Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Renata Gąsior

Protokolant Małgorzata Nakielska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 września 2017 r. w Warszawie

sprawy S. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o wcześniejszą emeryturę (z warunków szczególnych)

na skutek odwołania S. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 2 września 2016 r., znak: (...)

1. zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 2 września 2016 r., znak: (...), w ten sposób, że przyznaje odwołującemu S. W. prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych od dnia 22 sierpnia 2016 r.,

2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz S. W. kwotę 360,00 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

3. stwierdza, że organ rentowy nie ponosi winy za opóźnienie w wypłacie świadczenia.

UZASADNIENIE

W dniu 22 września 2016 r. S. W. złożył za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W. odwołanie
od ww. organu rentowego z dnia 2 września 2016 r. znak: (...), na mocy której organ ten odmówił przyznania mu prawa do emerytury
w związku z pracą w szczególnych warunkach. Odwołujący wniósł o zmianę skarżonej decyzji i przyznanie mu ww. świadczenia emerytalnego.

W uzasadnieniu odwołania S. W. zakwestionował stanowisko organu rentowego w zakresie niezaliczenia przez ten organ do okresu pracy
w szczególnych warunkach pracy w okresie od 1 do 28 kwietnia 1977 r. oraz
od 13 kwietnia 1979 r. do 31 grudnia 1980 r. ze względu na brak wskazania przez pracodawcę w świadectwie pracy punktu, pod który podlega mechanik samochodowy, zgodnie z wykazem stanowiącym załącznik do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. W ocenie odwołującego skarżona decyzja jest wadliwa, gdyż w kwestionowanym przez organ rentowy okresie wykonywał prace opisane w wykazie A dziale XIV pkt 16 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach.
Praca ta była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,
co pracodawca umieścił w świadectwie pracy z dnia 12 kwietnia 2007 r.
wraz z adnotacją o stosownej pozycji ww. wykazu. Tym samym zdaniem odwołującego zostało w sposób jednoznaczny potwierdzone, że w spornym okresy wykonywał pracę w warunkach szczególnych, gdyż zgodnie z § 2 ust. 2 ww. rozporządzenia to zakład pracy stwierdza wykonywanie tego rodzaju pracy przez pracownika. Jednocześnie odwołujący zaznaczył, że stanowisko organu rentowego w zakresie nieuwzględnienia spornego okresu jest niezasadne,
gdyż pracodawca nie miał obowiązku wskazywać pozycji ww. zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego, gdyż zarządzenie to w ogóle
nie dotyczyło rodzaju pracy przez niego wykonywanej, lecz prac wykonywanych w budownictwie. Ponadto odwołujący wniósł
o przeprowadzenie dowodu ze wskazanych świadków oraz dokumentów (odwołanie z 22.09.2016 r. k. 2-3 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 4 października 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania S. W. na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie organ rentowy wyjaśnił,
że w toku postępowania zainicjowanego wnioskiem odwołującego o przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury odwołujący wykazał jedynie okres 13 lat, 3 miesiące i 9 dni stażu pracy w warunkach szczególnych, tym samym nie spełnia przesłanki określonej w § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 r. Organ rentowy wskazał również, że nie uwzględnił okresów pracy jako pracy w szczególnych warunkach od 1 doi 28 kwietnia 1977 r. oraz od 13 kwietnia 1979 r. do 31 grudnia 1980 r., ponieważ na świadectwie pracy
z 12 kwietnia 2007r. pracodawca nie podał punktu, pod który podlega stanowisko mechanika samochodowego wymienione w wykazie A, dziale XIV, poz. 16 stanowiącym załącznik do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa
i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. Z tych też względów organ rentowy uznał skarżoną decyzję za prawidłową i zgodną z prawem (odpowiedź na odwołanie k. 5 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 sierpnia 2016 r. S. W. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziale w W. wniosek o emeryturę.
Po rozpoznaniu ww. wniosku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał w dniu
2 września 2016r. decyzję znak: (...) na podstawie której odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury z warunków szczególnych.
W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że odwołujący udowodnił jedynie 13 lat, 3 miesiące i 9 dni pracy w warunkach szczególnych;
do ww. rodzaju pracy nie zaliczono okresów od 1 do 28 kwietnia 1977 r. oraz
od 13 kwietnia 1979 r. do 31 grudnia 1980 r. ze względu na to, że na świadectwie z dnia 12 kwietnia 2007 r. pracodawca nie podał punktu, pod który podlega w wymienionym stanowisku mechanika samochodowego wymienionym w wykazie A, dziale XIV poz. 16 stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. (wniosek z 22.08.2016 r. k. 1-7 a.r., decyzja ZUS z 02.09.2016 r. k. 10 a.r. tom III).

