazów przepracowanych przez nauczycieli godzin ponadwymiarowych, kontrolowanie pracy biblioteki szkolnej i Szkolnego Centrum Informacji. W tym zakresie D. S. (2) sporządzając każdorazowo rozliczenie godzin ponadwymiarowych wiedząc, że zajęcia nie są realizowane wykazywała je jako przepracowane, przedkładając je następnie do realizacji celem wypłaty wynagrodzenia za te godziny i pobierając z tego tytułu wynagrodzenie, E. F. (2) zaś wiedząc, że nie realizuje zajęć w ramach SCI nie zgłosiła tego faktu organowi prowadzącemu celem podjęcia przezeń decyzji co do zwrotu bądź przeznaczenia na inny cel środków pieniężnych dotychczas przeznaczonych na funkcjonowanie SCI, lecz pobierała za zajęcia te wynagrodzenie. Zaznaczyć trzeba, że jak wynika z zeznań świadka T. P., dokumenty dotyczące rozliczenia godzin ponadwymiarowych sporządzała D. S. (2), ona sama zaś, jak księgowy ZSZ nr (...) w S. nie była upoważniona do jakiejkolwiek merytorycznej ich kontroli, kwestia ta zatem pozostawała do wyłącznej dyspozycji i decyzji oskarżonej D. S. (2). Okoliczność tę potwierdzili również świadkowie E. F. (3) i J. A.. Zeznania tych świadków, wzajemnie się uzupełniające i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie sąd podzielił w całości.

Zeznania J. K. jako emerytowanego nauczyciela nie mającego wiedzy o funkcjonowaniu Szkolnego Centrum Informacji w okresie objętym zarzutem nie wniosły do sprawy żadnych istotnych okoliczności, potwierdziła ona jedynie zgodne z wyjaśnieniami oskarżonych i pozostałych świadków założenia funkcjonowania SCI i sposób pracy w nim podkreślając jednocześnie, że nie zdarzyło się, by nie realizowała ona godzin pracy w SCI pobierając mimo to wynagrodzenie za ich przepracowanie.

W tym stanie rzeczy, w ocenie sądu wina oskarżonych wykazana została przeprowadzonymi na rozprawie dowodami, swoim zachowaniem oskarżone wyczerpały znamiona przestępstw zarzucanych im w akcie oskarżenia tj. E. F. (2) w okresie od miesiąca września 2015 roku do miesiąca lutego 2016 roku, w S., woj. (...)- (...), działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako dyrektor Zespołu Szkół Nr (...) w S., z racji piastowanego stanowiska i pełnionej funkcji, w tym, stosownie do zapisów § 3 pkt 1 i 5 Statutu Zespołu Szkół Nr (...) w S. w brzmieniu obowiązującym do dnia 26 kwietnia 2016 roku, będąc odpowiedzialna za kierowanie działalnością szkoły oraz obowiązana do dysponowania środkami określonymi w planie finansowym szkoły zaopiniowanym przez radę szkoły i odpowiedzialna za ich prawidłowe wykorzystanie, nie dopełniła swoich obowiązków oraz przekroczyła swoje uprawnienia w ten sposób, że pomimo zaprzestania prowadzenia przewidzianych w Arkuszu Organizacji Szkoły na rok szkolny 2015/2016 zajęć w Szkolnym Centrum Informacji, z powodu prowadzonych na terenie szkoły prac remontowych, nie zgłosiła tego faktu organowi prowadzącemu tj. Starostwu Powiatowemu w S. finansującemu te zajęcia, celem podjęcia przez ten organ decyzji w kwestii zwrotu bądź przeznaczenia na inny cel wskazanych środków pieniężnych, i jednocześnie mając uprzednio zaplanowane do wykonania, w podanym jak wyżej okresie, zajęcia w Szkolnym Centrum Informacji, w ramach planowych godzin ponadwymiarowych po siedem godzin w rozliczeniu tygodniowym, nie realizowała tych zajęć w obowiązującym ją czasie i zakresie, pobierając jednocześnie z tego tytułu nienależne jej wynagrodzenie: za okres od 28 września 2015 r. do 30 października 2015 r. w kwocie 809,51 zł, za okres od 2 listopada 2015 r. do 27 listopada 2015 r. w kwocie 539,68 zł, za okres od 30 listopada 2015 r. do 22 grudnia 2015 r. w kwocie 655,32 zł, za okres od 4 stycznia 2016 r. do 22 stycznia 2016 r. w kwocie 539,68 zł oraz za okres od 08 lutego 2016 r. do 22 lutego 2016 roku w kwocie 38,55 złotych, które łącznie stanowiło kwotę 2582,74 złotych, czym działa na szkodę Starostwa Powiatowego w S., czym wyczerpała znamiona przestępstwa określonego w art. 231 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, zaś D. S. (2) w okresie od miesiąca września 2015 roku do miesiąca lutego 2016 roku, w S., woj. (...)- (...), działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako wicedyrektor ds. dydaktyczno-organizacyjnych Zespołu Szkół Nr (...) w S., z racji piastowanego stanowiska i pełnionej funkcji, w tym, stosownie do zapisów § 19 ust. 1 pkt 5 oraz § 19 ust. 1 pkt 7 Statutu Zespołu Szkół Nr (...) w S. w brzmieniu obowiązującym do dnia 26 kwietnia 2016 roku, będąc obowiązana do sporządzania miesięcznych wykazów przepracowanych przez nauczycieli godzin ponadwymiarowych oraz do kontrolowania pracy Szkolnego Centrum Informacji oraz realizacji jego zadań, nie dopełniła swoich obowiązków oraz przekroczyła swoje uprawnienia w ten sposób, że mając wiedzę o zaprzestaniu prowadzenia przewidzianych w Arkuszu Organizacji Szkoły na rok szkolny 2015/2016 zajęć w Szkolnym Centrum Informacji, z powodu prowadzonych na terenie szkoły prac remontowych, nie uwzględniała tego faktu w sporządzanych przez siebie, w okresie od dnia 28 września 2015 roku do dnia 22 lutego 2016 r., miesięcznych zestawieniach godzin nadliczbowych nauczycieli, wykazując tam, że zarówno ona jak i dyrektor Zespołu Szkół Nr (...) w S. E. F. (2) realizowały w w/w okresie przydzielone im planowe godziny nadliczbowe w ramach zajęć w Szkolnym Centrum Informacji, przedkładając następnie miesięczne rozliczenia do realizacji celem wypłaty wskazanego tam kwotowo w tej części, w każdym miesiącu, wynagrodzenia, i jednocześnie mając uprzednio zaplanowane do wykonania, w podanym jak wyżej okresie, zajęcia w Szkolnym Centrum Informacji, w ramach planowych godzin ponadwymiarowych po osiem godzin w rozliczeniu tygodniowym, nie realizowała tych zajęć w obowiązującym ją czasie i zakresie, pobierając jednocześnie z tego tytułu nienależne jej wynagrodzenie: za okres od 28 września 2015 r. do 30 października 2015 roku w kwocie 721,23 zł, za okres od 2 listopada 2015 r. do 27 listopada 2015c. w kwocie 685,17 zł, za okres od 30 listopada 2015 r. do 22 grudnia 2015 r. w kwocie 613,05 zł, za okres od 4 stycznia 2016 r. do 22 stycznia 2016 r. w kwocie 504,86 zł oraz za okres od 08 lutego 2016 r. do 22 lutego 2016 roku w kwocie 36,06 złotych, które łącznie stanowiło kwotę 2560,37 złotych, czym działała na szkodę Starostwa Powiatowego w S., czym wyczerpała znamiona przestępstwa określonego w art. 231 § 2 kk w zw. z art. 12 kk.

