Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 25 kwietnia 2017 r. Sąd Rejonowy w Zgierzu w sprawie z powództwa H. (...) S. (...) z siedzibą w W. przeciwko P. K. o zapłatę oddalił powództwo.

W uzasadnieniu powyższego orzeczenia Sąd I instancji ustalił, że w dniu 8 stycznia 2008 r. P. K. zawarł z (...) Bankiem (...) S.A z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...), na podstawie której otrzymał od banku środki w wysokości 3.107,11 złotych, zobowiązując się do ich spłaty wraz z prowizją oraz kosztami ubezpieczenia na warunkach wskazanych szczegółowo w umowie.

Pozwany nie wywiązywał się z zobowiązań wynikających z powyższej umowy, wobec czego umowa została wypowiedziana. Następnie, w dniu 19 marca 2014 r.u poprzednik prawny strony powodowej wystawił przeciwko pozwanemu bankowy tytuł egzekucyjny, któremu Sąd Rejonowy w Zgierzu w sprawie o sygn. I Co 1257/14 nadał w dniu 18 czerwca 2014 r. klauzulę wykonalności. Na podstawie powyższego tytułu toczyło się przeciwko pozwanemu postępowanie egzekucyjne, zakończone postanowieniem o umorzeniu postępowania z dnia 4 września 2015 r.

Na podstawie umowy z dnia 14 grudnia 2015 r. (...) Bank (...) S. A z siedzibą w W. przelała na rzecz strony powodowej pakiet wierzytelności, w tym wierzytelność względem pozwanego z tytułu umowy pożyczki.

W dniu 12 stycznia 2016 roku poprzednik prawny strony powodowej zawiadomił pozwanego o cesji wierzytelności.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci dokumentów, których prawdziwość nie była kwestionowana.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd I instancji uznał, że powództwo podlegało oddaleniu. W ocenie Sądu Rejonowego strona powodowa nie podołała obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. Strona powodowa dochodziła od pozwanego zapłaty z tytułu umowy pożyczki nr (...) jaką pozwany miał zawrzeć z poprzednikiem prawnym strony powodowej tj. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.. Jako dowody w sprawie strona powodowa przedstawiła poświadczone za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika kopie dokumentów, jednak dotyczących zupełnie innej umowy tj. nr (...). Sąd I instancji wskazał, że strona powodowa, jako nabywca wierzytelności i profesjonalista w zakresie działalności windykacyjnej, winien dysponować całością dokumentacji związanej z dochodzonym roszczeniem. W toku postępowania strona powodowa winna wykazać, że zbywcy wierzytelności przysługiwała ściśle określona wierzytelność względem powoda oraz że została ona przeniesiona na powoda. Brak umowy, stanowiącej podstawę roszczenia strony powodowej uniemożliwia weryfikację, czy roszczenie dochodzone pozwem jest zasadne i czy w ogóle istnieje, a także jaka jest jego wysokość i czy jest wymagalne.

W ocenie Sądu Rejonowego przedstawiony przez stronę powodową materiał dowodowy był niewystarczający. Strona powodowa nie przedstawiła żadnego wiarygodnego dowodu co do istnienia dochodzonego roszczenia, jego zasadności, jak również wysokości żądania. Załączona kopia umowy cesji dotyczy zaś przeniesienia na niego wierzytelności z innej umowy, tj. nr (...).

Wobec powyższego, z powodu nie udowodnienia, a nawet nie uprawdopodobnienia dochodzonego roszczenia oraz wskazanych wyżej wątpliwości co do twierdzeń strony powodowej i przedłożonego przez niego materiału dowodowego, Sąd Rejonowy oddalił powództwo.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona powodowa zaskarżając przedmiotowe orzeczenie w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 339 k.p.c., które to naruszenie miało istotny wpływ na treść orzeczenia i wdanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo, w tym dokonanie oceny ustaleń faktycznych, mimo że Sąd powinien badać pozew tylko pod względem materialnych podstaw,

2.  naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 230 k.p.c., które to naruszenie ma istotny wpływ na treść orzeczenia poprzez nieuznanie przez Sąd za udowodnione faktów, którym nie zaprzeczył pozwany,

3.  naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 233 k.p.c., które to naruszenie ma istotny wpływ na treść orzeczenia poprzez dokonanie oceny twierdzeń i dowodów w sposób wybiórczy, sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego i przyjęcie, że powód dochodzi roszczenia z umowy (...), a do pozwu została przedłożona umowa pożyczki gotówkowej nr (...), co zdaniem Sądu I instancji oznacza, że są to dwie różne umowy, podczas gdy z dowodów załączonych do pozwu jednoznacznie wynika, że oba numery odnoszą się do tej samej umowy,

4.  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy tj. art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez przyjęcie, że powód nie wywiązał się z obowiązku udowodnienia okoliczności, z której wywodzi skutki prawne, podczas gdy powód wystarczająco udowodnił przejście wierzytelności przysługującej wobec pozwanego oraz zasadność i wysokość żądania.

W konkluzji środka zaskarżenia strona skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uwzględnienie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Nadto wniesiono o zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej zwrotu kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony powodowej okazała się bezzasadna.