S. W. odwołał się od niniejszej decyzji inicjując tym samym niniejsze postępowanie (odwołanie k. 2-3- a.s.).

W toku postępowania Sąd Okręgowy ustalił, że S. W., urodził się w dniu (...) w miejscowości P. (akta rentowe – okoliczność bezsporna). W okresie od 1 kwietnia do 28 kwietnia 1977 r. Przedsiębiorstwie (...) w P. (dalej jako (...) w P.)
na stanowisku mechanika samochodowego. W trakcie zatrudnienia odwołujący został skierowany do odbywania zasadniczej służby wojskowej w okresie
od 29 kwietnia 1977 r. do 12 kwietnia 1979 r. W tym czasie Przedsiębiorstwie (...) w P. zmieniło nazwę na Przedsiębiorstwo (...) w K. Zajezdnia nr (...) w P. (dalej jako (...) w P. lub Zajezdnia nr (...)).
Po zakończeniu służby wojskowej odwołujący kontynuował zatrudnienie
w powyższym przedsiębiorstwie, gdzie w dalszym ciągu pracował
na stanowisku mechanika samochodowego w okresie od 13 kwietnia 1979 r.
do 31 grudnia 1980 r. (książeczka wojskowa k. 11 a.r., świadectwa pracy k. 5 i 9 a.r., druki Rp-7 k. 7 i 13 a.r. tom I, świadectwo pracy z 12.04.2007 r. k. 31 a.r. tom II, legitymacja ubezpieczeniowa – koperta k. 33 a.s., zeznania odwołującego k. 85-87 a.s.).

W powyższych okresach zatrudnienia S. W. pracował
na stanowisku mechanika samochodowego w pełnym wymiarze czasu pracy.
Na terenie Zajezdni w P. znajdowały się biura przedsiębiorstwa, park maszyn oraz warsztaty z kanałami. Należący do Przedsiębiorstwa tabor składał się z około 250 samochodów ciężarowych, z czego większość stanowiły wywrotki, dźwigi oraz cementowozy, a także ciągniki marki K., J., S.,
a w późniejszym czasie także K. (zeznania świadków B. S.
k. 56 a.s. i A. T. k. 56v a.s., zeznania odwołującego k. 85-87 a.s.).

Pracownicy warsztatu zajmowali się naprawą zepsutych samochodów. Jednym z nich był odwołujący. Główna część pracy ubezpieczonego odbywała się w kanałach remontowych. Pracując w kanale odwołujący zajmował się wymianą zaworów oraz ich regulacją, wymianą silników, wymianą wałów napędowych, osi i drążków kierowniczych, smarowaniem podwozia oraz naprawą hamulców. Praca w kanale odbywała się w dwie osoby. Czasami odwołujący na polecenie przełożonego był wzywany do dokonania napraw samochodów w terenie, kiedy w samochodzie był uszkodzony układ jezdny i nie mógł być zaholowany do warsztatu, a także do wykonania prac w warsztacie poza kanałem ale zdarzało się to sporadycznie. Praca odbywała się w trybie dwuzmianowym w tygodniu od 6:00 do 14:00 oraz od 14:00 do 22:00 oraz
w soboty od 6:00 do 12:00 oraz od 12:00 do 18:00. Na jednej zmianie pracowało 4 mechaników. Ubezpieczony, tak jak inni mechanicy, dostawał posiłki w postaci mleka oraz zup (zeznania świadków B. S. k. 56 a.s., A. T. k. 56v a.s., zeznania odwołującego k. 85-87 a.s.).

