Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 8 listopada 2017 r.

Pismem z dnia 26 maja 2014 r. (data stempla pocztowego) (...) S.A. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po W. D. (1), wskazując, że był on dłużnikiem wnioskodawcy na podstawie nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Mikołowie w dniu 24 lutego 2005 r. ( wniosek k. 2).

Pismami z dnia 7 sierpnia 2014 r. (data stempla pocztowego) uczestnicy W. D. (2), K. D. oraz O. D. wnieśli o stwierdzenie, że spadek po zmarłym W. D. (1) nabyła Gmina Z. jako spadkobierca ustawowy. W dalszej części pisma wskazano, że zmarły w chwili śmierci był bezdzietnym wdowcem. Uczestnicy wskazali też, że w dniu 12 lutego 2013 r. złożyli przed notariuszem oświadczenie o odrzuceniu spadku. Jednocześnie złożyli oświadczenie, że nie mają wiedzy o jakichkolwiek innych spadkobiercach ustawowych zmarłego ( pisma z dnia 7 sierpnia k. 11- 12, 17- 18 oraz 20- 21).

Postanowieniem z dnia 25 lutego 2016 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa- Krowodrzy w Krakowie stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu dla m.st. Warszawy w Warszawie. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że w toku postępowania nie ustalono adresu ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, jak też nie ustalono miejsca położenia majątku spadkowego i w związku z tym sprawę przekazano do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie na podstawie przepisu art. 628 k.p.c. ( postanowienie k. 157- 158).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. D. (3) zmarł w dniu 15 listopada 2012 r. ( okoliczność bezsporna, dowód: odpis zupełny aktu zgonu k. 180)

W dniu 27 sierpnia 1982 r. zawarł on związek małżeński z M. W. z d. P.. Małżeństwo to zakończyło się przez rozwód, który został orzeczony przez Sąd Okręgowy Powiatu C. Illinois w USA w dniu 17 października 1991 r., które to orzeczenie zostało uznane za skuteczne na obszarze Rzeczypospolitej na podstawie postanowienia Sądu Wojewódzkiego w Krakowie z dnia 8 grudnia 1993 r. Małżonka spadkodawcy zmarła w dniu 24 stycznia 2001 r. ( okoliczności bezsporne, dowody: zapewnienie spadkowe odebrane od W. D. (2) k. 29- 30, odpis zupełny aktu małżeństwa k. 195, postanowienie z dnia 8 grudnia 1993 r. wraz z dokumentami rozwodowymi oraz ich tłumaczeniem k. 239- 250, decyzja k. 196).

Spadkodawca nie miał dzieci małżeńskich ani pozamałżeńskich. W chwili otwarcia spadku jego wstępni nie żyli ( okoliczności bezsporne, dowody: zapewnienie spadkowe odebrane od W. D. (2) k. 29- 30, pismo USC K. k. 67, pismo USC K. k. 235).

Do grona spadkobierców ustawowych zmarłego należeli: brat zmarłego W. D. (2), jego bratanek O. D. oraz bratanica K. D., którzy w dniu 12 lutego 2013 r. złożyli przed notariuszem L. N. oświadczenia o odrzuceniu spadku po W. R. A Nr (...) ( okoliczności bezsporne, dowód: akt notarialny k. 13- 15).

W chwili śmierci spadkodawca nie miał stałego miejsca zamieszkania na terenie Polski. Wcześniej w okresie od 10 września 2000 r. do 30 maja 2011 r. przebywał w Areszcie Śledczym w K.. W okresie po opuszczeniu jednostki penitencjarnej mieszkał wraz ze swoją konkubiną J. K. w K. w domu należącym do M. T., mieszczącym się przy ul. (...), gdzie w zamian za możliwość mieszkania wykonywał prace remontowe. Wyżej wskazaną nieruchomość zajmował on do 2007 r. W czasie pobytu w Areszcie Śledczym poznał J. R., który, aby pomóc W. D. (1) w znalezieniu pracy, zameldował go w swoim mieszkaniu w Z. pod adresem ul. (...). W. D. (1) nigdy jednak w tym miejscu nie mieszkał. Bezpośrednio przed śmiercią spadkodawca podjął pracę w N., gdzie mieszkał w hotelu. Nie jest znane miejsce stałego zamieszkania W. D. (1) ( dowody: zapewnienie spadkowe odebrane od W. D. (2) k. 29- 30, zeznania świadka J. R. k. 51- 52, pismo Służby Więziennej wraz z aktami osobowymi k. 67- 79, zeznania świadka M. T.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów z dokumentów, okoliczności przyznanych, a także twierdzeń stron nie zakwestionowanych przez stronę przeciwną, które na podstawie art. 230 k.p.c. w zw. z art. 229 k.p.c. Sąd przyjął za przyznane. Strony nie kwestionowały autentyczności powołanych powyżej dokumentów, ani ich treści. Sąd również nie miał wątpliwości co do ich wartości dowodowej, wobec czego brak było podstaw do odmówienia wiarygodności danych w nich zawartych.

W toku postępowania przeprowadzony został dowód z przesłuchania świadków J. R. i M. T. oraz przyjęto zapewnienie spodkowe od uczestnika W. D. (2). Treść zeznań oraz zapewnienia Sąd uznał za wiarygodne w przeważającej części. Osoby przesłuchiwane opisały różne etapy życia zmarłego, a analizując te treści można dojść do wniosków, że spadkodawca w momencie śmierci nie miał stałego miejsca zamieszkania na terenie Polski. Jednocześnie wskazać należy, że między innymi na podstawie zapewnienia spadkowego złożonego przez uczestnika ustalono, że jedynymi krewnymi uprawnionymi z mocy ustawy do spadkobrania po zmarłym są wskazani w sprawie uczestnicy, a W. D. (1) nie miał dzieci. Podkreślania wymaga również, że zeznania uczestnika pozostawały w zgodności z treścią zebranych w sprawie dokumentów, w tym w szczególności aktów stanu cywilnego. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka J. R. w tej części, w której świadek zeznawał, że spadkodawca ma dziecko. Fakt ten bowiem nie znajduje swojego potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym. Z akt osobowym z Aresztu Śledczego w K. wynika, że W. D. (1) przez pewien czas był odwiedzany w Areszcie przez J. K., która miała dzieci, jednak W. D. (1) nie był ojcem tych dzieci.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku złożył wierzyciel zmarłego (...) S.A. W myśl art. 1025 § 1 zd. 1 k.c. Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Nie ulegało wątpliwości, że wnioskodawca ma interes prawny w ustaleniu kręgu spadkobierców swojego dłużnika, gdyż bez przeprowadzenia tych czynności nie miałby on możliwości dalszej egzekucji roszczenia.

Sąd ustalił, że spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu i w związku z tym podstawę powołania do dziedziczenia po W. D. (1) stanowią przepisy ustawy co do całości spadku (art. 926 § 2 k.c.). Kodeks cywilny w artykułach 931 – 934 zalicza do spadkobierców ustawowych: zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwo i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy, dziadków oraz pasierbów. Ze wskazanej wyżej grupy spadkobierców ustawowych w momencie otwarcia spadku zdolni do dziedziczenia byli: brat zmarłego W. D. (2) oraz jego zstępni O. D. i K. D.. Wszystkie wyżej wskazane osoby oświadczeniem złożonym przed notariuszem odrzuciły spadek po zmarłym. Oświadczenia te zostały złożone w terminie 6-miesięcznym określonym w art. 1015 § 1 k.c.

W związku z brakiem krewnych dziedziczących po zmarłym zastosowanie w sprawie znajduje przepis art. 935 k.c., który stanowi, że w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

W niniejszej sprawie kluczowe było więc ustalenie, gdzie spadkodawca miał swoje ostatnie miejsce zamieszkania. Poddając analizie zabrany w sprawie materiał dowodowy ustalono, że pozwany takiego miejsca na terenie Polski nie posiadał. Od 2007 r. nie mieszkał on bowiem w domu znajdującym się w K. przy ul. (...). Nie mieszkał on również w miejscu swojego wcześniejszego zameldowania, tj. w Z., ul. (...). W. D. (1) nie miał swojego stałego miejsca zamieszkania w N., tj. miejscu jego śmierci oraz miejscu wykonywania jego ostatniej pracy. Jak wskazywał uczestnik W. D. (2), jego brat w czasie wykonywania pracy w tej miejscowości mieszkał w hotelu i brak jest podstaw do stwierdzenia, że w tym miejscu zdecydował on o ulokowaniu swojego centrum aktywności życiowej.

Biorąc pod uwagę przedstawione wyżej okoliczności Sąd uznał, że zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy nie dał podstawy do ustalenia ostatniego miejsca zamieszkania spadkobiercy i w związku z tym całość spadku przypada na podstawie przepisu art. 935 zd. 2 k.c. Skarbowi Państwa, o czym orzeczono w sentencji postanowienia.

W zakresie kosztów Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 520 k.p.c. i uznał, że każdy z uczestników ponosi koszty i wydatki związane ze swoim uczestnictwem w sprawie.

SSR Paweł Szymański

Zarządzenie: odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi Gminy Miejskiej K..