Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 października 2017 roku

Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie, w V Wydziale Karnym:

w składzie:

Przewodniczący: Joanna Kasicka

Protokolant: Hanna Zielska

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin – Niebuszewo w Szczecinie – Edyty Sielewończuk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 29.06.2017r., 4.10.2017r.

sprawy

K. K. (1) z domu B.

córki J. i M. z domu N.

urodzonej (...) w S.

oskarżonej o to , że:

W okresie od 3 listopada 2014 roku do 1 stycznia 2015 roku w S., z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu usiłowała doprowadzić Skarb Państwa reprezentowany przez Zakład (...) Oddział w S. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 78 442 zł poprzez formalne zarejestrowanie pozarolniczej działalności gospodarczej bez zamiaru jej prowadzenia, a tylko w celu spowodowania objęciem jej obowiązkowym ubezpieczeniom, a następnie złożenia zasiłku macierzyńskiego za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 roku, do wypłaty którego nie doszło z uwagi na wydanie przez (...) decyzji z dnia 08 maja 2015 roku numer (...) wyłączającej ww. z ubezpieczeń społecznych czym działała na szkodę Zakładu (...) Oddział w S.

tj. o czyn z art. 13§1 w zw. z art. 286§1 kk w zw. z art. 12 kk.

I.  K. K. (2) uznaje za winną popełnienia zarzucanego jej czynu i za przestępstwo to, na podstawie art.14§1 kk w zw. z art. 286§1 kk, art. 33§2 kk wymierza jej kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności i 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych grzywny po 20 (dwadzieścia) złotych każda

II.  na podstawie art. 69§1 i 2 kk i art. 70§1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności zawiesza na okres 3 (trzech) lat próby

III.  na podstawie art. 72§1 pkt 1 kk zobowiązuje K. K. (2) do informowania Sądu o przebiegu okresu próby

IV.  na podstawie art.627 kpk i art.2 ust. 1 pkt 3, art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym 500 (pięćset) złotych opłaty.

VK 313/17

UZASADNIENIE

W dniu 3 listopada 2014 r. K. K. (2) zgłosiła rozpoczęcie działalności gospodarczej w zakresie dziennej opieki nad dziećmi. W dniu 7 listopada 2014 r. złożyła w Zakładzie (...) Oddział w S. zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. emerytalnego, rentowego i wypadkowego oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Oskarżona rozliczyła składki jedynie za okres dwóch miesięcy tj. za listopad 2014 r. i grudzień 2014 r. Jako podstawę wymiaru składek za te miesiące K. K. (2) wskazała kwotę 9.365 zł. Następnie złożyła wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres od 1.12.2015 r. do 31.12.2015 r. w związku z urodzeniem dziecka. Będąc osobą wezwaną do przedstawienia dokumentacji związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą, czy też wskazania osób, które potwierdziłyby rzeczywiste prowadzenie tej działalności gospodarczej, oskarżona takiej dokumentacji nie przedłożyła. Na zapytanie pracowników (...) Oddział S. podała jedynie, że działalność tą prowadzi w mieszkaniu a osób, które chciałyby skorzystać z jej usług szukała na portalach społecznościowych oraz rozwieszając ogłoszenia na tablicach ogłoszeniowych w marketach. Mieszkanie, które oskarżona wskazała jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej nie było mieszkaniem własnościowym, a jego głównym najemcą była jej babcia D. B. (teściowa matki). Oprócz K. K. (2) i D. B. pod jednym dachem, w czterech pokojach o łącznej powierzchni około 96 m ^{( 2)} (liczonych wraz z kuchnią, łazienką i korytarzem) mieszkała również babka oskarżonej oraz jej brat, siostra i mąż. Łącznie w mieszkaniu tym stale przebywało 6 osób. Mieszkanie to było usytuowane na drugim piętrze kamienicy nie wyposażonej w windę. K. K. (2) nie przedłożyła żadnych faktur potwierdzających zakup wyposażenia miejsca pracy, zabawek dla dzieci, przyborów toaletowych, stoliczków, leżaczków, czy też innych artykułów niezbędnych w związku z prowadzeniem takiej właśnie działalności gospodarczej. Nie zwracała się też do Sanepidu celem pozyskania zgody na prowadzenie żywienia zbiorowego, przyrządzanie i wydawanie posiłków dla dzieci. Pracownicy (...) ustalili, że w okresie od 27 października 2014 r. do 29 października 2014 r. oskarżona przebywała w szpitalu z powodu podejrzenia porodu przedwczesnego. Powyższe pozwoliło na wysnucie wniosku, że w/w rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na sprawowaniu opieki nad dziećmi w sytuacji, gdy była w zaawansowanej ciąży zagrażającej poronieniem. O niemożności wykonywania zadeklarowanej działalności świadczyło także to, że również później oskarżona była wielokrotnie hospitalizowana. K. K. (2) zadeklarowała najwyższą możliwą podstawę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Zatem za wskazany okres (27.10.2014 r. – 29.10.2014 r.) uzyskałaby zasiłek macierzyński w kwocie 78.442 zł. Natomiast składki jakie musiała uiszczać wynosiły 3000 zł. miesięcznie. Przy zadeklarowaniu minimalnej składki i przy uwzględnieniu zniżek przysługujących osobom, które po raz pierwszy otwierają działalność gospodarczą K. K. (2) przysługiwała zniżka w wysokości 30%, co kształtowało składkę na poziomie około 150 zł.