W toku postępowania Sąd dopuścił również opinię biegłego sądowego
z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy celem ustalenia, czy praca wykonywana przez odwołującego w (...) w P. w okresie
od 1 kwietnia 1977 r. do 31 grudnia 1980 r. stanowiła pracę w warunkach szczególnych (k. 87 a.s.). W opinii z dnia 3 sierpnia 2017 r. biegły sądowy
z zakresu BHP J. P. stwierdził, że praca wykonywana przez S. W. w ww. okresie zatrudnienia spełnia przesłanki do zakwalifikowania jej jako pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, a prace te odpowiadają rodzajowi prac wymienionemu w wykazie A stanowiącym załącznik
do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. zgodnie z poz. 16, Dział XIV – prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych (opinia biegłego sądowego z zakresu BHP z 03.08.1977 r. k. 98-106 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego, obejmującego dowody z dokumentów załączonych do akt organu rentowego i przedłożonych przez odwołującego w trakcie trwania procesu, a także zeznań świadków B. S. i A. T. oraz odwołującego, jak również opinii biegłego sądowego z zakresu BHP.

Zebrane w toku postępowania dokumenty, obejmujące dokumentację osobową odwołującego oraz dokumenty organu rentowego nie budziły wątpliwości i korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym.

Sąd uznał zeznania przesłuchanych w sprawie świadków za wiarygodne. Świadkowie pracowali z odwołującym w tym samym zakładzie pracy i w tym samym okresie zatrudnienia, wykonywali również podobne obowiązki, dodatkowo świadek A. T. był przełożonym odwołującego, mieli więc bezpośrednią wiedzę co specyfiki wykonywanej przez niego pracy. Sąd dał również wiarę zeznaniom odwołującego S. W., gdyż podane przez niego w trakcie przesłuchania informacje dotyczące zakresu jego obowiązków,
a także rodzaju i warunków wykonywanej pracy były obszerne, szczegółowe
i wiarygodne. Zeznania wszystkich przesłuchanych w sprawie osób były spójne i wzajemnie się uzupełniały.

Sporządzona przez biegłego sądowego z zakresu BHP opinia z dnia
3 sierpnia 2017r. została przez Sąd oceniona jako rzetelna i fachowa,
a formułowane przez biegłego wnioski znajdywały oparcie w zebranym materiale dowodowym i były przekonywujące. Wartość dowodowa opinii nie budziła wątpliwości stron, które nie wnosiły do zastrzeżeń do jej treści, toteż Sąd zawarte w niej wnioski podzielił w całości.

Strony postępowania nie kwestionowały zebranych w sprawie dowodów, toteż w ocenie Sądu zgromadzony materiał dowodowy należało uznać
za wystarczający do wydania rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie S. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W. z dnia 2 września 2016r. znak: (...) było zasadne i skutkowało stosowną zmianą skarżonej decyzji.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było ustalenie, czy odwołujący S. W. spełnia przesłanki do uzyskania wcześniejszej emerytury
z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Regulacje w tym zakresie zawiera przede wszystkim przepis art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U.
z 2016 r. poz. 887), zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu
31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury

2)  w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn, oraz

3)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego albo złożenia wniosku
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu Emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wykaz prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze został ściśle określony w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego
1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Na wykazach prac zawartych we wskazanym rozporządzeniu, nie kończą się jednak ograniczenia dotyczące uprawnień z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze. Aby daną pracę uznać za wykonywaną
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracownik musi ją wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy. Dodatkowo, zgodnie z powołanym rozporządzeniem,
aby mężczyzna mógł nabyć prawo do emerytury powinien:

1)  posiadać 25-letni okres zatrudnienia, liczony łącznie z okresami równorzędnymi

2)  i zaliczanymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia);

3)  wykonywać pracę wymienioną w wykazie A (Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego), będącym załącznikiem do rozporządzenia;

4)  osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 60 lat (§ 4 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia) oraz

5)  być zatrudnionym przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach
(§ 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia).

