Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

T. G. został oskarżony o to, że:

I.  w dniu 15 grudnia 2014 roku w G. będąc uprzednio prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, prowadził samochód osobowy marki V. (...) o nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości, wyrażającym się zawartością alkoholu we krwi na poziomie 0,85 promila, przy czym zarzuconego mu czynu dopuścił się w okresie 5 lat od odbycia kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 05 maja 2010 roku; sygn. akt IX K 134/10 za czyn z art. 178a § 1 kk w wymiarze 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 10 lutego do 22 grudnia 2011 roku, tj. w warunkach powrotu do przestępstwa, określonych w art. 64 § 1 kk

tj. o przestępstwo z art.178a § 4 kk w zw. z art. 178a § 1 kk przy zast. art. 64 § 1 kk

II.  w dniu 15 grudnia 2014 roku w G., w trakcie zatrzymania na ulicy (...), podczas transportu do Komendy M.Policji w G., a także na terenie samej Komendy M.w G., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, wielokrotnie słownie znieważył słowami powszechnie uważanymi za obelżywe umundurowanych funkcjonariuszy Policji w osobach: mł.asp. D. P. oraz sierż. D. T., podczas i w związku z pełnionymi przez wymienionych obowiązkami służbowymi, a także kierował pod adresem wymienionych funkcjonariuszy Policji groźby uszkodzenia ciała i pozbawienia życia ich samych lub członków ich rodzin, w celu zmuszenia tychże funkcjonariuszy do zaniechania prawnych czynności służbowych związanych z zatrzymaniem jego osoby oraz przeprowadzeniem badania stanu trzeźwości

tj. o przestępstwo z art. 226 § 1 kk i 224 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk przy zast. art. 12 kk

III.  w dniu 15 grudnia 2014 roku w G., na terenie Komendy M.Policji w G., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, wielokrotnie słownie znieważył słowami powszechnie uważanymi za obelżywe umundurowanych funkcjonariuszy Policji w osobach: post. M. K., oraz post. M. P. a także ratownika medycznego K. D., podczas i w związku z pełnionymi przez wymienionych obowiązkami służbowymi.

tj. o przestępstwo z art. 226 § 1 kk przy zast. art. 12 kk

Wyrokiem z dnia 6 marca 2017r. Sąd Rejonowy w Gliwicach w sprawie o sygn. akt IX K 643/17 uznał oskarżonego T. G. za winnego czynu opisanego w punkcie I z tym, że ustalił, iż ilość alkoholu we krwi oskarżonego wynosiła 0,84 promila i czyn ten zakwalifikował jako przestępstwo z art. 178a § 4 kk w zw. z art. 64 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk i za to na podstawie art. 178a § 4 kk skazał go na karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności. Nadto Sąd uznał oskarżonego za winnego czynu opisanego w punkcie II i za to na podstawie art. 224 § 2 kk w zw. z art. 11 § 3 kk skazał go na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, oraz uznał oskarżonego za winnego czynu opisanego w punkcie III i za to na podstawie art. 226 § 1 kk skazuje go na karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 kk połączył orzeczone kary pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonemu łączną karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności. Na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres zatrzymania od dnia 15.12.2014r. do 16.12.2014 roku to jest w wymiarze 2 (dwóch) dni. Na podstawie art. 42 § 2 kk w zw. z art. 4 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wszelkiego rodzaju na okres 9 (dziewięciu) lat, a na mocy art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów procesu, którymi obciążył Skarb Państwa.

Wyrok powyższy zaskarżony został apelacjami wniesionymi przez oskarżyciela publicznego i obrońcę oskarżonego.

Prokurator Prokuratury Rejonowej G. w G. zaskarżył wyrok w całości na niekorzyść T. G. .

Powołując się na art. 438 pkt 1 kpk zarzucił naruszenie prawa materialnego, a to art. 178a § 4 kk poprzez niewskazanie w opisie przypisanego oskarżonemu czynu wszystkich znamion tego czynu zabronionego.

Wskazując na powyższe oskarżyciel publiczny wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę opisu czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 1 wyroku, a dodatkowo wskazanie, że T. G. pojazd mechaniczny prowadził w ruchu lądowym.

Obrońca oskarżonego zaskarżając wyrok w całości na korzyść T. G., w wywiedzionej apelacji orzeczeniu Sądu I instancji zarzucił:

- w zakresie rozstrzygnięcia z pkt 1 : Obrazę przepisów postępowania karnego, mającą wpływ na treść orzeczenia, a to art. 5§ 2 w zw. z art. 7 kodeksu postępowania karnego w zw. polegającą na wydaniu wyroku po dokonaniu oceny dowodów w sposób niezgodny z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego, a tym samym z przekroczeniem reguł swobodnej oceny dowodów poprzez uznanie, że materiał dowodowy wskazuje, iż oskarżony kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości wobec braku możliwości prawidłowej weryfikacji tej okoliczności. Nadto błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku polegający na przyjęciu, iż T. G. swoim zachowaniem wypełnił znamiona zarzucanego mu czynu, a w szczególności, że prowadził samochód osobowy marki V. (...) o nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości, wyrażającym się zawartością alkoholu we krwi na poziomie 0,85 promila, podczas gdy oskarżony w inkryminowanym czasie nie prowadził wymienionego wyżej pojazdu mechanicznego.