dowód: zeznania A. T. k.12-14, 159-160

częściowo zeznania M. B. k.25-26, 160-161

częściowo zeznania P. K. k.118, 161-162

pisemne zawiadomienie o przestępstwie k.1

decyzja odmawiająca prawa do zasiłku k.4

decyzja nr (...) k.80-81

pismo K. K. (2) k.88-89

karta informacyjna leczenia szpitalnego k.60

K. K. (2) odwołała się od decyzji Zakładu (...) Oddział w S. z dnia 8 maja 2015 r. odmawiającej jej prawa do zasiłku. Wyrokiem z dnia 18 listopada 2015 r., sygn. akt VI U 576/15 Sąd Okręgowy w Szczecinie w VI Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

dowód: kopia wyroku wraz z uzasadnieniem k.192-196

W 2014 r. prowadzenie punktu przedszkolnego lub zespołu wychowania przedszkolnego stanowiło działalność oświatową i wymagało zarejestrowania innej formy wychowania przedszkolnego. Natomiast prowadzenie punktu dziennej opieki nad dziećmi nie stanowiło prowadzenia działalności oświatowej i wymagało zarejestrowania działalności gospodarczej.

dowód: pismo Ministerstwa Edukacji Narodowej k.202

pismo Urzędu Miasta S. Wydział Oświaty k.207

K. K. (2) jest osobą bezrobotną, a jej mąż pracuje jako magazynier i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 2100 zł. netto. W/w ma na utrzymaniu jedno dziecko w wieku 2 lat i 6 miesięcy.

Oskarżona nie była dotychczas karana sądownie.

dowód: dane osobopoznawcze k.123, 158

dane o karalności k.142

K. K. (2) przesłuchana w charakterze podejrzanej w postępowaniu przygotowawczym nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i wyjaśniła, że od zawsze chciała opiekować się dziećmi. Doświadczenie w tym zakresie zebrała, gdy opiekowała się młodszym rodzeństwem. Później kształciła się w kierunku pedagogicznym. Kiedy w 2014 r. oskarżona zaszła w ciążę postanowiła zająć się opieką nad dziećmi. Ponieważ mieszkanie babci, w którym wówczas mieszkała, miało salon o powierzchni 30 m ², to postanowiła w salonie tym utworzyć punkt przedszkolny. W tym samym dniu, kiedy oskarżona zarejestrowała działalność gospodarczą trafiła do szpitala, a kiedy go opuściła, to zaczęła szukać potencjalnych klientów. K. K. (2) wystawiała ogłoszenia głównie na tablicach ogłoszeniowych, ale również na portalach społecznościowych. Wprawdzie w chwili składania wyjaśnień działalność gospodarcza oskarżonej była zawieszona, to jednak w dalszym ciągu działalność taką chce prowadzić.