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że ubezpieczony S. W. osiągnął wiek emerytalny 60 lat w dniu 19 lipca 2016 r. i nie przystąpił
do Otwartego Funduszu Emerytalnego. Istota sporu sprowadzała się natomiast do ustalenia, czy legitymuje się on stażem pracy w warunkach szczególnych
w wymiarze 15 lat. Na podstawie skarżonej decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że ubezpieczony posiada jedynie 13 lat, 3 miesiące
i 9 dni pracy tego rodzaju. Organ rentowy nie zaliczył jako okresu pracy
w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w P. od 1 do 28 kwietnia 1977 r. oraz Przedsiębiorstwie (...)
w K. Zajezdnia nr (...) w P. od 13 kwietnia 1979 r. do 31 grudnia 1980 r. ze względu na nieprawidłowości w przedłożonym przez następcę prawnego ww. przedsiębiorstwa – Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. – świadectwie pracy w warunkach szczególnych z dnia 12 kwietnia 2007 r. W tym też zakresie przedmiotowa decyzja została zakwestionowana przez odwołującego, który w niniejszym postępowaniu domagał się uwzględnienia ww. okresów zatrudnienia jako okresów pracy w warunkach szczególnych. Stąd tez rozważania w niniejszej sprawie skupiły się na ustaleniu, czy sporne okresy zatrudnienia odwołującego mogą zostać uznane za pracę w warunkach szczególnych, czy też nie.

Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze powinno być stwierdzone przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze lub w świadectwie pracy (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 1997 roku, II UKN 417/97 oraz z dnia 21 listopada 2001 roku, II UKN 598/00). Jednocześnie wskazać należy, że świadectwo pracy nie jest dokumentem urzędowym w myśl art. 244 § 1 k.p.c., gdyż pracodawca nie ma charakteru organu władzy publicznej, świadectwo pracy stanowi więc dokument prywatny zgodnie z art. 245 k.p.c. Sąd miał na względzie, że świadectwo pracy z dnia
12 kwietnia 2007 r., wystawione odwołującemu przez następcę prawnego przedsiębiorstw, w których był zatrudniony na przełomie lat 1977-1980, zawiera błędne odniesienie pozycji Wykazu A do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa
i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r., podczas gdy ww. wykaz stanowi załącznik do wspomnianego już wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Przyczyna tego stanu rzeczy nie jest Sądowi wiadoma, choć można przypuszczać, że wynika z pomyłki powstałej po stronie pracodawcy, który dopuścił się nieścisłości przy sporządzaniu świadectwa pracy w warunkach szczególnych wydanego odwołującemu. Okoliczność ta nie stała jednak na przeszkodzie dokonaniu ustaleń w zakresie realnego okresu wykonywania przez odwołującego pracy w szczególnych warunkach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnia tylko te okresy, wskazane
w świadectwie pracy, w których praca ta była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody (por. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 września 1984 r., III UZP 48/84). Przeprowadzenie innych dowodów przewidzianych na podstawie Kodeksu postępowania cywilnego na okoliczność pracy w warunkach szczególnych dopuszczalne jest, gdy pracodawca wystawił świadectwo pracy a ZUS kwestionuje jego treść, jak i wówczas, gdy dokument ten nie może zostać sporządzony. Postępowanie przed sądem (na skutek odwołania od decyzji organu rentowego) nie podlega ograniczeniom dowodowym, co wynika wprost z art. 473 k.p.c., zatem każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, Sąd nie jest związany środkami dowodowymi dla dowodzenia przed organami rentowymi (por. wyrok Sądu Najwyższego
z 8 kwietnia 1999 r., II UKN 69/98).

