Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IX Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2017 r. w Olsztynie na rozprawie

sprawy z powództwa Agencji Mienia Wojskowego w W.

przeciwko P. L.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia

26 kwietnia 2017 r., sygn. akt I C 103/17,

oddala apelację.

Agnieszka Żegarska Jacek Barczewski Mirosław Wieczorkiewicz

Sygn. akt IX Ca 757/17

UZASADNIENIE

Powódka Agencja Mienia Wojskowego w W. wniosła o zasądzenie od pozwanych P. L. i M. L. kwoty 2787,57 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie z tytułu odszkodowania za zamieszkiwanie w lokalu za okres od czerwca 2011r. do grudnia 2011r.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 21 października 2016 r., wydanym w sprawie I Nc 1291/16, nakazano pozwanym, aby w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacili solidarnie powódce powyższą kwotę z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu albo w tym terminie wnieśli sprzeciw.

Pozwany P. L. w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu wskazał, że w okresie, w którym powstało zadłużenie nie zamieszkiwał pod adresem K., ul. (...). Od dnia 10 kwietnia 2010r. do 23 października 2010r. przebywał w Areszcie Śledczym w O.. Po jego opuszczeniu zamieszkał w C., gdzie przebywał do 23 września 2011r. Po tej dacie zamieszkał z kolei w W..

Wyrokiem z 26 kwietnia 2017 r. Sąd Rejonowy w Olsztynie powództwo co do pozwanego P. L. oddalił.

Sąd ten ustalił, że decyzją przydziału osobnej kwatery stałej nr (...)z dnia 19 listopada 1992r. lokal położony pod adresem K., ul. (...) przydzielony został pozwanemu P. L.. Od dnia 10 kwietnia 2010r. do 23 października 2010r. pozwany P. L. przebywał w Areszcie Śledczym w O., gdzie umieszczony został na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Ostrowi Mazowieckiej. Po jego opuszczeniu pozwany zamieszkał w C., gdzie przebywał do 23 września 2011r. Po tej dacie zamieszkał natomiast w W..

Sąd Rejonowy ustalił, że w dniu 16 grudnia 2011r. pozwana M. L. dokonała protokolarnego przekazania zajmowanego lokalu mieszkalnego do zasobów Wojskowej Agencji Mieszkaniowej. Decyzją Wójta Gminy O. z dnia 7 sierpnia 2012r. Nr (...) pozwany P. L. został wymeldowany z dotychczasowego miejsca pobytu stałego.

Powódka pismem z dnia 18 maja 2011r. wezwała pozwanych oraz E. L. do dobrowolnego opróżnienia i wydania lokalu mieszkalnego. Następnie pismami z dnia 26 kwietnia 2013r. wezwała pozwanych do zapłaty kwoty wyliczonej na dzień 26 kwietnia 2013r. wysokości 2107,27 zł tytułem bezumownego korzystania z lokalu. Pozwana M. L. nadal mieszka w przedmiotowym lokalu na podstawie umowy najmu nr (...) z dnia 22 lipca 2015r.

W oparciu o tak poczynione ustalenia Sąd Rejonowy uznał, że powództwo w stosunku do pozwanego P. L. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd ten dał wiarę przedłożonym przez strony dokumentom, albowiem ich prawdziwość nie była kwestionowana przez strony i nie budziła wątpliwości.

Wskazał, iż podstawą prawną roszczenia powoda są przepisy ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 22 czerwca 1995 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1367 z 2010 r. – tekst jedn. z późn. zm.). Zgodnie z art. 36 ust. 1 ww. ustawy osoba, która zajmuje lokal mieszkalny uiszcza opłaty za używanie lokalu w wysokości nie większej niż 3 % wartości odtworzeniowej lokalu w skali rocznej, określonej na podstawie ust. 2, oraz zaliczki na opłaty pośrednie w terminie do piętnastego dnia każdego miesiąca, od dnia przekazania lokalu mieszkalnego. Za dzień wpłaty opłat przyjmuje się dzień ich wpływu na rachunek bankowy Agencji. Z kolei art. 37 ust. 2 tej ustawy przewiduje, że za uiszczanie opłat za używanie lokalu i opłat pośrednich z tytułu zajmowania lokalu mieszkalnego odpowiadają solidarnie pełnoletnie osoby stale zamieszkujące w lokalu.

Jednocześnie, zgodnie z art. 29 tej ustawy, do osób innych niż żołnierze zawodowi, które zajmują lokale mieszkalne będące w zasobie mieszkaniowym i internatowym Agencji, w zakresie nieuregulowanym w ustawie mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego oraz kodeksu postępowania cywilnego.

