Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Alicja Sołowińska (spr.)

Sędziowie: SA Sławomir Bagiński

SA Marek Szymanowski

Protokolant: Magda Małgorzata Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 listopada 2017 r. w B.

sprawy z odwołania J. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wypłatę środków z subkonta ubezpieczonego po śmierci na rzecz uprawnionego spadkobiercy

na skutek apelacji wnioskodawcy J. R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 lutego 2017 r. sygn. akt IV U 13/17

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od J. R. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

SSA Sławomir Bagiński SSA Alicja Sołowińska SSA Marek Szymanowski

Sygn. Akt III AUa 317/17

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją z dnia 7 października 2016 r. odmówił J. R. wypłaty środków z subkonta po śmierci A. R. (1), ponieważ A. R. (1) nie spełniała warunków z art. 25b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. w chwili śmierci nie osiągnęła wieku, który uprawniałby ją do emerytury w docelowej wysokości.

W odwołaniu od tej decyzji J. R. wniósł o jej zmianę w całości przez przyznanie prawa do środków zgormadzonych na subkoncie po zmarłej A. R. (1), wskazując, że przesłanka wieku z art. 25b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odnosi się jedynie do emerytów-mężczyzn, a w przypadku kobiet należy się opierać na przesłance ustalenia prawa do okresowej emerytury kapitałowej do dnia poprzedzającego osiągnięcie wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1b tej ustawy. W dniu złożenia wniosku o emeryturę A. R. (1) ukończyła 62 lata, a zatem spełniała kryterium wieku wskazanego w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych. Ponadto, skoro była wieloletnim członkiem otwartego funduszu emerytalnego, to zaewidencjonowane na jej subkoncie środki nie mogły być niższe niż kwota odpowiadająca dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego. Zmarła ubezpieczona posiadała subkonto, o którym mowa w art. 40a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Niezależnie od tego, A. R. (1) nie została poinformowana o skutkach obliczenia emerytury w oparciu o art. 183 ustawy o emeryturach i renach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i jednoczesnym składaniu wniosku o przekazanie środków zgromadzonych w OFE na dochody budżetu państwa.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 22 lutego 2017 r. oddalił odwołanie oraz zasądził od J. R. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu 27 sierpnia 2014 r. A. R. (1) (urodzona w dniu (...)), będąca członkiem OFE, złożyła wniosek o emeryturę. Najkorzystniejszym wariantem było obliczenie jej emerytury na podstawie art. 183 ust. 1 i 4 ustawy o emeryturach i renach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, co w konsekwencji oznaczało złożenie przez nią wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przepisów ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych wiązało się to z przekazaniem całości tych środków na dochody budżetu państwa oraz ustaniem członkostwa A. R. (1) w otwartym funduszu emerytalnym (art. 111 ust. 1 pkt 2 oraz art. 81 ust. 10 tej ustawy). Decyzją z dnia 30 października 2014 r. organ rentowy przyznał A. R. (1) od dnia 1 sierpnia 2014 r. prawo do emerytury obliczonej zgodnie z art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury uwzględniono składki na ubezpieczenie emerytalne ewidencjonowane na jej koncie zwiększone wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22, stanowiącym stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zaewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w Zakładzie (art. 184 ust. 3 tej ustawy).

A. R. (1) zmarła w dniu 4 lutego 2016 r., zaś w dniu (...) syn zmarłej ubezpieczonej, J. R., złożył w organie rentowym wniosek o wypłatę środków zaewidencjonowanych na subkoncie matki. W dniu 7 października 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wydał decyzję nr (...) odmawiającą wypłaty żądanych środków. A. R. (1) nie wskazała w trybie art. 25b ustawy emerytalnej syna J. R. jako osoby uprawnionej do wypłaty środków zgromadzonych na jej subkoncie.

