Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: star. sekr. sądowy Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2017 r. w Legnicy

sprawy z wniosku A. Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania A. Ł.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 5 września 2017 r.

znak (...)

oddala odwołanie

SSO Regina Stępień

Sygn. akt V U 795/17

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z 5 września 2017r., po rozpoznaniu wniosku z 11 sierpnia 2017r. odmówił A. Ł. prawa do emerytury.

W uzasadnieniu organ rentowy podał, że zgodnie z art. 184 ust. 1 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. 1 stycznia 1999r.) osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat dla mężczyzn oraz okres składkowy w ilości co najmniej 25 lat. Wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki nabycia prawa do emerytury ustala się na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudniony w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. I tak zgodnie z § 4 tego rozporządzenia „Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, 2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Okresy pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy ( § 2 ust. 2 ). Zgodnie z tym wzorem zakład pracy ma obowiązek w wydanym pracownikowi dla celów emerytalnych świadectwie pracy określić rodzaj pracy ściśle wg wykazu, działu i pozycji w/w rozporządzenia, podać stanowisko pracy w szczególnych warunkach zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego lub uchwały właściwego ministra oraz wskazać okres, w którym praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Zdaniem organu rentowego A. Ł. nie spełnia wymienionych warunków, ponieważ na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach. Nie uwzględnił mu do tego okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w L. od 2 listopada 1979r. do 21 października 1993r. oraz od 5 grudnia 1993r. do 30 kwietnia 1996r. W uzasadnieniu wskazał, iż świadectwo pracy w szczególnych warunkach z tego okresu nie zawierało prawidłowego określenia charakteru wykonywanej pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył A. Ł. wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że w kwestionowanym przez organ rentowy okresie jego pracy w szczególnych warunkach w (...) S.A. w L. wykonywał prace na stanowisku „montera instalacji sanitarnych i grzewczych” – ujęte wykazie A, dziale V, poz. 1 pkt 6 zarządzenia Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z 1 sierpnia 1983r., które są tożsame z pracami wskazanymi w wykazie A, dziale V pkt 1 załącznika do rozporządzenia RM z 7 lutego 1983r. tj. – robotami wodnokanalizacyjnymi i budową rurociągów w głębokich wykopach.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymując argumenty zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wskazał nadto, że wnioskodawca w chwili wydania decyzji nie miał ukończonych 60 lat.

Sąd ustalił:

A. Ł. urodził się (...), w dniu (...) ukończył 60 lat. Na dzień 1 stycznia 1999r. udowodnił 25 lat okresów składkowych, nieskładkowych i uzupełniających. Nie jest członkiem OFE i na dzień złożenia wniosku nie pozostawał w zatrudnieniu.

(bezsporne)

Wnioskodawca ukończył szkołę zawodową w zawodzie montera urządzeń instalacji sanitarnych. Nie ma uprawnień spawalniczych. W ramach nauki w szkole zawodowej był przyuczony do wykonywania drobnych, pomocniczych prac spawalniczych.

Był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w L. od 1 października 1974r. do 30 kwietnia 1996r. W tym w okresie od 25 października 1977r. do 26 października 1979r. odbywał zasadnicza służbę wojskową.

Zaś od 2 listopada 1979r. do 30 kwietnia 1993r. pracował na stanowisku – początkowo montera instalacji sanitarnej (montera instalacji wodno-kanalizacyjnej) potem montera instalacji gazowych i sanitarnych, od 1 maja 1993r. – montera wentylacji, po czym od 1 marca 1994r. ponownie na stanowisku montera instalacji sanitarnych do 30 kwietnia 1996r.

