Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka: (...) sp. z o.o. w B., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, złożyła pozew przeciwko Powiatowi (...), domagając się zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kwoty 15.763,04 zł z odsetkami:

-

od kwoty 10.822,61 zł w wysokości ustawowej od dnia 1 listopada 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

-

od kwoty 4.940,43 zł w wysokości ustawowej od dnia 16 grudnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

jak również zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Przedmiot żądania stanowiło wyrównanie dotacji oświatowej za październik i grudzień 2015 roku.

W uzasadnieniu wskazano, że powódka prowadzi działalność w zakresie usług edukacyjnych, jest organem prowadzącym szkołę niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej. W ramach (...) w B. powódka prowadzi kierunki kształcenia: technik administracji, technik bhp i opiekun medyczny. Pozwany ma obowiązek przekazywać dotacje z budżetu powiatu w celu zapewnienia finansowania wydatków bieżących poniesionych przez powódkę związanych ze szkołą. Szkoła prowadzona przez powódkę jest szkołą policealną. Zasady finansowania niepublicznych szkół ponadgimnazjalnych są określone w art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty i §2 ust. 3 załącznika nr 1 do uchwały nr (...) Rady Powiatu (...) z dnia 24 maja 2013 roku. Wskazano na w/w przepisy. W 2015 roku na terenie powiatu nie funkcjonowała publiczna szkoła odpowiadająca typowi i rodzajowi szkoły prowadzonej przez powoda, zatem pozwany przyjął wydatki bieżące ponoszone przez najbliższy powiat prowadzący szkołę takiego samego typu i rodzaju, tj. Miasto K.. W okresie od stycznia 2015 roku do marca 2015 roku stawka dotacji na jednego ucznia uczącego się w szkole policealnej powódki wynosiła 224,00 zł miesięcznie. W dniu 11 marca 2015 roku pozwany ustalił, że Miasto K. dokonało zmiany w budżecie na 2015 rok, co spowodowało, że obniżono dotację do kwoty 211,96 zł. W dniu 17 kwietnia 2015 roku pozwany wystąpił do Miasta K. o podanie danych pozwalających na ustalenie wysokości dotacji dla powódki, uzyskane informacje z pisma z dnia 11 maja 2015 roku doprowadziły do tego, że obniżono od czerwca 2015 roku stawkę dotacji na jednego ucznia do kwoty 201,88 zł. Po tym zdarzeniu pozwany nie występował już w 2015 roku do Miasta K. o podanie informacji o ewentualnych dalszych korektach, a od czerwca 2015 roku do grudnia 2015 roku Miasto K. dokonało trzykrotnej korekty budżetu, zwiększając wydatki, ale nie spowodowało to zmiany wysokości dotacji przez pozwanego. Wskazano na wysokość dotacji w Mieście K. w kolejnych miesiącach. Mając powyższe na uwadze pozwany powinien przy ustalaniu i wypłacie dotacji za 2015 rok wziąć pod uwagę te zmiany, ale tego nie uczynił, co spowodowało, że dotacja wypłacona od czerwca do grudnia 2015 roku jest zaniżona. Niniejszym pozwem powódka dochodzi zapłaty kwoty 15.763,04 zł stanowiącej różnicę pomiędzy należną dotacją za październik i listopad 2015 roku a otrzymaną częścią dotacji za październik 2015 roku i grudzień 2015 roku. W październiku powódka złożyła pozwanemu oświadczenie, że w październiku 2015 roku 110 uczniów spełniało kryterium frekwencji, lecz pozwany wypłacił należność jedynie na 109 uczniów. Przy wypłacie dotacji za październik pozwany błędnie zastosował stawkę 201,88 zł, a powinien zastosować stawkę 301,17 zł. Przy obliczaniu należności za grudzień błędnie zastosowano stawkę 201,88 zł zamiast prawidłowej 242,17 zł. Podniesiono dodatkowo, że organ wykonawczy Powiatu jest zobowiązany do ustalenia stawki dotacji w prawidłowej wysokości bez zbędnej zwłoki, gdyż tylko w ten sposób zapobiegnie się wypłacaniu z budżetu powiatu w ciągu roku kalendarzowego kwot obliczonych w oparciu o nieaktualną stawkę. Po 11 maja 2015 roku pozwany w sposób bezpodstawny zaniechał pozyskiwania informacji służących do prawidłowego ustalenia wysokości dotacji na ucznia.

