Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III RC 107/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia, 28 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Złotoryi III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Tomasz Popiel

Protokolant : Elżbieta Juszczyk

po rozpoznaniu w dniu 28 września 2017 roku w Złotoryi na rozprawie sprawy

z powództwa J. M.

przeciwko M. M.

o alimenty

I umarza postępowanie w zakresie w którym powódka J. M. cofnęła powództwo,

II oddala dalej idące powództwo,

III nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego,

IV nie uiszczonymi kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Powódka J. M. wniosła o zasądzenie od pozwanego M. M. alimentów w kwocie po 1 200 złotych miesięcznie. W uzasadnieniu pozwu podała, iż pozwany jest jej byłym mężem. Zdaniem powódki, żyje ona obecnie w niedostatku i choruje na wiele schorzeń. Utrzymuje się jedynie z emerytury.

Pozwany M. M. wniósł o oddalenie powództwa. W odpowiedzi na pozew podniósł, iż wystąpienie z powództwem o alimenty po 37 latach od rozwodu jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Zdaniem pozwanego, J. M. miała wystarczająco dużo czasu aby ułożyć sobie życie i być osobą samowystarczalną. Po rozwodzie związała się z innym mężczyzną, lecz nigdy nie sformalizowała tego związku. Pozwany wskazał ponadto, że także jest osobą schorowaną i wymaga stałego i kosztownego leczenia.

W trakcie rozprawy powódka J. M. zmniejszyła wysokość żądanych alimentów do kwoty po 700 złotych miesięcznie, a następnie do kwoty po 500 złotych miesięcznie. Pozwany M. M. wyraził zgodę na cofnięcie powództwa w powyższym zakresie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 27 marca 1981 r. w sprawie RIC (...) Sąd Rejonowy w Legnicy rozwiązał małżeństwo M. M. i J. M. z winy pozwanego M. M..

D. ó d:

- kserokopia wyroku Sądu Rejonowego w Legnicy k. 3

- kserokopia karty selekcyjnej k. 30

Po orzeczeniu rozwodu powódka J. M. związała się M. P.. Pozostała z nim w nieformalnym związku, z którego urodziło się jedno dziecko. Powódka pracowała jako kelnerka do 31 sierpnia 1990 r. Potem utrzymywała się z zasiłku chorobowego oraz zasiłku dla bezrobotnych. Następnie przebywała na rencie. Od 2012 r. otrzymuje emeryturę, która obecnie wynosi 903 złote miesięcznie. Z emerytury potrącana jest pożyczka w kwocie 336 złotych miesięcznie. Powódka posiada własne mieszkanie. Czynsz kosztuje powódkę 333 złote miesięcznie, a na prąd i gaz wydaje około 100 złotych miesięcznie. Powódka otrzymuje dodatek mieszkaniowy w wysokości około 95 złotych miesięcznie. Miesięczne koszy wyżywienia powódki wynoszą około 600 złotych, na zakup odzieży przeznacza 100 złotych miesięcznie, a na środki czystości i pielęgnacji około 100 złotych miesiecznie. J. M. w trudnych sytuacjach życiowych może liczyć na pomoc finansową siostry pracującej w Niemczech. Powódka leczy się na depresje oraz nadciśnienie tętnicze.

D. ó d:

-

zaświadczenie o wysokości emerytury k. 4,82

-

zawiadomienie o opłatach k. 77

-

decyzja w sprawie dodatku mieszkaniowego k. 78

-

decyzja emerytalna k. 81

-

faktury k. 83-84

-

historia choroby k. 87-104

-

karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 105,106,108-109,

-

przesłuchanie powódki k. 116 -117

Pozwany M. M. ma 69 lat. Po orzeczeniu rozwodu ponownie zawarł związek małżeński. Obecnie razem z małżonką zamieszkuje w mieszkaniu własnościowym. Pozwany utrzymuje się z emerytury w wysokości około 2 400 złotych miesięcznie. Choruje na choroby płuc, kręgosłupa oraz przebył dwa zawały.