A. Ł. pracował w brygadzie robót instalacyjnych od 2 listopada 1979r. do 30 kwietnia 1993r. oraz od 1 marca 1994r. do 30 kwietnia 1996r. W tym czasie pracował jako monter w brygadzie zajmującej się zakładaniem instalacji gazowej, centralnego ogrzewania, węzłów cieplnych – wewnątrz i na zewnątrz budynków. Brygada składała się z 4-5 osób: 2-3 spawaczy i 2-3 monterów. Monterzy przygotowywali materiały i elementy do spawania dla spawaczy. Spawacze wykonywali tylko prace spawalnicze. Prace związane z prowadzeniem instalacji na zewnątrz budynków polegały na układaniu rurociągów w wybetonowanych wykopach o głębokości 60-80 cm . Monterzy układali w nich rury, przycinali je na właściwy wymiar, wstępnie sczepiali.

Wnioskodawca po przeniesieniu go od 1 maja 1993r. na stanowisko montera wentylacji pracował przy zakładaniu instalacji wentylacyjnej na budynkach użyteczności publicznej (szkoły szpitale itp.). Instalacje te z reguły prowadzone były wewnątrz budynków, sporadycznie pracował przy izolacji kanałów zewnętrznych (m.in. kanałów pomiędzy budynkami). Budowa instalacji wentylacyjnej wewnątrz budynków polegała na przygotowywaniu konstrukcji do zawieszania elementów ciągów oraz montażu wentylatorów. Przy cięższych elementach musiała to być konstrukcja stalowa. Jej elementy z blachy ocynkowanej, pręty i kształtowniki należało pociąć, złożyć, połączyć, wstępnie pospawać spawarką elektryczną, a następnie puścić odpowiednio przygotowanymi ciągami pomiędzy piętrami. Część tych prac, które wykonywane były przez monterów przy użyciu spawarek elektrycznych były to prace odręczne i nie wymagały uprawnień spawalniczych.

Dowody:

- akta em. t.I:

świadectwo pracy k.11, świadectwo pracy w szczególnych warunkach k. 12, świadectwo szkolne k. 10

- akta osobowe:

umowa o pracę k.11, zakres obowiązków k.30, angaże k.33-41, 43-47, 49-64;

- e-protokół z 13.12.2-17r. k. 25-26v:

zeznania świadków: K. K. 00:05:53-00:20:53, S. Ł. 00:20:53-00:26:25-00:33:0

wyjaśnienia wnioskodawcy 00:33:06-00:43:56

Sąd zważył:

Odwołanie jest nieuzasadnione.

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed 01 stycznia 1949r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt.1, tj. innym niż 65 lat dla mężczyzn. Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. I tak zgodnie z § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: 1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, 2) ma wymagany okres zatrudnienia 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Z mocy art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej cytowane przepisy znajdują zastosowanie w stosunku do ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r., którym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ( 01.01.1999r. ) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W sprawie bezspornym był fakt, iż wnioskodawca miał wymagany przepisem art. 27 ustawy emerytalnej okres składkowy i nieskładkowy - 25 lat, osiągnął wymagany wiek 60 lat ( w dniu(...).), nie przystąpił do OFE.

Sporna okolicznością było, czy wnioskodawca ma wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach.

Wnioskodawca twierdził, iż spełnia tę przesłankę bowiem w okresie zatrudnienia w (...) w L. w okresie 2 listopada 1979r. do 21 października 1993r. oraz od 5 grudnia 1993r. do 30 kwietnia 1996r. na stanowisku montera instalacji gazowej i sanitarnej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał roboty wodnokanalizacyjne i budowę rurociągów w głębokich wykopach – ujętą w wykazie A, dziale V pod poz. 1 - załącznika do rozporządzenia RM z 7 lutego 1983r.

Organ rentowy wskazywał natomiast, że tych okresów pracy nie można uznać do okresów pracy w szczególnych warunkach.