W złożonej odpowiedzi na pozew (k. 48 i nast.) pozwany Powiat (...), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazano, że podstawą ustalenia dotacji za rok 2015 rok były wydatki ponoszone przez Miasto K.. Na posiedzeniu w dniu 11 marca 2015 roku przyjęto stawkę Miasta K. jako podstawę wysokości stawki tego typu szkoły na rok 2015, o czym został pisemnie poinformowany organ prowadzący. Następnie, na posiedzeniu w dniu 18 maja 2015 roku, Zarząd Powiatu, w oparciu o te same kryteria, ustalił dotację na jednego ucznia miesięcznie w kwocie 201,88 zł. Wskazano, że w oświadczeniach miesięcznych o rzeczywistej liczbie uczniów spełniających warunek 50% frekwencji było w październiku 121, podobnie jak w grudniu 121. Dotacja za październik była wypłacona prawidłowo. W oświadczeniu miesięcznym powódka podała, że rzeczywista liczba uczniów to 114, według tych danych dotacja powinna wynosić 23.014,32 zł i taka została wypłacona. Wskazano na przepisy ustawy o systemie oświaty. Podniesiono, że wbrew twierdzeniom pozwu pozwany nie miał żadnego prawnego obowiązku nie tylko „aktualizacji” stawki dotacji na jednego ucznia, ale także nie miał obowiązku oraz prawa aktualizować tej stawki w oparciu o wskazywane w pozwie informacje dotyczące wysokości dotacji wypłacanej przez Miasto K.. Stawka ustalona w marcu, a potem zmieniona w maju, została ustalona w oparciu o obowiązujące przepisy. Po dokonanej zmianie żadnym innym pismem Miasto K. nie informowało Zarządu Powiatu w B. o zmianie wysokości wydatków bieżących, a z żadnego powszechnie obowiązującego przepisu prawa nie wynika także, aby zarząd powiatu miał obowiązek występować o taką informację. Powołano się na pismo Regionalnej Izby Obrachunkowej w S. z dnia 3 lutego 2014 roku, zgodnie z którym powiat na koniec roku budżetowego nie ma obowiązku pozyskiwać informacji o wysokości faktycznie poniesionych wydatków bieżących na jednego ucznia.

W piśmie z dnia 12 lutego 2017 roku (k. 99 i nast.), które wpłynęło w dniu 13 lutego 2017 roku, pełnomocnik powódki rozszerzył powództwo o kwotę 28.275,85 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 2 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, tytułem części dotacji za styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień i listopad 2015 roku. Ostatecznie zatem wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 44.038,89 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 2 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, jak również kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych – pozew dotyczył już wszystkich miesięcy z roku 2015. Uzasadnienie prawne było tożsame z poprzednim. Przy uzasadnieniu faktycznym wskazano, że strona powodowa otrzymała od Miasta K. pismo z dnia 16 grudnia 2016 roku zawierające informację, że wysokość wydatków miesięcznych ponoszonych przez tę jednostkę w 2015 roku wynosiła 483,42 zł miesięcznie na jednego ucznia kształcącego się w systemie zaocznym w szkole policealnej, a zatem stawka dotacji dla szkoły prowadzonej w Powiecie (...) powinna wynosić 241,71 zł. Wskazano na frekwencję uczniów w poszczególnych miesiącach i to, że liczba ta nigdy nie była przez pozwanego kwestionowana, podobnie jak nigdy pozwany nie zakwestionował rzetelności i prawidłowości rozliczenia rocznego przekazanej dotacji. Stosując zaniżoną stawkę Powiat wypłacił powódce kwotę 284.445,00 zł, podczas gdy powinien wypłacić kwotę 328.483,89 zł, a zatem różnica to kwota 44.038,89 (dochodzona pozwem). Pełnomocnik powódki podkreślił również, że ani na Mieście K., ani na samej powódce nie ciąży obowiązek informowania pozwanego o wydatkach bieżących w Mieście K., a w celu prawidłowego wypełnienia przez pozwaną obowiązku dotowania szkoły, to powiat powinien co najmniej raz w miesiącu uzyskiwać informację z sąsiedniej jednostki.

W piśmie z dnia 17 marca 2017 roku (k. 170 i nast.) pełnomocnik pozwanego Powiatu wniósł o oddalenie powództwa (w tym rozszerzonego) w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podtrzymano dotychczasową argumentację wskazując, że powództwo jest nieuzasadnione zarówno co do zasady, jak i wysokości, ponieważ powódka nie wykazała podstawy swoich roszczeń, nie wykazała także wysokości swojego roszczenia, w tym także w zakresie udowodnienia twierdzeń co do okoliczności mających wpływ na wyliczenie samej kwoty żądania.

