Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 02.08.2013 roku Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – Likwidator Funduszu Alimentacyjnego odmówił R. W. umorzenia należności likwidowanego funduszu alimentacyjnego. Ubezpieczony jest osobą długotrwale bezrobotną, posiada orzeczenie uznające za całkowicie niezdolnego do pracy do 30.11.2013 r. Otrzymuje zasiłek stały w wysokości 416,52 zł. miesięcznie, jest osoba samotną. W ocenie organu rentowego sytuacja odwołującego jest trudna lecz nie może być przesłanką do skorzystania z umorzenia z przyczyn szczególnych ubezpieczony posiada środki na zabezpieczenie podstawowych potrzeb życiowych.

Od tak wydanej decyzji odwołanie złożył R. W.. Nie jest w stanie spłacić zadłużenia. Jego dochodami dysponuje Opieka Społeczna. Ma przyznaną całkowitą niezdolność do pracy na stałe. Nie może chodzić. Jest praktycznie przykuty do łóżka.

Pozwany organ rentowy domagał się oddalenia odwołania. Podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył, co następuje :

Odwołujący jest osobą zobowiązaną do zapłaty należności na rzecz likwidowanego Funduszu Alimentacyjnego z tytułu wypłaty świadczeń oraz 5 % opłatna pokrycie kosztów związanych z działalnością Funduszu za okres od 12/1995 r. do 01/2004 r. w łącznej kwocie 13.632,66 na dzień wydawania zaskarżonej decyzji. Świadczenia z tego Funduszu wypłacane były w związku z bezskutecznością egzekucji zasądzonych alimentów.

Obecnie odwołujący jest osobą długotrwale bezrobotną, całkowicie niezdolny do pracy, pozostaje pod opieką opiekuna z opieki (...). Ma przyznany zasiłek stały w wysokości 416,52 zł , który nie jest mu wypłacany. Jest samotny. Nie posiada żadnego majątku, mieszka w lokalu (...), w którym znajdują się meble z tzw. wystawek i pożyczony telewizor. Wymaga pomocy przy podstawowych czynnościach życiowych jak ubieranie, przygotowywanie posiłków, toaleta.

Dowód : dokumentacja w aktach ZUS

Powyżej ustalony stan faktyczny sprawy był w zasadzie między stronami bezsporny.

W okolicznościach tych Sąd uznał zaskarżoną decyzję za niezasadną, choć podzielić należy zarówno ustalenia faktyczne organu rentowego jak i częściowo wywiedzione argumenty prawne.

Jak wynika z dyspozycji art. 68 . 1. ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (jedn. tekst: Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm.)w szczególnie uzasadnionych przypadkach związanych z sytuacją zdrowotną lub rodzinną osoby, przeciwko której jest prowadzona egzekucja alimentów, lub osoby zobowiązanej do zwrotu bezpodstawnie pobranych świadczeń z funduszu, likwidator może umorzyć, rozłożyć na raty lub odroczyć termin płatności należności likwidowanego funduszu z tytułu wypłaconych lub bezpodstawnie pobranych świadczeń z funduszu.

2. Likwidator, za zgodą ministra właściwego do spraw finansów publicznych, może umorzyć należności likwidowanego funduszu z tytułu wypłaconych lub bezpodstawnie pobranych świadczeń z funduszu.

W wyroku z dnia 10 listopada 2010 r. ( I UK 119/10 LEX nr 686798 ) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż : 1. Za przypadki szczególnie uzasadnione związane z sytuacją zdrowotną lub rodzinną zobowiązanego, które umożliwiają poddane kontroli sądowej umorzenie należności zlikwidowanego funduszu alimentacyjnego należy uznać niezależne od zobowiązanego alimentacyjnie sytuacje losowe lub nadzwyczajne, które sprawiają, że nie jest on w stanie na bieżąco ani w dającej się przewidzieć perspektywie regulować obarczających go zaległości alimentacyjnych bez uszczerbku dla jego zdrowia lub zdrowia oraz naruszenia innych istotnych dóbr najbliższych członków jego rodziny.

2. Alimentacyjnie zobowiązany, który posiada realne możliwości choćby częściowej lub rozłożonej w czasie spłaty długów alimentacyjnych nie powinien być premiowany umorzeniem należności zlikwidowanego funduszu alimentacyjnego z tytułu biernej postawy lub bezzasadnego oczekiwania, że jego długi alimentacyjne zostaną umorzone kosztem stron lub innych uczestników systemu ubezpieczeń społecznych z uszczupleniem funduszów tego systemu.

Szczególnie uzasadniony przypadek związany z sytuacją zdrowotną lub rodzinną osoby, przeciwko której prowadzona jest egzekucja alimentów, nie zachodzi wtedy, gdy w gospodarstwie domowym zobowiązanego nie zaistniał żaden nieprzewidziany losowy wypadek lub nagła choroba, a sytuacja zdrowotna i rodzinna jest w miarę stabilna, a zobowiązany, czy też członkowie jego rodziny nie podejmują zatrudnienia.

W przedmiotowej sprawie, przy uwzględnieniu wieku ( odwołujący ukończył 55 lat ) i niezachowanej sprawności zdrowotno-zawodowej zobowiązanego alimentacyjnie Sąd dopatrzył się szczególnych okoliczności mogących uzasadniać jego wniosek o umorzenie zaległości alimentacyjnych. Stan zdrowia odwołującego , oceniany przede wszystkim na moment wydania zaskarżonej decyzji, w ogóle uniemożliwia wykonywanie jakiegokolwiek zatrudnienia. Jego sytuacja finansowa, zdrowotna i rodzinna jest tak zła , że uzasadnia twierdzenie o niemożności spłacenia należności względem Funduszu, przede wszystkim zaś są podstawy do przyjęcia, że stan ten będzie trwały, przy uwzględnieniu jego wieku, stanu rodzinnego, kwalifikacji zawodowych oraz rokowań zdrowotnych nie będzie on w stanie również w przyszłości spłacać tych należności bez narażania siebie na pozbawienie możliwości zaspakajania podstawowych potrzeb życiowych. Odwołujący jest osobą długotrwale bezrobotną, niezdolną całkowicie do wykonywania jakiegokolwiek zatrudnienia a nawet wymagającą pomocy przy podstawowych czynnościach życiowych a zatem niezdolną do samodzielnej egzystencji. Jego sytuację materialną nie sposób uznać za trudną. Kwota przyznanego zasiłku stałego 416,52 zł, która winna być przeznaczana zarówno na jedzenie, ogrzewanie, ubiór, leki i inne rzeczy niezbędne do życia jest w istocie , w ocenie Sądu, poniżej minimum socjalnego aby nawet nie uznać, że poniżej poziomu biedy. W obecnych realiach ekonomicznych to suma bardzo niska , za którą trudno zapewnić sobie minimum godnej egzystencji. Tym bardziej, że jako osoba całkowicie niezdolna do pracy czyli obłożnie chora odwołujący musi wydawać pieniądze na leki, nie może natomiast uzyskać dodatkowych zarobków. Nie może także liczyć na wsparcie rodziny jako osoba samotna. Wskazane przesłanki występują w wymiarze szczególnym, skutkującym pełną i trwałą niewydolnością zobowiązaniową. Należy także, w opinii Sądu, mieć na względzie i ten fakt, że przyznany odwołującemu zasiłek stały jest w istocie pomocą państwa dla osoby niemogącej zapewnić sobie środków na utrzymanie. Taką formę pomocy stanowi także umorzenie zaległości na rzecz Funduszu.

W konsekwencji powyższego na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 Sąd orzekł jak w sentencji.