Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodnicząca: SSA Lucyna Guderska

Sędziowie:SSA Jolanta Wolska

SSA Jacek Zajączkowski (spr.)

Protokolant: stażysta Przemysław Trębacz

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2012 r. w Łodzi

sprawy Z. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w Ł.

o emeryturę,

na skutek apelacji Z. M.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Sieradzu z dnia 13 marca 2012 r., sygn. akt: IV U 134/12;

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 652/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 stycznia 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił Z. M. prawa do emerytury.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony wniósł o przyznanie prawa do przedmiotowego świadczenia.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 marca 2012 r. Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Sieradzu oddalił odwołanie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z. M., urodzony (...), od dnia 15 października 1999 r. był zatrudniony w Ośrodku Szkolenia K. na (...) R. M. w S. gm. P. . W chwili orzekania przez Sąd pierwszej instancji pozostawał nadal w zatrudnieniu. Organ rentowy zaliczył do ogólnego stażu 22 lata, 9 miesięcy i 21 dni okresów składkowo - nieskładkowych, w tym 16 lat, 8 miesięcy i 16 dni w szczególnych warunkach.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd uznał odwołanie za zasadne. Przywołał art. 184 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, podkreślając, że emerytura z art. 184 ustawy emerytalnej przysługuje m.in. pod warunkiem rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Prócz tego konieczne jest wylegitymowanie się okresem zatrudnienia w wymiarze 25 lat. Następnie Sąd zaznaczył, że niewątpliwie wnioskodawca pozostaje w zatrudnieniu, co oznacza, że nie spełnia jednego z warunków cyt. art. 184 ust. 1 ustawy. Prawo do nabycia świadczeń określonych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS, powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa (art. 100 ust. 1 ustawy), a niespełnienie choćby jednego z nich skutkuje odmową świadczenia. Badanie zatem przesłanki posiadania 25 letniego stażu ubezpieczeniowego było zbędne.

W apelacji od wyroku ubezpieczony podniósł, że stosunek pracy z dotychczasowym pracodawcą zostanie rozwiązany w miesiącu marcu, w związku z jego likwidacją. Wniósł o uwzględnienie do stażu ubezpieczeniowego okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 28 maja 1967 r. do 15 października 1970 r.

Organ rentowy wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Apelacyjny uzupełniająco ustalił, że z dniem 31 maja 2012 r. ustało zatrudnienie ubezpieczonego w Ośrodku szkolenia kandydatów na kierowców R. M..

(świadectwo pracy k. 26).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. 2009, Nr 153, poz. 1227 z zm.) ubezpieczeni urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r. uzyskują prawo do emerytury po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym oraz mają niezbędny okres składkowy i nie składkowy o którym mowa w art. 27 ustawy (tj. 25 lat dla mężczyzn). Warunkiem jest także nie przystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązanie stosunku pracy. Zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43) winien on także wylegitymować się co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach wymienionej w wykazie A stanowiącym załącznik do przedmiotowego rozporządzenia.

Sąd Apelacyjny nie znalazł w niniejszej sprawie podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku. Podstawą wydania decyzji odmownej był fakt pozostawania w dalszym ciągu w zatrudnieniu przez wnioskodawcę, jak również to, że nie wykazał on odpowiednio długiego ogólnego stażu ubezpieczenia. Sąd Okręgowy wskazywał, że zarówno na chwilę wydania decyzji jak i na moment wyrokowania pierwsza z tych przesłanek nadal nie była spełniona, co zwalniało go z obowiązku badania czy zasadnym jest zaliczenie do stażu ubezpieczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. Pogląd powyższy w pełni podziela Sąd Apelacyjny w niniejszym składzie. Z treści art. 184 ust. 1 ustawy wynika wyraźnie, że koniecznym warunkiem uzyskania emerytury przez ubezpieczonego, będącego pracownikiem jest rozwiązanie stosunku pracy. Art. 100 ustawy stanowi natomiast, że prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Zatem, skoro dana przesłanka nie zaistniała to i nie powstało samo prawo. Jednocześnie przedmiotem kontroli przez Sąd w sprawie z odwołania od odmownej decyzji organu rentowego w sprawie przyznania emerytury jest całe prawo do świadczenia. Innymi słowy Sąd nie bada czy wnioskodawca spełnił poszczególne przesłanki jeżeli jasnym jest że jedna z nich nie została przez niego „zrealizowana”. Słusznie zatem Sąd pierwszej instancji przyjął, że nie jest władny rozstrzygać w przedmiocie zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w niniejszym postępowaniu.

Powyższej oceny nie zmienia fakt rozwiązania przedmiotowego stosunku pracy dopiero na etapie postępowania przed Sądem Apelacyjnym. O ile bowiem można ewentualnie rozważać w sytuacji, w której do urzeczywistnienia się – oczywistego i niekwestionowanego przez organ rentowy – ostatniej z przesłanek do nabycia prawa, jak np. rozwiązanie stosunku pracy, doszło już przed Sądem, możliwość przyznania żądanego świadczenia, o tyle byłoby to nieuprawnione wobec faktu, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych, kwestionuje właśnie spełnienie przez ubezpieczonego pozostałych warunków. A taka sytuacja zaistniała w niniejszym przypadku – spornym bowiem między stronami jest ogólny wymiar stażu ubezpieczenia. Badanie zaś tej przesłanki dopiero na etapie postępowania apelacyjnego byłoby nieuzasadnione, z punktu widzenia konstytucyjnej zasady dwuinstancyjności.

Na marginesie można zauważyć, że nic nie stoi na przeszkodzie aby ubezpieczony ponownie złożył stosowny wniosek, doszło bowiem do zmiany okoliczności w postaci rozwiązania stosunku pracy, a wówczas kwestia ewentualnego zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców stanie się aktualna.

Mając na względzie powyższe Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.