Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: sekr. sąd. Barbara Salamondra

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 grudnia 2017 roku

sprawy z powództwa małoletniej J. K. (1) reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową M. K. (1)

przeciwko P. K.

o alimenty

1.  zasądza od P. K. na rzecz jego małoletniej córki J. K. (1) ur. (...) alimenty w kwocie po 200 (dwieście) złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dziecka M. K. (1) poczynając od dnia 17.07.2017 r.,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

4.  znosi wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego;

5.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 210/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 12 lipca 2017 roku powódka J. K. (1) reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową M. K. (1) wniosła o zasądzenie od pozwanego P. K. alimentów w kwocie po 600 zł miesięcznie, płatnych do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki M. K. (1). Wniosła ponadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej powódki kosztów procesu.

W uzasadnieniu podniosła, iż rodzice małoletniej powódki nie mieszkają razem. J. K. (1) urodzona dnia (...) pochodzi z nieformalnego związku. Zdecydowaną większość obowiązków związanych z wychowaniem i czynieniem osobistych starań o dziecko sprawuje przedstawicielka ustawowa. Pozwany nie łoży na utrzymanie córki. W uzasadnieniu pozwu wskazała, że bieżące koszty utrzymania małoletniej wynoszą średnio 700 zł, zaś przedstawicielka ustawowa w większości wykonuje swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobistą troskę i pieczę.

(pozew k. – 2 - 4)

W odpowiedzi na pozew z dnia 30 sierpnia 2017 roku P. K. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o orzeczenie o kosztach sądowych według norm przepisanych. Zakwestionował wysokości miesięcznych wydatków, jakie przedstawicielka ustawowa ponosi w związku z utrzymaniem małoletniej J., który matka powódki nie sprecyzowała i nie wykazała. Pozwany podniósł, że od kilku do kilkunastu dni w miesiącu małoletnia spędza u niego, podczas tych wizyt ponosi w całości koszty jej utrzymania. W domu posiada ubranka i sprzęty przeznaczone dla córki. Przebywał z córką 4 dni w szpitalu, kupował leki. Jednocześnie wskazał, iż na jego koszty utrzymania składa się spłata kredytu zaciągniętego wraz z przedstawicielką ustawową w wysokości 600 zł miesięcznie. Pracuje jako pomocnik mechanika samochodowego na ½ etatu i zarabia 1.100 zł. Pomaga rodzicom w gospodarstwie rolnym w zamian za wyżywienie. Ma wykształcenie podstawowe i nie ma innych możliwości zarobkowych. (k. 12-14).

W dalszym toku postępowania przedstawicielka ustawowa pozostała przy stanowisku zaprezentowanych w pozwie. Pozwany uznał powództwo do kwoty 50 – 100 zł miesięcznie, od dnia orzeczenia (e-protokół z rozprawy z dnia 8.11.2017r.– k. 29, e-protokół z rozprawy z dnia 14.12.2017r.– k. 42).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. (1) i P. K. są rodzicami małoletniej J. K. (1), która urodziła się dnia (...) w Ł.. Nie są małżeństwem, nie mieszkają razem.

(dowód: odpisu skróconego aktu urodzenia – k. 4, okoliczności przyznane)

Małoletnia J. K. (1) ma dwa i pół roku, znajduje się pod bezpośrednią opieką przedstawicielki ustawowej, nie chodzi jeszcze do przedszkola. Mieszka z przedstawicielką ustawową, jej partnerem oraz przyrodnim rodzeństwem. Przedstawicielka ustawowa określiła jego potrzeby na kwotę około 800 złotych miesięcznie. Na kwotę tę składają się następujące pozycje: 300 zł – koszty utrzymania mieszkania, 300 zł – wyżywienie, 100 złotych – ubranie, 100 zł – środki higieniczne i pampersy, 100 zł – leki, 50 zł – zabawki, 50 zł – słodycze, soczki, witaminy. Nie przyjmuje stałych leków, nie ma szczególnych potrzeb ochrony zdrowotnych. Ostatnio chorowała dwukrotnie w ciągu miesiąca i przebywała w szpitalu z ojcem. Leczona jest w ramach ubezpieczenia zdrowotnego rodziców. Małoletnia ma swoje wyposażenie, zabawki i ubrania zarówno u przedstawicielki ustawowej, jak i u pozwanego. Pozwany utrzymuje częsty kontakt z małoletnią po wcześniejszym uzgodnieniu z M. K. (1). Małoletnia przebywa u ojca około 10 dni w miesiącu.

(dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej e-protokół z dnia 14.12.2017r. 00:03:10 – k. 42, 42v w zw. z zeznaniami z dnia 08.11.2017 r. 00:02:19 – k. 29, 29v; zeznania pozwanego e-protokół z dnia 14.12.2017r. 00:08:02 – k. 42v w zw. z zeznaniami z dnia 08.11.2017 r. 00:15:02 – k. 29v,30)

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda M. K. (1) ma 23 lata, z zawodu jest kasjerem - sprzedawcą. Przed zajściem w drugą ciążę pracowała w (...), S. G. w Ł. na ¼ etatu. Zarabiała 429,84 zł. Obecnie przebywa na urlopie macierzyńskim w związku z urodzeniem w dniu 15 wrześniu 2017 r. drugiego dziecka. Zasiłek macierzyński wynosi 1.000 zł. Otrzymuje świadczenie 500 + na jedno dziecko oraz zasiłki rodzinne na dzieci. Na utrzymanie małoletniej przeznacza około 600 zł. Mieszka z partnerem i dwójką dzieci w wynajmowanym mieszkaniu w S.. (...) pracuje i utrzymuje przedstawicielkę ustawową i dziecko. Koszty najmu wynoszą: 1.100 zł – czynsz najmu, 60 zł – Internet i TV, oddzielne kwoty na prąd i wodę. Przedstawicielka ustawowa podjęła decyzję o wyprowadzeniu się od pozwanego.

(dowód: zaświadczenie o wysokości dochodów – k. 5; zeznania przedstawicielki ustawowej e-protokół z dnia 14.12.2017r. 00:03:10 – k. 42, 42v w zw. z zeznaniami z dnia 08.11.2017 r. 00:02:19 – k. 29, 29v)

P. K. ma 33 lata, wykształcenie podstawowe. Pracuje jako pomocnik mechanika samochodowego na ½ etatu i zarabia 1.100 zł. Wcześniej pracował i zarabiał 1.800 zł. Został zwolniony z uwagi na redukcję etatów. Był zarejestrowany jako bezrobotny. Przed otrzymaniem zasiłku znalazł zatrudnienie. Poszukuje pracy na cały etat. Do pracy dojeżdża 12 km. Mieszka wraz z rodzicami w domu, który obecnie rodzice przepisali siostrze. Siostra nie mieszka w tym domu. Dopłaty unijne pobiera dzierżawca. Ojciec pozwanego, J. K. (2) utrzymuje się z emerytury, zarabia dodatkowo pracując w gospodarstwie rolnym. Pozwany pomaga rodzicom w gospodarstwie rolnym w zamian za wyżywienie. Matka pozwanego utrzymuje się z pracy w gospodarstwie rolnym. Jednocześnie wskazał, iż na jego koszty utrzymania składa się spłata kredytu zaciągniętego w wysokości 25.000 zł wraz z przedstawicielką ustawową w wysokości 600 zł miesięcznie.

Poza małoletnią J. nie ma nikogo na utrzymaniu. Pozwany utrzymuje systematyczny kontakt z córką, po wcześniejszym uzgodnieniu z jego matką. Od kilku do kilkunastu dni w miesiącu małoletnia spędza u niego, podczas tych wizyt ponosi w całości koszty jej utrzymania. Małoletnia często zostaje dłużej u ojca niż 3 dni weekendu. W domu posiada ubranka i sprzęty przeznaczone dla córki. Miesięcznie przeznacza 400 - 500 zł na utrzymanie córki, nie przekazuje pieniędzy przedstawicielce ustawowej na utrzymanie małoletniej powódki. Przebywał z córką 4 dni w szpitalu, kupował wówczas leki za kwotę 100 zł. Następnie lekarstwa przekazał przedstawicielce ustawowej. Małoletnia bardzo chętnie przebywa u pozwanego, który od początku angażował się w jej wychowanie i opiekę. Kąpał córkę, przewijał, karmił. Pozwany dobrze zajmuje się córką, w domu dziadków ma dobre warunki pobytu.

