Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1034/17

UZASADNIENIE

J. W. zażądał zasądzenia na jego rzecz od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 1.509 złotych tytułem zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Towarzystwo nie zakwestionowało czasu na jaki pojazd został wynajęty lecz stawkę najmu, w jego ocenie rażąco zawyżoną w stosunku do stawek rynkowych.

Wyrokiem z dnia 28 marca 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi uwzględnił powództwo w całości. W uzasadnieniu Sąd meriti wskazał, że powód udowodnił zarówno przysługującą mu legitymację czynną do występowania w procesie jak i wszystkie przesłanki konieczne do uznania odpowiedzialności pozwanego. W szczególności Sąd stwierdził, że w jego ocenie brak jest jakiegokolwiek dowodu dla uznania, że stawka najmu pojazd zastępczego określona na 199 złotych brutto jest stawką wygórowaną.

Od powyższego orzeczenia apelację wywiódł pozwany, zaskarżając je w całości. Skarżący zarzucił Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisów prawa procesowego- art. 233 k.p.c.,232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c., art. 278 k.p.c. oraz przepisów prawa materialnego, a to art. 66 § 1 k.c., 354 § 2 k.c., art. 361 § 1 k.c. i art. 826 § 1 k.c. w zw. z art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 362 k.c. Opierając się na tak podniesionych zarzutach pozwany zażądał zmiany orzeczenia poprzez oddalenie powództwa w całości.

Powód zażądał oddalenia apelacji i zasądzenia kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Apelacja okazała się zasadna o tyle, że skutkowała zmianą zaskarżonego orzeczenia przez oddalenie powództwa w całości.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji i przyjmuje je za własne.

Skarżący w apelacji podniósł zarówno zarzuty naruszenia prawa procesowego jak i prawa materialnego, jednak to te pierwsze, jako uchybienia pierwotne skutkujące następnie wadliwym zastosowaniem norm materialnoprawnych, skutecznie wzruszyły zapadłe orzeczenie.

Kluczowym zarzutem warunkującym zasadność środka odwoławczego był zarzut naruszenia art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. Skarżący w ramach tak skonstruowanego zarzutu wskazał na błędne ustalenie, że stawka najmu stosowana przez powoda była stawką niewygórowaną, pomimo tego, że na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia faktu, że stawka przez niego stosowana była rynkowa i niewygórowana w stosunku do stawek obowiązujących na rynku lokalnym.

W omawianym zakresie zauważyć należy, że pozwany już w odpowiedzi na pozew zakwestionował przyjętą przez powoda stawkę najmu pojazdu zastępczego. Wobec tak skonstruowanego zarzutu bezzasadności powództwa strona powodowa nie zajęła żadnego stanowiska, w tym w szczególności nie złożyła żadnych wniosków dowodowych na okoliczność adekwatności stawki najmu pojazdu w stosunku do cen rynkowych. Jedynymi zaś środkami dowodowymi zmierzającymi do wykazania wysokości roszczenia była faktura VAT wystawiona przez samego powoda oraz zeznania świadka- poszkodowanej w wypadku E. Ś..

W tym miejscu przypomnieć należy, że zgodnie z regułą wynikającą z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten wskazuje na kim - w razie sporu miedzy stronami stosunku cywilnoprawnego - spoczywa obowiązek udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. W procesie cywilnym strony mają obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do 227 k.p.c. mogą być przedmiotem dowodu. W konsekwencji przyjąć należy, że w zakresie faktów, z których wywodzone jest dochodzone roszczenie (tworzących prawo podmiotowe), powinny one zostać w zasadzie dowiedzione przez powoda (por. wyrok SN z dnia 13 października 2004 roku III CK 41/04).

Przenosząc to na grunt sprawy niniejszej stwierdzić trzeba, że okoliczność adekwatności związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem sprawcy szkody, a jej wysokością, jako jedna z koniecznych przesłanek przypisania odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanemu, winna zostać udowodniona przez powoda. To powód, wstępując na skutek umowy cesji w prawa poszkodowanego zdarzeniem komunikacyjnym, winien wykazać, że stawka najmu pojazdu zastępczego mieściła się w granicach cen rynkowych, a tym samym, że rozmiar szkody pozostaje z nią w adekwatnym związku przyczynowym. Tymczasem strona powodowa zaniechała jakichkolwiek czynności dowodowych zmierzających do wykazania tej przesłanki odpowiedzialności, opierając się wyłącznie na wystawionej przez siebie fakturze VAT. W szczególności powód nie zażądał dopuszczenia dowodu z opinii biegłego, lub choćby nie przedstawił ofert najmu podobnych pojazdów zastępczych na rynku lokalnym.

Sąd Rejonowy w braku aktywności powoda zaniechał ustalenia faktów dotyczących cen rynkowych najmu pojazdów o klasie zbliżonej do uszkodzonego samochodu poszkodowanej, uwzględniając mimo to żądanie pozwu w całości. Naruszył tym samym dyspozycję art. 361 k.c., z którego wywodzi się zasadę, iż odszkodowanie winno obejmować jedynie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki związane z kompensacją szkody.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy uznał apelację powoda za zasadną w całości i na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. oddalił powództwo.

O kosztach postępowania obu instancji Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

Podstawą dla ustalenia wysokości kosztów zastępstwa procesowego należnego stronie pozwanej za postępowanie I instancyjne był § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu sprzed dnia 27 października 2016 roku. Postępowanie zostało bowiem wszczęte w dniu 25 października 2016 roku, zaś do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia zmieniającego stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji (§2 rozporządzenia zmieniającego z dnia 3 października 2016 roku).

Podstawą dla ustalenia wysokości kosztów zastępstwa procesowego należnego stronie pozwanej za postępowanie odwoławcze był § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu aktualnym.