Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Piszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Katarzyna Zielińska

Protokolant sekretarka Magdalena Milewska

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2018 roku w Piszu

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej J. Z. zastąpionej przez

przedstawicielkę ustawową K. Z.

przeciwko D. Z.

o podwyższenie alimentów

I.  Alimenty, zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie
z dnia 21 listopada 2016 roku w sprawie VI RC 1001/16, od pozwanego D. Z. na rzecz małoletniej powódki J. Z. w kwocie po 500 złotych miesięcznie, z dniem 1 września 2017 roku podwyższa do kwoty po 650 (sześćset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, płatnej z góry do dnia 10-go każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami
w przypadku zwłoki w terminie płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki K. Z..

II.  W pozostałym zakresie powództwo oddala.

III.  Nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 90 (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu opłaty, od uiszczenia której małoletnia powódka została zwolniona z mocy prawa.

IV.  Nie obciąża małoletniej powódki opłatą sądową w części oddalającej powództwo.

V.  Wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 156/17

UZASADNIENIE

K. Z. jako przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki J. Z. wniosła o podwyższenie alimentów, zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie VI Wydziału Cywilnego Rodzinnego z dnia 21 listopada 2016 roku w sprawie o sygn. akt VI RC 1001/16, od pozwanego D. Z. na rzecz małoletniej powódki z kwoty po 500 złotych do kwoty po 800 złotych miesięcznie, płatnej z góry do dnia 10. każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dziecka K. Z..

W uzasadnieniu pozwu podniosła, że podczas sprawy o rozwód pozwany zobowiązał się do częstych kontaktów z córką, jak również do partycypowania w kosztach utrzymania małoletniej po przedstawieniu przez matkę powódki dowodów zakupu niezbędnych rzeczy. D. Z. nie wywiązał się ze złożonej obietnicy. Nie zajmuje się córką. Płaci jedynie alimenty w wysokości 500 złotych, lecz nie uczestniczy osobiście w wychowaniu małoletniej, jak też w zapewnianiu jej podstawowych potrzeb, które z uwagi na dorastanie J. są coraz większe. Od września małoletnia zacznie uczęszczać do szkoły. W związku z tym zwiększą się koszty jej utrzymania. Do obecnych kosztów przeznaczonych na małoletnią dojdzie wydatek związany z zakupem wyprawki, ubrań oraz pozostałych artykułów niezbędnych do podjęcia edukacji. Ponadto podała, że sytuacja materialna D. Z. uległa poprawie. Jako zawodowy żołnierz zarabia ponad 3000 zł Nie ma nikogo na utrzymaniu. Świadczy to jednoznacznie, że zwiększenie alimentów nie będzie stanowić dla pozwanego pogorszenia jego sytuacji materialnej.

Pozwany D. Z. wniósł o oddalenie powództwa w całości wskazując, że spotyka się z dzieckiem w czasie wolnym od zawodowych obowiązków i partycypuje w kosztach utrzymania córki, albowiem robi dziecku zakupy kilka razy w miesiącu, w miarę potrzeb. Wskazał, że w jego ocenie matka małoletniej zawyża wydatki na dziecko. W jego odczuciu większość przedstawianych przez matkę małoletniej kosztów utrzymania jest zawyżona lub w ogóle nie są to wydatki konieczne, usprawiedliwione. Od momentu, kiedy strony się rozstały, pozwany regularnie łoży na utrzymanie dziecka kwotę po 500 zł miesięcznie, która w jego ocenie jest adekwatna do potrzeb córki, kosztów jej utrzymania, zapewnienia jej mieszkania, wyżywienia oraz możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego, przy uwzględnieniu odpowiedniego udziału jej matki. W ocenie pozwanego koszt utrzymania dziecka wynosi nie więcej niż 700 – 800 zł miesięcznie. Pozwany przyznał, że nadal pozostaje zatrudniony w 24 (...) Oddziale (...) w G. na stanowisku kontraktowy żołnierz zawodowy. Z tytułu świadczonej pracy otrzymuje dochód netto w kwocie 2.805,72 zł. Nadto, pozwany wskazał enumeratywnie swoje miesięczne wydatki: alimenty na rzecz córki – 500 zł, dojazdy po córkę i z powrotem oraz dodatkowe zakupy, kino – 300 zł miesięcznie, spłata kredytu – 333,34 zł, mieszkanie – 500 zł, dojazdy do pracy – 500 zł, kosmetyki oraz środki czystości – 150 zł, wyżywienie – 600 zł, ubranie – pozostałe środki.