(dowód: zeznania przedstawicielki ustawowej e-protokół z dnia 14.12.2017r. 00:03:10 – k. 42, 42v w zw. z zeznaniami z dnia 08.11.2017 r. 00:02:19 – k. 29, 29v; zeznania pozwanego e-protokół z dnia 14.12.2017r. 00:08:02 – k. 42v w zw. z zeznaniami z dnia 08.11.2017 r. 00:15:02 – k. 29v,30; zeznania świadka J. K. (2) e-protokół z dnia 8.11.2017 r. 00:21:24 – k. 30; zeznania świadka M. K. (2) e-protokół z dnia 8.11.2017 r. 00:31:29 – k. 30v; zaświadczenie o z Urzędu Pracy w G. – k. 10 i 22; harmonogram i historia spłaty kredytu – k. 15-16 i 21, paragony – k. 17-20 )

Sąd uznał za wiarygodny zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy
w postaci dowodów z dokumentów. Dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony, potwierdzają i precyzują fakty przez nie przedstawiane, nie budzą wątpliwości co do swej wiarygodności.

Sąd dał wiarę zeznaniom przedstawicielki ustawowej, która ostatecznie określiła koszty utrzymania powoda na kwotę 800 zł miesięcznie. Zeznania pozwanego oraz świadków również zostały obdarzone przymiotem wiarygodności, wzajemnie się uzupełniają, są logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo J. K. (1) zasługuje na uwzględnienie w części, tj. do kwoty po 200 złotych miesięcznie, dlatego też w pozostałym zakresie zostało oddalone. Żądanie zgłoszone przez powódkę reprezentowaną przez przedstawicielkę ustawową oparte zostało na treści art. 133 i 135 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Określenie zakresu obowiązku alimentacyjnego powinno być dokonane przy uwzględnieniu przepisu art. 135 § 1 kro, z którego wynika, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych
i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Wedle art. 96 kro obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku „troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka” i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej. Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, w tym termin dojścia przez uprawnionego do pełnoletniości. Jedyną decydującą okolicznością warunkującą trwanie bądź ustanie obowiązku alimentacyjnego jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie. Zakres świadczeń alimentacyjnych jest natomiast podwójnie uzależniony- z jednej strony zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej strony od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć bieżące potrzeby w zakresie utrzymania (tj. mieszkania, wyżywienia, ubrania itd.) oraz w zakresie wychowania
(tj. odpowiednie wykształcenie, rozwijanie zainteresowań i uzdolnień itd.). Podkreślić trzeba, że niezdolne do samodzielnego utrzymania dzieci mają prawo do równej stopy życiowej
z rodzicami.

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że małoletnia J. K. (1) nie jest zdolna do samodzielnego utrzymania. W tej sytuacji zobowiązanymi do zapewnienia jej wychowania, środków utrzymania, a także wykształcenia, są jej rodzice M. K. (1) i P. K.. Jak wskazano powyżej alimenty są to bieżące środki na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb. Przedstawicielka ustawowa powoda wyartykułowała jednoznacznie, jakie są potrzeby małoletniej J.. W sposób szczegółowy wyliczyła, jakie są koszty utrzymania dziecka, wynoszące średnio 800 zł miesięcznie. Sąd uznał, że nie jest to kwota wygórowana i odzwierciedla potrzeby małoletniej, który znajduje się pod bezpośrednią opieką matki.

Zasadniczy ciężar opieki nad małoletnim spoczywa na jego matce, jednakże ojciec w znacznym wymiarze udziela jej w tym zakresie wsparcia. Małoletnia powódka spędza u pozwanego 1/3 część miesiąca. Pozwany w tym czasie łoży na jej utrzymanie kwotę około 500 zł. Oboje rodzice zatem swój szeroko pojęty obowiązek alimentacyjny wypełniają także w innych aspektach, a mianowicie poprzez zapewnienie małoletniej J. troski, opieki, pomocy w codziennych czynnościach, uczestniczenie we wszelkich wydarzeniach życiowych dziecka. W miesiącu grudniu 2017 r. kiedy przedstawicielka ustawowa nie mogła tego uczynić to pozwany przebywał z córką w szpitalu i ponosił koszty jej leczenia. Następnie zakupione leki przekazał przedstawicielce ustawowej.

