Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 619/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSA Stanisław Tomasik

Sędziowie SO Tomasz Ignaczak

del. SR Anna Cieciura (spr.)

Protokolant Agnieszka Olczyk

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Opocznie del. do Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Anny Jóźwik

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2013 roku

sprawy J. S.

oskarżonego z art.207§1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Opocznie

z dnia 5 września 2013 roku sygn. akt II K 115/13

na podstawie art. 437 § 2 kpk, art. 438 pkt 1 kpk i art. 440 kpk uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego J. S. i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Opocznie.

Sygn. akt IV Ka 619/13

UZASADNIENIE

J. S. został oskarżony o to, że w okresie czasu od 01 stycznia 2010 roku do 07 lutego 2013 roku w miejscowości S.nr (...), Gm. P., pow.(...), woj. (...)znęcał się fizycznie i psychicznie nad swoją matką A. S.oraz ojcem Z. S.w ten sposób, że będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury domowe, podczas których używał pod ich adresem słów powszechnie uznawanych za obelżywe , ubliżał im i poniżał, zakłócał spoczynek nocny i nie pozwalał spać, niszczył mienie domowe, groził im pozbawieniem życia poprzez zabójstwo przy użyciu niebezpiecznego narzędzia w postaci noża oraz spaleniem, szarpał, popychał, ciągnął matkę A.za włosy, ciągle niepokoił ich swoim zachowaniem

tj. o czyn z art. 207§1 kk.

Wyrokiem z dnia 5 września 2013 roku w sprawie sygn. akt. II K 115/13 Sąd Rejonowy w Opocznie, po przeprowadzeniu postępowania mediacyjnego pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonymi, na podstawie art. 66§1 i 3 kk oraz art. 67§ 1 kk postępowanie karne wobec oskarżonego J. S. warunkowo umorzył na okres próby 1 roku. Ponadto Sąd na podstawie:

- art. 67§2 kk oddał oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora sądowego;

- art. 72§1 pkt 5 kk zobowiązał oskarżonego do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu oraz obciążył oskarżonego kosztami postępowania.

Powyższy wyrok został zaskarżony został w całości na niekorzyść oskarżonego J. S. przez Prokuratora.

Apelacja wywiedziona została z art. 438 pkt 1 i 2 kpk i zarzuciła wyrokowi:

- obrazę przepisu prawa materialnego tj. art. 67§3 kk poprzez jego nie zastosowanie przy orzekaniu obowiązku powstrzymania się oskarżonego od nadużywania alkoholu, a w jego miejsce błędne orzeczenie tego obowiązku na podstawie art. 72§1 pkt 5 kk;

- obrazę przepisu prawa procesowego tj. art. 186§1 kpk polegającą na zaliczeniu w poczet materiału dowodowego przez Sąd I instancji zeznań świadków M. M. i W. S. , którzy to świadkowie przed rozpoczęciem rozprawy złożyli oświadczenia , iż korzystają z prawa do odmowy składania zeznań w oparciu o art. 182 kpk.

W konkluzji Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Na rozprawie apelacyjnej Prokurator podtrzymał apelację i wnioski w niej zawarte.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja rzecznika oskarżenia wywołała skutek w postaci uchylenia zaskarżonego wyroku jednakże niezależnie od poniesionych w niej zarzutów.

Podstawą decyzji Sądu Okręgowego stanowił bowiem przepis art. 440 kpk .

Argumenty podnoszone w apelacji Prokuratora skutkowałyby jedynie korektą zaskarżonego wyroku w zakresie jego punktu trzeciego poprzez uzupełnienie podstawy prawnej orzeczonego środka karnego w postaci obowiązku powstrzymywania się od nadużywania alkoholu o art. 67§3 kk. Rację ma tutaj skarżący, iż nie zastosowanie dyspozycji tego artykułu stanowi naruszenie przepisu prawa materialnego.

Z kolei uchybienie Sądu meriti polegające na ujawnieniu i zaliczeniu w poczet materiału dowodowego zeznań świadków – członków najbliżej rodziny oskarżonego– którzy złożyli pisemne oświadczenia o skorzystaniu z prawa do odmowy składania zeznań, stanowiąc naruszenie przepisu art. 186§1kpk nie jest jednocześnie takim uchybieniem, które mogłoby mieć wpływ na treść wyroku. Depozycje świadków M. M. i W. S. miały bowiem charakter uzupełniający inne źródła dowodowe, w szczególności zeznania pokrzywdzonych A. i Z. S., które były podstawowym materiałem dowodowym w sprawie, wiarygodnym, korespondującym ze sobą i to na nim oparł się głównie Sąd Rejonowy ustalając stan faktyczny .

Zbyteczne jest dalsze bardziej szczegółowe rozwijanie zarzutów zawartych w apelacji Prokuratora, gdyż to inna okoliczność podniesiona przez Sąd Okręgowy z urzędu doprowadziła do kasatoryjnego rozstrzygnięcia.

I tak Sąd Rejonowy ferując wyrok dopuścił się naruszenia prawa materialnego tj. art. 66§1 kk stosując instytucję warunkowego umorzenia postępowania karnego w stosunku do sprawcy, który był już uprzednio karany za przestępstwo umyślne.

Zgodnie z dyspozycją art. 66 § 1 kk Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni przestępstwa.

Tymczasem z załączonej do akt sprawy na etapie postępowania odwoławczego aktualnej karty karnej oskarżonego J. S. z dnia 12.11.2013 roku wynika, iż oskarżony wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 5 lipca 2013 roku w sprawie sygn. akt. VII K 276/13 został skazany za występek umyślny tj. czyn z art. 178a§1kk na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat. Ponadto Sąd orzekł karę grzywny i środki karne. Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 13 lipca 2013 roku.

Zatem na dzień wyrokowania przez Sąd Rejonowy w Opocznie w sprawie sygn. akt II K 115/13 tj. 5 września 2013 roku oskarżony J. S. był osobą uprzednio karaną za przestępstwo umyślne , co eliminowało możliwość zastosowania wobec niego instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego.

Fakt uprzedniej karalności oskarżonego uszedł niewątpliwie uwadze Sądu Rejonowego, który dysponował zbyt ”starą” kartą karną tego podsądnego tj. z dnia 30.01.2013 roku . Niewątpliwie Sąd ustrzegłby się tego uchybienia występując z urzędu o aktualne dane o karalności J. S., który podczas przesłuchania w charakterze podejrzanego dał niejako sygnał (co prawda nieprecyzyjny) swojego skazania oświadczając , iż był karany przez Sąd Rejonowy w Opocznie za czyn z art. 178a§1kk w 2008 roku.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy niezależnie od podnoszonych zarzutów, a przy apelacji wywiedzionej jedynie przez Prokuratora, na podstawie art. 438 pkt 1 kpk oraz art. 440 kpk wyrok Sądu Rejonowego uchylił z urzędu.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy przeprowadzi postępowanie dowodowe i dokona pełnej oraz wszechstronnej oceny wszystkich zgromadzonych w sprawie źródeł dowodowych , a następnie oceni zachowanie oskarżonego pod kątem wyczerpania przepisu art. 207§ 1 kk lub innych przepisów ustawy karnej , w szczególności ponownie rozważy stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego, stopień jego winy przy uwzględnieniu uprzedniej karalności J. S..

Mając na względzie powyższe okoliczności, a tym samym nie przesadzając rozstrzygnięcia, Sąd II instancji orzekł jak w sentencji wyroku.