Uznał, że w przedmiotowym postępowaniu strony pozostawały w sporze co do zasadności roszczeń zgłoszonych pozwem. Pozwany podnosił, że powódka niezasadnie obciąża go kosztami eksploatacyjnymi związanymi z użytkowaniem nieruchomości, skoro pozwany w okresie, w którym powstała zaległość, nie zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu. Powódka dochodzi bowiem odszkodowania za okres od czerwca do grudnia 2011r., podczas gdy pozwany od 23 października 2010r. do 23 września 2011r. mieszkał w C., a następnie zamieszkał w W., gdzie nadal przebywa.

Sąd Rejonowy podniósł, iż zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Skoro powódka twierdziła, że pozwany mieszkał w spornym lokalu, to tę wyraźnie zaprzeczoną istotną dla rozstrzygnięcia okoliczność powinien udowodnić, czego nie uczyniła, co skutkowało oddaleniem powództwa.

Apelację od całości wyroku z 26 kwietnia 2017 r. złożyła powódka, zarzucając:

1. naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

a. art. 233 § 1 k.p.c. przez niczym nieudowodnione przyjęcie, że pozwany w okresie od 23 października 2010 r. do 23 września 2011 r. mieszkał w C.,

b. art. 232 zd. 1 k.p.c. przez nieprzyjęcie, iż powód przedstawił dowody potwierdzające zasadność i wysokość dochodzonego roszczenia,

c. art. 227 w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. przez oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości na okoliczności wskazane w piśmie powódki z 9 lutego 2017 r.,

2. sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, a mianowicie przyjęcie, iż pozwany w okresie od 23 października 2010 r. do 23 września 2011 r. mieszkał w C.,

3. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 6 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie w przedmiotowym stanie sprawy i nieuznanie przez Sąd I instancji, iż powódka nie udowodniła dochodzonego przez siebie roszczenia.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty powódka wniosła o;

1. zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie solidarnie od pozwanych na swoją rzecz kwoty 2.787,57 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie,

2. zasądzenie solidarnie od pozwanego i M. L. na swoją rzecz kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych,

3. dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczności wskazane w piśmie z 9 lutego 2017 r.,

ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Pozwany P. L. w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od powódki kosztów porad prawnych dotyczących postępowania w obu instancjach w kwocie 600 zł.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Po uzupełnieniu materiału dowodowego o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy II K 683/11 Sądu Rejonowego w Ostrowi Mazowieckiej, należało uznać apelację powódki za niezasadną.

W przedmiotowej sprawie niespornym pozostawało, iż powódka domagała się od P. L. opłat za okres zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym po wezwaniu pozwanego do opróżnienia go w trybie art. 41 ust. 4 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 22 czerwca 1995 r.

Jak wynika z art. 41 ust. 5 i ust. 7 ww. aktu prawnego, za okres zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym, internacie albo kwaterze internatowej do dnia doręczenia wezwania, o którym mowa w ust. 4, żołnierz jest obowiązany uiszczać odszkodowanie w wysokości opłaty za używanie lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo kwaterze internatowej oraz opłaty pośrednie, a za okres od dnia doręczenia wezwania do dnia opróżnienia, odszkodowanie w wysokości 150% opłaty za używanie lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo kwatery internatowej oraz opłaty pośrednie. Do nieuiszczonego odszkodowania, do dnia opróżnienia lokalu mieszkalnego, miejsca w internacie albo kwatery internatowej, stosuje się przepisy art. 37.

Art. 37 ust. 2 i 3 ustawy z 22 czerwca 1995 r. stanowi, iż za uiszczanie opłat za używanie lokalu i opłat pośrednich z tytułu zajmowania lokalu mieszkalnego odpowiadają solidarnie pełnoletnie osoby stale zamieszkujące w tym lokalu. Odpowiedzialność osób, o których mowa w ust. 2, ogranicza się do wysokości opłat za używanie lokalu i opłat pośrednich, za okres ich stałego zamieszkiwania.

Na koniec przypomnieć wypada, że do osób innych niż żołnierze zawodowi, które zajmują lokale mieszkalne będące w zasobie mieszkaniowym i internatowym Agencji, w zakresie nieuregulowanym w ustawie mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny oraz ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (art. 29 a ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP).