Sąd ustalił, co następuje:

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny wyrokiem z dnia 21 listopada 2016 roku w sprawie VI RC 1001/16 zobowiązał pozwanego D. Z. do płacenia na rzecz małoletniej J. Z. alimentów w kwocie po 500 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 10. każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dziecka K. Z.. Za zgodą stron Sąd nie ustalił kontaktów ojca z małoletnią córką.

(dowód: wyrok z dnia 21 listopada 2016 r. k. 47 w aktach sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie VI RC 1001/16, odpis wyroku o rozwód stron k.5-6 )

Małoletnia J. Z. miała wówczas niespełna 6 lat i uczęszczała do grupy pięciolatków w Szkole Podstawowej nr (...) w P.. Uczestniczyła w dodatkowych, bezpłatnych zajęciach z plastyki.

K. Z. posiadała wykształcenie średnie, była zatrudniona na umowę zlecenie w „Lombard mix” w P. i uzyskiwała z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości około 449 zł miesięcznie. Ponadto, utrzymywała się z pomocy Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w P. w kwocie ok. 200 zł miesięcznie. Mieszkała wspólnie z córką w wynajmowanym mieszkaniu. W związku z utrzymaniem mieszkania K. Z. ponosiła opłaty za mieszkanie w łącznej kwocie około 750 zł. W opłatach pomagali jej rodzice. Rodzice K. Z. mieszkali na wsi. Ojciec prowadził firmę budowlaną, a matka pracowała przy sprzątaniu.

Z kolei D. Z. posiadał wykształcenie zawodowe, zatrudniony był na kontrakcie jako żołnierz zawodowy w Jednostce Wojskowej w G. i zarabiał około 2500 zł netto miesięcznie, plus dodatki. Mieszkał wspólnie z rodzicami w miejscowości R..

( dowód: dokumenty znajdujące się w aktach sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie VI RC 1001/16, w szczególności zaś z k. 4, 5; sprawozdanie z wywiadu środowiskowego k. 38 – 39; zeznania stron k. 44 odwrót – 45 odwrót)

Obecnie małoletnia ma niespełna 7 lat i rozpoczęła naukę w zerówce. Nadal uczestniczy w dodatkowych, bezpłatnych zajęciach z plastyki i języka angielskiego.

Matka małoletniej po rozwodzie nie zawarła ponownie małżeństwa. Przestała pracować na umowę zlecenie w „Lombard mix” w P.. Nie została jej przedłużona umowa. Jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku, poszukuje pracy. W utrzymaniu pomagają jej rodzice. K. Z. i małoletnia zmieniły miejsce zamieszkania tak, aby zapewnić małoletniej własny pokój. Aktualnie za wynajem mieszkania płacą około 880 zł miesięcznie razem z mediami. K. Z. otrzymuje świadczenie wychowawcze i 124 zł zasiłku rodzinnego.

Średni miesięczny koszt utrzymania małoletniej to kwota około 1100-1200 złotych, a na kwotę tę składają się: połowa wydatków związanych z mieszkaniem – 440 zł, wyżywienie – 400 zł, zakup ubrań i butów – 150 zł. Pozostałe wydatki to między innymi zakup kosmetyków i środków czystości, wydatki wiązane z uczęszczaniem małoletniej do zerówki i jej edukacją, rozrywka i wypoczynek w czasie ferii, wakacji, a także zakup leków w przypadku choroby.

