Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Joanna Składowska

Sędziowie SSO Antoni Smus

SSR del. Robert Pabin

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2017 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko (...) SA w W.

o zadośćuczynienie

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 24 sierpnia 2017 roku, sygnatura akt I C 915/15

1.  oddala apelację;

2.  zasadza od powódki M. W. na rzecz pozwanego (...) SA w W. 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I Ca 479/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 24 sierpnia 2017 r., wydanym w sprawie sygn. akt. I C 915/15 z powództwa M. W. przeciwko (...) S.A. w W. o zadośćuczynienie, Sąd Rejonowy w Łasku zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 7 000 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 19 lutego 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz 745,57 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu; oddalając powództwo w pozostałym zakresie i nakazując pobrać na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Łasku tytułem zwrotu kosztów związanych z opiniami biegłych tymczasowo pokrytych z funduszu Skarbu Państwa: od (...) S.A. w W. kwotę 1 277,13 złotych, a od M. W. kwotę 912,36 złotych.

Rozstrzygnięcie zapadło przy następujących ustaleniach i wnioskach:

W dniu 14 sierpnia 2014 r. doszło do wypadku drogowego z udziałem M. W.. Kierowca samochodu marki R. (...) o nr rej. (...), którym był K. C., cofając z parkingu znajdującym się w Ł. przy ulicy (...), nie zachował szczególnej ostrożności, przez co wymusił pierwszeństwo przejazdu i doprowadził do zderzenia z pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...) kierowanym przez powódkę.

U powódki pojawiły się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego, zawroty głowy i zaburzenia snu, w związku z czym kilka dni po zdarzeniu skorzystała pomocy lekarskiej.

Rozpoznano u powódki zespół bólowy z ograniczeniem ruchomości bez objawów oponowo ujemnych, zwichnięcie, skręcenie i naderwanie stawów i więzadeł na poziomie szyi, zaburzenia korzeni rdzeniowych oraz csplotów nerwowych.

W dniu 31 października 2014 r. powódka otrzymała od lekarza rodzinnego skierowanie do Poradni Neurologicznej (jednorazowa konsultacja neurologiczna miała miejsce w dniu 18 listopada 2014 r.) oraz na zabiegi fizjoterapeutyczne - ultradźwięki, laseroterapia, pole magnetyczne, masaż. Zalecone zabiegi rehabilitacyjne powódka odbyła, również po uzyskaniu ponownego skierowania na nie, co miało miejsce w dniu 21 stycznia 2015 r. Przez cały okres leczenia, który trwał do marca 2016 r., powódka przyjmowała leki przeciwbólowe, uspokajające i nasenne.

Powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim - od 10 listopada 2014 r. do 26 listopada 2014 r., od 27 listopada 2014 r. do 15 grudnia 2014 r. i od 16 grudnia 2014 r. do 7 stycznia 2015 r., a w okresie od 13 kwietnia 2016 r. przez dalsze 23 dni kalendarzowe na rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS.

Na skutek wypadku powódka doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5 %. Proces leczenia objawów związanych z przebytym urazem trwał do marca 2016 r. i uległ zakończeniu.

W czasie wypadku u M. W. doszło do nasilenia istniejących już przed wypadkiem zaburzeń korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych. Stopień nasilenia i czasokres występowania u powódki cierpień fizycznych i psychicznych w związku z przebytym urazem był niewielki, a jednocześnie trudny do określenia - większe dolegliwości wynikały ze zmian chorobowych, takich jak zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i choroba nadciśnieniowa.

Wypadek w niewielkim, trudnym do określenia procencie nasilił objawy chorobowe i zwiększył dolegliwości. Przed wypadkiem u powódki występował jedynie zespół bólowy kręgosłupa szyjnego związany ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa, bez współistnienia tzw. objawów korzonkowych. Konsekwencje doznanych urazów nie ograniczają możliwości powódki w funkcjonowaniu w jakiejkolwiek dziedzinie życia. Na obecny stan zdrowia powódki wpływają przede wszystkim zmiany chorobowe, które występowały już przed wypadkiem.

