Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

6 grudnia 2017 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR del. Artur Grajewski

Protokolant: Karolina Włodarczyk

po rozpoznaniu 6 grudnia 2017 roku w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) Spółdzielni (...) w W.

o stwierdzenie nieważności uchwał spółdzielni

1.  Stwierdza nieważność uchwał Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia (...) Spółdzielni (...) w W. z 20.09.2014 r. o numerach: (...) – w przedmiocie udzielenia votum zaufania prezesowi zarządu E. F. za okres lipiec, sierpień i pierwszą dekadę września; (...) – w przedmiocie odwołania członka rady nadzorczej M. K. i (...) – w przedmiocie wyboru uzupełniającego do rady nadzorczej.

2.  Zasądza od pozwanej (...) Spółdzielni (...) w W. na rzecz powódki M. K. 150 (sto pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

3.  Nakazuje pobrać od pozwanej (...) Spółdzielni (...) w W. a rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie 600 (sześćset) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt III C 1703/14

UZASADNIENIE

do wyroku z 6.12.2017 r.

Pozwem z 1.11.2014r. (data stempla pocztowego k. 35) powódka wniosła
o uchylenie uchwał NWZ (...) Spółdzielni (...)
w W. z 20.09.2014 r. o numerach (...), (...) i (...).

W uzasadnieniu powództwa wskazała, że wskazane w petitum pozwu uchwały nie były objęte pierwotnym porządkiem obrad (zostały wprowadzone do porządku dopiero w toku NWZ), w związku z czym naruszone zostały bezwzględnie obowiązujące w tej mierze przepisy prawa.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa zarzucając powódce przekroczenie 6-tygodniowego terminu na wniesienie pozwu oraz niewykazanie konkretnych uchybień po stronie pozwanej objętych dyspozycją Prawa Spółdzielczego i statutu, pozwalające na uznanie, że kwestionowane uchwały są sprzeczne z prawem, bądź dobrymi obyczajami lub godzące w interesy spółdzielni albo mające na celu pokrzywdzenie jej członka.

Postanowieniem z 2.03.2015 r. Sąd udzielił powódce zabezpieczenia roszczenia poprzez wstrzymanie wykonania uchwał nr (...) i (...) (k. 37).

Postanowieniem z 31.08.2015 r. Sąd Apelacyjny zmienił powyższe postanowienie i oddalił wniosek (k. 140).

Pismem 16.11.2016 r. (k. 209) powódka dokonała modyfikacji pozwu wnoszą o stwierdzenie nieważności uchwał nr (...), (...) i (...), jako ewentualne żądanie podtrzymując to zgłoszone pierwotnie w pozwie.

Pozwany wnosił konsekwentnie o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych.

Sąd ustalił, co następuje:

W trakcie odbywającego się 20.09.2014 r. Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia (...) Spółdzielni (...) w W. zostały podjęte uchwały: nr (...) w sprawie udzielenia wotum zaufania prezesowi zarządu E. F. za okres: lipiec, sierpień i pierwsza dekada września 2014 r., którą przedmiotowego wotum nie udzielono (k. 23); nr (...)
w sprawie odwołania członka rady nadzorczej, na mocy której odwołano ze składu rady M. K. (k. 24) oraz nr (...) w sprawie wyborów uzupełniających rady nadzorczej, którą wybrano w skład rady J. K. i K. B. (k. 25).

Uchwały nr (...) i (...) nie były objęte porządkiem obrad, który został przesłany członkom spółdzielni, albowiem wprowadzenie ich pod głosowanie nastąpiło podczas zgromadzenia (k. 16, okoliczności bezsporne). Natomiast
w przypadku uchwały nr (...) postanowiono dopisać do porządku obrad
w punkcie 5, że uchwała będzie dotyczyła również decyzji w sprawie votum zaufania dla prezesa zarządu E. F. (k. 13 i 16, bezsporne).

Powódka, która jest członkiem pozwanej spółdzielni (bezsporne), wystąpiła
z powództwem 1.11.2014 r. (k. 35).