W piśmie z dnia 29 marca 2017 roku (k. 214 i nast.) pełnomocnik powódki wskazał, że to pozwany dla wyliczenia dotacji w 2015 roku ustalił Miasto K. jako najbliższy powiat prowadzący szkołę typem lub rodzajem odpowiadającą szkole prowadzonej przez powoda. To nie Miasto K. ma obowiązek przekazywać informację Powiatowi (...), ale to sam Powiat jako organ obowiązany wypłacić dotację powinien uzyskiwać niezbędne dane. Skoro zatem pozwany dwukrotnie w 2015 roku występował o podanie wysokości wydatków bieżących, to widocznie uznał, że ma taki obowiązek; jednocześnie pozwany nie zaprezentował żadnego racjonalnego argumentu do odstąpienia od dalszych czynności w dalszym okresie.

Na rozprawie w dniu 18 maja 2017 roku (k. 232) strona powodowa cofnęła powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty odsetek od dnia 1 listopada 2015 roku do dnia 1 stycznia 2016 roku i od dnia 16 grudnia 2015 roku do dnia 1 stycznia 2016 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W Krajowym Rejestrze Sądowym pod numerem KRS (...) wpisany jest podmiot: (...) sp. z o.o. z siedzibą w B..

W dniu 1 marca 1999 roku Starosta (...) decyzją nr (...) nadał P. (...) w B. uprawnienia szkoły publicznej z dniem rozpoczęcia działalności i następnie wpisał do ewidencji szkół i placówek niepublicznych P. (...) pod adresem B., ul. (...). Z dniem 28 sierpnia 2002 roku w.w. decyzję zmieniono i jako organ prowadzący szkołę niepubliczną wpisano P. (...) w B. i zmieniono nazwę szkoły na P. (...) w B., ul. (...). Z dniem 6 września 2002 roku jako organ prowadzący ujawniono w rejestrze P. (...). z siedzibą w B..

dowód : odpis z KRS – k. 13-16, zaświadczenie - k. 17-18, decyzja – k. 19, 20, 21

P. (...) w B. składało w Starostwie Powiatowym w B. wnioski o udzielenie dotacji oświatowej, kierując się przy tym wytycznymi z kolejnych uchwał Rady Powiatu w B. w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji z budżetu Powiatu oraz zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystania dla niepublicznych szkół o uprawnieniach szkół publicznych i placówek niepublicznych. Ponieważ na terenie Powiatu (...) nie ma publicznej podobnej placówki co prowadzona przez spółkę, dla ustalania wysokości dotacji powiat sięgał po dane z Gminy M. K.. Podmiot ten uregulował tryb udzielania i rozliczania dotacji dla niepublicznych szkół i placówek oświatowych oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystania w uchwale nr (...) Rady Miejskiej w K. z dnia 28 czerwca 2012 roku. Starostwo Powiatowe w B. zwracało się do Miasta K. dwukrotnie w 2015 roku o podanie wysokości wydatków bieżących.

dowód : wnioski – k. 66-69, uchwała – k. 219-223, 255-256, algortym - k. 257-258, pismo – k. 241, plan finansowy – k. 242-255

Pismem z dnia 24 lutego 2015 roku Miasto K. poinformowało Starostwo Powiatowe w B., że planowane wydatki bieżące ponoszone na jednego ucznia w 2015 roku przez tę jednostkę samorządową wynoszą: w policealnej szkole zawodowej dla dorosłych – 5.087,00 zł, w liceum ogólnokształcącym dla dorosłych – 6.336,00 zł. Na tej podstawie przygotowano propozycję przyjęcia przez powiat w 2015 roku jako podstawy ustalenia wysokości dotacji kwoty 432,92 zł wydatków bieżących miesięcznie oraz dotacji na poziomie 50% wydatków, tj. kwoty 211,96 zł. Pismem z dnia 12 marca 2015 roku Powiat poinformował spółkę o wysokości dotacji na jednego ucznia miesięcznie – 211,96 zł w P. (...) w B. i w S. (...) w B.. Pismem z dnia 11 maja 2015 roku Miasto K. poinformowało Powiat (...), że wydatki w policealnej szkole na ucznia wynoszą 4.845,00 zł w stosunku rocznym (po zmianach w budżecie Miasta K. na 2015 rok). To spowodowało, że pismem z dnia 14 maja 2015 roku poinformowano spółkę o zmianie wysokości dotacji – do poziomu 201,88 zł.

dowód : pismo – k. 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65

Pismem z dnia 31 sierpnia 2015 roku Powiat (...) poinformował powodową spółkę, że przelano na jej rachunek kwotę 2.346,68 zł tytułem wyrównania dotacji za rok 2015 wraz z odsetkami ustawowymi w wysokości 74,41 zł.