Sąd dał wiarę zgromadzonym w niniejszym postępowaniu dokumentom. Odwołał się do art. 22 ust. 3, 3d, 3e i 3f ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz stwierdził, że subkonto prowadzone jest według zasad określonych w art. 40a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i jest pomniejszane o kwotę okresowej emerytury kapitałowej w wypadku jej wypłacania ubezpieczonemu. Pomniejszenie jest dokonywane sukcesywnie, co miesiąc, w terminach, w których ZUS wypłaca uprawnionemu okresową emeryturę kapitałową. Sąd uznał jednak, że to nie miało miejsca w sytuacji zmarłej ubezpieczonej. Zaznaczył, że część składki emerytalnej w obrębie I filaru jest eiwdencjonowana dodatkowo na subkoncie i podlega odrębnym regulacjom w zakresie dysponowania środkami tam zgromadzonymi w razie wystąpienia określonych sytuacji prawno-faktycznych. W tym zakresie Sąd odwołał się do art. 25b ust. 1-8 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dodanego z dniem 1 lutego 2014 r.), które dotyczą kwestii wypłaty środków z subkonta. Sąd stwierdził, że w świetle przepisów dotyczących zasad ewidencji subkonta, okoliczność przekazania za pośrednictwem ZUS środków zgromadzonych przez A. R. (1) z OFE na dochody budżetu państwa nie wyklucza automatycznie możliwości roszczenia o wypłatę kwoty gwarantowanej, ponieważ subkonto księguje tę część podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne, która nie jest odprowadzana przez Zakład do wybranego przez ubezpieczonego otwartego funduszu emerytalnego. Zdaniem Sądu nie ma jednak racji skarżący, twierdząc, że w niniejszej sprawie zostały spełnione przesłanki warunkujące wypłatę kwoty gwarantowanej. Sąd nie podzielił przyjętej przez skarżącego wykładni art. 25b ust. 1 tej ustawy w zakresie wymogu osiągnięcia określonego wieku przez emeryta. Odwołując się do orzecznictwa sądowego i poglądów doktryny, stwierdził, że zgodnie z wykładnią językową norma art. 25b ust. 1 cytowanej ustawy jest adresowana do wszystkich emerytów, niezależnie od płci, którzy ukończyli wiek co najmniej 65 lat i 5 miesięcy, tzn. wiek określony w art. 24 ust. 1b ustawy emerytalnej. Żadna inna interpretacja nie może mieć miejsca. Ustawa w swojej treści nie stosuje rzeczowników rodzaju żeńskiego, określając normy prawne. Nie posługuje się określeniem „emerytka” czy „ubezpieczona”. Dla zróżnicowania płci posługuje się co najwyżej oznaczeniem kobieta-mężczyzna.

Sąd stwierdził, że w chwili śmierci A. R. (2) nie osiągnęła wymaganego wieku. Odnosząc się do poglądu skarżącego, zgodnie z którym w przypadku kobiet możliwość wskazania osoby uprawnionej do wypłaty świadczenia gwarantowanego opierać się powinna na przesłance ustalenia prawa do okresowej emerytury kapitałowej, a nie kryterium wieku emerytalnego, Sąd Okręgowy podkreślił, że prawo do tego świadczenia nie było skarżącej ustalone. Sąd zaznaczył, że nie chodzi o spełnienie potencjalnych przesłanek warunkujących przyznanie emerytury kapitałowej, ale o posiadanie ustalonego decyzją organu rentowego prawa do tej emerytury, a prawo do emerytury kapitałowej i jej wysokość - zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych - ustala Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w drodze decyzji, na podstawie wniosku o ustalenie prawa do emerytury złożonego przez członka otwartego funduszu emerytalnego. Ponadto, prawo do tej emerytury co do zasady przysługuje członkom otwartego funduszu emerytalnego, a przyznanie emerytury obliczonej na zasadzie art. 183 ustawy emerytalnej w konsekwencji oznaczało ustanie po stronie A. R. (1) tego członkostwa.