Sąd zważył, co następuje:

W myśl art. 42 § 2 ustawy z 16.09.1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. 2107, poz. 1560 t.j. - obecnie), uchwała walnego zgromadzenia sprzeczna z ustawą, jest nieważna, natomiast zgodnie z art. 42 § 3 ustawy z 16.09.1982 r. Prawo spółdzielcze uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka może być zaskarżona do sądu (przepis ten miał tożsame brzmienie w dniu 20.09.2014 r.). Stwierdzenie, iż uchwała jest sprzeczna z prawem, powinno prowadzić do stwierdzenia jej nieważności, a nie do jej uchylenia. Art. 42 ustawy z 16.09.1982 r. Prawo spółdzielcze różnicuje skutki sprzeczności uchwały z ustawą oraz skutki sprzeczności uchwały z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godzenia przez nią w interesy spółdzielni albo podjęcia jej w celu pokrzywdzenia członka spółdzielni. Zgodnie z art. 42 § 2 ustawy z 16.09.1982 r. Prawo spółdzielcze uchwała sprzeczna z ustawą jest nieważna, zaś zgodnie z art. 42 § 3 pozostałe ww. przyczyny mogą stanowić podstawę zaskarżenia uchwały do sądu. O ile konsekwencją skutecznego zaskarżenia uchwały do sądu jest jej uchylenie, o tyle nieważność uchwały sprzecznej z ustawą wynika z mocy samego prawa. Uchwały nieważnej uchylić nie można, a właściwym środkiem prawnym jest powództwo
o ustalenie jej nieważności stosownie do art. 189 k.p.c., przy czym interes prawny
w takim ustaleniu ma każdy członek spółdzielni. Stwierdzenie, że uchwała jest jednocześnie sprzeczna z przepisem ustawy i z postanowieniami statutu spółdzielni wyklucza uchylenie uchwały z uwagi na jej sprzeczność z postanowieniami statutu, gdyż sprzeczność z ustawą powoduje nieważność uchwały z mocy prawa.

Zgodnie z art. 41 § 1 ustawy z 16.09.1982 r. Prawo spółdzielcze walne zgromadzenie może podejmować uchwały jedynie w sprawach objętych porządkiem obrad podanych do wiadomości członków w terminach i w sposób określonych
w statucie. Obecne brzmienie przepisów Prawa spółdzielczego nie przewiduje możliwości zmiany ustalonego porządku obrad poprzez dodanie nowej uchwały,
o podjęciu której nie byli poinformowani członkowie spółdzielni, nawet w sytuacji, gdyby wszyscy członkowie uczestniczyli w obradach walnego zgromadzenia i nie zgłosili co do tego sprzeciwu.

W sprawie było bezsporne, że treść uchwał nr (...), (...) i (...) nie została objęta porządkiem obrad podanym do wiadomości członków spółdzielni
w terminie wynikającym ze statutu spółdzielni (§ 18 ust. 4 statutu). Dlatego też doszło tym samym do naruszenia bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa (art. 41 § 1), co musiało skutkować uznaniem tak podjętych uchwał za nieważne
z mocy prawa i ex tunc.

Powódka jako członek spółdzielni, a ponadto odwołany członek rady nadzorczej, posiadała interes prawny w zaskarżenia uchwał w trybie art. 189 k.p.c., który nie jest ograniczony żadnym terminem, w przeciwieństwie do powództwa
z art. 42 § 4 ustawy z 16.09.1982 r. Prawo spółdzielcze

Biorąc powyższe pod uwagę powództwo główne podlegało uwzględnieniu
w całości, co skutkowało brakiem konieczności wypowiadania się przez sąd co do roszczenia ewentualnego.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw.
art. 99 k.p.c. w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu (Dz. U. z 2013, poz. 461 t.j.), w aktach brak dowodu uiszczenia opłaty skarbowej.

Nieuiszczoną opłatą sądową obciążono pozwaną jako przegrywającą proces.