Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 634/13, II Cz 542/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSO Arkadiusz Lisiecki (spr.)

Sędziowie

SSO Grzegorz Ślęzak

SSR del. Przemysław Maciejewski

Protokolant

sekr. sądowy Anna Owczarska

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa M. B.

przeciwko(...)w M. (...) Oddział w P.z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki oraz zażalenia pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 11 lipca 2013 roku, sygn. akt I C 232/12

oddala apelację i zażalenie, znosząc wzajemnie koszty procesu za instancję odwoławczą między stronami.

Sygn. akt II Ca 634/13, II Cz 542/13

UZASADNIENIE

Powódka M. B.w pozwie przeciwko(...)w M. (...)Oddział w P. z siedzibą W.wnosiła o zasądzenie kwoty 30000,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17.03.2012 r. tytułem zadośćuczynienia, renty na przyszłość w kwocie po 500,00 zł poczynając od dnia 01.02.2012r. oraz ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za dalsze mogące powstać u powódki skutki zdarzenia.

Pozwany wnosi o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 lipca 2013 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie oddalił powództwo oraz nie obciążył powódki kosztami procesu poniesionymi przez pozwanego.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego:

W dniu 15 sierpnia 2011 roku w powódka M. B. udała się wspólnie z synem C. B. i wnuczką I. D. do kościoła. pojechali tam samochodem marki O. (...) nr rej. (...) należącym do C. B., który nim kierował.

Po powrocie do domu M. B. wysiadając z samochodu swojego syna zawadziła o próg samochodu, upadła i doznała urazu prawej nogi.

W wyniku wypadku powódka doznała urazu stawu skokowego prawego ze złamaniem kostki bocznej kości podudzia prawego, które zostało wygojone w dobrym ustawieniu.

Biegły ortopeda-traumatolog ustalił, że w wyniku doznanych obrażeń u powódki wystąpił łącznie 3% uszczerbek na zdrowiu.

Powódka usztywnienie gipsowe nosiła około 6 tygodni i w tym czasie potrzebowała częściową pomoc osób trzecich w wymiarze 4 godzin na dobę. Po tym okresie potrzebowała pomocy osób trzecich przez około 2 godzin na dobę do zakończenia procesu leczenia dnia 2 lutego 2012 r.

Cierpienia związane z doznanym urazem były średnie przez półtora miesiąca, następnie do końca leczenia mierne. Po tym okresie stały się nieznaczne.

Powódka mogła potrzebować leki przeciwbólowe, osłonowe oraz przeciwzakrzepowe przez okres około jednego miesiąca.

W dacie zdarzenia samochód marki O. (...) nr rej. (...) należący do C. B. ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej OC u pozwanego.

Mając tak poczynione ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy uznał, iż powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Rejonowego w przedmiotowej sprawie doszło do przewozu z grzeczności. C. B. wykonał traki przewóz na rzecz powódki M. B. udając się wspólnie ze swoją matką oraz siostrzenicą w dniu 15 sierpnia 2012r. do kościoła. W toku procesu nie zostało udowodnione, że C. B. świadczył na rzecz swojej matki odpłatny przewóz. Sama powódka w swoich informacyjnych wyjaśnieniach dobitnie wskazała, że nie dawała wówczas synowi pieniędzy za przejazd do kościoła. Okoliczność, że M. B. dawała swojemu synowi C. pieniądze na paliwo podniosła dopiero świadek I. D., lecz nie była w stanie wskazać czy w tym konkretnym przypadku M. B. dawała pieniądze za przejazd czy nie, a jeśli tak jaką kwotę dała za przejazd. Nie może umknąć uwadze, że wszystkie te osoby razem udały się do kościoła w związku z przepadającym na ten dzień świętem kościelnym i państwowym, wspólnie realizowały cel podróży i nie było mowy o odpłatności za przejazd.

Wobec nieudowodnienia winy sprawcy szkody nie można przypisać odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela, który odpowiada w granicach sprawcy głównego. Dlatego powództwo jako nieudowodnione Sąd Rejonowy w całości oddalił.

O kosztach procesu rozstrzygnął na podstawie art. 102 k.p.c. Zdaniem Sądu I instancji w realiach niniejszej sprawy mamy do czynienia ze szczególnym przypadkiem z uwagi na przedmiot zgłoszonego roszczenia oraz szczególną sytuację osobistą i materialną powódki oraz jej podeszły wiek.

Zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego w Bełchatowie w przedmiocie kosztów procesu wniósł pełnomocnik pozwanego.

Zarzucił obrazę art. 102 k.p.c. poprzez jego zastosowanie.

Wskazując na powyższe wnosił o zmianę orzeczenia poprzez zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych oraz kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej uiszczonej od pełnomocnictwa oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania zażaleniowego, a w tym kosztów zastępstwa wg norm przepisanych.