dowód : pismo – k. 30

Pismem z dnia 10 maja 2016 roku Powiat poinformował, że wniosek o wyrównanie dotacji za rok 2015 roku w kwocie 20.502,61 został oddalony. Podniesiono w piśmie, że Powiat nie otrzymał oficjalnej informacji niezbędnej do weryfikacji ustalonej stawki dotacji, a sam nie jest upoważniony do samodzielnego wyliczenia kwot miesięcznych wydatków ponoszonych w przeliczeniu na jednego ucznia w szkołach, dla których organem prowadzącym jest inna jednostka samorządu terytorialnego. Taka informacja została udzielona pismem z dnia 11 maja 2015 roku, na tej podstawie przygotowano korektę stawki dotacji na rok 2015 na kwotę 201,88 zł, którą zarząd przyjął jako obowiązującą w 2015 roku, a po tej dacie nie otrzymał już żadnych pism z urzędu miasta dot. zmian w budżecie. Powołano się również na treść pisma R. z dnia 3 lutego 2014 roku.

dowód : pismo – k. 28-29

W K. wysokość dotacji na jednego ucznia niepublicznej szkoły posiadającej uprawnienia szkoły publicznej – szkoły policealnej dla dorosłych kształcącej w systemie zaocznym wynosiła w 2015 roku:

-

zgodnie z informacją z dnia 18 lutego 2015 roku – 2.543,50 zł,

-

zgodnie z informacją z dnia 24 marca 2015 roku - 186,00 zł w ujęciu miesięcznym, tj. 2.232,00 zł w ujęciu rocznym

-

zgodnie z informacją z dnia 27 kwietnia 2015 roku – 179,50 zł w ujęciu miesięcznym, tj. 2.154,00 zł w ujęciu rocznym

-

zgodnie z informacją z dnia 25 maja 2015 roku - 201,88 zł w ujęciu miesięcznym, tj. 2.422,50 zł w ujęciu rocznym

-

zgodnie z informacją z dnia 23 czerwca 2015 roku – 202,58 zł w ujęciu miesięcznym, tj. 2.431,00 zł w ujęciu rocznym

-

zgodnie z informacją z dnia 13 lipca 2015 roku – 202,58 zł w ujęciu miesięcznym, tj. 2.431,00 zł w ujęciu rocznym

-

zgodnie z informacją z dnia 18 sierpnia 2015 roku – 202,58 zł w ujęciu miesięcznym, tj. 2.431,00 zł w ujęciu rocznym

-

zgodnie z informacją z dnia 24 września 2015 roku – 202,58 zł w ujęciu miesięcznym, tj. 2.431,00 zł w ujęciu rocznym

-

zgodnie z informacją z dnia 21 października 2015 roku, 301,17 zł w ujęciu miesięcznym, tj. 3.614,00 zł w ujęciu rocznym

-

zgodnie z informacją z dnia 19 listopada 2015 roku – 242,71 zł w ujęciu miesięcznym, tj. 2.912,50 zł w ujęciu rocznym

-

zgodnie z informacją z dnia 11 grudnia 2015 roku – 241,71 zł w ujęciu miesięcznym, tj. 2.900,50 zł w ujęciu rocznym

Wysokość wydatków bieżących ponoszonych przez Miasto K. w 2015 roku wynosiła w ujęciu rocznym: w styczniu – 6.091,00 zł, w lutym – 5.087,00 zł, w marcu – 4.464,00 zł, w kwietniu – 4.308,00 zł, w maju – 4.845,00 zł, w czerwcu – 4.862,00 zł, w lipcu – 4.862,00 zł, w sierpniu – 4.862,00 zł, we wrześniu – 4.862,00 zł, w październiku – 7.228,00 zł, w listopadzie – 5.825,00 zł, w grudniu – 5.801,00 zł.

dowód : informacja – k. 31, 32, 33, 110-117, 147-150, pismo k. 109, 224, 227

Warunki do przyznania dotacji spełniało:

-

w styczniu 2015 roku – 115 uczniów, wypłacono kwotę 27.552,00 zł

-

w lutym 2015 roku – 123 uczniów, wypłacono kwotę 29.120,00 zł

-

w marcu 2015 roku – 130 uczniów, wypłacono kwotę 27.978,72 zł

-

w kwietniu 2015 roku – 107 uczniów, wypłacono kwotę 17.168,76 zł

-

w maju 2015 roku – 106 uczniów, wypłacono kwotę 21.197,40 zł

-

w czerwcu 2015 roku – 105 uczniów, wypłacono kwotę 21.197,40 zł

-

w lipcu 2015 roku – 105 uczniów, wypłacono kwotę 21.197,40 zł

-

w sierpniu 2015 roku – 105 uczniów, wypłacono kwotę 21.197,40 zł

-

we wrześniu 2015 roku – 105 uczniów, wypłacono kwotę 23.216,20 zł

-

w październiku 2015 roku – 110 uczniów, wypłacono kwotę 22.004,92 zł

-

w listopadzie 2015 roku – 121 uczniów, wypłacono kwotę 25.840, 64 zł,

-

w grudniu 2015 roku – 121 uczniów, wypłacono kwotę 24.427,48 zł

Dodatkowo w dniu 31 sierpnia 2015 roku wypłacono kwotę 2.421,09 zł tytułem wyrównania (2.346,68 zł) z odsetkami (74,41 zł).