Zdaniem sądu, oskarżone działały w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w realizacji z góry powziętego zamiaru, podejmując świadomą decyzję o pobieraniu wynagrodzenia za pracę mimo nierealizowania zajęć i świadomości, że zajęcia te nie będą przez dłuższy okres czasu realizowane, nie konsultując tej kwestii ani z organem prowadzącym, ani z prawnikiem, czy przedstawicielem Kuratorium ani nawet w nieformalnych rozmowach z innymi nauczycielami, co mogłoby wskazywać na ich rzeczywiste wątpliwości i problemy w ocenie, czy wynagrodzenie im przysługuje.

Wymierzając oskarżonym kary sąd miał na uwadze szkodliwość społeczną popełnionych przez nie czynów, która ocenił jako wyższą niż znikomą. Uwzględnić bowiem należy nie tylko fakt wyrządzenia szkody Starostwu Powiatowemu w S. przeznaczającemu konkretne, publiczne środki finansowe na cele wychowawczo – dydaktyczno – opiekuńcze, ale również fakt, że oskarżone pobierając wynagrodzenie za niezrealizowane godziny faktycznie pozbawiły uczniów ZSZ Nr (...) w S. możliwości zrealizowania choćby innego rodzaju zajęć – w zastępstwie za zajęcia SCI - za wydatkowane przez Starostwo Powiatowe w S. środki pieniężne. Co więcej, z racji zajmowanych stanowisk i pełnionych funkcji oskarżone działały w sposób demoralizujący nie tylko innych nauczycieli, ale także młodzież pokazując, że możliwe jest pobieranie wynagrodzenia za pracę, której faktycznie nie wykonuje się przez kilka miesięcy, czerpiąc publiczne środki finansowe od organu prowadzącego i nie informując go o tym, że zajęcia te nie są realizowane. O tym, że oskarżone taką działalność praktykowały i jak wielkie powszechnie oburzenie to powodowało świadczyć może choćby anonimowe zawiadomienie w tej sprawie skierowane do Prokuratury Rejonowej w Szczytnie (k. 6) w imieniu rodziców uczniów i nauczycieli.

Okoliczności powyższe, podobnie jak długi, kilkumiesięczny okres czasu realizowania podjętego zamiaru przez oskarżone powodują, że szkodliwość czynów oskarżonych oceniać należy jako wyższą niż znikomą.

Jednocześnie jednak należało uwzględnić w niniejszej sprawie szereg okoliczności łagodzących, w szczególności dotychczasową niekaralność oskarżonych (karty karne k. 761, 762), a także nienaganny przebieg ich dotychczasowej pracy zawodowej (k. 923 – 971) i fakt zwrócenia w lipcu 2016r. nienależnie pobranego wynagrodzenia, choć nie sposób tu również pominąć faktu, że zwrot ten nastąpił dopiero w wyniku kontroli Kuratorium Oświaty i stwierdzonych wówczas uchybień.

W tym stanie rzeczy, zdaniem sądu, kary wymierzone D. S. (2) i E. F. (2) w minimalnym, przewidzianym przez ustawodawcę wymiarze z jednoczesnym zobowiązaniem oskarżonych stosownie do treści art. 72 § 1 pkt. 1 kk do informowania sądu o przebiegu okresu próby na piśmie co sześć miesięcy pozostają adekwatne do stopnia winy i społecznej szkodliwości zachowania oskarżonych.

Sytuacja materialna oskarżonych posiadających źródło dochodów uzasadnia obciążenie ich opłatą oraz pozostałymi kosztami sądowymi w sprawie w wysokości ½ części wobec każdej z nich.