Sąd podzielił stanowisko organu rentowego w tym zakresie, że wnioskodawca nie ma wymaganego 15 – letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. są okresy w których praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

W rozpoznawanej sprawie z dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego: (umowa o pracę, zakres obowiązków, angaże) a nadto zeznań świadków K. K., S. Ł. i wyjaśnień wnioskodawcy wynika, że w spornym okresie zatrudnienia w (...) w L. wnioskodawca nie wykonywał robót wodnokanalizacyjnych i prac polegających na budowie rurociągów w głębokich wykopach. Jego praca od 2 listopada 1979r. do 30 kwietnia 1993r. montera instalacji sanitarnej (montera instalacji wodno-kanalizacyjnej) potem montera instalacji gazowych i sanitarnych – polegała na montowaniu instalacji wewnątrz budynków, a sporadycznie na montażu rurociągów poza budynkami. Przy czym montaż ten odbywał się w niezbyt głębokich wykopach. Jak wskazywał to świadek S. M. – była to głębokość 60-80 cm. Sam wnioskodawca zaś oceniał ich głębokość na ok. 1 m. Podawali oni, iż montaż ten odbywał się w wybetonowanych kanałach. Nie jest to więc praca opisana w wykazie A, dziale V pod poz. 1 - załącznika do rozporządzenia RM z 7 lutego 1983r. Zresztą jak wynika to z zeznań świadków K. K., S. Ł., S. M. oraz wyjaśnień samego wnioskodawcy – łączył on te obowiązki z pracą w postaci układania instalacji grzewczych, wodnych i kanalizacyjnych wewnątrz budynków. Te prace nie są pracami wymienionymi jako prace w szczególnych warunkach we wskazanym wyżej załączniku do rozporządzenia RM z 7 lutego 1983r.

Pracami w szczególnych warunkach, od których uzależnione jest prawo do emerytury w obniżonym wieku – nie są również prace wnioskodawcy przy zakładaniu wentylacji. Były to bowiem instalacje wewnątrz budynków, polegające na budowaniu konstrukcji wsporczej pod elementy wentylacyjnej. Elementy tej konstrukcji były wycinane, dopasowywane, składane i łączone, a następnie spuszczane przygotowanymi ciągami pomiędzy piętrami.

Nie można również podzielić stanowiska wnioskodawcy, iż w całym spornym okresie wykonywał prace spawalnicze. Przede wszystkim nie posiadał w tym zakresie stosownych uprawnień, a jedynie pewne umiejętności uzyskane w ramach praktyk zawodowych podczas nauki w szkole. Ponadto jak wskazał świadek K. K., wnioskodawca wykonywał jedynie pewne drobne, odręczne prace (tzw. heftowanie i wycinanie elementów z blach ocynkowanych) związane z używaniem spawek elektrycznych – i nie wykonywał ich stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Należy jeszcze podkreślić, iż pracodawca wystawiając świadectwo pracy w szczególnych warunkach (z 26 kwietnia 1996r. k.11 akt em) wskazywał, iż wnioskodawca przez cały okres zatrudniony była na stanowisku montera instalacji sanitarnych – a z umowy o pracę i angaży wynika, iż był zatrudniony od 2 listopada 1979r. do 30 kwietnia 1993r. na stanowisku – początkowo montera instalacji sanitarnej (montera instalacji wodno-kanalizacyjnej) potem montera instalacji gazowych i sanitarnych, od 1 maja 1993r. – montera wentylacji, po czym od 1 marca 1994r. ponownie na stanowisku montera instalacji sanitarnych do 30 kwietnia 1996r. Treść świadectwa w tym zakresie była nieprawidłowa. Błędnie również, jak wykazało postępowanie dowodowe, kwalifikowało charakter pracy wnioskodawcy.

Na marginesie jedynie, gdyż pozostaje to bez wpływu na treść rozstrzygnięcia, należy wskazać, iż wnioskodawca oraz świadkowie K. K. i S. Ł. podawali, iż wnioskodawca przy instalacji wentylacji pracował od 1982r. – zaś z danych zawartych w aktach osobowych wynika, iż takie prace powierzono mu od 1 maja 1993. Stąd sąd przyjął jako bardzie wiarygodne dla ustalenia zatrudnienia na określonych stanowiskach dane zawarte w aktach osobowych. Pamięć świadków i wnioskodawcy w tym zakresie może być niepełna.

Mając na uwadze powyższe sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kodeksu postępowania cywilnego oddalił odwołanie A. Ł..

SSO Regina Stępień