Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. VIII GC 204/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2017r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Artur Fornal

Protokolant

sekretarz sądowy Marzena Karpińska

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2017r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) spółki z ograniczoną

odpowiedzialnością w W.

przeciwko: J. K.

o ochronę praw autorskich i pokrewnych

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.279,40 zł ( jeden tysiąc dwieście siedemdziesiąt dziewięć złotych 40/100 ) z odsetkami ustawowymi od dnia 22 czerwca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z odsetkami w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 390 zł ( trzysta dziewięćdziesiąt złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII GC 204/17

UZASADNIENIE

Powód – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. w pozwie skierowanym przeciwko J. K. domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 1.279,40 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 22 czerwca 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r., a ponadto zwrotu kosztów procesu w kwocie 300 zł, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 270 zł.

W uzasadnieniu żądania powód podniósł, że pozwany poprzez złożenie zamówienia przyjął jego ofertę na udzielenie licencji na korzystanie z programu (...). Pozwany zaakceptował określone szczegółowo warunki oferty pomiędzy stronami doszło zatem do zawarcia umowy w ramach której obowiązany był do zapłaty należności na podstawie wystawionej przez powoda faktury VAT, powód zaś przekazał pozwanemu materiały niezbędne do zainstalowania oraz użytkowania ww. programu. Pozwany, pomimo wezwania go do zapłaty, nie uregulował jednak zadłużenia z tego tytułu.

Pozwany, w sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym, domagał się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia kosztów procesu.

Podniósł w pierwszej kolejności zarzut błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na przyjęciu, że powód w ogóle zawarł z pozwanym umowę na korzystanie z (...) w roku 2014-2015, który to fakt, jak też i wysokość roszczenia nie zostały – zdaniem pozwanego – udowodnione przez powoda. W ocenie pozwanego ani faktura VAT, ani też wezwanie do zapłaty nie dowodzą tego że została wyrażona zgoda na taką formę płatności, a także, że zaakceptowane zostały kwoty mające decydujące znaczenie dla zawarcia umowy.

W piśmie z dnia 26 maja 2017 r. powód rozszerzył żądanie pozwu o zasądzenie od pozwanego dalszych odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych od dochodzonej kwoty od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Natomiast w piśmie z dnia 10 października 2017 r., ustosunkowując się do sprzeciwu pozwanego, powód podniósł, że strony były związane umową licencyjną zawartą na okres 12 miesięcy. Pozwany złożył zamówienie na formularzu powoda, którego integralną częścią były Ogólne Warunki Umów (OWU).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Powód (...) sp. z o.o. w W. udzielił pozwanemu J. K., prowadzącemu (...) J. K. w B. – stosownie do zamówienia złożonego przez pozwanego w dniu 4 czerwca 2014 r. – prawa do korzystania w oznaczonym zakresie z(...) (składającego się z oprogramowania, bazy aktów prawnych, orzeczeń i wzorów pism) na okres 12 miesięcy, począwszy od dnia 1 czerwca 2014 r. Wynagrodzenie za powyższe ustalone zostało na kwotę 1.279,40 zł brutto, a termin płatności na 14 dni od daty wystawienia faktury.

W dniu 6 czerwca 2014 r. powód wystawił pozwanemu fakturę VAT na kwotę 1.279,40 zł z terminem płatności oznaczonym na dzień 20 czerwca 2014 r.

( dowód: duplikat faktury VAT nr (...) – k. 16, 68, kopia zamówienia z dnia 4.06.2014 r. - k. 67, Ogólne warunki umów na korzystanie z(...) w modelu fakturowania jednorazowego – wersja 2.1 – k. 69-72 akt).

Powód udostępnił pozwanemu materiały niezbędne do zainstalowania oraz użytkowania programu. Pozwany nie uiścił powodowi kwoty wynikającej z ww. faktury.

( okoliczności bezsporne)

Sąd zważył, co następuje :

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o środki dowodowe przedłożone przez powoda, których autentyczność oraz prawdziwość nie budziła wątpliwości Sądu. Wyjaśnić w tym miejscu trzeba, że pomimo braku oryginału dokumentu obejmującego zamówienie z dnia 4 czerwca 2014 r., także kopia (wydruk) tego pisma zawierający jedynie odwzorowanie podpisu złożonego za stronę pozwaną ( zob. k. 67) może i powinna podlegać ocenie Sądu na podstawie art. 233 k.p.c., jako „inny środek dowodowy” (art. 309 k.p.c.). Dopóki bowiem sąd ani strona przeciwna nie zakwestionuje go i nie zażąda złożenia oryginału dokumentu, stanowi on jeden ze środków dowodowych, przy pomocy których strona może udowodnić fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2015 r., IV CSK 52/15, LEX nr 1958505).

Należy ponadto wyjaśnić, że dowód z przesłuchania stron pominięty został w niniejszej sprawie – stosownie do regulacji art. 302 § 1 k.p.c. – skoro charakter działalności prowadzonej przez powodową spółkę wykluczał, w ocenie Sądu, aby członków jego zarządu posiadali wiedzę o okolicznościach faktycznych sprawy, pozwany zaś nie stawił się na przesłuchanie pomimo prawidłowego wezwania – zob. k. 43 i 75-76 akt). Trzeba tutaj wskazać, że wezwanie powyższe skierowane zostało do pozwanego na adres do doręczeń podany przez niego w sprzeciwie (zob. k. 62 akt), a skutek doręczenia nastąpił wobec niepodjęcia w przewidzianym terminie przesyłki złożonej w placówce pocztowej przez doręczyciela, który nie zastał adresata, po dwukrotnym pozostawieniu zawiadomienia o powyższym (art. 139 § 1 k.p.c. w zw. z § 6 ust. 2, § 8 ust. 2 i § 10 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 października 2010 r. w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym, tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 1222 ze zm.; zob. także uchwałę 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 1971 r., III CZP 10/71, OSNC 1971, Nr 11, poz. 187).