Role rodzicielskie zostały zgodnie ustalone pomiędzy rodzicami małoletniej powódki a obowiązki co do zasady równo podzielone. Jednakże małoletnia J. nie przebywa połowy miesiąca u ojca, a jej rodzice wyrazili tylko gotowość do takiego ułożenia stosunków pomiędzy nimi. M. K. (1) nie zaprzeczyła, jakoby pozwany odmawiał spełnieniu jakichkolwiek uzasadnionych potrzeb dziecka. W ostatnim czasie przedstawicielka ustawowa zakupiła kurtkę zimową córce zaś pozwany kupił buty. Sam pozwany oraz świadek J. K. (2) przyznali, że J. spędza u nich od kilku do kilkunastu dni, średnio około 10 dni w miesiącu. Sąd uznał, iż pomimo, iż koszty bieżącego utrzymania pokrywają w zasadzie po połowie oboje rodzice a przedstawicielka ustawowa przyznała, że nie będzie sprzeciwiała się, aby J. spędzała więcej czasu u pozwanego to pozwany winien łożyć symboliczną kwotę 200 zł miesięcznie na jej utrzymanie celem wyrównania tej kilkudniowej dysproporcji.

Sąd wziął jednocześnie pod uwagę to, że pozwany w chwili obecnej ma większe możliwości zarobkowe od przedstawicielki ustawowej. Pracuje on co prawda na ½ etatu, ale kolejne pół etatu dzięki temu może poświęcić na pomoc rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa, czerpiąc z niego korzyści w postaci co najmniej wyżywienia. Jest „złotą rączką” w tym gospodarstwie potrafi wszystko naprawić – przyznał świadek J. K. (2). Natomiast M. K. (3) 15 września 2017 r. urodziła drugie dziecko z nowego związku, zatem obecnie ma na swoim utrzymaniu dwójkę dzieci, nie jak pozwany – jedno. Ograniczyło to w pewnym stopniu możliwości zarobkowe przedstawicielki ustawowej, która musi więcej czasu poświęcać obecnie nowonarodzonemu dziecku. Jednakże z tego tytułu otrzymuje ona zasiłek macierzyński. Ponadto ponosi ona wysokie koszty utrzymania mieszkania, z który ¼ część przypada na małoletnią pozwaną. Koszt najmu mieszkania to wraz z czynszem 1.100 zł. Do kwoty tej dochodzą opłaty za zużytą energię elektryczną, wodę. Zatem Sąd uznał, iż na J. K. (1) przypada około 300 zł z tego tytułu. Kwota ta wpłynęła na kwotę alimentów zasądzonych od pozwanego na rzecz małoletniej powódki.

Sąd zważył ponadto, że przedstawicielka ustawowa bez ustalenia obowiązku alimentacyjnego nie otrzyma świadczenia 500+, co zdecydowanie pogorszy sytuację majątkową przede wszystkim małoletniej powódki.

Biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe obojga rodziców a także ich stopę życiową, zasądzenie kwoty 200 złotych miesięcznie tytułem alimentów na rzecz powódki jest kwotą adekwatną tj. z jednej strony pozostającą w odpowiedniej relacji do zarobków zobowiązanego, a z drugiej wystarczającą do zaspokojenia bieżących potrzeb jego córki. Zasadą jest równa stopa życiowa dzieci i rodziców. W ocenie Sądu kwota 200 złotych miesięcznie zasądzona od pozwanego na rzecz powódki nie przekracza możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego, przy wzięciu pod uwagę, iż 400 – 500 zł przeznacza on dobrowolnie na utrzymanie córki.

Zważywszy na to, iż wysokość świadczeń alimentacyjnych uwarunkowana jest usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego oraz możliwościami zarobkowymi
i majątkowymi zobowiązanego Sąd na podstawie art. 133 i 135 k.r.o. zasądził od P. K. na rzecz jego małoletniej córki J. alimenty w kwocie po 200 złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dziecka M. K. (1). W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo jako nieuzasadnione.

Alimenty zasądzono od dnia 17 lipca 2017 r., czyli od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu, uznając, iż wówczas pozwany został wezwany do niezwłocznego spełnienia świadczenia. Z chwilą doręczenia odpisu pozwu na pozwanym, jako dłużniku, zaczął ciążyć obowiązek niezwłocznego spełnienia świadczenia – płacenia alimentów. Strona powodowa nie wskazała żadnych okoliczności uzasadniających podwyższenie alimentów z datą wsteczną.

Zgodnie z treścią art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r., Nr 167, poz. 1398), strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych jest zwolniona z mocy ustawy od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Sąd nie obciążył pozwanego nieuiszczonymi przez powoda kosztami sądowymi proporcjonalnie do stopnia w jakim pozwany przegrał sprawę z uwagi na sytuację finansową i majątkową pozwanego. Sąd zniósł wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego.

Stosownie do art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w części zasądzającej świadczenia alimentacyjne.

Mając na względzie powyższe Sąd orzekł jak w sentencji.