( dowód: zeznania powódki K. Z. k. 72v.-73, 75; zeznania świadków: A. S. k. 63v., 66; M. K. k. 64, 66; zeznanie podatkowe matki małoletniej powódki za 2016 rok k.52-55, decyzja o uznaniu matki małoletniej powódki za osobę bezrobotną k.87 )

D. Z. również nie zawarł nowego związku małżeńskiego. Nadal pracuje jako żołnierz zawodowy w Jednostce Wojskowej (...) w G., pododdziały w O.. Otrzymuje z tego tytułu średnie uposażenie w wysokości ok. 3.392 zł brutto (ok. 2.800 zł netto). Ponadto, otrzymuje dodatek mieszkaniowy w wysokości ok. 480 zł miesięcznie, „trzynastkę”, mundurówkę i gratyfikację urlopową po 750 zł na siebie i małoletnią córkę. Nadal mieszka z rodzicami w R.. Dokłada się rodzicom do utrzymania, w tym na żywność i środki czystości w kwocie około 500 - 600 zł miesięcznie. Ponadto robi zakupy żywnościowe. Spłaca ratę kredytu w wysokości około 330 zł. Na dojazdy do pracy wydaje około 500 zł miesięcznie. Zdarza się, że do pracy dojeżdża razem z kolegą, samochodem kolegi. Córka przebywa u niego najczęściej w co drugi, trzeci weekend. W tym czasie D. Z. zapewnia jej utrzymanie i atrakcje, takie jak wyjazd na basen, do kina. D. Z. i jego matka kupują małoletniej dodatkowe rzeczy, w tym ubrania. Rzeczy z reguły pozostają w miejscu zamieszkania D. Z. i małoletnia korzysta z nich podczas pobytu u ojca. Ostatnio zakupił małoletniej kurtkę i buty, które przekazał matce małoletniej.

( dowód: zeznania pozwanego D. Z. k. 73-74, 75; zeznania świadków: A. S. k. 63v., 66; M. K. k. 64, 66; H. Z. k. 64-64v., 66; K. S. k. 64v.-65, 66; zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia pozwanego k.18, umowa pożyczki pozwanego k.19-26, dowody wpłat alimentów k.27-29, paragony i rachunki na okoliczność wydatków ponoszonych na rzecz małoletniej powódki, ponoszone przez pozwanego k.30-37, zdjęcia pozwanego z małoletnią powódką k.38, zeznanie podatkowe pozwanego za 2016 rok k. 47; płyta CD na okoliczność spotkań pozwanego z córką k.70 )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, a w szczególności zeznań stron i świadków, a także dokumentów złożonych przez strony oraz dokumentów znajdujących się w aktach sprawy Sądu Okręgowego w Olsztynie w sprawie VI RC 1001/16.

Sąd dał wiarę w całości dowodom z dokumentów, zaś dowodom z zeznań stron i świadków w zakresie wyżej opisanym. Sytuację rodzinną i majątkową matki małoletniej powódki i pozwanego Sąd ustalił w zasadzie na podstawie zeznań stron. Sąd odmiennie niż strony ustalił usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki (matka małoletniej powódki wskazywała, że wynoszą one około 1660 zł, zaś pozwany – 700-800 zł miesięcznie). W tym zakresie Sąd oprał się o zasadę doświadczenia życiowego, a także częściowo o twierdzenia stron – matki małoletniej powódki w zakresie potrzeb mieszkaniowych oraz pozwanego w zakresie wyżywienia i zakupu odzieży. Na podstawie zeznań świadka H. Z., matki pozwanego, Sąd ustalił, że małoletnia powódka przebywa u ojca co drugi, trzeci weekend i że posiada tam rzeczy, kupowane przez ojca i babcię, których nie zabiera do swojego domu i używa podczas pobytu u ojca.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dzieci, które nie są w stanie utrzymywać się samodzielnie. Tak, więc od chwili urodzenia zobowiązani są do dostarczania dzieciom środków utrzymania i wychowania. Pozwany jest ojcem małoletniej powódki i z tego tytułu jest zobowiązany do łożenia na jej utrzymanie i wychowanie.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumie się takie potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiednio do wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Rodzice są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych i kulturalnych, także środki wychowania i kształcenia według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku.

Przez możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego należy rozumieć nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane, lecz także zarobki i dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 138 kro obowiązek alimentacyjny podlega zmianie w przypadku zmiany usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub możliwości majątkowych i zarobkowych osoby zobowiązanej. Wynika z tego, że rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 kro wymaga porównania stanu istniejącego w dacie wydania wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu.