Sąd uznał również, że zarzut skarżącego o braku pouczenia zmarłej o konsekwencjach pobierania emerytury w ww. wariancie pozostaje bez wpływu na trafność decyzji organu rentowego. Zdaniem Sądu nie jest jasne, jakie skutki w sferze zgłoszonego roszczenia skarżący wiąże z hipotetyczną niewiedzą zmarłej o treści poszczególnych przepisów ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Ponadto, Sąd zaznaczył, że na organie rentowym nie ciąży uniwersalny obowiązek pouczania ubezpieczonych o wszystkich następstwach przyznawania prawa do świadczeń, ponieważ ustawodawca wyraźnie zastrzega, kiedy wymagane jest pouczenie ubezpieczonego (np. art. 138 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł w oparciu o art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

J. R. złożył apelację od wyroku Sądu Okręgowego, zaskarżając wyrok w całości i zarzucając naruszenie prawa materialnego, tj. art. 25b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 887) poprzez jego błędną wykładnię, polegającą na:

a)  przyjęciu, że norma tego przepisu jest adresowana do wszystkich emerytów, niezależnie od płci, którzy ukończyli wiek określony w art. 24 ust. 1b tej ustawy, w sytuacji gdy prawidłowa wykładnia tego przepisu powinna prowadzić do wniosku, że norma w nim zawarta wyodrębnia co najmniej dwie kategorie adresatów, posługując się spójnikiem „albo”, co w konsekwencji skutkowało błędnym uznaniem, że A. R. (1) w dacie śmierci nie osiągnęła kryterium wieku stanowiącego jedną z przesłanek wypłaty świadczenia gwarantowanego,

b)  przyjęciu, że wskazana w tym przepisie norma determinuje przyznanie prawa do środków z subkonta jedynie w sytuacji, gdy emeryt miał ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej w drodze decyzji organu rentowego, podczas gdy taki sposób interpretacji tej normy dokonany przez Sąd Okręgowy przy użyciu jedynie wykładni językowej pozostaje w sprzeczności z treścią norm zawartych w art. 25b ust. 1 pkt 2 i 3 oraz art. 25b ust. 3 tej ustawy, jest niejednoznaczny i należy dokonać jego interpretacji, stosując pomocniczo także innego reguły wykładni, w tym wykładni celowościowej.

Wskazując na te zarzuty, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie odwołania z dnia 28 listopada 2016 r. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. nr (...) z dnia 7 października 2016 r. i przyznanie mu prawa do środków zgromadzonych na subkoncie zmarłej A. R. (1). Skarżący wniósł również o zasądzenie od organu rentowego na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję według norm przepisanych oraz kosztów procesu za instancję odwoławczą, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację organ rentowy wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od skarżącego na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Spór w niniejszej sprawie dotyczy wykładni art. 25b ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm., zwanej dalej „ustawą emerytalną”), który określa przesłanki przyznania wypłaty gwarantowanej. Zgodnie z tym przepisem (w wersji obowiązującej do dnia 30 września 2017 r.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje emeryta, który: 1) nabył prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1b, albo do dnia poprzedzającego osiągnięcie tego wieku miał ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej; 2) posiadał subkonto, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych; 3) nie pobiera okresowej emerytury kapitałowej - o możliwości wskazania imiennie jednej lub kilku osób fizycznych jako osób uposażonych, na rzecz których ma nastąpić po śmierci emeryta wypłata jednorazowego świadczenia pieniężnego.

Nie jest sporne to, że zmarła A. R. (1) była członkiem OFE i posiadała subkonto, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W głównej mierze spór w sprawie (zainicjowanej z wniosku syna zmarłej A. R. (1), J. R., o przyznanie jednorazowego świadczenia pieniężnego w postaci wypłaty gwarantowanej) dotyczył wykładni punktu 1 ustępu 1 art. 25b ustawy emerytalnej. Skarżący twierdził, że przesłanka wieku emerytalnego, o którym mowa w tym przepisie, dotyczy emerytów-mężczyzn, a nie emerytów-kobiet.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego skarżący błędnie odnosi przesłankę określoną w punkcie 1 ustępu 1 artykuły 25b ustawy emerytalnej wyłącznie do emeryta-mężczyzny. Przepis art. 25b ust. 1 ustawy emerytalnej nie posługuje się pojęciem emeryt-mężczyzna czy emeryt-kobieta. Na gruncie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pojęcie emeryta dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Gdy konkretny przepis jest kierowany do osób danej płci, ustawodawca posługuje się oznaczeniem „kobieta” bądź „mężczyzna”. Artykuł 25b ust. 1 tej ustawy zawiera zwrot wyłącznie „emeryt”, a to oznacza, że jest adresowany do emerytów, bez względu na ich płeć.