Przechodząc co oceny zasadności żądania pozwu podkreślić trzeba, że jeśli pozwany podnosząc bezzasadność powództwa, nie zgadzał z konkretnymi okolicznościami – podniesionymi przez powoda w toku procesu dla uzasadnienia jego żądania – powinien je wskazać i ustosunkować się do twierdzeń strony powodowej (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2009 r., III CSK 341/08, LEX nr 584753). Zgodnie bowiem z art. 210 § 2 k.p.c. każda ze stron obowiązana jest do złożenia oświadczenia co do twierdzeń strony przeciwnej, dotyczących okoliczności faktycznych. Gdy zaś nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane (art. 230 k.p.c.).

Wskazać ponadto trzeba, że reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli powód udowodnił fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających, jej zdaniem, oddalenie powództwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, LEX nr 8416).

Odnosząc powyższe uwagi do niniejszej sprawy wskazać trzeba, że w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie może budzić wątpliwości sam fakt zawarcia pomiędzy stronami umowy dotyczącej udzielenia mu prawa do korzystania w oznaczonym zakresie z systemu informacji prawnej – zgodnej z treścią zamówienia przekazanego powodowi przez pozwanego, przy uwzględnieniu także treści Ogólnych warunków umów na korzystanie z (...) (art. 66 k.c.). Chociaż pozwany zakwestionował sam fakt nawiązania stosunku prawnego pomiędzy stronami, a także wysokość roszczenia, uczynił to jednak w sposób ogólnikowy, nie zaprzeczając ostatecznie, że w oparciu o ww. zamówienie powód przystąpił do realizacji umowy. Trzeba również zwrócić uwagę, że na wydruku samego zamówienia, zawierającego wysokość wynagrodzenia oraz warunki płatności, widnieje odwzorowanie podpisu pozwanego oraz pieczątki z danymi jego (...) ( zob. k. 67 akt).

W ocenie Sądu należy zgodzić się z poglądem, że chodziło w tym przypadku o uzgodnione pomiędzy stronami wynagrodzenie roczne za udostępnienie licencji pozwanemu, do którego odnoszą się przepisy art. 17 w zw. z art. 41 ust. 2, 43 ust. 1 i 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 880 ze zm. - dalej jako „pr. aut.”; zob. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29 listopada 2016 r., I ACa 1027/16, LEX nr 2238293). Jakkolwiek przedmiotem niniejszej sprawy nie jest roszczenie z tytułu naruszenia praw autorskich, o których mowa w art. 78 i 79 pr. aut., mające w założeniu służyć ich ochronie, to jednak zgodnie ze stanowiskiem jakie wyraził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 26 lutego 2015 r., III CZ 6/15 (OSNC 2016, nr 2, poz. 26) także i niniejsza sprawa przynależy do właściwości sądu okręgowego w świetle regulacji art. 17 pkt 2 k.p.c., przy założeniu, że sprawy o ochronę praw autorskich w rozumieniu tego przepisu to wszystkie sprawy o roszczenia na tle prawa autorskiego (w znaczeniu przedmiotowym).

Podstawę rozstrzygnięcia o należnych powodowi odsetkach stanowił przepis art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2013 r., poz. 403) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r. Odsetki powyższe podlegały zasądzeniu do tego dnia zgodnie z treścią żądania pozwu (art. 321 § 1 k.p.c.), tj. w wysokości odsetek ustawowych. Natomiast od dnia 1 stycznia 2016 r. zasądzono je w wysokości odsetek za zwłokę określanej na podstawie art. 56 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.; por. także obwieszczenia Ministra Finansów z dnia 10 października 2014 r., M.P. 2014, poz. 905 oraz z dnia 4 stycznia 2016 r., M.P. 2016, poz. 20) – tj. w wysokości 8 % w stosunku rocznym – która do dnia 31 grudnia 2015 r. była tożsama z wysokością „odsetek ustawowych” (art. 359 § 2 i 3 k.c.), jakich żądał powód.

Sąd uznał natomiast, że nie było uzasadnione zasądzenie odsetek od dnia 1 stycznia 2016 w wysokości „odsetek (ustawowych) za opóźnienie w transakcjach handlowych” (art. 7 ust. 1 i art. 11c ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych; tekst jednolity Dz.U. z 2016 r., poz. 684) – wynoszących aktualnie 9,5 % – skoro do przedmiotowej transakcji, jako zawartej przed tym dniem, należy stosować przepisy obowiązujące przed tą datą (art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2015, poz. 1830).

O kosztach procesu Sąd orzekł stosując zasadę odpowiedzialności za jego wynik na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. Powód jest w niniejszym procesie wygranym, jedynie bowiem w minimalnym stopniu „uległ” on pozwanemu, co nie uzasadniało, w ocenie Sądu, stosunkowego rozdzielania kosztów (art. 100 zd. 2 k.p.c.). Na zasądzoną od pozwanego na rzecz powoda z tego tytułu kwotę 390 zł złożyły się: opłata od pozwu (30 zł) i koszty zastępstwa procesowego (360 zł) – ustalone w oparciu o § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804) - w brzmieniu obowiązującym w chwili wniesienia pozwu (§ 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych; Dz.U. z 2016, poz. 1667).