W tych okolicznościach zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy miało ustalenie, czy pozwany w okresie objętym żądaniem pozwu zamieszkiwał stale w lokalu znajdującym się w zasobach powódki. Sąd Rejonowy okoliczność tę uznał za nieudowodnioną na podstawie samych twierdzeń pozwanego, którym powódka zaprzeczyła w odpowiedzi na sprzeciw (k. 47 – 48), zatem faktów tych nie sposób uznać było za przyznane (art. 230 k.p.c.).

Celem uzupełnienia materiału dowodowego Sąd Okręgowy dopuścił dowód z dokumentów w aktach sprawy II K 683/11 Sądu Rejonowego w Ostrowi Mazowieckiej, na które powoływał się pozwany w sprzeciwie i dalszych pismach. Ostatecznie potwierdziły one stanowisko pozwanego o niezamieszkiwaniu w lokalu powódki w okresie objętym żądaniem pozwu, co wynika z następujących ustaleń:

W dniu 14 kwietnia 2010 r. Sąd Rejonowy w Ostrowi Mazowieckiej zastosował wobec P. L. środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania od dnia 14 kwietnia 2010 r. (k. 62 – 63 akt II K 683/11). Wspomniany środek uchylony został postanowieniem tegoż Sądu z 21 października 2010 r. (k. 272 tychże akt), przy czym jednocześnie zakazano pozwanemu kontaktu z pokrzywdzonymi, zamieszkałymi w lokalu należącym do powódki (k. 273 akt II K 683/11). Z protokołu rozprawy z 21 października 2010 r. wynika nadto, że P. L. oświadczył, iż przebywać będzie pod adresem os. (...), (...)-(...) C., zaś do mieszkania w K. wróci jedynie po rzeczy (k. 272 akt II K 683/11).

W dniu 11 maja 2011 r. pozwany złożył do Sądu Rejonowego w Ostrowi Mazowieckiej wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia, wskazując jako swój adres na kopercie i piśmie os. (...), (...)-(...) C. (k. 350, 353 akt II K 683/11). Tożsamy adres podał pozwany w piśmie z 7 czerwca 2011 r. i kopercie (k. 359, 361 ww. akt). Pod tym adresem odbierał też i nadawał korespondencję sądową w czerwcu, lipcu, wrześniu 2011 r. (k. 367 a, 368, 395 a, 396, 397 akt karnych). Jak wynika z kolei z protokołu rozprawy z 19 stycznia 2012 r., po wyprowadzeniu się od brata w C., pozwany zamieszkał u kolegi w S. (k. 421, 422 akt II K 683/11).

W tych okolicznościach należało podzielić twierdzenia pozwanego o faktycznym niezamieszkiwaniu w okresie od czerwca do grudnia 2011 r. w lokalu położonym w K. przy ulicy (...). Wynika to zarówno z treści powołanych wyżej dokumentów, jak i zasad doświadczenia życiowego. Trudno bowiem przypuszczać by pozwany, oskarżony w latach 2010-2011 o popełnienie przestępstwa z art. 207 § 1 k.k., zamieszkiwał wspólnie z byłą żoną i córką, które miały w postępowaniu status pokrzywdzonych. Wszak jednym z warunków uchylenia środka zapobiegawczego był zakaz kontaktu ze wskazanymi osobami, zaś w aktach sprawy karnej brak jest dowodów na okoliczność naruszenia przez pozwanego tego obowiązku. P. L. konsekwentnie w sprawie karnej wskazywał, że w spornym okresie zamieszkiwał najpierw u brata, a następnie u kolegi, co potwierdza fakt odbierania i nadawania korespondencji z adresu innego, niż z lokalu powódki.

W tej sytuacji należało ostatecznie stwierdzić, iż zaskarżony wyrok odpowiada prawu, albowiem nie zaktualizowały się przesłanki pozwalające obciążać pozwanego odszkodowaniem za zajmowanie lokalu bez tytułu prawnego i zarzuty naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., art. 232 zd. 1 k.p.c. i art. 6 k.c. okazały się niezasadne.

Powyższe skutkowało koniecznością oddalenia wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wyliczenia należności powódki (art. 227 k.p.c. a contrario), gdyż pozwany nie odpowiada za zadłużenie w opłatach za lokal w okresie, w którym w nim stale nie zamieszkiwał.

Mając powyższe okoliczności na uwadze należało apelację powódki oddalić (art. 385 k.p.c.).

Nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek pozwanego o zasądzenie od powódki kosztów porad prawnych w kwocie 600 zł, albowiem P. L. nie był reprezentowany w sprawie przez pełnomocnika, a nadto nie wykazał faktu ich rzeczywistego poniesienia.

Mirosław Wieczorkiewicz Jacek Barczewski Agnieszka Żegarska