Niewątpliwie art. 25b ust. 1 ustawy emerytalnej zawęża krąg emerytów, po śmierci których możliwe byłoby przyznanie osobie uposażonej wypłaty gwarantowanej. Pierwszy warunek jest określony w punkcie 1 ustępu 1 tego przepisu. Uzależnia on przekazanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych informacji emerytowi (kobiecie bądź mężczyźnie) o wskazaniu osób uposażonych do wypłaty gwarantowanej od nabycia przez tego emeryta prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1b (wieku emerytalnego dla mężczyzn w zależności od daty urodzenia), albo posiadania przez tego emeryta do dnia poprzedzającego osiągnięcie tego wieku ustalonego prawa do okresowej emerytury kapitałowej. Z tego przepisu jednoznacznie wynika, że ten warunek dotyczy wszystkich emerytów, w tym emerytów-kobiet. Spójnik rozłączny „albo” oznacza, że do spełnienia przesłanki, o której mowa w art. 25b ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej, wymagane jest wykazanie jednego z wariantów wymienionych w tym przepisie. Aby zatem spełnić warunek, o którym mowa w punkcie 1 ustępu 1 artykułu 25b ustawy emerytalnej, A. R. (1) musiałaby wykazać przesłankę wieku emerytalnego wymienionego w tym przepisie albo wykazać, że do osiągnięcia tego wieku miała ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej.

Odnosząc się do przesłanki wieku, to w istocie można przyznać skarżącemu rację, że art. 24 ust. 1b ustawy emerytalnej, do którego odsyła art. 25b ust. 1 pkt 1, określa wiek emerytalny mężczyzn. Jednakże w sprawie o przyznanie wypłaty gwarantowanej ten wiek ma zastosowanie również w stosunku do emerytów-kobiet. Wysokość tego wieku emerytalnego, zgodnie z wówczas obowiązującymi przepisami, była uzależniona od daty urodzenia. W przypadku mężczyzn urodzonych w przedziale od dnia 1 lipca 1952 r. do dnia 30 września 1952 r. wiek emerytalny musiał wynosić co najmniej 66 lat i 7 miesięcy. A. R. (1) urodziła się w dniu (...), dlatego aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych mógł poinformować ją (na podstawie art. 25b ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej) o możliwości wskazania jednej bądź kilka osób uposażonych do otrzymania wypłaty gwarantowanej po jej śmierci, to musiałaby ona legitymować się wiekiem 66 lat i 7 miesięcy, albo przed osiągnięciem tego wieku musiała mieć ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej. Zmarła ubezpieczona nie spełniła warunku wieku, o którym mowa w punkcie 1 ustępu 1 tego przepisu, ponieważ w dniu śmierci miała 63 lata.

Zmarła ubezpieczona nie miała również ustalonego prawa do emerytury kapitałowej. Sąd Okręgowy słusznie zwrócił uwagę, że ustalenie prawa do emerytury kapitałowej następuje na podstawie decyzji wydanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Błędnie jednak przyjął, że organ rentowy ustala prawo do emerytury kapitałowej jedynie na podstawie wniosku o przyznanie prawa do tego świadczenia. Niewątpliwie z art. 12 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 1097) wynika, że prawo do emerytury kapitałowej i jej wysokość ustala Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w drodze decyzji, na podstawie wniosku o ustalenie prawa do emerytury złożonego przez członka otwartego funduszu emerytalnego, a złożenie takiego wniosku oznacza jednocześnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do emerytury, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (czyli emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego), i emeryturę kapitałową. Niemniej jednak zgodnie z art. 116a ustawy emerytalnej złożenie przez członka otwartego funduszu emerytalnego wniosku o emeryturę, o której mowa w art. 24 ust. 1 tej ustawy, oznacza jednocześnie złożenie wniosku o ustalenie okresowej emerytury kapitałowej, o której mowa w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych. Niezależnie zatem od tego, czy ubezpieczony, będący członkiem otwartego funduszu emerytalnego, składa wniosek o ustalenie prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, czy też wniosek o ustalenia prawa do emerytury kapitałowej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest obowiązany do rozpatrzenia przesłanek do nabycia obu tych świadczeń.