Kierując się prezentowanymi wyżej wytycznymi orzecznictwa
Sąd Okręgowy przeprowadził postępowanie dowodowe na podstawie dowodów z dokumentów załączonych do akt sprawy i akt organu rentowego, zeznań świadków oraz dowodu z przesłuchania odwołującego. W oparciu o te dowody Sąd ustalił, że S. W. w spornych okresach zatrudnienia w (...)
i (...) w P. na przełomie lat 1977-1980 stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace mechanika samochodowego w kanałach remontowych. Praca odwołującego koncentrowała się na dokonywaniu koniecznych napraw samochodów ciężarowych, których zdecydowaną większość wykonywał w kanałach remontowych znajdujących się w warsztacie stanowiącym część siedziby przedsiębiorstwa. Okoliczności te zostały potwierdzone zeznaniami świadków, którzy pracowali na podobnych stanowiskach co odwołujący i byli zatrudnieni w ww. przedsiębiorstwach w tym samym okresie co on. Istotnych informacji w tym zakresie dostarczył również sam odwołujący, który w sposób szczegółowy opisał specyfikę wykonywanej
w spornym okresie zatrudnienia pracy.

W oparciu o powyższe dowody dopuszczony w sprawie biegły sądowy
z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy J. P. dokonał analizy warunków oraz sposobu wykonywania pracy przez odwołującego i na tej podstawie stwierdził, że wykonywana przez odwołującego praca może zostać zakwalifikowana jako praca w warunkach szczególnych zgodnie z poz. 16 dział XIV Wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983r. Sąd w całości podzielił wnioski biegłego, które nie budziły zastrzeżeń w zakresie ani merytorycznym, ani faktycznym.
We wskazane wyżej pozycji Wykazu A pracę w warunkach szczególnych stanowią „prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych”, taka zaś praca była przez odwołującego wykonywana w trakcie zatrudnienia w (...) i (...)
w P., co jednoznacznie wynikało z zebranych w toku postępowania dowodów. Co więcej, organ rentowy w piśmie procesowym z dnia 24 sierpnia 2017r. i załączonym do niego stanowisku komórki merytorycznej przychylił się do stanowiska biegłego sądowego w zakresie możności zaliczenia spornego okresu jako okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W tych okolicznościach Sąd Okręgowy przychylił się do stanowiska odwołującego i uznał sporne okresy zatrudnienia jako okresy pracy
w warunkach szczególnych. Okresy te stanowią odpowiednio 28 dni
(w przypadku zatrudnienia w (...) w P. od 1 do 28 kwietnia 1977 r.) oraz 1 rok, 8 miesięcy i 18 dni (w przypadku okresu zatrudnienia w (...)
w P. od 13 kwietnia 1979 r. do 31 grudnia 1980 r.), łącznie 1 rok,
9 miesięcy i 16 dni. Zaliczenie tych okresów do już ustalonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych stażu pracy w warunkach szczególnych odwołującego prowadzi do uznania, że odwołujący spełnia przesłankę określoną w § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. Jego staż pracy wynosi bowiem 15 lat, 10 miesięcy i 23 dni, to jest więcej, niż minimalny próg 15 lat określony w ww. przepisie rozporządzenia.