Przesłuchana przed sądem oskarżona nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu i jednocześnie wyjaśniła, że jej dziecko urodziło się w dniu (...), a w okresie ciąży nie pracowała i pozostawała na utrzymaniu męża. K. K. (2) zamknęła działalność gospodarczą w maju 2016 r., gdyż nie miała klientów i nie było jej stać na płacenie do (...) składek. Składki płaciła regularnie aż do zamknięcia działalności gospodarczej.

/wyjaśnienia K. K. (2) k.123-124, 158-159/

Sąd ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie w oparciu o zeznania świadka A. T., częściowo również w oparciu o zeznania M. B. i P. K., o czym niżej, ale również w oparciu o dowody z dokumentów w postaci: pisemnego zawiadomienia o przestępstwie, decyzji nr (...), decyzji odmawiającej prawa do zasiłku, pisma K. K. (2), karty informacyjna leczenia szpitalnego, kopię wyroku z dnia 18 listopada 2015 r., sygn. akt VI U 576/15 Sądu Okręgowego w Szczecinie w VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, pisma Ministerstwa Edukacji Narodowej, pisma Urzędu Miasta S. Wydział Oświaty.

Sąd dał wiarę w całości zeznaniom A. T., albowiem są one spójne i logiczne, a także korespondują z pozostałym dokumentarnym materiałem dowodowym. To zeznania tego świadka uzupełnione dokumentarnym materiałem dowodowym pozwoliły na ustalenie, że K. K. (2) usiłowała wyłudzić od Zakładu (...) Oddział w S. pieniądze w łącznej kwocie 78 442 zł. Oskarżona w chwili składania wniosku była w 27 tygodniu ciąży. Przy czym ciąża ta miała charakter ciąży zagrożonej wczesnym porodem. Innymi słowy stan zdrowia oskarżonej był tego rodzaju, że nie pozwalał jej na podjęcie czynności związanych ze sprawowaniem dziennej opieki nad dziećmi. Doświadczenie życiowe wskazuje, że sprawowanie opieki nad małymi dziećmi, do czego w zasadzie miała się sprowadzać deklarowana przez oskarżoną działalność, wiąże się przede wszystkim z wysiłkiem fizycznym nawet, gdyby chodziło o niewielką grupkę 3-5 dzieci. Nadto w ocenie sądu miejsce, w którym K. K. (2) deklarowała prowadzenie takiej działalności w żadnym razie nie pozwalało na jej wykonanie. Chodziło tu bowiem o jeden duży pokój w sześcioosobowym mieszkaniu wyposażonym w jedną łazienkę z toaletą i w jedną kuchnię. Sam fakt, że oskarżona dysponowała zabawkami, którymi w przeszłości bawiła się jej siostra nie przesądzał o stworzeniu warunków dla sprawowania opieki nad małymi dziećmi. K. K. (2) nie dokonała żadnych zakupów uzupełniających. Nie dysponowała łóżeczkami, na których dzieci mogłyby leżakować, ani stoliczkami, przy których mogłyby rysować. Z zeznań przywołanego świadka jednoznacznie wynika, że oskarżona nie podjęła żadnych działań pozwalających jej na faktyczne wykonanie takiej działalności. Sąd zauważył również, że K. K. (2) złożyła wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej w dniu swojej pierwszej hospitalizacji. Co istotne oskarżona zadeklarowała najwyższą składkę nie znając przy tym swoich dochodów, nie mając wiedzy o tym, czy działalność ta przyniesie oczekiwane efekty finansowe, nie skorzystała z przysługujących jej wówczas ulg składkowych przewidzianych dla osób, które po raz pierwszy otwierają działalność gospodarczą po to właśnie, aby mogły inwestować zarobione pieniądze nie w składki na rzecz (...), ale na rozwój tejże działalności.

Dowodom z dokumentów sąd dał wiarę, albowiem zostały one sporządzone przez kompetentne organy państwowe, nie stoją w sprzeczności z zeznaniami świadka i w toku postępowania nie ujawniły się żadne okoliczności, które podważałby ich wiarygodność.