D. ó d:

- karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 15,16-17,18,19,20-22,24,49-51

-

decyzja emerytalna k. 25

-

przesłuchanie pozwanego k. 117

Sąd zważył co następuje :

Powództwo J. M. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawą prawną roszczenia powódki był art. 60 kro. Zgodnie z nim małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Wobec tego, iż pozwany M. M. został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia jego obowiązek alimentacyjny wygasłby jedynie w razie zawarcia przez powódkę J. M. nowego związku małżeńskiego ( art. 60 § 3 kro). Powódka po orzeczeniu rozwodu z pozwanym nie zawarła związku małżeńskiego i co do zasady przysługiwało jej roszczenie alimentacyjne wobec byłego małżonka.

Należy jednak zgodzić się z pozwanym, że wniesienie przedmiotowego powództwa po trzydziestu sześciu latach od rozwodu jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego o których mowa w art. 5 kc. Zgodnie z nim nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Zgodnie natomiast z art. 144 (1) kro zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Jak wynikało z treści wyroku rozwodowego małżeństwo stron trwało niespełna 11 lat. Od orzeczenia rozwodu minęło natomiast ponad 36 lat, a więc trzykrotnie więcej niż trwało małżeństwo stron. Ponadto, po rozwiązaniu małżeństwa powódka pozostawała w związku nieformalnym z innym mężczyzną, a z tego związku urodził się młodszy syn powódki. Obecnie w życiu powódki nie zaszły także nadzwyczajne okoliczności, które uzasadniałby wniesienie przedmiotowego powództwa po tak długim okresie od orzeczenia rozwodu.

Niezależnie od powyższego, zdaniem Sądu, powódka J. M. nie znajduje się obecnie w stanie niedostatku o którym mowa w art 60 § 1 kro. Według utrwalonego w orzecznictwie poglądu rozwiedziony małżonek znajduje się w niedostatku wtedy, gdy własnymi siłami nie jest w stanie zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb w całości lub w części (tak wyr. SN z 9.12.1998 r., II CKN 88/98). Usprawiedliwione potrzeby to takie, których zaspokojenie zapewni uprawnionemu normalne warunki bytowania, odpowiednie do jego stanu zdrowia i wieku (tak wyr. SN z 7.9.2000 r., I CKN 872/00). W niedostatku znajdują się osoby, które nie mają żadnych lub wystarczających możliwości zarobkowych lub majątkowych. Będą to np. osoby niezdolne do pracy z powodu choroby lub podeszłego wieku, nie pobierające renty w ogóle lub pobierające ją w wysokości nie pozwalającej na pokrycie wszystkich ich usprawiedliwionych potrzeb, jeśli oczywiście nie mają majątku, z którego te potrzeby mogłyby być zaspokojone (wyr. SN z 5.5.1999 r., III CKN 146/99).

Jak wynikło z zebranego w sprawie materiału dowodowego powódka J. M. utrzymuje się ze stałego świadczenia emerytalnego. Ponadto, jest właścicielem mieszkania, a miesięczne koszty jego utrzymania łącznie z mediami wynoszą około 400 złotych. Powódce przyznano jednak prawo po dodatku mieszkaniowego w wysokości prawie 100 złotych miesięcznie. Powódka w trudnych sytuacjach życiowych może także liczyć na pomoc finansową swojej siostry. Co prawda powódka wskazała, iż na lekarstwa wydaje ponad 300 złotych miesięcznie, lecz na tę okoliczność przedłożyła tylko jedną fakturę i z tego względu Sąd uznał wskazaną przez powódkę kwotę za niewiarygodną.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, iż powódka ma realne możliwości, aby własnymi siłami zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby. Mając stałą emeryturę oraz własne mieszkanie posiada wystarczające warunki do normalnej egzystencji. Sąd przyznaje, iż z uwagi na wysokość otrzymywanej emerytury, powódka czasami może znajdować się na granicy egzystencji, lecz w tych sytuacjach może zawsze liczyć na pomoc finansową siostry.

W ocenie Sądu nie można także stwierdzić, iż po tak długim okresie ( trzydzieści sześć lat) orzeczony rozwód pociągnął za sobą istotne pogorszenie aktualnej sytuacji materialnej małżonka niewinnego. Powódka J. M. w żaden sposób nie wykazała tej okoliczności i nie złożyła w tym zakresie żadnych wniosków dowodowych.

Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił powództwo J. M. o alimenty od pozwanego M. M..

Sąd umorzył również postępowanie - na podstawie art 355 § 1 kpc - w zakresie w którym powódka skutecznie cofnęła powództwo.

Na podstawie art 102 kpc odstąpiono od obciążania powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, z uwagi na trudną sytuację finansową J. M..