Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 888/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2017 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa I Wydział Cywilny w sprawie z powództwa A. Ś. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 1.510,00 zł, zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda kwotę 1.324,20 zł (jeden tysiąc trzysta dwadzieścia cztery złote dwadzieścia groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27 maja 2016 roku do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie oddalił powództwo. W punkcie 3 wyroku, Sąd zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda A. Ś. kwotę 1.519,80 zł (jeden tysiąc pięćset dziewiętnaście złotych osiemdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu w części. W punkcie 4 wyroku, Sąd nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi od powoda A. Ś. kwotę 24.20zł (dwadzieścia cztery złote dwadzieścia groszy), zaś od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 177,49 zł (sto siedemdziesiąt siedem złotych czterdzieści dziewięć groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na następującym stanie faktycznym:

W dniu 12 stycznia 2016 roku doszło do zdarzenia drogowego w wyniku, którego uszkodzeniu uległ pojazd marki A. o nr rej (...)VR, stanowiący własność K. J.. Sprawca szkody posiadał polisę OC w pozwanym towarzystwie. Przeciętny, ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy samochodu marki A. (...) wynikający z kolizji z dnia 12 stycznia 2016 roku wynosił kwotę 4.872,17 zł brutto przy wykorzystaniu wyłącznie części oryginalnych z logo producenta pojazdu, bądź kwotę 3.460,49 z ł brutto przy wykorzystaniu zamiennika błotnika przedniego lewego klasy PC. Sąd wskazał, iż na podstawie materiału akt sprawy nie jest możliwe wypowiedzenie się czy użycie do naprawy części o tzw porównywalnej jakości pozwoliłoby na przeprowadzenie skutecznej naprawy samochodu. Właściciel pojazdu szkodę zgłosił w dniu 21 stycznia 2016 roku. W wyniku przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego strona pozwana wypłaciła kwotę 2.136,29 zł. W dniu 27 stycznia 2016 roku A. Ś. nabył wierzytelność od K. J. względem (...) S.A. w W. w związku ze szkodą z dnia 12 stycznia 2016 roku. W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy uznał, iż uzasadnione koszty naprawy przedmiotowego samochodu w związku ze szkodą z dnia 12 stycznia 2016 roku wynoszą 3.460,49 zł przy wykorzystaniu zamiennika błotnika przedniego lewego klasy PC. Kwotę tę wynikającą z opinii biegłego należy pomniejszyć o kwotę 2136, 29 zł wypłaconą w toku likwidacji szkody. Wobec powyższego, należną wartość odszkodowania Sąd ustalił na kwotę 1.324,20 zł (3.460,49 zł – 2.136,29 zł).

Sąd wskazał, iż skoro powód nie wykazał, aby koniecznym do przywrócenia stanu poprzedniego było naprawienie przy wykorzystaniu części oryginalnych logo producenta, właściwe jest naprawienie szkody za pomocą części zamiennych o tzw. porównywalnej jakości. Przedmiotowy pojazd był pojazdem używanym i to wieloletnim, brak jest jakichkolwiek dowodów, aby przy wcześniejszych naprawach były stosowane części oryginalne z logo producenta. W ocenie Sądu, ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na powodzie, który miał za zadanie udowodnić wysokość dochodzonego roszczenia. Stąd też powództwo, co do należności głównej Sąd uwzględnił do kwoty 1.324,20 zł. W przedmiocie odsetek Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku, działając na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasadzając je od dnia 26 maja 2016 roku, tj. od dnia następnego od daty doręczenia pierwszego wezwania do zapłaty, którym był odpis pozwu. Powód bowiem nie przedstawił żadnego dowodu na wcześniejsze wezwanie strony pozwanej do zapłacenia kwoty dochodzonej pozwem.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód wskazując, że zaskarża wyrok w zakresie punktu 2 wyroku w części oddalającej powództwo. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie przepisów postępowania, tj:

