Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: st.sekr.sąd. Elżbieta Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 stycznia 2018 roku

sprawy z powództwa A. P.

reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową A. S.

przeciwko M. P.

o podwyższenie alimentów

1.  podwyższa alimenty płatne od M. P. na rzecz jego małoletniego syna A. P. ur. (...) ustalone ostatnio wyrokiem Sądu Rejonowego w Łowiczu w sprawie sygn. akt III RC 163/13 z dnia 02.10.2013 roku z kwoty po 500 (pięćset) złotych miesięcznie do kwoty po 650 (sześćset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki dziecka A. S. poczynając od dnia 17 listopada 2017 roku,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

4.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 195/17

UZASADNIENIE

Małoletni powód A. P. reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową A. S. w pozwie z dnia 13 listopada 2017 roku wniósł o podwyższenie alimentów od pozwanego M. P. z kwoty po 500 zł do kwoty po 750 zł miesięcznie. W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że alimenty od pozwanego na rzecz powoda w kwocie po 500 zł zostały ustalone w wyroku w sprawie IIIRC 163/13 w dniu 02 października 2013 roku, a od tego czasu wzrosły potrzeby małoletniego powoda a zasądzone alimenty nie wystarczają na wszystkie potrzeby małoletniego, które są coraz większe, w tym na wyjazdy na wycieczki, kolonie, treningi, język angielski i basen. (pozew – k. 2- 7)

W odpowiedzi na pozew pozwany M. P. uznał powództwo do kwoty 550 złotych, a w pozostałym zakresie wniósł o jego oddalenie. Podkreślił, że nie kwestionuje dużych potrzeb małoletniego powoda ,lecz w jego ocenie potrzeby dziecka będącego w wieku powoda nie są wyższe niż 1165 złotych miesięcznie. Podniósł, iż nie jest obecnie w stanie łożyć na utrzymanie syna więcej niż 550 zł miesięcznie. (odpowiedź na pozew – k. 23-29)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód A. P. jest synem pozwanego M. P. oraz A. S.. Jest uczniem klasy (...) podstawowej w D.. Rodzice małoletniego są rozwiedzeni, oboje założyli nowe rodziny. Pozwany utrzymuje kontakty z synem , zabiera go do siebie , kupuje mu wtedy jedzenie , zapewnia rozrywki takie jak basen, kino, wspólne wyjazdy.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Łowiczu III Wydziału Rodzinnego z dnia 2 pażdziernika 2013 roku podwyższone zostały alimenty od M. P. na rzecz małoletniego syna A. alimenty do kwocie po 500 zł miesięcznie .

(dowód: akta sygn. IIIR C 163/13)

Kiedy Sąd Rejonowy orzekał ostatnio o wysokości alimentów zasądzonych od pozwanego na rzecz powoda miał on 7 lat, rozpoczął we wrześniu edukacje szkolną . A. S. nie pracowała , zajmowała się wychowaniem powoda i młodszego dziecka z drugiego związku. Utrzymywała się z wynagrodzenia w wysokości 1800 złotych, pomniejszonego do 60 % z tytułu korzystania z urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenia jej męża w wysokości 1800 złotych, dopłat obszarowych do gospodarstwa rolnego i dochodów z uprawy truskawek. Koszty utrzymania małoletniego powoda określiła wówczas na kwotę 1422,29 złotych.

M. P. mieszkał wówczas z przyszłą żona w Ł. na ulicy (...), w mieszkaniu zakupionym na współwłasność, planował zawarcie związku małżeńskiego. Pracował i zarabiał 1480 złotych, spłacał ratę kredytu hipotecznego, ponosił częściowe opłaty za mieszkanie, dojazdy do pracy i po syna. Łączne jego wydatki wynosiły 1900 złotych. Narzeczona pozwanego pracowała w biurze nieruchomości, pozwany nie miał nikogo więcej na utrzymaniu.

(dowód: akta Sądu Rejonowego w Łowiczu (...) C 163/13)

A. P. obecnie uczęszcza do piątej klasy szkoły podstawowej. Powód mieszka razem z matką, jej mężem , dwójką młodszego rodzeństwa w domu przedstawicielki ustawowej , która wyliczyła miesięczny koszt utrzymania powoda na kwotę 1576,57 złotych , na którą to sumę składają się następujące roczne kwoty: 1434 złotych – wydatki na ubranie, 5483,04 zł – wydatki na wyżywienie, 5897,50 zł – wydatki na szkołę, 1686 zł- inne wydatki ,4416,40 złotych-opłaty mieszkaniowe. A. S. nadal nie pracuje , korzysta z urlopu macierzyńskiego na drugie dziecko. Otrzymuje świadczenia macierzyńskie w kwocie 1680 złotych ,razem z mężem spłacają kredyty zaciągnięte na modernizację domu, korzysta z dochodów z uprawy truskawek , dopłat obszarowych na gospodarstwo o pow.4,70 ha..