dowód : oświadczenie – k. 34, 35, 70, 72, 74, 76, 118-129, 151-162, 181-194, dowód bankowy – k. 36, 37, 71, 73, 75, 199-211, pismo – k. 77-78, 79-80, 81, 82-83, 84-85, 146, 198, rozliczenie dotacji – k. 130-133, 163-165, korekta – k. 195-198

W uchwale nr (...) Rady Powiatu w B. z dnia 24 maja 2013 roku w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji z budżetu Powiatu oraz zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystania dla niepublicznych szkół o uprawnieniach szkół publicznych i placówek niepublicznych wskazano, że sposób obliczania dotacji określają przepisy art. 90 ustawy o systemie oświaty. W §2 ust. 3 stwierdzono, że szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych, w których nie realizuje się obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, otrzymują na każdego ucznia dotację z budżetu powiatu w wysokości równej 50% ustalonych w budżecie powiatu (...) wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia; w przypadku gdy powiat (...) nie prowadzi tego typu i rodzaju szkół publicznych, podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższy powiat, prowadzący takie szkoły/ Dotacja, w myśl §4 ust. 1, przekazywana jest w 12 częściach, w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca.

dowód : uchwała – k. 22-27

Pomiędzy stronami toczyło się postępowanie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w S. w sprawie I SA/Sz (...), ze skargi spółki na decyzję SKO w K. w przedmiocie zwrotu dotacji pobranej w nadmiernej wysokości w okresie od 1 stycznia do 31 lipca 2013 roku wraz z odsetkami. W uzasadnieniu wyroku, w którym uchylono decyzję SKO z dnia 11 lipca 2014 roku i poprzedzającą ją decyzję Starosty (...) z dnia 22 maja 2014 roku dot. zwrotu dotacji pobranej w nadmiernej wysokości, WSA wskazał, że jego zdaniem na organie wykonawczym ciąży obowiązek ustalenia stawki niezbędnej dla przyznania dotacji w prawidłowej wysokości w danym roku kalendarzowym i zawiadomienia o niej podmiotu uprawnionego do otrzymania dotacji. Ustalenie tej stawki w konkretnej wysokości nie podlega negocjacjom ze strony podmiotu prowadzącego stronę niepubliczną. Organ wykonawczy działa tu z urzędu, jego pozycja jest nadrzędna w stosunku do podmiotu otrzymującego dotację.

dowód : odpis wyroku z uzasadnieniem – k. 38-44

W piśmie z dnia 3 lutego 2014 roku Regionalna Izba Obrachunkowa w S. stwierdziła, że w przypadku braku szkoły danego typu lub rodzaju na terenie powiatu wysokość dotacji na ucznia ustala się na podstawie informacji uzyskanej z innej jednostki samorządu terytorialnego. Powiat na koniec roku budżetowego nie ma obowiązku pozyskiwać informacji o wysokości faktycznie poniesionych wydatków na jednego ucznia.

dowód : pismo – k. 86

Sąd zważył, co następuje:

Strona powodowa początkowo rozszerzyła powództwo, a następnie je częściowo cofnęła ze zrzeczeniem się roszczenia. Jak wskazuje art. 203 §1 kpc pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku; przy czym w myśl art. 203 §4 kpc sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa. W przedmiotowej sprawie pełnomocnik powódki cofnął częściowo żądanie odsetkowe, ze zrzeczeniem się roszczenia, co spowodowało, że w oparciu o art. 355 §1 kpc, nie stwierdzając przesłanek ujemnych wskazanych w art. 203 §4 kpc, sąd w pkt. I sentencji wyroku umorzył postępowanie w części dotyczącej żądania odsetkowego: od kwoty 10.822,61 zł za okres od dnia 1 listopada 2016 roku do dnia 1 stycznia 2016 roku i od kwoty 4.940,43 zł za okres od dnia 16 grudnia 2015 roku do dnia 1 stycznia 2016 roku.