Z punktu widzenia ortopedycznego na skutek zdarzenia z dnia 14 sierpnia 2014 r. powódka mogła doznać powierzchownego stłuczenia głowy i kręgosłupa szyjnego. Zakres cierpień fizycznych nie był znaczny, a wypadek nie zwiększył dysfunkcji narządu ruchu powódki.

Stany lekowe dotyczące korzystania z samochodu, jazdy nim trwały u powódki około 3 miesiące, nie miały zbyt dużego nasilenia i ustąpiły. Przez taki sam okres czasu występowały u powódki zaburzenia snu. Nie miały one jednak charakteru uporczywego, pojawiały się u powódki już wcześniej, zawsze w sytuacjach stresowych. Z powodów psychiatrycznych powódka nie doznała uszczerbku na zdrowiu.

Jak zauważył Sąd Rejonowy, podstawą odpowiedzialności pozwanego jest umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawarta ze sprawcą wypadku oraz przepis art. 822 k.c.

Określając wysokość należnego powódce zadośćuczynienia w oparciu o przepis art. 445 § 1 k.c., Sąd pierwszej instancji uwzględnił, że stan zdrowia powódki po wypadku z dnia 14 sierpnia 2014 r. pogorszył się. Koniecznym było podjęcie diagnostyki i leczenia, które trwało ponad 1,5 roku. Przez okres 3 miesięcy po wypadku u powódki występowały zaburzenia snu, nadto w tym okresie powódka w ogóle nie prowadziła samochodu, co niewątpliwie ograniczyło jej dotychczasową aktywność życiową i było źródłem dodatkowej frustracji. Przez cały okres leczenia powódka przyjmowała leki przeciwbólowe, uspokajające oraz nasenne, najkrócej przez okres 2-3 miesięcy po wypadku. Zmuszona był do korzystania z zabiegów rehabilitacyjnych oraz fizjoterapeutycznych, korzystała ze zwolnienia lekarskiego, dwukrotnie została skierowana na leczenie sanatoryjne. Pomocniczo oparto się na ustalonym uszczerbku na zdrowiu w wymiarze 5 %.

Z uwagi na to, że pozwany w wyniku prowadzonego postępowania likwidacyjnego w sprawie wypłacił powódce kwotę 3 000 złotych, Sąd pierwszej zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 7 000 złotych, uznając iż łączna kwota zadośćuczynienia - 10 000 złotych jest adekwatna i kompensująca powódce rozmiar doznanych przez nią krzywd.

W pozostałym zakresie powództwo o zadośćuczynienia, jako wygórowane podlegało oddaleniu.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. , a o kosztach procesu na podstawie art. 100 k.p.c., kierując się zasadą odpowiedzialności za jego wynik.

Powódka wniosła apelację od wyroku Sądu Rejonowego, zaskarżając orzeczenie w części, tj. w punktach 2, 3 i 5 w zakresie oddalającym dalej idące powództwo ponad kwotę

7 000,00 złotych oraz rozstrzygającym o kosztach procesu, zarzucając :

- naruszenie przepisów praw a materialnego, w szczególności art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. poprzez ich błędną wykładnię, mogącą mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegającą na nie uwzględnieniu przy miarkowaniu zadośćuczynienia wszystkich okoliczności mających znaczenie dla określenia wysokości zadośćuczynienia, co w konsekwencji spowodowało uznanie przez Sąd, że żądanie przez powódkę zadośćuczynienia w zakresie dalszej kwoty 5 000,00 złotych jest niezasadne, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy prowadzi do odmiennego wniosku;

- z uwagi na powyższe zarzuty dotyczące żądania pozwu, w konsekwencji naruszenie prawa procesowe go, a to art. 98 § 1 k.p.c. w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu.

W oparciu o wskazane zarzuty skarżąca wnosiła o:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w zaskarżonej części

i zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki dalszej kwoty 5 000,00 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dn ia 19 lutego 2015r. do dnia zapłaty;

- zmianę rozstrzygnięcia o kosztach procesu przed Sądem pierwszej instancji z uwzględnieniem wyniku apelacji

oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za drugą instancję.