Od 1 września 2017 roku małoletnia rozpoczęła edukację szkolną w zerówce, co wiąże się ze wzrostem jej wydatków na te cel. Wzrosły również miesięczne wydatki związane z wynajmem nowego mieszkania. Matka w wyniku tej zmiany chciała zapewnić córce samodzielny pokój, a zatem poprawić jej sytuację mieszkaniową. Wcześniej płaciła za mieszkanie około 750 zł, a obecnie 880 zł. Sąd uznał wzrost tego wydatku za usprawiedliwiony. Nie można wymagać od matki małoletniej zamieszkania u jej rodziców, gdyż mieszkają oni na wsi w dwupokojowym mieszkaniu. Wiązałoby się to z pogorszeniem warunków mieszkaniowych oraz z dojazdami, a matka małoletniej na chwilę obecną nie posiada prawa jazdy.

Sąd w oparciu o doświadczenie życiowe uznał, że miesięczne usprawiedliwione potrzeby małoletniej wynoszą około 1100-1200 zł. W ich skład wchodzi połowa opłaty za mieszkanie oraz wydatki związane z wyżywieniem – 400 zł, zakupem ubrań, obuwia – 150 zł. Te ostatnie Sąd uznał za pozwanym ( przyznane przez pozwanego k. 73 odwrót). Stanowi to kwotę około 990 zł miesięcznie. Na pozostałą kwot składają się wydatki związane między innymi z zakupem kosmetyków i środków czystości, uczęszczaniem małoletniej do zerówki i jej edukacją, rozrywka i wypoczynek w czasie ferii, wakacji, zakup leków w przypadku choroby, itp.

Podkreślić należy, że małoletnia powódka z racji wieku zdana jest na pomoc swoich rodziców. To wyłącznie od ich woli i możliwości zależy dalszy rozwój J. Z. oraz zaspokojenie jej usprawiedliwionych potrzeb.

Również zmieniła się sytuacja matki małoletniej powódki w ten sposób, że obecnie jest ona osobą bezrobotną i bez prawa do zasiłku. Uległa zatem pogorszeniu. Odwrotnie do sytuacji pozwanego. Nastąpił wzrost jego wynagrodzenia o około 300 złotych miesięcznie.

Pozwany pobiera obecnie stałe uposażenie związane z pracą w charakterze żołnierza zawodowego w kwocie 2800 zł netto. Nadal mieszka z rodzicami i wspólnie z nimi ponosi koszty utrzymania mieszkania i wyżywienia.

Sąd miał również na uwadze obopólny obowiązek rodziców ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania swojego dziecka. Bezspornym jest, że K. Z. wypełnia swój obowiązek alimentacyjny wobec małoletniej również w formie osobistych starań o jej wychowanie i utrzymanie, dlatego udział finansowy pozwanego winien być nadal większy.

Pozwany widuje córkę co drugi, trzeci weekend. Nie czyni na co dzień osobistych starań związanych z wychowaniem córki. Przy ustalaniu wysokości alimentów Sąd wziął pod uwagę, że zakupuje on córce rzeczy, ale w większości pozostają one w jego miejscu zamieszkania.

W tej sytuacji Sąd uznał, że zasądzone alimenty w wysokości 650 złotych miesięcznie są adekwatne do usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki, a także dostosowane do możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Należy wskaż, że po uiszczeniu alimentów w wysokości 650 złotych na utrzymanie pozwanego pozostaje kwota 2150 zł miesięcznie. W tym kontekście podwyższone alimenty, biorąc pod uwagę także zasadę równej stopy życiowej dziecka i rodziców, nie wydają się być kwotą nazbyt wygórowaną.

Stąd w oparciu o przepis art. 138 kro, art. 133 § 1 kro i art. 135 § 1 i 2 kro orzeczono jak w punkcie I wyroku, a w pozostałym zakresie powództwo oddalono.

Jednocześnie na podstawie art. 113 ust. 1 w zw. z art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 90 zł tytułem zwrotu opłaty, od uiszczenia której małoletnia powódka została zwolniona z mocy prawa.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc z urzędu nadano wyrokowi w punkcie podwyższającym alimenty rygor natychmiastowej wykonalności.