Na wstępie wyjaśnić należy, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym, w związku z czym Sąd Okręgowy na podstawie art. 505 ¹⁰ § 1 i § 2 k.p.c. orzekł na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego. Zaznaczyć także należy, że w postępowaniu uproszczonym zgodnie z art. 505 ⁹ § 1 ¹ k.p.c. apelację można oprzeć tylko na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, bądź naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Natomiast, w myśl art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Podniesione w apelacji zarzuty są nietrafne. Wbrew zapatrywaniom strony apelującej zaskarżone orzeczenie należało uznać za prawidłowe, stanowiące wynik właściwej oceny zebranego materiału dowodowego. Sąd Rejonowy wziął pod uwagę wszystkie okoliczności mające znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nakazuje w pełni podzielić stanowisko Sądu I instancji, że przedstawione dowody nie dawały podstaw do uwzględnienia powództwa.

Odnosząc się do zarzutu apelacji dotyczącego naruszenia art. 339 k.p.c., wskazać należy, że okoliczność, iż w sprawie wydano wyrok zaoczny nie oznacza, że powództwo w takim wypadku jest zawsze uwzględniane w całości. Nie zajęcie stanowiska przez pozwanego odnośnie żądania pozwu nie zwalnia strony powodowej z obowiązku wykazania istnienia ważnego zobowiązania łączącego strony i powołania się na okoliczności faktyczne, z których wynika zobowiązanie pozwanego. W art. 339 § 2 k.p.c. określono podstawę faktyczną wyroku zaocznego. Zgodnie z tym przepisem sąd – jeżeli nie ma uzasadnionych wątpliwości – zobligowany jest do uznania podanej przez powoda podstawy faktycznej (tj. twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych) za zgodną z prawdą bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego, twierdzenie powoda uzasadniają uwzględnienie żądań pozwu, w zakresie tym bowiem nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 k.p.c., negatywny zaś wynik takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 r. III CRN 30/72, Legalis nr 16294). Nadto, należy mieć na uwadze treść wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1998 r. I CKU 85/98, zgodnie z którym niezależnie od wynikającego z art. 339 § 2 k.p.c. domniemania prawdziwości twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy, Sąd ma każdorazowo obowiązek krytycznego ustosunkowania się do twierdzeń powoda z punktu widzenia ich ewentualnej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. W przypadku wątpliwości w tym przedmiocie, sąd ma obowiązek przeprowadzić postępowanie dowodowe z urzędu. Nie ulega więc wątpliwości, że w niniejszej sprawie Sąd posiadał uprawnienie, aby przeprowadzić postępowanie dowodowe oraz oddalić powództwo.

Podkreślić zatem jeszcze raz należy, że wyrok zaoczny nie w każdym przypadku musi być wyrokiem uwzględniającym powództwo. Dyspozycja wskazanego przepisu wskazuje bowiem wyraźnie, że sąd orzekający może przyjąć za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, jedynie wtedy, gdy nie budzą one uzasadnionych wątpliwości i nie zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Analiza akt niniejszej sprawy nie pozwala zaś odmówić słuszności stanowisku Sądu Rejonowego, że twierdzenia strony powodowej o faktach w tej sprawie budzą uzasadnione wątpliwości. Wskazać bowiem należy, że strona powodowa nie zdołała uczynić zadość spoczywającemu na niej ciężarowi dowodu wynikającemu z treści art. 6 k.c., którego procesowym odpowiednikiem jest art. 232 k.p.c. i nie wykazała, że przysługuje jej wierzytelność względem pozwanego. W myśl wskazanych regulacji, to na stronie powodowej spoczywał ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jej roszczenie, a więc zarówno istnienia i treści stosunku zobowiązaniowego, jak i skutecznego przelewu wierzytelności. Zgodzić się bowiem należy ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że wyłącznie wskazany w treści pozwu numer umowy pożyczki (...) nie pokrywa się z numerem widocznym bezpośrednio na załączonej do pozwu umowie pożyczki o nr (...) i nie występuje on nigdzie w jej treści (umowa – k. 23-27). Co więcej, numer ten nie pojawia się także w zawiadomieniu o przelewie wierzytelności (k. 43-44) oraz co najważniejsze w sentencji bankowego tytułu wykonawczego, postanowieniu Sądu Rejonowego w Zgierzu nadającemu w/w (...) klauzulę wykonalności oraz postanowieniu Komornika o umorzeniu postępowania (k. 50-54). Numer (...) pojawia się wprawdzie w dwóch z wyżej wskazanych dokumentach: w nagłówku (...) oraz stopce postanowienia Komornika o umorzeniu postępowania, jednak pełni tam tylko i wyłącznie funkcję sygnatury danej sprawy dotyczącej wierzytelności, nie jest jednak tam rozumiany jako numer umowy pożyczki i nie może być z nim utożsamiany. Tym samym zgodzić należy się ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że powództwo nie zostało przez stronę powodową udowodnione i podlegało w związku z tym oddaleniu.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, że apelacja nie zawiera uzasadnionych zarzutów mogących podważyć stanowisko Sądu Rejonowego, a tym samym jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.