W toku postępowania Sąd Okręgowy ustalił również, że pomiędzy
ww. spornymi okresami zatrudnienia w warunkach szczególnych, tj. w okresie od 29 kwietnia 1977 r. do 12 kwietnia 1979 r., odwołujący odbywał zasadniczą służbę wojskową. Kwestia ta jest o tyle istotna, że zgodnie stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w uchwale 7 sędziów z dnia 16 października 2013 r., sygn. akt II UZP 6/13, czas odbywania zasadniczej lub okresowej służby wojskowej wlicza się pracownikowi do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, jeżeli po odbyciu tej służby podjął on zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby. Taka też sytuacja miała miejsce
w niniejszej sprawie; odwołujący pracował w (...) w P. w okresie
od 1 do 28 kwietnia 1977 r., następnie został skierowany do odbywania służby wojskowej od dnia 29 kwietnia 1977 r., a po jej zakończeniu w dniu 12 kwietnia 1979 r. podjął zatrudnienie w (...) w P. od 13 kwietnia 1979 r.
W konsekwencji również i powyższy okres podlega uwzględnieniu przy ustaleniu wymiaru pracy odwołującego. Co prawda odwołujący nie podnosił tej kwestii w toku postępowania, niemniej jednak sąd ubezpieczeń społecznych badając okoliczności spełnienia przesłanek przez wnioskodawcę, od których zależne jest prawo do świadczenia z systemu ubezpieczeń społecznych,
w szczególności dotyczących konieczności posiadania stosownego stażu pracy, ma możliwość wzięcia dodatkowo ustalonych w toku postępowania okoliczności pod uwagę. W świetle powyższych ustaleń uwzględnienie okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej nie miało znaczenia dla stwierdzenia, że odwołujący spełnia przesłanki do uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury, gdyż po zaliczeniu spornego okresu zatrudnienia jego staż pracy przekracza minimalny próg 15 lat określony w § 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia
z dnia 7 lutego 1983r., jednakże Sąd okoliczność tą wziął pod uwagę tym bardziej, że została ona dostrzeżona również tak przez biegłego sądowego
z zakresu BHP, jak i organ rentowy, który w hipotetycznym wyliczeniu stażu pracy odwołującego, z uwzględnieniem spornych okresów zatrudnienia oraz okresu odbywania służby wojskowej przyjął, że odwołujący legitymuje się stażem pracy w warunkach szczególnych w łącznym wymiarze 17 lat,
10 miesięcy i 10 dni.

W tych okolicznościach Sąd Okręgowy uznał odwołanie S. W. za zasadne. Odwołujący wykazał, że w spornym okresie zatrudnienia wykonywał pracę w warunkach szczególnych, a ponadto z ustaleń Sądu przy uwzględnieniu stażu pracy tego rodzaju powinien zostać uwzględniony okres odbywania przez odwołującego zasadniczej służby wojskowej. Wyliczenia
co do łącznego wymiaru czasu pracy odwołującego, z uwzględnieniem
ww. okresów, prowadzą do stwierdzenia, że spełnia on pierwotnie kwestionowaną przez organ rentowy przesłankę posiadania co najmniej
15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Tym samym odwołujący spełnia więc wszystkie przesłanki konieczne do uzyskania prawa do emerytury ze względu na zatrudnienie w warunkach szczególnych.

Mając na uwadze okoliczności przedstawione w powyższych rozważaniach Sąd, wobec treści art. 129 ustawy emerytalnej, przyznał S. W. prawo do wcześniejszej emerytury od dnia złożenia wniosku w tym przedmiocie do ZUS, tj. 22 sierpnia 2016r., o czym orzekł w pkt 1 sentencji wyroku
na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c., zasądzając na rzecz odwołującego
od organu rentowego kwotę 360 zł tytułem zastępstwa procesowego, zgodnie
z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. (Dz. U. z 2015r. poz. 1800) w brzmieniu aktualnym na dzień wniesienia odwołania.

W punkcie 3 sentencji wyroku Sąd Okręgowy, jako organ odwoławczy
od decyzji organu rentowego, orzekł na podstawie art. 118 ustawy emerytalnej
o odpowiedzialności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za nieustalenie okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. W ocenie Sądu, na gruncie niniejszej sprawy organowi rentowemu odpowiedzialności przypisać nie można. Ustalenie, że odwołujący spełnił warunek 15 lat zatrudnienia w warunkach szczególnych było możliwe dopiero po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, obejmującego dowody z zeznań świadków i odwołującego oraz dowodu z opinii biegłego sądowego ds. BHP powołanego w sprawie. Organ rentowy nie ma tych możliwości dowodowych w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, gdyż ograniczony jest środkami dowodowymi wymienionymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49).

Zarządzenie: (...).

(...)