Pełnomocnik powódki wniósł apelację, w której zaskarżył wyrok w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c. przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów dokonanej przez Sąd a quo z naruszeniem zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego oraz brak wszechstronnego rozważenia całego zebranego w sprawie materiału dowodowego,

2.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu Rejonowego z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego manifestującą się przyjęciem nieodpłatnego charakteru przewozu świadczonego przez C. B., co doprowadziło Sąd a quo do nietrafnej konkluzji, iż w realiach rozpatrywanej sprawy mamy do czynienia z przewozem z grzeczności,

3.  naruszenie przepisów prawa materialnego a mianowicie: art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 k.c. i art. 436 § 2 k.c. przez błąd subsumpcji polegający na nietrafnym przyjęciu, że powódka w dniu 15 sierpnia 2012 r. była przewożona przez swojego syna C. B. całkowicie bezinteresownie z grzeczności, a tym samym odpowiedzialność akcesoryjna pozwanego oparta jest na zasadzie winy a nie ryzyka.

Mając na uwadze podnoszone zarzuty wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu pierwszoinstancyjnym oraz w postępowaniu odwoławczym według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie apelacji jako bezzasadnej i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje: apelacja nie jest uzasadniona.

Sąd II instancji nie podziela zarzutu apelującego obrazy przez Sąd Rejonowy przepisu art. 233 § 1 k.p.c. W tym miejscu godzi się przypomnieć, że zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczają w szczególności: obowiązek wyprowadzenia przez sąd z zebranego materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych (zgodnych z zasadami logicznego rozumowania), ramy proceduralne (ocena dowodów musi respektować pewne warunki określone przez prawo procesowe, w szczególności przepisy art. 227-234 k.p.c. ), wreszcie poziom świadomości prawnej sędziego oraz dominujące poglądy na sądowe stosowanie prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, OSNAPiUS 2000, nr 17, poz.655). W kontekście tych uwag zdaniem Sądu Okręgowego brak jest podstaw do kwestionowania przeprowadzonej w niniejszej sprawie oceny dowodów. Z przeprowadzonych przez Sąd I instancji w niniejszej sprawie dowodów wynika, że C. B. w dniu 15.08.2011 r. podjął decyzję o wspólnym wraz z powódką ( jego matką ) oraz siostrzenicą wyjazdem na uroczystości kościelne. Wszystkie te osoby razem udały się na mszę z racji przypadającego święta kościelnego i państwowego. C. B. nie miał jakiegokolwiek interesu w przewozie matki do kościoła, a uczynił to wyłącznie z grzeczności z uwagi na relacje rodzinne. Jak zostało bowiem ustalone przez Sąd I instancji żadna z przewożonych osób nie płaciła za przejazd. Z wyjaśnień powódki składanych na pierwszej rozprawie wynika, że nie dawała synowi pieniędzy za przejazd do kościoła, jak również świadek B. w swych zeznaniach nie potwierdził by w tym dniu przewoził w/w pasażerów odpłatnie. Trafnie zauważa autor odpowiedzi na apelację, że wywody pełnomocnika powódki zamieszczone w apelacji są wewnętrznie sprzeczne. W jednym bowiem akapicie pełnomocnik powódki przywołuje obowiązek alimentacyjny, uzasadniając go stanem niedostatku powódki, aby następnie argumentować że warunkiem przewozu był zwrot kosztów paliwa.

W ocenie Sądu II instancji w świetle zaprezentowanych przez stronę powodową dowodów zostało wykazane, że powódka była przewożona z grzeczności.

Zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego wskazanych w apelacji z przyczyn omówionych wyżej nie jest również uzasadniony.

Zasadnie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy podniósł, że obowiązkiem powódki skoro nie wykazała, że odpowiedzialność sprawcy oparta jest na zasadzie ryzyka było stosownie do treści art. 6 k.c. udowodnić winę sprawcy szkody oraz istnienie związku przyczynowego między zdarzeniem a wyrządzoną szkodą. Skoro powódka reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika nie udowodniła winy kierującemu pojazdem, to zasadnie wywiódł Sąd Rejonowy, że wniesione powództwo przeciwko pozwanemu ( ubezpieczycielowi ) jako nie zasadne podlega oddaleniu.

Ponieważ zarzuty apelacji nie odniosły zamierzonego skutku dlatego Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

Zdaniem Sądu Okręgowego nie jest uzasadnione zażalenie wniesione przez stronę pozwaną, które kwestionuje rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu.

Słusznie bowiem Sąd I instancji zauważył, że sposób korzystania z przepisu art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem sądu i to do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który usprawiedliwia odstąpienie od obciążania kosztami strony przegrywającej spór. Należy podzielić stanowisko sądu meriti, że w realiach sprawy taki przypadek z uwagi na przedmiot roszczenia oraz szczególną sytuację osobistą i materialną powódki, jej poważny wiek ma miejsce.

W sytuacji kiedy zarzut naruszenia przepisu art. 102 k.p.c. okazał się nieuzasadniony dlatego na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. należało zażalenie oddalić.

Skoro apelacja powódki i zażalenie pozwanego zostały oddalone dlatego na podstawie art. 100 k.p.c. koszty procesu w postępowaniu drugoinstancyjnym zostały wzajemnie zniesione.

Na oryginale właściwe podpisy