(dowód: zeznania A. S. k,86-odwrót zestawienie kosztów utrzymania – k. 6 )

M. P. ma aktualnie 37 lat. Nadal pracuje jako magazynier , zarabia1740 złotych. Zamieszkuje obecnie z żoną i ich wspólnym 3-letnim dzieckiem. Nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, mają z żona ustanowioną rozdzielność majątkową , dzielą się kosztami utrzymania . Jego żona zarabia 2000 złotych . Pozwany nadal spłaca raty kredytu hipotecznego po 412 złotych miesięcznie. Swoje miesięczne wydatki określił na kwotę 2156,53 złotych , uznał wydatki na powoda na kwotę 1165 złotych miesięcznie i w tym zakresie uznał powództwo o podwyższenie alimentów o kwotę 50 złotych na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania małoletniego powoda. Ma ukończone studia wyższe i studia podyplomowe , posiada uprawnienia w zakresie świadectw energetycznych. Nadal zabiera syna do siebie i w czasie jego pobytu ponosi koszt jego wyżywienia i dostarczanych mu rozrywek.

(dowód: zeznania M. P. – k. 86-odwrót,odpowiedz na pozew k.23-30 )

Sąd uznał za wiarygodny zebrany w sprawie materiał dowodowy i oparł się na nim, dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie. Zeznania stron – pozwanego i przesłuchanej w charakterze strony powodowej przedstawicielki ustawowej powoda co do okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy ocenić należy jako wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne częściowo, to jest w zakresie żądania podwyższenia alimentów płatnych od pozwanego M. P. na rzecz jego małoletniego syna A. P. z kwoty po 500 złotych miesięcznie do kwoty po 650 złotych miesięcznie. W pozostałej zaś części żądanie pozwu należało oddalić z uwagi na jego niezasadność.

W myśl art. 138 k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć natomiast należy zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Zgodnie bowiem z treścią art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, a wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 k.r.o.).

Zakres potrzeb dziecka, których zaspokajanie jest obowiązkiem rodziców, ustanawia przepis art. 96 k.r.o. W związku z powyższym, rodzice zobowiązani są zapewnić dzieciom, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie, zaspokojenie potrzeb w zakresie wyżywienia, odzieży, środków higieny oraz leczenia. Należy podkreślić, iż rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. We wszelkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi.

W niniejszej sprawie Sąd doszedł do wniosku, iż zasadnym jest podwyższenie alimentów płatnych od pozwanego na rzecz powoda do kwoty po 650 złotych miesięcznie. Potrzeby małoletniego powoda, który jest w takim wieku, że nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, nie osiąga sam żadnych dochodów, nie ma własnego majątku, z upływem czasu rosną. W literaturze podkreśla się, iż z biegiem lat, a zwłaszcza wskutek dorastania dziecka zwiększają się jego potrzeby i tym samym osoby zobowiązane do jego alimentacji powinny zwiększyć swój wysiłek dla zaspokojenia tych potrzeb (T. Smyczyński, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2005, s. 277).

Od chwili, kiedy ostatnio była ustalona wysokość alimentów od pozwanego na rzecz powoda, to jest od momentu wydania wyroku przez Sąd Rejonowy, upłynęły ponad cztery lata. Dla 11 latka to okres prawie 1/3 jego życia , w którym kształtują się zainteresowania , potrzeby, zwiększają wydatki na szkołę i wypoczynek letni np.kolonie. Od tamtej pory uległa zmianie nie tylko sytuacja powoda, ale również zmieniła się sytuacja jego matki oraz ojca - pozwanego. Niewątpliwie potrzeby małoletniego wzrastają czego nawet pozwany nie kwestionował przedstawiając własne wyliczenie potrzeb małoletniego. Sytuacja przedstawicielki ustawowej powódki zmieniła się o tyle, że na jej utrzymaniu pozostaje jeszcze dwoje dzieci, a pozwany ma na utrzymaniu jeszcze jedno 3 letnie dziecko, którego koszt oszacował na ponad 570 złotych bez wydatków mieszkaniowych.

Sytuacja pozwanego od dnia wyroku Sąd Rejonowego w Łowiczu uległa zmianie w ten sposób, że obecnie na jego utrzymaniu pozostaje córka z drugiego związku , to pozostaje on w formalnym związku , ale nie prowadzi wspólnie z żoną gospodarstwa domowego. Jego dochody w stosunku do poprzedniego stanu wzrosły o ponad 300 złotych..

Żądanie, by koszty utrzymania powoda oszacowane na kwotę około 1576 złotych miesięcznie pokrywał w 50% pozwany, nie jest adekwatne do jego możliwości zarobkowych i majątkowych. Zasadne jest jednak samo żądanie zwiększenia alimentów na rzecz powoda, czego nie kwestionuje pozwany. Ma on bowiem świadomość wzrastających potrzeb dziecka. Sam zaproponował, że w granicach jego możliwości finansowych leży łożenie na utrzymanie powoda poprzez zapłatę na jego rzecz kwot po 550 zł, stara się uczestniczyć w życiu dziecka czyni to nieregularnie .