- w zakresie rozstrzygnięcia z pkt 2 wyroku: obrazę przepisów postępowania karnego, mającą wpływ na treść orzeczenia, a to art. 7 kodeksu postępowania karnego polegającą na wydaniu wyroku po dokonaniu oceny dowodów w sposób niezgodny z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego, a tym samym z przekroczeniem reguł swobodnej oceny dowodów poprzez oparcie się wyłącznie na zeznaniach osób pokrzywdzonych.

- w zakresie rozstrzygnięcia z pkt 3 wyroku: obrazę przepisów postępowania karnego, mającą wpływ na treść orzeczenia, a to art. 7 kodeksu postępowania karnego polegającą na wydaniu wyroku po dokonaniu oceny dowodów w sposób niezgodny z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego, a tym samym z przekroczeniem reguł swobodnej oceny dowodów poprzez oparcie się wyłącznie na zeznaniach osób pokrzywdzonych.

- w zakresie rozstrzygnięcia z pkt 6 wyroku: rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wszelkiego rodzaju w wymiarze 9 lat, podczas gdy na podstawie okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru środka karnego, zachodzi wyraźna dysproporcja pomiędzy wymiarem środka karnego orzeczonym przez Sąd I instancji, a wymiarem środka karnego jaki należałoby sprawcy wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw sądowego wymiaru kary określonych w art. 53 k.k.

W uzupełnieniu apelacji obrońca oskarżonego powołał się na naruszenie prawa procesowego, a to art. 374 § 1 zdanie drugie kpk poprzez przeprowadzenie postępowania sądowego pod nieobecność oskarżonego, którego obecność na rozprawie uznano za obowiązkową, co stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą wskazaną w art. 439§1 pkt. 11 k.p.k., oraz naruszenie prawa procesowego, a to art. l70 §1 pkt 3 kpk w zw. z art. 6 kpk poprzez niesłuszne oddalenie wniosku dowodowego oskarżonego o przesłuchanie świadka J. C., co naruszyło prawo do obrony oskarżonego.

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości przez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów opisanych w pkt I, pkt II i pkt III wyroku, bądź uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i wymierzenie łagodniejszej kary pozbawienia wolności oraz środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Sąd Okręgowy po rozpoznaniu wywiedzionych środków odwoławczych stwierdził co następuje:

Zarzuty podniesione przez obrońcę oskarżonego we wniesionym uzupełnieniu apelacji okazały się skuteczne, a przedstawiona argumentacja oraz końcowy wniosek - w pełni zasługiwały na uwzględnienie.

Wyrok niniejszy zapadł bowiem z naruszeniem przepisów postępowania stanowiącym bezwzględną przesłankę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 11 kpk.

Wskazać należy, że obecne brzmienie art. 374 kpk zostało wprowadzone nowelizacją z 2013 r. i obowiązuje od 1.07.2015 r. W wyniku tej nowelizacji przyjęto zasadę, że udział oskarżonego w rozprawie głównej jest jego prawem, a nie obowiązkiem, poza wyjątkami wskazanymi w ustawie. Artykuł 374 kpk wprowadza dwa wyjątki od zasady nieobowiązkowego udziału oskarżonego w rozprawie głównej. Wiążą się one z charakterem zarzucanego czynu (występek, zbrodnia) albo z decyzją przewodniczącego lub sądu. W sprawach o występki dominuje zasada, że udział oskarżonego w rozprawie głównej nie jest obowiązkowy, chyba że przewodniczący lub sąd postanowią inaczej. Z kolei bezwzględna przyczyna odwoławcza określona w art. 439 § 1 pkt 11 kpk występuje wówczas, gdy sprawę rozpoznano podczas nieobecności oskarżonego, którego obecność była obowiązkowa.

W rozpoznawanej sprawie na rozprawie w dniu 28 września 2015r. Sąd postanowił uznać obecność oskarżonego na rozprawie za obowiązkową (k- 162) zarządzając jednocześnie jego zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie. Pomimo tego Sąd przeprowadził całe postępowanie bez udziału T. G. i w dniu 6 marca 2017r. wydał wyrok.

Bezsporne jest zatem, że uchybienie zasygnalizowane przez obrońcę jest rzeczywiste, a nie pozorne. W tym układzie faktycznym nie została bowiem spełniona przesłanka z art. 376 § 2 kpk do prowadzenia rozprawy pod nieobecność oskarżonego, nie wystąpiła również sytuacja opisana w art. 377 § 1 kpk co oznacza, że doszło do naruszenia zasady z art. 374 § 1 kpk, uchybienie natomiast temu przepisowi skutkowało zaistnieniem bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 11 kpk. Ustawodawca bowiem podniósł rozpoznanie sprawy pod nieobecność oskarżonego, którego obecność uznano za obowiązkową, do rangi bezwzględnej przyczyny odwoławczej, podkreślając tym samym szczególną wagę tego naruszenia.

Z powyższych przyczyn Sąd odwoławczy, uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

Na zakończenie tej części uzasadnienia zauważyć należy, że stwierdzenie zaistnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej czyni przedwczesnym odnoszenie się bardziej szczegółowo do pozostałych zarzutów zawartych w wywiedzionych apelacjach, poza tym co zostało wskazane powyżej.