Do zeznań M. B. i P. K. sąd podszedł z dużą ostrożnością, albowiem są to osoby najbliższe dla oskarżonej (matka i mąż). W ocenie sądu zeznania M. B. zasługują na przymiot wiarygodności tylko w tej części, w której znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowy. Podkreślenia wymaga okoliczność, że świadek ten wskazał, że przez cały okres ciąży oskarżona czuła się dobrze a jej pobyt w szpitalu związany był jedynie z koniecznością przeprowadzenia jakiś badań. Tymczasem z zebranego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że ciąża oskarżonej była zagrożona przedwczesnym porodem stąd jej pobyty w szpitalu. Podobnie jeśli chodzi o zeznania P. K., który potwierdził przygotowanie zarówno swojej żony, jak i mieszkania do prowadzenia działalności gospodarczej w postaci sprawowania opieki nad małymi dziećmi, co nie znalazło potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym.

Podkreślenia wymaga również okoliczność, że K. K. (2) aktualnie jest osobą bezrobotną, a deklarowanej działalności gospodarczej nie podjęła do chwili obecnej pomimo, że własne dziecko urodziła w dniu 23 stycznia 2015 r. a sprawowanie opieki nad własnym dzieckiem chciała połączyć ze sprawowaniem opieki nad dziećmi innych osób.

To wszystko spowodowało, że sąd przypisał oskarżonej sprawstwo w zakresie czynu zarzuconego jej aktem oskarżenia.

Sąd nie dostrzegł okoliczności wyłączających winę oskarżonej lub bezprawność czynu, a karę kształtował na zasadach określonych w art. 53 kk.

Przy wymiarze kary pozbawienia wolności, jako okoliczności łagodzące sąd wziął pod uwagę, że oskarżona prowadzi ustabilizowany tryb życia, nie utrudniała prowadzonego postępowania, a nadto nie była dotychczas karana sądownie.

Natomiast jako okoliczność obciążającą sąd poczytał wysokość kwoty jaką swoim zachowaniem oskarżona usiłowała wyłudzić oraz okres czasu, w którym miało to nastąpić. Stąd kara jednego roku pozbawienia wolności. Przy czym podkreślenia wymaga, że wymierzona kara oscyluje w dolnych granicach ustawowego zagrożenia. Sąd miał bowiem na uwadze, że do dokonania przestępstwa w ostateczności nie doszło.

Dotychczasowa postawa życiowa oraz postawa na rozprawie wskazuje, że wobec oskarżonej zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna, umożliwiająca warunkowe zawieszenie wykonania kary. Dlatego też korzystając z możliwości jaką daje przepis art.69§l i 2 kk, art.70§l pkt 1 kk sąd zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności na okres 3 lat próby. W ocenie sądu jest to okres wystarczający do wdrożenia oskarżonej do przestrzegania obowiązujących norm prawnych i społecznych.

Celem dopełnienia represyjnego charakteru wymierzonej kary, biorąc pod uwagę możliwości finansowe oskarżonej, ale przede wszystkim to, że przypisane jej przestępstwo należy do kategorii przestępstw przeciwko mieniu i było popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej tj. znaczącej kwoty 78.442 zł., sąd orzekł karę grzywny w jej dolnych granicach. Ustalając wysokość stawki dziennej grzywny sąd miał na uwadze z jednej strony możliwości finansowe i zarobkowe oskarżonej, z drugiej zaś, represyjny charakter kary. Celem jej urealnienia, przy uwzględnieniu z jednej strony, że oskarżona aktualnie jest osobą bezrobotną, z drugiej zaś, że jest osobą młodą, wykształconą, osobą, która ma realne możliwości znalezienia i podjęcia pracy zarobkowej sąd uznał, że wysokość jednej stawki nie powinna być wyższa od 20 zł.

Na podstawie art.72§1 pkt 1 kk sąd zobowiązał K. K. (2) do informowania sądu o przebiegu okresu próby.

Na podstawie zaś art. 627 kpk i art.2 ust.l pkt 3 i art.3 ust.1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych, sąd zasądził od oskarżonej koszty sądowe i wymierzył opłatę uznając, że ze względu na sytuację osobistą i majątkową oskarżonej istnieją podstawy do przyjęcia, iż będzie ona w stanie je ponieść.