- art. 217 § 1 kpc w zw. z art. 278 § 1 kpc w zw. z art. 286 kpc poprzez pominięcie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy na okoliczność ustalenia kosztów naprawy pojazdu A. w oparciu o oryginalne części zamienne w sytuacji gdy ustalenie odszkodowania winno nastąpić według metody szkody różnicowej, która oznacza, ze każdą różnicę w majątku poszkodowanego pomiędzy stanem sprzed zaistnieniem szkody i po zaistnieniu szkody, w sytuacji gdy naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu winno się oszacować przyjmując średnią stawkę roboczogodziny oraz cenę nowych oryginalnych części zamiennych;

- przepisów prawa materialnego tj. art. 361 § 2 kc przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że przywróceniem pojazdu do stanu sprzed zaistnienia szkody jest zastosowanie w trakcie naprawy w miejsce oryginalnych części zamiennych nieoryginalnych części zamiennych jakości (...) czyli tzw. „zamienników” , w sytuacji gdy prawidłowa wykładnia tego przepisu wskazuje na konieczność zastosowania części oryginalnych przy zastosowaniu ubytku wartości części wcześniej naprawianych.

Wobec powyższego, powód wniósł o zmianę powyższego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja strony pozwanej w całości zasługiwała na uwzględnienie.

Wstępnie zaznaczenia wymaga, że Sąd I instancji w sposób prawidłowy zgromadził w sprawie materiał dowodowy, a następnie w znacznej części w sposób niewadliwy dokonał jego oceny, za wyjątkiem dowodu z opinii biegłych.

Wbrew ustaleniom Sądu i stanowisku pozwanego, naprawy przedmiotowego pojazdu należało skalkulować przy użyciu nowych oryginalnych części. W aktach brak jest jakichkolwiek informacji by elementy uszkodzone w czasie przedmiotowej kolizji były już uprzednio naprawiane bądź nosiły ślady uszkodzeń. Okolicznością bezsporną jest, iż pojazd w chwili kolizji miał 18 lat, nie mniej jednak powyższe automatycznie nie świadczy o tym, iż skutecznym sposobem naprawy będzie wykorzystanie nieoryginalnych części zamiennych. Wbrew przeciwnie, jak wynika z opinii biegłego, a co umknęło uwadze Sądu I instancji, wykorzystanie do naprawy najtańszych zamienników wykorzystanych przez pozwanego przy kalkulacji szkody jest wyborem, który zdecydowanie należy odrzucić. Poza oświadczeniem dystrybutora ich jakość nie jest w żaden sposób potwierdzona. Powyższe odnosi się również co wariantu doboru certyfikowanych części alternatywnych, którym do przedmiotowego samochodu jest przedni lewy błotnik oferowany przez firmę (...). Nie mniej jednak za wyjątkiem ustalenia, że jest to element ocynkowany, certyfikat nie podaje innych danych dotyczących cech produktu, dokładności jego wykonania tj. odchyłek kształtu, pasowania, co jest bardzo istotne z punktu widzenia dokładnego montażu i spasowania, w tym montażu reflektora, kierunkowskazu bocznego. Powyższe oznacza, iż element ten może nie być wystarczający dobry dla wykonania skutecznej naprawy, bez możliwości jego spasowania.

W świetle powyższych ustaleń, nie jest możliwe ustalenie, czy w niniejszej sprawie możliwe jest wykonanie skutecznej naprawy przy użyciu nieoryginalnych części zamiennych.

W związku z powyższym, przyjęcie przez Sąd Rejonowy, iż taka naprawa- z użyciem części zamiennych, z uwagi na wiek samochodu, będzie skuteczna, jest błędne.

Wbrew stanowisku Sądu, powód udowodnił wysokość szkody. Z kolei to pozwany, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi wynikającemu z art. 6 kc, nie udowodnił okoliczności z której wywodził skutki prawne, a mianowicie, iż naprawa przy wykorzystaniu części nieoryginalnych przywróci stan sprzed szkody. Zgodnie z ugruntowaną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego (m.in. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2003 r., CZP 32/03), w interesie poszkodowanego leży przede wszystkim naprawa umożliwiająca przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody i powód to udowodnił. W świetle powyższego, nie ma podstaw do oczekiwania od poszkodowanego, że to on musi udowodnić, iż szkoda nie może zostać usunięta przy zastosowaniu nieoryginalnych części, co z kolei uzasadnia naprawę częściami oryginalnymi.