W zakresie, w którym strona powodowa podtrzymała żądanie, Sąd uznał je za zasadne prawie w całości (44.038,89 zł / 43.964,48 zł – różnica 74,41 zł), dokonując przy tym częściowego oddalenia żądania odsetkowego.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, tj. przedstawionej przez strony dokumentacji, jak również informacji pozyskanych od Gminy M. K.. Sąd uznał, że przedstawione dokumenty pozwalają na ustalenie stanu faktycznego, okoliczności związanych z naliczeniem i sposobem ustalania wysokości dotacji i nie jest konieczne słuchanie ani świadków, ani stron w sprawie, ponieważ w istocie osoby te podawałyby dane oparte o wskazane dokumenty.

Zadania oświatowe związane z dotowaniem szkół i placówek oświatowych finansowane są z dochodów jednostek samorządu terytorialnego, a jednym z takich dochodów jest część oświatowa subwencji ogólnej, przekazywana dla jednostki samorządu terytorialnego z budżetu państwa (por. art. 5a ust. 1, art. 5a ust. 3 ustawy o systemie oświaty w zw. z art. 3 ust. 1 pkt. 2 oraz art. 7 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego). Zaznaczyć należy, że subwencja oświatowa przyznawana jest powiatowi i stanowi jego dochód, ale nie prowadzi to wytworzenia automatycznie prawa do otrzymania dotacji przez organ prowadzący szkołę w konkretnej części tej subwencji. Takie rozumowanie stawiałoby powiat jedynie na pozycji pośrednika w przekazywaniu środków finansowych, bez możliwości faktycznego decydowania o wykorzystaniu dochodu, jakim jest subwencja. Powódka domagała się zasądzenia brakującej jej zdaniem części dotacji oświatowej za rok 2015. Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty niepubliczne przedszkola, w tym specjalne, szkoły podstawowe i gimnazja, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych oraz szkół podstawowych artystycznych, otrzymują dotacje z budżetu gminy. Z budżetu powiatu są przyznawane dotacje dla niepublicznych szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych oraz szkół ponadgimnazjalnych o uprawnieniach szkół publicznych, w tym z oddziałami integracyjnymi (ust. 2). Ustawa wskazuje na dotacje dla szkół, w których jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki (art. 90 ust. 2a) i dla innych szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych (art. 90 ust. 3). Podstawą do ustalenia stawki dotacji dla uczniów kształcących się w szkole prowadzonej przez powódkę jest właśnie art. 90 ust. 3 ustawy. Wskazywał on na dzień 1 stycznia 2015 roku, że dotacje dla szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych niewymienionych w ust. 2a przysługują na każdego ucznia uczestniczącego w co najmniej 50% obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym miesiącu, w wysokości nie niższej niż 50% ustalonych w budżecie odpowiednio danej gminy lub powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem, że osoba prowadząca szkołę niepubliczną poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji, z zastrzeżeniem ust. 3h oraz 3i. W przypadku braku na terenie gminy lub powiatu szkoły publicznej danego typu i rodzaju podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu lub rodzaju. Od 31 marca 2015 roku wprowadzono dodatkowy wymóg: uczestnictwo uczniów w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych musiało być potwierdzone ich własnoręcznymi podpisami na listach obecności na tych zajęciach. Dla ustalenia wysokości dotacji są zatem kluczowe pojęcia „wydatków bieżących” oraz „typu i rodzaju szkoły”. Na datę orzekania art. 9 ust. 1 ustawy wprowadzał następujące typy szkół publicznych i niepublicznych:

-

sześcioletnią szkołę podstawową,

-

trzyletnie gimnazjum,

-

szkoły ponadgimnazjalne: trzyletnią zasadniczą szkołę zawodową; trzyletnie liceum ogólnokształcące; czteroletnie technikum; szkołę policealną dla osób posiadających wykształcenie średnie, o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku, umożliwiającą uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminów potwierdzających kwalifikację w danym zawodzie; trzyletnią szkołę specjalną przysposabiającą do pracy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy szkoła może być szkołą publiczną albo niepubliczną i może być zakładana i prowadzona przez: jednostkę samorządu terytorialnego, inną osobę prawną, osobę fizyczną, przy czym jednostki samorządu terytorialnego mogą zakładać i prowadzić jedynie szkoły publiczne. Przedmiotem rozważań w niniejszej sprawie jest druga grupa szkół tj. szkoły tworzone i prowadzone przez osoby fizyczne oraz prawne. Precyzując - chodzi o szkoły i placówki niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych, tj. szkoły, które posiadają wpis do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego, zobowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek (art. 82 ust. 1 ustawy) ewentualnie - jak w przypadku niepublicznych szkół artystycznych – wpis do ewidencji prowadzonej przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego (art. 82 ust. 1a ustawy).

Podstawowym źródłem finansowania szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych jest dotacja przekazywana im odpowiednio z budżetu gminy lub powiatu. Zasady ustalania wysokości dotacji dla szkół normuje cytowany wyżej przepis art. 90 ustawy. Regulacje prawne zawarte w tym przepisie mają charakter wyczerpujący, co oznacza, że organ dotujący nie posiada kompetencji do zmiany tych zasad ani też wprowadzania zasad dodatkowych, nieprzewidzianych w ustawie.

Art. 90 ustawy dzieli szkoły i placówki oświatowe, ze względu na sposób ustalania wysokości dotacji, na cztery grupy, wśród nich są szkoły takie jak prowadzone przez powódkę. Dotacje dla takich niepublicznych szkół o uprawnieniach szkół publicznych przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50 % ustalonych w budżecie odpowiednio danej gminy lub powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia. W przypadku braku na terenie gminy lub powiatu szkoły publicznej danego typu i rodzaju podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę i powiat prowadzenie szkoły publicznej danego typu lub rodzaju. W przedmiotowej sprawie zasadniczo bezsporne było, że na terenie Powiatu (...) brak jest szkoły publicznej danego typu i rodzaju, co szkoła powódki, dlatego też należy posiłkować się danymi z Gminy M. K.. Spór pomiędzy stronami sprowadzał się tak naprawdę do tego, kto powinien ustalać w tej jednostce zewnętrznej (Gminie M. K.) dane niezbędne do wyliczenia dotacji, a zatem dane o wysokości wydatków bieżących, jak często powinno być to robione i jak ewentualna zmiana wysokości tych kwot wpływa na możliwość zmiany ustalonej na początku roku przez Powiat wysokości dotacji dla powodowej spółki. Sąd przychyla się do stanowiska prezentowanego w toku procesu przez powodową spółkę. Jak wskazuje art. 90 ust. 4 ustawy organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 1a i 2a-3b, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania oraz termin i sposób rozliczenia dotacji. Obowiązuje zatem uchwała Rady Powiatu z dnia 24 maja 2013 roku, w której – w §2 ust. 3 wskazano, że szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych, w których nie realizuje się obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, otrzymują na każdego ucznia dotację z budżetu powiatu w wysokości równej 50% ustalonych w budżecie powiatu (...) wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia; w przypadku gdy powiat (...) nie prowadzi tego typu i rodzaju szkół publicznych, podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższy powiat, prowadzący takie szkoły. W 2 ust. 4 zdefiniowano najbliższy powiat jako powiat mający najbliżej siedzibę Powiatu (...). Należy stwierdzić, że uchwała ta nie stoi w sprzeczności z art. 90 ust. 3 ustawy. Jeżeli zatem podstawą ustalenia wysokości dotacji mają być wydatki bieżące z Miasta K., to Powiat musi tymi danymi dysponować. Zdaniem Sądu, nawet mając na uwadze, że dotacja jest udzielana na okres roku budżetowego i jest przekazywana w 12 częściach, w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca (§3 ust. 1 i §4 ust. 1 uchwały), to jeżeli Powiat ma należycie realizować założenia wypłaty dotacji w stosunku rocznym, powinien systematycznie uzyskiwać informację o wysokości wydatków bieżących w powiecie sąsiednim, aby móc ew. zmienić wysokość dotacji. Nie wiadomo (na co zwrócił uwagę również pełnomocnik powódki), co spowodowało, że po dwóch zapytaniach ze strony Powiatu (...) nie wystąpił on z kolejnym zapytaniem do K. o wysokość wydatków bieżących. Nie można obciążać Miasta K. obowiązkiem rozsyłania takich informacji po różnych ościennych powiatach, ponieważ nie w interesie Miasta K., ale w interesie tut. Powiatu leży posiadanie bieżącej informacji. Jeżeli przy drugim zapytaniu powiat wiedział już, że doszło do korekty budżetu Miasta K., to nie mógł wykluczyć, że będzie jakaś korekta dokonywana również w późniejszym czasie. Zdaniem Sądu prawidłowe jest również przyjęcie przez powódkę (por np. k. 216), że sformułowanie dot. poniesionych kosztów przez Miasto K. przekłada się w informacji dot. całego roku na koszty ponoszone w 2015 roku. Nie można nie uwzględnić faktu, że Miasto K. dokonało przeliczenia kwot dot. poszczególnych miesięcy 2015 roku ostateczną kwotą dotacji.

W tym miejscu Sąd stwierdza również, że nie może stanowić podstawy ew. oddalenia powództwa stwierdzenie pozwanego, że kwestionuje on powództwo co do zasady, ale i wysokości w zakresie wysokości dotacji oraz liczby uczniów. Strona pozwana kwestionując np. liczbę uczniów ograniczyła się takiego stwierdzenia, ale nie złożyła żadnych wniosków dowodowych zmierzających do wykazania, że dane, które są ujęte w oświadczeniach - wnioskach miesięcznych i które przecież były podstawą do wypłaty przez pozwanego już określonej części dotacji, są nieprawdziwe. Jak wskazuje art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Powódka wykazała przedkładanymi dokumentami – i w sumie potwierdził to pozwany również składając dokumenty dot. wypłat – że strona pozwana przyjmowała za prawidłowe, wypłacając już dotację, dane dot. liczby uczniów uprawniających powódkę do pobrania dotacji. Proste zaprzeczenie ze strony pozwanej nie może zmienić zdaniem Sądu tej okoliczności.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że faktycznie Powiat powinien był dokonać przeliczenia dotacji według danych końcowych z Miasta K., tj. wskazujących, że wydatki bieżące ponoszone na utrzymanie jednego ucznia wynosiły 5.801,00 zł w ujęciu rocznym i 483,42 zł w ujęciu miesięcznym, a jeżeli tak, to spółka powinna otrzymać kwotę 328.483,89 zł, podczas gdy otrzymała kwotę 284.519,41 zł. Przy uwzględnieniu, że zgodnie z pismem jak na k. 30 była wypłacona również spółce kwota 74,41 zł tytułem odsetek, to kwota ta musi być uwzględniona w ostatecznym rozliczeniu. Zatem: 328.483,89 zł - 284.519,41 zł = 43.964,48 zł. Powódka domagała się kwoty 44.038,89 zł, a zatem różnica to kwota 74,41 zł odsetek, która już była wypłacona. Sposób wyliczenia należności przedstawia poniższa tabela: informacje o jednostce

orzeczenia sądów

	Wysokość wydatków bieżących k. 241 i 109	Liczba uczniów w oświadczeniach (dekl/rzecz)	Dotacja jako 50% wydatków bieżących	Kwota należna	Wypłacono rzeczywiście
Styczeń	5.801,00	/123 (k. 85)	5.801/12/2=241,71*123	29.730,33	27.552,00
Luty	5.801,00	/130 (k. 85)	5.801/12/2=241,71*130	31.422,30	29.120,00
Marzec	5.801,00	/107 (k. 85)	5.801/12/2=241,71*107	25.862,97	27.978,72
Kwiecień	5.801,00	/106 (k. 85)	5.801/12/2=241,71*106	25.621,26	17.168,76
Maj	5.801,00	/105 (k. 85)	5.801/12/2=241,71*105	25.379,55	21.197,40
Czerwiec	5.801,00	/105 (k. 85)	5.801/12/2=241,71*105	25.379,55	21.197,40
Lipiec	5.801,00	/105 (k. 85)	5.801/12/2=241,71*105	25.379,55	21.197,40
Sierpień	5.801,00	/105 (k. 85)	5.801/12/2=241,71*105	25.379,55	21.197,40 2.421,09
Wrzesień	5.801,00	/110 (k. 70)	5.801/12/2=241,71*110	26.588,10	23.216,20
Październik	5.801,00	114 (k. 70)/121 (k. 72)	5.801/12/2=241,71*121	29.246,91	22.004,92
Listopad	5.801,00	121 (k. 72)/121 (k. 74)	5.801/12/2=241,71*121	29.246,91	25.840,64
Grudzień	5.801,00	121 (k. 74)/121 (k. 76)	5801/12/2=241,71*121	29.246,91	24.427,48
łącznie				328.483,89	284.519,41 - 328.483,89 = 43.964,48

Mając powyższe na uwadze w pkt. II sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 43.964,48 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 17 lipca 2017 roku do dnia zapłaty, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił. Sąd uznał, że odsetki za opóźnienie, oparte o art. 481 kc, powinny być naliczone dopiero od dnia wyrokowania, ponieważ w istocie to Sąd ustalił, na jakiej podstawie powinna być ustalona wysokość dotacji, a powód wskazał na sposób naliczania dotacji uwzględniony przez Sąd dopiero przy rozszerzeniu powództwa, co nastąpiło pismem z dnia 12 lutego 2017 roku.

W pkt. IV sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 5.820,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, mając na uwadze treść art. 98 §1 kpc i zasadę odpowiedzialności strony przegrywającej za wynik procesu, ale również mając na uwadze treść art. 100 kpc, ponieważ przegrana spółki dotyczy niewielkiej części żądania (częściowo żądanie odsetkowe i kwota 74,41 zł). Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika ustalono w oparciu o §2 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Doliczono również kwotę 2.203,00 zł opłat sądowych i 17,00 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.

z/

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)