Wysokość alimentów musi być adekwatna do potrzeb dziecka jak i możliwości majątkowych jego rodzica.

Godzi się zauważyć, że Sąd, orzekając o wysokości świadczeń alimentacyjnych, bierze pod uwagę nie tylko dochody realnie osiągane przez zobowiązanego do świadczeń alimentacyjnych, ale także jego potencjalne możliwości zarobkowe i majątkowe, to jest dochody i majątek, jakie zobowiązany mógłby osiągnąć przy pełnym wykorzystaniu swoich kwalifikacji zawodowych, wykształcenia, doświadczenia zawodowego, uwzględniając stan zdrowia i wiek zobowiązanego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42). Zakres obowiązku alimentacyjnego może i powinien być większy od wynikającego z faktycznych zarobków i dochodów zobowiązanego, jeśli przy pełnym i właściwym wykorzystaniu jego sił i umiejętności jego zarobki i dochody byłyby większe, a istniejące warunki społeczno - gospodarcze i ważne przyczyny takiemu wykorzystaniu nie stoją na przeszkodzie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 1975 r., III CRN 48/75, LEX nr 7702; orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1959 r., sygn. III CR 212/58, OSPiKA 1960, nr 2, poz. 41).

Uwzględniając całokształt okoliczności sprawy, Sąd uznał, że zasadnym jest podwyższenie alimentów z kwoty po 500 zł miesięcznie do kwoty po 650 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat do rąk matki dziecka . W ocenie Sądu, powyższa kwota jest adekwatna do usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda, zbliżonych nawet do wyliczeń pozwanego bowiem, pozwany uznał wydatki na kwotę 1165 złotych, co w połowie stanowi kwotę 583 złote. Pozwany jednak w swoich wyliczeniach kwestionował wydatki na korepetycje z angielskiego , wskazując , że są one nieodpłatne bo daje je siostra przedstawicielki ustawowej. Nawet jeśli są one świadczone przez członka rodziny nie zwalnia to rodziców od zapłaty za lekcje. Kwestionowane są też wydatki na plecak, ubrania choć wiadomo, że jest to okres bardzo istotnego wzrostu małoletniego. Dlatego Sąd uznał te wydatki na kwotę 1300 złotych , w połowie obciążając tą kwotą pozwanego.

W ocenie Sądu , kwota ta pozostaje w zgodzie z usprawiedliwionymi potrzebami małoletniego a jednocześnie nie przekracza możliwości finansowych pozwanego, u którego nastąpił wzrost wynagrodzenia o ponad 300 złotych. Sąd wziął to pod uwagę dzieląc tę podwyżkę na potrzeby pozwanego i powoda . Zdaniem Sądu , również należy wziąć pod uwagę , że pozwany wykazuje znacznie wyższe ponoszenie kosztów utrzymania od wykazywanych przez niego dochodów, co jednoznacznie świadczy iż ma dodatkowe możliwości zarobkowania , których nie wykazuje. Nadto Sąd podzielił stanowisko strony powodowej, że praca magazyniera na 3 zmiany jest dużo poniżej kwalifikacji pozwanego , który z wygody czy poczucia bezpieczeństwa nie stara się znaleźć lepiej opłacanego zajęcia co należy uznać jako nie wykorzystanie możliwości zarobkowych pozwanego.

Wobec powyższego Sąd uznał roszczenie w części za uzasadnione i orzekł jak w sentencji Alimenty podwyższono poczynając od dnia 17 listopada 2017 roku, to jest od daty doręczenia odpisu pozwu pozwanemu, uznając, iż wówczas pozwany został wezwany do niezwłocznego spełnienia świadczenia na podstawie art. 455 k.c. Z chwilą doręczenia odpisu pozwu na pozwanym, jako dłużniku, zaczął ciążyć obowiązek niezwłocznego spełnienia świadczenia – płacenia podwyższonych alimentów. Strona powodowa nie wskazała żadnych okoliczności uzasadniających podwyższenie alimentów z datą wsteczną.

Mając na względzie, iż w pozwie żądano podwyższenia alimentów do kwoty po 750 zł miesięcznie, Sąd zaś podwyższył alimenty do kwoty po 650 zł miesięcznie, w pozostałej części oddalono powództwo.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., to jest nie obciążył pozwanego kosztami postępowania, które przejął na rachunek Skarbu Państwa, znosząc wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego.

Stosownie do treści art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd z urzędu nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w punkcie, na mocy którego podwyższono alimenty. Rygor natychmiastowej wykonalności jest bowiem nadawany z urzędu bez żadnych ograniczeń w zakresie rat alimentacyjnych płatnych po dniu wniesienia powództwa do sądu.