Zmarła ubezpieczona złożyła wniosek o ustalenie prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, co niewątpliwie wiązało z koniecznością ustalenia przez organ rentowy, czy w dacie złożenia wniosek spełniła ona warunki do przyznania emerytury kapitałowej. Przesłanki warunkujące nabycie prawa do emerytury kapitałowej określa art. 8 ustawy o emeryturach kapitałowych. W myśl tego przepisu członek otwartego funduszu emerytalnego (którym była zmarła ubezpieczona) nabywa prawo do okresowej emerytury kapitałowej, jeżeli: 1) osiągnął wiek, o którym mowa w art. 24 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, oraz 2) kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie, ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura, jest równa lub wyższa od dwudziestokrotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego. Stosownie do punktu pierwszego tego przepisu, wiek, o którym mowa w art. 24 ust. 1a ustawy emerytalnej, odpowiada wiekowi, który muszą osiągnąć kobiety, aby nabyć prawo do powszechnej emerytury. W stosunku do kobiet urodzonych do dnia 31 grudnia 1952 r. (czyli w przedziale, w którym mieści się zmarła ubezpieczona) wymagane jest osiągnięcie wieku co najmniej 60 lat. Bez wątpienia zmarła ubezpieczona osiągnęła taki wiek w momencie złożenia wniosku o emeryturę, stąd spełniła przesłankę określoną w punkcie 1 art. 8 ustawy o emeryturach kapitałowych. Nie wypełniła natomiast warunku wynikającego z punktu 2 tego przepisu, co zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o emeryturach kapitałowych stanowiło podstawę do nie ustalenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych prawa do okresowej emerytury kapitałowej i jej wysokości, a następnie – stosownie do art. 11 tej ustawy – uwzględnienia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych środków zewidencjonowanych na subkoncie przy ustalaniu wysokości emerytury, o której mowa w art. 24 ust. 1 lub art. 24a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z akt emerytalnych wynika, że do wysokości przyznanej A. R. (1) emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego zostały doliczone składki z OFE (k. 32 akt emerytalnych).

W świetle tych okoliczności A. R. (1), niezależnie od innych przesłanek, nie spełniła jednego z warunków z art. 25b ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej, bo ani nie osiągnęła wymaganego dla niej wieku 66 lat i 7 miesięcy, ani nie miała ustalonego prawa do okresowej emerytury kapitałowej przed osiągnięciem tego wieku. W tej sytuacji organ rentowy nie miał obowiązku informowania jej o możliwości wskazania jednej bądź kilku osób uposażonych do otrzymania po jej śmierci jednorazowej wypłaty gwarantowanej. Z akt sprawy nie wynika również to, aby syn zmarłej ubezpieczonej, J. R., był wskazany jako osoba uposażona, która mogłaby nabyć prawo do wypłaty jednorazowego świadczenia pieniężnego po śmierci matki.

Mając powyższe na uwadze, wyrok Sądu Okręgowego odpowiada prawu, a apelacja podlega oddalaniu na podstawie art. 385 k.p.c. (pkt I sentencji wyroku).

O kosztach zastępstwa procesowego za drugą instancję orzeczono na podstawie art. 98 ust. 1 i 3 k.p.c. oraz § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800, w brzmieniu obowiązującym od dnia 27 października 2016 r.) – pkt II sentencji wyroku.

SSA Sławomir Bagiński SSA Alicja Sołowińska SSA Marek Szymanowski