Pozwany domagał się oddalenia apelacji oraz zasądzenia od powódki na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 445 § 1 k.c., kwota zadośćuczynienia przyznana poszkodowanemu z tytułu doznanej krzywdy powinna być odpowiednia do jej rozmiarów. Powołany przepis nie wskazuje jednak kryteriów ustalania wysokości świadczenia, pozostawiając tę kwestię do swobodnego uznania sędziowskiego. O wysokości zadośćuczynienia powinien decydować rozmiar cierpień jakich doznał pokrzywdzony - tak fizycznych, jak i psychicznych. Przyznana suma pieniężna ma stanowić ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej mający ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, aby w ten sposób przynajmniej częściowo przywrócona została równowaga zachwiana na skutek doznanego wypadku. Oceniając rozmiar doznanej krzywdy, trzeba zatem wziąć pod uwagę całokształt okoliczności, a więc nie tylko procent uszczerbku na zdrowiu, lecz także intensywność cierpień i czas ich trwania oraz nieodwracalność następstw wypadku, konieczność korzystania z pomocy innych osób oraz inne czynniki podobnej natury. Ponadto wysokość zadośćuczynienia powinna być odpowiednia, a zatem utrzymana w granicach aktualnych warunków i przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa. Zadośćuczynienie musi spełniać funkcję kompensacyjną, ale nie może być jednocześnie źródłem nieuzasadnionego wzbogacenia się osoby pokrzywdzonej.

Co istotne, korygowanie przez sąd drugiej instancji wysokości zasądzonego już przez sąd pierwszej instancji zadośćuczynienia uzasadnione jest wówczas, gdy przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy mających wpływ na jego wysokość, jest ono nieodpowiednie. Ingerencja sądu odwoławczego w przyznane zadośćuczynienie jest jednak możliwa o tyle, o ile sąd orzekający o zadośćuczynieniu w sposób rażący naruszył przyjęte zasady jego ustalania, a więc wtedy, gdy jest nadmiernie wygórowane lub zdecydowanie zbyt niskie, w szczególności z uwagi na pominięcie przy orzekaniu o zadośćuczynieniu istotnych okoliczności, które powinny być uwzględnione przez sąd jako wpływające na wysokość zadośćuczynienia (tak też: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2004 r., I CK 219/04, LEX nr 146356, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi w wyroku z dnia 17 stycznia 2016 r. I ACa 1160/15 Lex nr 20000527).

W sprawie przedmiotowej Sąd Okręgowy rażącej dysproporcji między przyznanym świadczeniem a rozmiarami krzywdy się nie dopatruje, a ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd Rejonowy uwzględnił wszelkie okoliczności sprawy.

Skarżąca argumentowała między innymi, że jej dolegliwości bólowe nie ustąpiły całkowicie i nadal leczy się stosując leki przeciwbólowe, przede wszystkim K., pozostając pod stała opieką lekarza rodzinnego. Jednakże, jak ustalił Sąd Rejonowy, opierając się na niekwestionowanej przez skarżącą opinii biegłego z zakresu neurologii, na obecny stan zdrowia powódki wpływają przede wszystkim zmiany chorobowe, które występowały już przed wypadkiem, głównie zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa. Natomiast proces leczenia objawów związanych z przebytym urazem trwał do marca 2016 r. i uległ zakończeniu. Stopień długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powódki nie był wysoki, a wypadek jedynie nasilił istniejące już wcześniej objawy zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych. Stopień nasilenia i czasokres występowania u powódki cierpień fizycznych i psychicznych w związku z przebytym urazem był niewielki, a jednocześnie trudny do określenia - większe dolegliwości wynikały ze zmian chorobowych, takich jak zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i choroba nadciśnieniowa. Konsekwencje doznanych urazów nie ograniczają zaś możliwości powódki w funkcjonowaniu w jakiejkolwiek dziedzinie życia.

W świetle powyższych okoliczności w pełni prawidłowa jest konstatacja, iż rozmiar krzywdy powódki uzasadnia ustalenie wysokości należnego jej zadośćuczynienia na poziomie 10 000 złotych, a z całą pewnością nie jest to kwota rażąco zaniżona i przedstawia istotną wartość ekonomiczną.

Dlatego też Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie

art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając od powódki na rzecz pozwanego zwrot kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym w kwocie 450 złotych (§ 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.).