Wskazać należy, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze szkodą z tytułu odpowiedzialności cywilnej a więc szkodą, która powstała wbrew woli poszkodowanego. W ocenie Sądu, na skutek użycia nowych oryginalnych części zamiennych nie dojdzie do wzbogacenia powoda, tym bardziej iż pozwany nie udowodnił, iż części które mają podlegać wymianie były już znacznie wyeksploatowane i przestarzałe technicznie, przez co użycie oryginalnych części spowodowałoby zwiększenie wartości pojazdu. Pozwany pomija bowiem oczywisty fakt, iż każda naprawa powypadkowa niezależnie od tego jakimi częściami jest wykonywana, obniża wartość rynkową pojazdu. Użycie zatem nowych, oryginalnych części zamiennych na pewno nie spowoduje przyrostu wartości tego pojazdu. Zasadą jest, że zakład ubezpieczeń jest zobowiązany zwrócić poszkodowanemu wszystkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia poprzedniego stanu pojazdu. Do wydatków tych należy zaliczyć koszty nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie jest niezbędne do naprawienia pojazdu. Wedle reguły wskazanej w art. 363 k.c. w razie zaistnienia wypadku poszkodowany powinien uzyskać pełną rekompensatę poniesionej szkody.

W przypadku szkody majątkowej w samochodzie, który uległ uszkodzeniu w wyniku kolizji drogowej, efekt w postaci naprawienia szkody osiągnięty zostaje wtedy, gdy w wyniku prac naprawczych pojazd doprowadzony zostanie do stanu technicznej używalności odpowiadającej stanowi przed uszkodzeniem. Zastosowanie nieoryginalnych części nie daje takich gwarancji, a pozwany tego nie udowodnił.

Reasumując, w ocenie Sądu, jeżeli do naprawienia uszkodzonej rzeczy niezbędna jest wymiana elementów lub części, to należy przyjąć, że pełne odszkodowanie obejmuje koszt nowych i oryginalnych części, innych materiałów potrzebnych do wykonania naprawy oraz koszt wykonania naprawy zgodnie z technologią i w autoryzowanym zakładzie blacharsko-lakierniczym.

Okoliczności przedmiotowej sprawy uzasadniają, zdaniem Sądu Okręgowego, przyjęcie, iż koszty naprawy niniejszego pojazdu wynoszą 4.872,17 zł. W związku z tym, że na etapie likwidacji szkody wypłacono powodowi kwotę 2136, 29 zł, powodowi należy się dalsze odszkodowanie w wysokości 1510 zł, ograniczone żądaniem pozwu.

Wobec powyższego, niezbędne było dokonanie zmiany rozstrzygnięcia Sądu I instancji ,w ten sposób, iż Sąd w całości uwzględnił żądanie pozwu i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1510 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27 maja 2016 roku do dnia zapłaty. W związku z tym, iż powództwo zostało uwzględnione w całości, zachodziła konieczność zmiany wyroku w części dotyczącej kosztów procesu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w zw. z § 2 pkt 3, rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015 poz. 1800). Powództwo zostało uwzględnione w całości, a zatem pozwany winien zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty procesu. Powód poniósł koszty w łącznej kwocie 1293 zł, w tym tytułem kosztów zastępstwa procesowego – 1200 zł, opłaty od pełnomocnictwa- 17 zł, opłaty od pozwu- 76 zł.

W niniejszej sprawie, Sąd tymczasowo ze Skarbu Państwa poniósł wydatki w wysokości 201, 69 zł. W związku z tym niniejszą kwotę, na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 k.p.c. Sąd pobrał na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łowiczu od pozwanego.

O kosztach procesu należnych powodowi za drugą instancję, na które złożyło się wynagrodzenie jego pełnomocnika ustalone w kwocie minimalnej 120 zł – na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. oraz opłata od apelacji w wysokości 30 zł– Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu