Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2013 r. w Gdańsku

sprawy J. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o prawo do renty

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

od wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 sierpnia 2013 r., sygn. akt VI U 5325/12

zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że za datę początkową prawa J. S. do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy przyjmuje dzień 22 września 2012 r.

Sygn. akt III AUa 2372/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 listopada 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił J. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odwołaniu ubezpieczony wniósł o zbadanie go przez biegłych lekarzy sądowych i zmianę zaskarżonej decyzji.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 22 sierpnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w punkcie 1 zmienił decyzję pozwanego i przyznał J. S. prawo do renty okresowej z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 września 2012 r. do dnia 30 czerwca 2013 r. i w punkcie 2 stwierdził, iż organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Uzasadniając swoje stanowisko Sąd stwierdził, iż J. S. w dniu 12 września 2012 r. złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, który zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją został załatwiony odmownie.

Sąd podkreślił, iż przedmiotem sporu pomiędzy stronami był stan zdrowia J. S. w kontekście jego zdolności, bądź niezdolności do pracy. Wobec powyższego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych: kardiologa, psychiatry i specjalisty medycyny pracy, którzy po przeprowadzeniu badań rozpoznali u ubezpieczonego organiczne zaburzenia nastroju i osobowości u osoby z upośledzeniem umysłowym lekkim, nadciśnienie tętnicze dobrze kontrolowane, chorobę niedokrwienną serca oraz hypercholesterolemię i uznali, że jest on okresowo częściowo niezdolny do pracy.

Pismem z dnia 22 kwietnia 2013 r. organ rentowy wniósł zastrzeżenia do tej opinii wskazując, że ograniczenia wynikające ze stanu psychicznego ubezpieczonego mogą stanowić przeszkodę w zatrudnieniu skarżącego na stanowiskach kierowniczych, decyzyjnych, ale nie w wykonywaniu prostych prac fizycznych.

W opinii uzupełniającej z dnia 7 maja 2013 r. zespół biegłych podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko.

Według Sądu, opinia biegłych lekarzy sądowych, w tym również opinia uzupełniająca, zasługuje na przyjęcie jej za wiarygodny dowód właściwej kwalifikacji zdrowotnej J. S., albowiem została ona sporządzona po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu, a opisy stanu narządów i układów ubezpieczonego świadczą o tym, że badania przeprowadzono rzetelnie. Nadto niniejsza opinia została wydana przez specjalistów z dziedzin medycyny odpowiednich do schorzeń badanego, którzy przekonywująco uzasadnili swoje stanowisko, a logiczne wnioski ich opinii oparte były na starannej ocenie dokumentacji lekarskiej i wynikach badań przedmiotowych.

Mocy dowodowej opinii nie podważyły zastrzeżenia organu rentowego z dnia 3 lipca 2013 r. wskazujące, że ocena rynku pracy nie należy do biegłych, a schorzenia ubezpieczonego nie ograniczają możliwości wykonywania prostych prac fizycznych.

Sąd nie znalazł podstaw do podważenia wniosków biegłych i dlatego przyjął ich opinię za podstawę rozstrzygnięcia. Przy jej wydawaniu, biegli mieli na uwadze wszystkie dane, których istnienie i ocena wynika zarówno z treści art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i z treści § 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 sierpnia 1997 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy dla celów rentowych. Analiza tych danych pozwoliła biegłym na uznanie wnioskodawcy za częściowo niezdolnego do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 i 3 powołanej ustawy.

Z powyższych względów, Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii drugiego biegłego psychiatry. Sąd uznał, że wniosek organu rentowego z dnia 3 lipca 2013 r. poza powtórzeniem wcześniejszych zastrzeżeń, nie zawierał żadnych konkretnych zarzutów, które podważałyby miarodajność opinii biegłych. W swoich opiniach biegli wskazali, że aktualny stan psychiczny ubezpieczonego w sposób istotny ogranicza jego zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji ze względu na deficyt intelektualny utrudniający adaptację społeczną i zawodową oraz utrzymujące się zaburzenia nastroju pod postacią niepokoju, drażliwości, nastroju obniżonego, anhedonii, czy nasilenia się myśli rezygnacyjnych.

W tym stanie rzeczy, Sąd uznał odwołanie J. S. za uzasadnione i – na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w pkt 1 sentencji.

W pkt 2 sentencji wyroku Sąd, zgodnie z treścią art. 118 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, z urzędu orzekł w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Sąd zważył, że analiza porównawcza części medycznej akt rentowych z treścią opinii biegłych lekarzy sądowych prowadzi do wniosku, że zespół biegłych lekarzy sądowych nie dysponował żadnymi nowymi dowodami leczenia ubezpieczonego, co oznacza, że przyczyną, dla której uzyskał on prawo do dochodzonego świadczenia dopiero w następstwie wyroku wydanego w niniejszej sprawie, nie były nowe dowody, do których organ rentowy nie mógłby się ustosunkować, a jedynie odmienna ocena stanu zdrowia ubezpieczonego.

J. S. spełniał wszystkie warunki niezbędne do przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i dlatego – w ocenie Sądu – konsekwencje wydania decyzji z przekroczeniem terminu pozwany musi ponieść, o czym Sąd – na mocy powołanego wyżej przepisu – orzekł, jak w punkcie 2 sentencji.

Apelację od wyroku wywiódł pozwany zaskarżając go w części dotyczącej daty przyznania ubezpieczonemu świadczenia rentowego za okres od dnia 1 września 2012 r. do dnia 21 września 2012 r., zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 100 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS i wnosząc o jego zmianę poprzez przyznanie wnioskodawcy prawa do renty począwszy od 22 września 2012 r., tj. od dnia następnego po zakończeniu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego.

Pismem z dnia 18 października 2013 r. pozwany poinformował, że wykonując wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 22 sierpnia 2013 r., decyzją z dnia 14 października 2013 r., przyznał ubezpieczonemu prawo do renty od dnia 22 września 2012 r. do dnia 30 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że apelacja pozwanego ograniczyła się do zakwestionowania orzeczenia Sądu I instancji jedynie w części dotyczącej daty przyznania ubezpieczonemu prawa do renty, którego to prawa pozwany nie zakwestionował.

W ocenie Sądu odwoławczego, orzeczenie Sądu I instancji w zakresie daty przyznania żądanego przez wnioskodawcę świadczenia istotnie nie jest trafne, albowiem zasadną jest poczyniona przez pozwanego uwaga, że ubezpieczony do dnia 21 września 2012 r. pobierał świadczenie rehabilitacyjne (k.21 ar, decyzja ZUS z dnia 13 lipca 2012 r.), dlatego też renta winna mu być przyznana począwszy od dnia 22 września 2012 r., a nie - jak błędnie przyjął Sąd - od dnia 1 września 2012 r.

Zgodnie z art. 100 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.), jeżeli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, to prawo m.in. do renty z tytułu niezdolności do pracy powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia. Oznacza to, że prawo do świadczenia rehabilitacyjnego i jego pobieranie odsuwa w czasie przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i następuje po tej dacie.

Z tych względów, na mocy art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji.

SSA Bożena Grubba SSA Barbara Mazur SSA Maria Sałańska - Szumakowicz